Vastgoed
NVM makelaars verkochten de afgelopen drie maanden bijna 37.000 bestaande woningen. Dat is een kleine toename van 0,6 procent vergeleken met het tweede kwartaal van dit jaar. Normaal gesproken zien de makelaars het aantal woningtransacties in de zomer afnemen. Nu is een stijging van 10,9 procent te zien ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder.
Mediavaert
10 oktober 2024 opende Willem Alexander het duurzame hoofdkantoor Mediavaert, van DPG Media. Mediavaert in Amsterdam huisvest 25 mediamerken, waaronder de Volkskrant, Trouw, Het Parool, nieuwsplatform NU.nl, Libelle en Donald Duck met in totaal zo’n 1700 medewerkers. Mediavaert is ontworpen met aandacht voor duurzaamheid, biodiversiteit en energieverbruik. Er is gebruik gemaakt van CO₂-neutraal hout en het heeft een oppervlakte van ongeveer 44.000 m². De studio’s van Qmusic en Joe en de redacties van online merken zoals vtwonen en Tweakers zijn eveneens in het nieuwe gebouw gehuisvest.
Binckhorst in Den Haag
Op een bedrijventerrein moeten de komende jaren duizenden woningen worden gebouwd, waaronder de twee woontorens, genaamd Linck in de Binck. De 77 woningen in de Binckhorst gingen in 2021 in de verkoop. De contracten werden getekend, maar de kopers kwamen bedrogen uit. Twee omliggende bedrijven maakten bezwaar tegen de komst van de woningen. De naastgelegen Fokker Terminal en Jachtwerf De Haas waren het niet eens met de vergunning die ontwikkelaar ERA Contour had gekregen voor de appartementencomplexen. Het was een juridische strijd die jaren heeft geduurd. Tot jachtwerf De Haas in juli dit jaar haar bezwaar introk. En dus gaan de appartementen aanstaande donderdag opnieuw in de verkoop, tegen een fors hogere prijs. Tot afgelopen dinsdag konden kopers hun appartement verzilveren, maar de meesten haken af.
In juli 2024 werden 18.610 woningtransacties geregistreerd, een kwart meer dan een jaar geleden. De stijging komt door het vertrek van particuliere verhuurders op de woningmarkt. En daar hebben vooral starters baat bij. Door de gestegen rente, de verhoogde overdrachtsbelasting en de invoering van de Wet betaalbare huur vinden veel particuliere beleggers de rendementen niet meer voldoende en daarom verkopen zij hun huurhuizen, zodra een bewoner de huur heeft opgezegd. De huizenprijzen lopen steeds harder op. Bestaande koopwoningen waren in juli gemiddeld 10,6 procent duurder dan een jaar eerder. Dat is de grootste stijging in bijna twee jaar. In juni werd de stijging al ingezet met een plus van 9,7 procent op jaarbasis. Ten opzichte van juni zijn de prijzen in juli nog eens met 1,4 procent gestegen. Van prijsdalingen, die een jaar geleden nog voorkwamen, is absoluut geen sprake meer. Het aantal woningen dat van eigenaar wisselt, in juli met bijna een kwart is gestegen tot 18.610 stuks.
In de eerste helft van dit jaar werden er in Nederland 32.690 nieuwbouwwoningen gebouwd. Dat is het laagste aantal sinds 2018 in de eerste zes maanden van het jaar. Ook zijn het er bijna 4 procent minder dan in die periode vorig jaar: toen werden er nog 34.022 woningen gebouwd.
Hele woonwijken zijn inmiddels voor doorsneegezinnen onbetaalbaar geworden. De regulering van de vrije huursector zorgt er voor dat eigenaren van huurwoningen en investeerders niet langer bereid zijn om in de huurmarkt te investeren en zich terugtrekken. Beleggers verkopen nu massaal hun huurwoningen. Een Canadese vastgoedbelegger wil bijvoorbeeld van zijn 7000 Nederlandse huurhuizen af. In het vierde kwartaal van 2023 ging het bij 7,7 procent van de woningen die te koop stond om een voormalige huurwoning. Een kwartaal eerder was dat nog 7 procent en in dezelfde periode van 2019 om slechts 3,2 procent. Deze toenemende verschuiving van huur- naar koopwoningen leidt tot een verdere verkleining van het toch al schaarse huuraanbod in de vrije sector en een stijging van de huurprijzen. De wet en het WWS (woningwaarderingsstelsel ) moeten er vanaf juli 2024 voor zorgen dat de huurprijzen in verhouding staan tot de kwaliteit van de woning. Verhuurders worden verplicht zich aan de maximale huurprijzen te houden en gemeenten kunnen hierop gaan handhaven. (Voor Nieuwbouwhuizen geldt een extra marge van 10%) Dankzij de maatregelen zou de huurprijs van ruim 300.000 woningen met gemiddeld 190 euro per maand moeten dalen.
Huizen zijn in het 2e kwartaal van 2024 7,2 procent duurder geworden. In de afgelopen 29 jaar kwam zo’n scherpe stijging slechts één keer eerder voor
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft 5 juni 2024 het bestemmingsplan ‘Draka Terrein Hamerkwartier’ vernietigd, omdat de gemeenteraad van Amsterdam geen goed zicht heeft op de risico’s van woningbouw naast een chemiebedrijf in het Hamerkwartier. Dit is het tweede woningbouwplan voor dit gebied dat de eindstreep niet haalt. In maart van dit jaar vernietigde de Afdeling bestuursrechtspraak al het bestemmingsplan ‘Exclusiva Hamerkwartier’ om precies dezelfde reden. De gemeente wil het Hamerkwartier in Amsterdam-Noord in de komende jaren transformeren van een bedrijventerrein tot een woon- en werkgebied. Het bestemmingsplan ‘Draka Terrein Hamerkwartier’ is een van de bestemmingsplannen dat daar uitvoering aan geeft. Het maakt onder andere de bouw van ongeveer 1.700 woningen mogelijk op het voormalige terrein van draad- en kabelfabriek Draka dat in 2015 zijn deuren sloot. Een chemiebedrijf dat naast het Hamerkwartier ligt is tegen het bestemmingsplan in beroep gekomen bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Het chemiebedrijf vindt dat de gemeente geen goed zicht heeft op de veiligheidsrisico’s van woningbouw in de buurt van zijn bedrijf. De gemeenteraad vond de toename van de veiligheidsrisico’s wel aanvaardbaar. De Afdeling bestuursrechtspraak was net als bij het bestemmingsplan ‘Exclusiva Hamerkwartier’ dat zij in maart 2024 al vernietigde, van oordeel dat de gemeenteraad heeft ingestemd met het bestemmingsplan ‘Draka Terrein Hamerkwartier’, terwijl er op dat moment geen goed zicht was op de veiligheidsrisico’s. Die zien vooral op het risico dat bij een calamiteit bij het chemiebedrijf de giftige stof nikkelhydroxycarbonaat (NHC) vrijkomt waarbij dodelijke slachtoffers kunnen vallen. De gemeenteraad moet inzicht geven of dat risico stijgt door de geplande woningbouw en vervolgens de aanvaardbaarheid van dat risico verantwoorden. Het gemeenteraadsbesluit voldoet niet aan deze motiveringseis.
De afgelopen 2 jaar is er door het huidige kabinet hard gewerkt aan het stelsel aan regelingen en ondersteuning om de realisatie van flexwoningen te versnellen en er is met succes een nieuwe bouwwijze geïntroduceerd die ook steeds vaker wordt toegepast voor permanente woningbouw. Dit heeft in de afgelopen jaren geresulteerd in een groeiend aantal flexwoningen. De verwachting is dat er in 2024 ongeveer 8.300 flexwoningen worden gebouwd. In 2023 waren dit er nog zo’n 5.100 en in 2022 zo’n 3.400.
De regio Twente, Groningen-Assen en de Friese steden zijn in beeld om na 2030 grootschalige woningbouwprojecten te verwelkomen. De gebieden die nu zijn aangewezen zijn de regio Twente, de Brabantse Stedenrij (Breda/Tilburg), de Stedendriehoek (Apeldoorn, Deventer, Zutphen), Limburg (bij intercitystations), de regio Groningen-Assen en de Friese steden (Leeuwarden, Heerenveen, Drachten). Al langer probeert het kabinet met woondeals gebieden die geschikt zijn voor woningen een financiële impuls te geven. Hiervoor zijn tot 2030 miljarden euro’s beschikbaar, onder meer om betaalbare woningbouw mogelijk te maken of investeringen in OV en infrastructuur af te dekken. Het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting moet er voor gaan zorgen dat overheden beter en sneller kunnen sturen op hoeveel, waar en voor wie we gaan bouwen. Het Rijk, provincies en gemeenten moeten zo de regie kunnen nemen op de volkshuisvesting en de woningbouwopgave in het bijzonder. Van 2022 tot en met 2030 moeten er 981.000 nieuwe woningen gebouwd worden, waarvan twee derde betaalbaar. Met het plan ‘Versnellen processen en procedures woningbouw’ zijn vijf actielijnen opgestart.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties trekt ruim 124 miljoen uit voor de versnelde realisatie van 19.681 nieuwbouwwoningen. 71% van de nieuw te bouwen woningen valt in de categorie ‘betaalbaar’, maar niet als duurzaam. 26 projecten in 22 gemeenten krijgen alsnog een bijdrage uit de Woningbouwimpuls (Wbi) Dit zijn woningen in de sociale huursector, middenhuur en betaalbare koopwoningen voor starters en mensen met lage- en middeninkomens.
De provincie Zuid Holland zet nu in op de bouw van 247.896 nieuwe woningen en voldoende plancapaciteit. Bovendien wordt de landelijke bovengrens van 390.000 euro voor betaalbare koopwoningen gebruikt. Het Rijk en provincies willen dat gemeenten die nog weinig sociale huurwoningen hebben een extra stap zetten. Deze gemeenten moeten 30% sociale huurwoningen bouwen. Gezien het landelijk woningtekort, de bevolkingsgroei, de leefbaarheid van kleine kernen én de ruimte die ook binnenstedelijk nodig is voor andere opgaven, is het belangrijk om ook buiten stedelijk woningbouwlocaties te ontwikkelen. Daarom gaan de provincie, gemeenten en het ministerie vóór de zomer op zoek naar meer woningbouwlocaties van meer dan 3 hectare in het buitengebied. Dit zorgt voor genoeg plancapaciteit. Ook geeft dit gemeenten de ruimte om de woningbouwopgave te realiseren en de leefbaarheid van kleine kernen te waarborgen.
Het aantal beleggers dat een huurwoning verkoopt stijgt. Particuliere beleggers verkochten in 2023 6800 huurhuizen meer dan ze kochten. Het gaat vooral om goedkopere woningen in grote steden.
Slechts 53 procent van de krap 200.000 miljoenenwoningen in Nederland is vrijstaand en betreft een woning voor een miljoen euro of meer, Tien jaar geleden was ruim tweederde (69 procent) van de woningen die een miljoen euro of meer kostte, nog een vrijstaand pand. Ook steeds meer twee onder één-kapwoningen, hoekwoningen en appartementen gaan door de magische grens van een miljoen euro heen. Een derde van de Nederlandse miljoenenwoningen bestaat nu uit twee-onder-een kappers, rijtjeshuizen of hoekwoningen.
Bouwproblemen en krimp
In het eerste kwartaal van 2024 werden vergunningen afgegeven voor de bouw van slechts 16.000 nieuwe woningen, een toename van 15 procent ten opzichte van een jaar eerder. De bouw had in 2023 al een behoorlijk krimp en in 2024 wordt dat in de meeste segmenten niet veel beter. De werkgelegenheid in de bouw neemt in twee jaar tijd waarschijnlijk met 12.000 banen af. Hoewel Nederland kampt met een flink huizentekort, zakt de bouwproductie flink weg, voorziet het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB).
Ook in Duitsland is het commercieel vastgoed in het laatste kwartaal met 12,1 procent gedaald. Vooral in het kantoorvastgoed. Die prijzen daalden daar zelfs met 13,3 procent, de grootste daling ooit. Over heel 2023 daalden de prijzen voor commercieel onroerend goed in Duitsland met 10,2 procent. De hogere rentetarieven en de stijgende bouwkosten hebben ook daar ernstige gevolgen. Projectontwikkelaars, architecten en toeleveranciers in de bouwsector gaven dit voorjaar al aan in moeilijkheden te verkeren. Architect Sjoerd Soeters stopte zijn werkzaamheden vanwege de terugval in opdrachten net als bakstenen fabrikant Wienerberger. De Europese marktleider in bakstenen schakelde zijn Nederlandse steenovens deze zomer drie maanden op de waakvlam, in plaats van drie weken. Alleen grote projectontwikkelaars als Heijmans en BAM durven nog projecten te starten zonder dat de verkoop daarvan zeker is. Behalve Nederland en hebben ook China en de Verenigde Staten te kampen met problemen binnen de vastgoedsector. Heijmans start in de gemeente Middelburg met de bouw van circa 200 woningen in het uitbreidingsgebied ten noorden van de wijk Sint Laurens.
Meer dan de helft van de Nederlandse ondernemers dreigt hun kantoor te worden uitgezet, omdat hun pand niet energiezuinig is. Duizenden panden hebben niet het vereiste energielabel C. Vooral kantoorgebouwen van vóór 2000 zitten in de gevarenzone. Vanaf 1 januari 2023 moet een kantoor minimaal energielabel C hebben en vanaf 2030 is op z’n minst label A zelfs de eis. Het gaat om panden die groter zijn dan 100 m2 , die in z’n geheel als kantoor dienen. Daarvan zijn er 62.000 in ons land. Slechts 21.000 van die panden voldoen momenteel aan de eisen en 66 procent van de kantoorpanden scoort lager dan energielabel C, of heeft überhaupt nog geen energielabel geregistreerd.
De hoge inflatie, de renteverhogingen, de gestegen bouwkosten, de vertraagde vergunningverlening en de stikstofbeperkingen stagneren de nieuwbouw. Bouwbedrijven moeten het doen met winstmarges van slechts 4 procent. Niet zuinige kantoorgebouwen zijn sterk in prijs gedaald. Minder duurzame kantoren zijn juist met bijna 20 procent in verkoopprijs gestegen sinds verplicht werd gesteld dat bedrijfsgebouwen energielabel C of beter moeten hebben. Kwetsbaar zijn vooral de projecten die zijn aangegaan op basis van het renteniveau van vorig jaar. Teruglopende verkopen en de prijsdalingen beïnvloeden de financiële haalbaarheid van huidige bouwplannen. De verwachting is dat de gestegen kosten en de verminderde vraag zorgen voor een blijvende terugval in de bouwproductie. Het statistisch woningtekort voor 2023 is geraamd op 4,8% van de woningvoorraad. Alleen met een pakket aan structurele reguleringsmaatregelen kan de nieuwbouw van woningen op middellange termijn worden naar de 100.000 per jaar. Meest kansrijk is het aanwijzen van kleinschalige woonlocaties in het groen en een verruiming van de leennormen voor jonge starters. Op korte termijn kan een pakket aan financiële maatregelen een impuls opleveren. Droogte is een grote bedreiging voor woningen, waarschuwt het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF). Volgens data van deze onafhankelijke stichting krijgen 1 miljoen huizen gebouwd voor 1970 te maken met schade aan de fundering door droogte. De ministeries van BZK, I&W, LNV, EZK, OCW en Financiën zullen de komende tijd een nationale aanpak uitwerken. Dat gebeurt samen met medeoverheden en private partijen.
Bouwstop
Op 24 maart 2020 trad de Regeling spoedaanpak stikstof in werking. Met deze regeling werd het stikstofregistratiesysteem (hierna: het SRSS) geïntroduceerd. Het SRSS is een stikstofbank die werd gevuld met de stikstofruimte die ontstond door de snelheidsverlaging op snelwegen naar 100 km/uur. Deze stikstofruimte is bedoeld voor woningbouw en grote infrastructurele projecten.
Op 1 juli 2021 trad vervolgens de Wet stikstofreductie en natuurverbetering (juli 2021) in werking. Een belangrijk onderdeel van deze wet is de ‘partiële bouwvrijstelling’ voor projecten. Deze vrijstelling zorgt ervoor dat tijdelijke effecten in de vorm van stikstofdepositie tijdens de bouwfase niet beoordeeld hoeven te worden bij vergunningverlening. Hoewel deze vrijstelling alleen van toepassing is voor de bouwfase van het project (en dus niet voor de gebruiksfase), heeft deze tot een aanzienlijke vereenvoudiging van de toestemmingsverlening geleid. Met de invoering van deze wet verviel het onderscheid tussen ‘projecten’ en ‘andere handelingen’ in de Wet natuurbescherming. Dit maakte het eenvoudiger om intern te salderen en werd een wettelijke basis gelegd voor het optuigen van stikstofbanken. Bij intern salderen mag de toename van stikstofdepositie door een bepaald (bouw)project worden verminderd met de afname die tegelijkertijd op dezelfde locatie wordt gerealiseerd, zodat per saldo geen toename van stikstofdepositie optreedt.
Dit salderen staat onder druk sinds de uitspraak van de Rechtbank Oost-Brabant over de natuurvergunning van de Amercentrale. De Amercentrale is een steenkool en biomassa gestookte elektriciteitscentrale. De Amercentrale wil graag meer biomassa stoken in plaats van steenkool en had daarvoor een natuurvergunning aangevraagd. Bij het intern salderen maakte de Amercentrale gebruik van een natuurvergunning voor de stookinstallatie AC-8. Het gebruik van deze stookinstallatie was in 2015 beëindigd. De rechtbank vond dat de stikstofruimte van deze stookinstallatie niet zomaar gebruikt kon worden voor het verlenen van een nieuwe vergunning en formuleerde eigenhandig nieuwe voorwaarden om intern te salderen.
In deze uitspraak is bepaald dat als voor het benutten van niet benutte (maar wel vergunde) emissieruimte, nieuwe vergunningen nodig zijn, deze niet benutte ruimte niet meer gebruikt kan worden. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een agrariër die een natuurvergunning heeft voor 200 koeien, maar beschikt over een stal waarin hij 120 koeien kan houden. Als de agrariër eerst een omgevingsvergunning nodig heeft voor de bouw van een nieuwe stal voor die 80 extra koeien, dan kan hij de stikstofruimte van die 80 koeien nu niet meer inzetten voor (intern of extern) salderen.
Verder is met een update van de AERIUS Calculator van 20 januari 2022. De belangrijkste verandering voor de bouw de ‘afkapgrens’ van 25 km voor stikstofdepositie bij alle projecten. Eventuele deposities voorbij deze afkapgrens worden niet in beeld gebracht en niet meegenomen bij de beoordeling voor een vergunning, waardoor deze eenvoudiger verleend kunnen worden.
Het SRSS is een stikstofbank. De stikstofruimte in het SRSS is afkomstig van de maatregel om de snelheid op snelwegen overdag te verlagen tot 100 km/u. De stikstofruimte in het SRSS wordt alleen gebruikt voor de bouw van woningen en voor grote infrastructurele projecten. Tot op heden heeft het SRSS gezorgd voor stikstofruimte voor de bouw van ruim 33.000 woningen
Op 22 april 2022 heeft de Rechtbank Noord-Holland een uitspraak gedaan waardoor het SRSS (voorlopig) niet meer gebruikt kan worden (4). Voordat de snelheidsverlaging naar 100 km/u werd doorgevoerd, is onderzocht wat de effecten van deze snelheidsverlaging op verschillende natuurgebieden zijn. Dit was nodig om te bepalen hoeveel stikstofruimte deze snelheidsverlaging zou opleveren. Uit deze onderzoeken bleek ook dat het zeer waarschijnlijk was dat het rijgedrag van weggebruikers zou gaan veranderen door deze snelheidsverlaging. Op een beperkt aantal trajecten zou het, na de snelheidsverlaging, aantrekkelijker worden om andere routes te nemen die dichter langs natuurgebieden gaan. Met andere woorden: de snelheidsverlaging was in een aantal gevallen dus slechter voor de natuur. De rechter concludeert zodoende dat de ruimte die de snelheidsverlaging oplevert niet gebruikt mag worden omdat de snelheidsverlaging hierdoor zelf in strijd is met de natuurregelgeving. Het SRSS is nu alleen nog gevuld met stikstofruimte die is ontstaan als gevolg van de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen waarmee de ruimte weer gebruikt kan worden voor woningbouwprojecten.
Het Porthos-project is een project in de Noordzee met als doel het aanleggen van infrastructuur waarmee afgevangen CO2 ondergronds kan worden opgeslagen. De verwachte duur van de realisatiefase van dit project is 8 jaar. Bij de vergunning voor de aanleg van deze infrastructuur is een beroep gedaan op de bouwvrijstelling.
Op korte termijn dreigt weer een stikstofimpasse te ontstaan als een rechter oordeelt dat de afkapgrens van 25 km niet mag worden toegepast. Het kabinet kan deze impasse voorkomen door nu alvast een nieuwe AERIUS Calculator zonder afkapgrens op de plank klaar te leggen. Zonder een juridisch deugdelijke AERIUS Calculator kunnen er geen vergunningen worden afgegeven. Het SRSS is de komende maanden buiten gebruik, maar het lijkt erop dat de regering daarop is voorbereid en dat het SRSS binnen enkele maanden weer gebruikt kan worden.
Wanneer je een woning koopt die je wilt gaan verduurzamen, dan kun je een hoger hypotheekbedrag krijgen dan de reguliere LTV-waarde van 100%. Als je bijvoorbeeld energiebesparende voorzieningen financiert, dan mag je tot 106% van de waarde van het huis lenen. Daarmee wordt de Loan-to-Value ratio dus ook 106%.
Vakantie- en recreatieparken
Bijna 60.000 mensen wonen inmiddels in een vakantiehuis, stacaravan of appartement op een vakantiepark. Dat is een toename van 14 procent vergeleken met vijf jaar eerder. Voor een deel gaat het om pensionado’s die hun oude dag op een rustige plek willen slijten. Maar er is ook een toename van mensen die nog maar een paar jaar of korter in Nederland wonen. Het gaat dan bijvoorbeeld om statushouders en Oekraïners. De bewoners van vakantieparken zijn bovengemiddeld vaak alleenstaande mensen en mensen met schulden. Ruim 28 procent van de ingeschreven bewoners is alleenstaand. Een op de tien bewoners van vakantieparken heeft problematische schulden. Landelijk ligt dat percentage op 8 procent. Het aandeel kinderen dat op een vakantiepark woont is klein. De gemiddelde leeftijd van de bewoners is 47 jaar.
Stroomproblemen/netcongestie
Er is een gebrek aan stroomkabels om de enorme toename van stroom van zonnepanelen en windmolens te transporteren. In een aantal gemeenten waar al is gebouwd, kunnen de woningen niet aangesloten worden omdat het stroomnetwerk vol is. Provincies slaan alarm. Wel een woning, maar geen stroom. Dat is landelijk steeds vaker het geval, omdat het stroomnetwerk overvol is. In delen van Groningen en Drenthe is het netwerk vol en de capaciteit nu al onvoldoende. Extra kabels de grond aanleggen duurt jaren en kost naar schatting tientallen miljarden euro’s. Tennet en Enexis hebben laten weten dat de maximale capaciteit is bereikt in Den Haag, heel de provincie Overijssel en een groot deel van de provincie Groningen. In de provincie Groningen verwachten ze voor de knelpunten pas in 2029 extra capaciteit te hebben. In Den Haag zijn de werkzaamheden voor uitbreiding naar verwachting pas ergens in 2033 afgerond.
De gemeente Eindhoven, maar ook Almere krijgt in een deel van de nieuwbouw binnen de stad geen nieuwe stroomaansluitingen. Het stroomnet is namelijk vol. ‘De situatie is nog veel ernstiger en acuter dan gedacht.’ TenneT en Liander lieten vorige maand al weten dat er vanaf 2026 geen ruimte is voor nieuwe woonwijken in delen van de Flevopolder. Het gaat om huizen in Almere Haven en delen van Almere Centrum, Stad Oost en Almere Buiten. Zij krijgen allemaal stroom van een onderstation waar volgens TenneT geen ruimte is voor nieuwe aansluitingen. Er is overal al een gebrek aan stroomkabels op het platteland om de enorme toename van stroom van zonnepanelen en windmolens te transporteren. In delen van Groningen en Drenthe is het netwerk vol en de capaciteit nu al onvoldoende. Extra kabels de grond aanleggen duurt jaren en kost naar schatting tientallen miljarden euro’s. 6600 bedrijven wachten inmiddels op een stroomaansluiting.
TenneT, de beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland en een groot deel in Duitsland is nu nog volledig in handen van de Nederlandse Staat. Het energienet heeft te maken met ernstige capaciteitstekorten onder andere door het willen invoeren van groen vervoer, het behalen van milieu normen en de groeiende aantallen zonnepanelen. De uitbreiding van het stroomnet staat onder druk. De transitie vergt investeringen in het energiesysteem (levering en productie, infra, gebruik) die per saldo gepaard gaan met hoge kosten voor burgers en bedrijven. In de afgelopen jaren is een aandeelhouderschap door de Duitse Staat onderzocht. Uit gesprekken is gebleken dat ook de Duitse Staat een toegevoegde waarde ziet om de mogelijkheden voor een investering in TenneT en dit heeft geleid tot een intentieverklaring (‘joint declaration of intent’, ‘JDI’). Op basis van deze JDI zijn de onderhandelingen gestart over de voorwaarden voor een investering door de Duitse Staat. te onderzoeken. In de komende maanden zal met Duitsland gekeken worden hoe het aandeelhouderschap uitgewerkt kan worden. Tijdens de verdere onderhandelingen is duidelijk geworden dat Duitsland een meerderheidsaandeelhouder wil worden in het Duitse deel van TenneT. TenneT schat haar huidige investeringsagenda voor de periode 2020-2029 in op een bedrag tussen de €40 tot €50 miljard. Hiervan is het benodigde extra eigen vermogen dat door de aandeelhouders moet worden opgebracht geschat op 5,3 miljard euro. 70% van het investeringsbedrag zou nodig zijn voor het Duitse elektriciteitsnet. De benodigde meer investeringen in de energietransitie bedragen in de periode tussen 2015 en 2050 ruim 350 miljard euro. Daarvan is al ongeveer 20 miljard uitgegeven tussen 2015 en 2020. En er dient dus nog € 100 miljard te worden geïnvesteerd tussen 2020 en 2030. TenneT is sinds december 2006 al wettelijk verplicht om alle offshore windparken in de Duitse Noordzee aan te sluiten op het elektriciteitsnet. Naast planning en ontwerp is TenneT Offshore ook verantwoordelijk voor de aanleg en de daaropvolgende exploitatie van netaansluitingen op zee tot aan het punt op het land waar de energie aan het Duitse elektriciteitsnet wordt geleverd. Naast uitbreiding en versterking van de netten om aan de groeiende capaciteitsvraag te voldoen, ligt er ook een grote onderhoudsopgave voor TenneT. Een aanzienlijk deel van het hoogspanningsnet bereikt het einde van de technische levensduur en dient te worden vervangen en gemoderniseerd. Tegelijkertijd ligt er een significante onderhoudsopgave om het bestaande netwerk nu en in de toekomst betrouwbaar te houden. Op het elektriciteitsnet in Friesland, Gelderland en Noord-Holland zijn nieuwe knelpunten ontstaan. Op deze punten is de maximale capaciteit van het net bereikt. Om dit uit het slop te trekken, wordt er 500 miljoen euro geïnvesteerd in een netwerkbedrijf. Stedin heeft vorig jaar ruim 700 miljoen euro geïnvesteerd in het netwerk. Er volgen naar verwachting meer investeringen ter waarde van zeker 8 miljard tot 2030. Met de bijdrage van 500 miljoen wordt de Staat voor 11,9 procent aandeelhouder. zo’n 6600 bedrijven kunnen ondertussen niet vooruit, omdat ze wachten op aansluiting op het net. Overheid en netbeheerders nemen maatregelen, maar die wachtlijst van bijna een jaar zal niet verdwijnen.
Huren
De huren zijn zo enorm gestegen omdat de huurstijging is gekoppeld aan inflatie of aan de cao-loonstijgingen. Sociale huurwoningen zijn het hardst gestegen. Woningcorporaties hebben 5,6 procent hogere huren gevraagd en andere verhuurders van dit soort huizen vroegen 5,7 procent meer. Dat is bijna net zoveel als de maximale verhoging die de overheid heeft bepaald. Woekerprijzen voor huurders met een middeninkomen worden harder aangepakt. Buiten de sociale sector mocht een eigenaar zelf de huurprijs van een woning bepalen maar die liep door de woningnood erg op. Vooral in de grote steden in de Randstad werden huurprijzen tegen de 1500 euro of meer gerekend voor een naar verhouding kleine huurwoning. Vanaf 2024 is huurprijsbescherming ingevoerd voor huren tot maximaal 1250 euro. Zodra een woning leeg komt wordt deze verkocht en niet langer verhuurd. Vooruitlopend op deze maatregelen werd per 1 januari 2023 de overdrachtsbelasting voor woningbeleggers verhoogt naar 10,4% en zijn de fiscale regels in box 3 zo aangescherpt dat investeren in huurwoningen onaantrekkelijk en soms zelfs verliesgevend is geworden. Via de Wet goed verhuurderschap kunnen bestuurlijke boetes worden opgelegd die beginnen met 20.000 euro. Bij recidive komt het bedrag uit op 70.000 tot 80.000 euro. De Overheid stelt 8,7 miljoen euro subsidie beschikbaar om sneller 1.125 sociale flexwoningen in Rotterdam te kunnen plaatsen.
Het puntenstelsel waarmee de maximale huurprijs van een huurwoning wordt berekend is gewijzigd. Vooral de WOZ-waarde van een woning telt mee bij het bepalen van de hoogte van de huur. De gemiddelde WOZ-waarde van een woning in Nederland is voor 2023 vastgesteld op 369.000 euro. Dat is 16,4 procent hoger dan in 2022. Het puntensysteem, dat nu al geldt voor sociale sector woningen tot een huur van 880 euro, gaat in een nieuw voorstel van De Jonge ook gelden voor huurwoningen in de vrije sector tot een huur van 1123 euro (voor nieuwbouw 1235 euro) Hoe groter, duurder, of beter geïsoleerd een huis is, hoe meer punten en hoe meer huur er dus kan worden gevraagd. Het systeem moet op termijn 300.000 huurders gemiddeld 190 euro per maand gaan schelen. Verhuurders van vrije sectorwoningen moeten mogelijk 6,4 miljard euro aan te veel geïnde huurinkomsten terugbetalen. Rechters oordeelden namelijk dat verhuurders jarenlang te hoge huren hebben gerekend en dat dat geld zou dan wellicht terug moeten.
Vanwege de gevolgen van middenhuurregeling en de invoering van de box3-overbruggingsregeling, ligt er een dreiging voor de buy-to-let-kasstroom op de loer. Het is nog maar de vraag hoe hypotheekverstrekkers met de afwaardering en rendementsvermindering van het verpande vastgoed om zullen gaan en of er straks niet gedwongen verkopen en sanering gaan plaats vinden.
De overheid heeft om huurders te beschermen verplichte borgstellingsregelingen voor derden en verplichte vergunningen voor woningen met meerdere woningen (HMO’s) ingesteld. Huurprijsherzieningsclausules worden afgeschaft en verhuurders mogen hun huur nog maar één keer per jaar verhogen. Voor elke huurverhoging geldt een opzegtermijn van twee maanden. Tot 2015 was het overheidsbeleid ten aanzien van buy-to-let relatief mild, maar dit veranderde in de Begrotingen en Najaarsnota van 2015. Om de belegging minder aantrekkelijk te maken, zijn vier belangrijke stappen gezet:
Beperking van belastingaftrek op hypotheekfinancieringskosten tot alleen basistariefbelasting.
Verwijdering van 10% ‘slijtage’ vergoeding.
Introductie van extra 3% zegelrechttoeslag .
Versneld betalingsschema voor verschuldigde vermogenswinstbelasting .
(De hierboven genoemde wijzigingen rond de belastingaftrek op hypotheekfinancieringskosten betekenen dat verhuurders alleen het equivalent van de basistariefaftrek op hun belastingaangifte kunnen aftrekken, waardoor hun persoonlijke belasting in een hogere belastingschijf kan worden geduwd, zelfs als ze geen inkomstenbelasting ontvangen . voldoende inkomen om het onder andere omstandigheden te rechtvaardigen
De overheid heeft ook maatregelen genomen om de belastinginning van BTL-verhuurders te verbeteren:
- HMRC toegang geven tot depositobeschermingsprogramma’s van derden (zie hierboven)
- Verplichte rapportage verhuurdergegevens door makelaars aan HMRC
- HMRC toegang geven tot licentiegegevens van woningen met meerdere bezettingen (zie hierboven)
- Toegewijde HMRC-belastingtaakgroepen ingezet om belastingontduikende verhuurders op te sporen.
Leegstand
De leegstand van woningen, kantoren en winkels is sinds 2021 weer afgenomen, maar nam door absurde huurverhogingen van 2022 tot 2024 weer toe. Huurprijzen van winkels zijn in de eerste helft van 2023 met gemiddeld 2,5 procent gedaald. Begin 2022 werden nog 219.000 panden niet gebruikt. De totale leegstand was daarmee 4,5 procent lager dan in het jaar ervoor, toen er 230.000 panden leegstonden. Het jaar daarvoor waren het er 222.000. Eind 2022 stonden er in ons land 12.700 winkelpanden leeg. Met 5 tot 6 procent is de leegstand weer terug op het normale niveau. De dalende leegstand werd mede veroorzaakt doordat veel winkelpanden vorig jaar een woonfunctie hebben gekregen. Ook zijn de huurprijzen van de panden weer wat genormaliseerd. Na jaren van daling is er een opleving bij juweliers, kookwinkels en zaken voor bijvoorbeeld postzegels en munten, maar ook de speelgoed en mode branche groeit weer iets. In 2004 telde ons land ruim 1100 speelgoedwinkels, daar waren er nog ruim 600 van over.
Kantoren stonden met 10 procent relatief het vaakst leeg, maar ook bij die panden nam de leegstand af, naar ruim 8000. Woningen stonden relatief gezien het minst vaak leeg: dat gold voor ruim 2 procent van de huizen. Maar in absolute aantallen waren de meeste leegstaande panden wel woningen, omdat die 87 procent van alle verblijfsobjecten uitmaken. Begin dit jaar stonden bijna 180.000 huizen leeg. Vooral aan de oostgrens van het land staan relatief nog veel winkels en kantoren leeg. In Limburg, zoals in de gemeente Bergen wordt zelfs 28 procent van de winkelruimte niet benut. De gemeente met de meeste leegstaande woningen was Appingedam in Groningen (8 procent). In Doetinchem stonden de meeste kantoren leeg (28 procent).
Beleggers uit Saudi-Arabië kochten voor ruim 40 miljoen het hoofdkantoor van BrandLoyalty in Den Bosch. De Franse vastgoedbelegger Amundi kocht in 2017 het Amsterdamse kantoorpand Atrium voor een half miljard (circa 8300 euro per m2).. Bij internationale vastgoedbeleggers staat Amsterdam op de derde plaats van Europese steden waar zij graag willen investeren. Icon Real Estate kocht het Atrium in 2012 voor 100 miljoen euro en heeft het complex ondertussen grondig opgeknapt. WeWork, Booking.com en Luxottica hebben in totaal 13.000 m2 kantoorruimte gehuurd in het gebouw Amundi kocht eerder ook samen met een Aziatische belegger het gebouw De Rotterdam op de Kop van Zuid voor 350 miljoen euro.
Vier op de vijf gemeenten hebben niet genoeg woonruimte beschikbaar voor het huisvesten van asielzoekers/vluchtelingen met een verblijfsvergunning. Het huisvesten van asielzoekers met een verblijfsstatus leidt tot langere wachttijden op de sociale huurmarkt voor gezinnen en alleenstaanden. Amsterdam moest van de provincie voor 1 juli een tekort van 472 woningen voor statushouders weggewerkt hebben, waardoor er nu 1800 woningen bedoeld voor wachtenden met een medische en/of sociale problemen worden gepasseerd. De Sociaal-medisch urgenten krijgen hierdoor minder woningen toegewezen. In veel gemeenten bedraagt de wachttijd voor een sociale huurwoning inmiddels enkele jaren. Zo’n dertienduizend zogenoemde statushouders wachten op een sociale huurwoning. Woningcorporaties mogen leegstaande Rijksgebouwen zoals kantoren en gerechtsgebouwen beheren en gemeenten kunnen daar meerdere vluchtelingen in één woning onderbrengen. Het ministerie liet ook alvast een lijstje opstellen van 31 gebouwen in beheer van de Rijksvastgoeddienst waar gemeenten statushouders kwijt kunnen. Gemeenten en provincies mogen pas een bouwvergunning afgeven als tegelijkertijd oude leegstaande winkelpanden een andere bestemming krijgen of gesloopt worden. Er is 20 procent overcapaciteit aan winkeloppervlak en daarom komt er nu regionale afstemming en samenwerking met het rijk, gemeenten en marktpartijen om winkelgebieden aantrekkelijk te maken en te houden. 119 gemeenten maakten afspraken om tot een gezamenlijke visie en actieprogramma’s te komen. Daar komen nu 12 provincies bij plus het initiatief uit Den Haag. De partners die gezamenlijk de Retailinnovatie-agenda opstarten en realiseren zijn: ClickNL, FNV, gemeente Den Haag (lead partner), INRetail, Haagse Hogeschool, Platform De Nieuwe Winkelstraat, provincie Zuid-Holland, Q&A, Rabobank, Retailagenda, ROC Mondriaan, SHPPR Events, Syntrus Achmea, Thuiswinkel.org en Shoeby.
Adler Real Estate
Bij het Duitse vastgoedbedrijf Adler Real Estate vindt huiszoeking plaats, op verdenking van schriftvervalsing, marktmanipulatie en boekhoudfraude. Het parket van Frankfurt en de Duitse recherche doorzochten alle kantoren, ook die van voormalig Adler-adviseur Cevdet Caner, in Londen en Monaco op verdenking van een onjuiste boekhouding, marktmanipulatie en vertrouwensbreuk. Circa 21 panden, waaronder bedrijfspanden, appartementen en een advocatenkantoort in Berlijn, Düsseldorf, Keulen en Erftstadt, en ook in Oostenrijk, Nederland, Portugal, Monaco, Luxemburg en Groot-Brittannië werden door 175 ambtenaren van het Duitse parket en de politie doorzocht. Het vermoeden bestaat dat de verdachten schijndeals hebben gesloten om de prijzen voor projecten op te drijven. Adler zou de omzet voor bijna een kwart miljard euro hebben opgepoetst. De verdachte Duitsers, Oostenrijkers en Britten worden ervan beschuldigd van 2018 tot en met 2020 in hun functie als oud-bestuursleden de balansen van de onderneming onjuist te hebben gepresenteerd of daarbij te hebben geholpen. Namens Adler Real Estate zouden ze consultancycontracten hebben afgesloten en betalingen hebben gedaan waar geen tegenprestaties tegenover stonden. Het vermoeden is dat de verdachten schijndeals hebben gesloten om de prijzen voor projecten op te drijven en daarmee een gunstige ‘Loan to Value’ (LTV of vakjargon voor schuldgraad) te verkrijgen. Dat gaf verkeerde signalen aan de kapitaalmarkt, aangezien de LTV een sleutelfactor is bij investeringsbeslissingen voor aandeelhouders en obligatiehouders’. De Adler groep sloot 2023 af met een miljardenverlies. De accountants van KPMG weigerden de jaarrekening 2021 goed te keuren. Ook de financiële toezichthouder BaFin ontdekte fouten in de balans van 2019. De Britse shortseller Fraser Perring, die Wirecard ten val bracht en wanpraktijken bij de Sofina-deelneming Byju’s op de korrel nam, uitte beschuldigingen tegen het bedrijf, zoals het opblazen van de balans. Adler Real Estate verkocht in 2021 een vijfde van zijn portefeuille, 15.000 appartementen en 186 winkels, ter waarde van 1,5 miljard aan concurrent Leg Immobilien. Adler Real Estate kwam tot stand via een complexe drievoudige fusie. Eind 2019 nam Adler een Israëlisch bedrijf over dat een groot belang had in een ander Duits vastgoedbedrijf, ADO Properties, dat financieel sterker was dan Adler. Vijf dagen later kondigde ADO Properties aan dat het zijn nieuwe mede-eigenaar, Adler, kocht, net als een belang in een derde vastgoedbedrijf, Consus Real Estate. Het gecombineerde bedrijf werd omgedoopt tot Adler Group. Via die operatie kwam de Oostenrijkse Koerd Cevdet Caner aan boord. Hij speelt een belangrijke rol in de aantijgingen van Perring en in de huiszoekingen van de Duitse politie. Adler Real Estate wordt geleid door Thierry Beaudemoulin. De Fransman is bekend in het Belgische vastgoedlandschap. Hij trad samen met Taco De Groot, ex-CEO van Vastned Belgium, aan boord bij Brack Capital, een vastgoedinvesteerder met een notering in Tel Aviv. Het fonds maakte een verlies van 1,17 miljard euro bekend. Doordat KPMG de jaarrekening niet goedkeurde, kelderde de beurskoers van Adler en verloor het fonds begin mei een derde van zijn beurswaarde in één dag. Het merendeel van de raad van bestuur van het bedrijf en de president Commissaris zijn na alle commotie vertrokken. Het bedrijf zegt nu samen met de Nederlandse zakenbank Kempen – al jaren de financiële partner van het bedrijf – en het Amerikaanse PJT Partners te werken aan het in kaart brengen van financiële opties. Daarnaast is het de coporate governance aan het herstructureren, in samenwerking met PwC. Thomas Echelmeyer, voormalig partner bij EY en Arthur Andersen, is aangesteld als tijdelijke cfo.
Arc Real Estate
Arc Real Estate Partners heeft een meerjarige huurovereenkomst gesloten met First Logistics voor het logistieke bedrijfscomplex gelegen aan de Hazeldonk 6802 in Breda ter grootte van circa 3.193 m2 kantoor- en bedrijfsruimte.
a.s.r. Real Estate/Dutch Prime Retail Fund/Vastgoed Vermogensbeheer
A.s.r. Real Estate is onder andere eigenaar van het middeleeuwse stadskasteel Groenewoude aan de Oudegracht 151 in Utrecht. Het winkelpand heeft een totale oppervlakte van 1.200 vierkante meter en is in zijn geheel verhuurd aan de kledingwinkel & Other Stories. De aankoop ging namens het ASR Dutch Prime Retail Fund. Het naastgelegen pand, Oudegracht 149 waarin de kledingwinkel Cotton Club van The Sting zit gevestigd, was ook al in handen van hetzelfde fonds. Met de aankoop telt de winkelportefeuille van het fonds nu dertien verschillende winkelpanden in de Utrechtse binnenstad, verspreid over de Oudegracht, Lange Elisabethstraat, Steenweg en Choorstraat. Groenewoude werd in de dertiende eeuw in de Utrechtse handelswijk Stathe gebouwd. De zijmuren en de kelder van het pand dateren nog uit de middeleeuwen. Inmiddels is er ook al veel veranderd. Vooral in de 19e eeuw is het fors verbouwd en werd onder meer de voorgevel vervangen en het bovenste deel van het huis gesloopt. Franchiser Armarla van Bath & Body Works huurde sinds 11 november 2022 een winkelpand van 104 m2 op een dure hoekplek in de Kalverstraat in Amsterdam. In het pand was voorheen Rituals gevestigd. De winkel in onder meer geuren voor lichaam en huis, zepen en kaarsen moest in juli 2023 surseance van betaling aanvragen en het lijkt er op dat Asr opnieuw op zoek moet naar een nieuwe huurder. a.s.r. real estate sloot namens Shopping Centre LRC B.V. eerder ook een langjarige huurovereenkomst met Rituals voor een winkel aan de Praagpromenade 2 in Leidsche Rijn Centrum. Rituals verhuisde van Parijsboulevard 142 naar de nieuwe locatie die ruim twee keer zo groot is. In Leidsche Rijn Centrum verhuist de Rituals-vestiging van Parijsboulevard 142 naar Praagpromenade 2. De winkel gaat daarmee van 123 m2 naar 260 m2 winkelruimte. a.s.r. lag in 2021 overhoop met het failliete Hudson’s Bay vanwege huurachterstanden. a.s.r. verhuurde panden in Haarlem, Leiden, Amstelveen en Amersfoort aan het concern waarvoor 60 miljoen euro werd gevorderd. Vlak vioor het faillissement bereikte Hudson’s Bau een schikking voor het pand in Hoog Catharijne. Ook met CBRE werd geschikt.
All-in Real Estate
Frank Vogel is behalve beurshandelaar onder andere ook vastgoedeigenaar van het voormalige Office Center in Amsterdam Sloterdijk. Op 16 juli 2015 werd een aannemingsovereenkomst met Pleizierbouw ondertekent voor de bouw van The Pavilion, aan de Fred. Roeskestraat te Amsterdam. In samenwerking met MIES Architecten zijn vier torens neergezet aan de Lindewijck in Veenendaal die ruimte bieden aan 167 huurappartementen en 4 penthouses gelegen aan ’t Holle Goed / Spanjaardsgoed in Veenendaal, maar is ook in Canada actief. Eigenaar Frank Vogel werd onlangs aangehouden door de Fiod. Vogel wordt door het Openbaar Ministerie verdacht van het feitelijk leidinggeven aan het opzettelijk doen van onjuiste aangiften dividendbelasting en dividendstrippen met als gevolg dat ruim 4 miljoen euro onterecht is uitbetaald door de belastingdienst. Zijn woning en kantoor en het kantoor van zijn belastingadviseur werden doorzocht. Met zijn bedrijven Global Securities Finance Solutions (GSFS) Asset Management en Waterline Capital profiteerde hij van prijsverschillen tussen verschillende aan elkaar gerelateerde aandelen en derivaten als gevolg van onevenwichtigheid op diverse markten. Dat dit een risicovolle dividendbelastingconstructie is blijkt nu.
Het Apollo zorgvastgoedfonds
Het zorgvastgoedfonds is het derde investeringsfonds dat de NLII lanceert. De NLII lanceert 1 juli 2016 met Hartelt Fund Management voor grote beleggers het Apollo Zorgvastgoedfonds. De eerste belegger in het fonds is de Stichting Pensioenfonds voor Huisartsen (SPH) De SPH gaat 80 miljoen euro investeren in nieuwbouw en renovatie van zorgcentra met huisartsen, apothekers en fysiotherapeuten, in verpleeghuizen en in huisvesting voor mensen met een handicap, langdurige ziekte of dementie. 80 miljoen euro in een nieuw zorgvastgoedfonds voor huisartsenpraktijken, verpleeghuizen en beschermd wonen. Naast eerstelijnszorgcentra (30%) wordt geïnvesteerd in verpleeghuizen (40%) en beschermd wonen (30%). PGGM functioneert hierbij als uitvoeringsorganisatie. NLII en HFM voeren op dit moment gesprekken met meerdere geïnteresseerde institutionele beleggers. Ook voor het energieakkoord (NEA) is via NLII geld beschikbaar om de overheidsdoelstellingen omtrent windenergie te halen. Omdat de overheidsbegroting hier geen ruimte voor biedt gaan, in opdracht van de EU, de pensioenfondsen meer investeren in energieprojecten en regionale infrastructuurprojecten. De fondsen hebben inmiddels al 14 procent van hun totale vermogen van rond de 960 miljard in Nederland belegd, waarvan 12,7 miljard euro in Nederlandse hypotheken en 1 miljard euro in het midden- en kleinbedrijf. De ambitie van het kabinet is om die 14% met 1% per jaar op te hogen. PGGM investeert samen met investeerder Macquarie Capital 50 procent (625 miljoen euro) in het nieuwe Duitse offshore windpark Baltic 2. PGGM had al voor zo’n 900 miljoen euro geïnvesteerd in groene energie en investeerde ook al in een windpark in de Ierse Zee en een aantal parken op land. Baltic 2 wordt aangelegd door energiebedrijf EnBW die de andere (ruim) 50 procent van de aandelen houdt. Ook ABP werd onlangs overgehaald om in windparken te stappen.
Arkéa REIM
Een Franse investeringsmaatschappij, kocht in 2023 het kantoorgebouw aan de Meander 1061 in Arnhem. Arkéa REIM, in samenwerking met Arkéa Real Estate en Sienna Real Estate, kocht het pand namens het Transitions Europe SCPI Fund en was daarmee de tweede aankoop in Nederland
BPD
BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling is een gebiedsontwikkelaar die aantrekkelijke leefomgevingen realiseert in Nederland en Duitsland. Sinds de oprichting ruim 75 jaar geleden in 1946 – toen nog onder de naam van Bouwspaarkas Drentsche Gemeenten – heeft BPD inmiddels de bouw van ruim 384.000 woningen mogelijk gemaakt. Meer dan één miljoen mensen wonen nu in woonwijken waarin de bijdrage van BPDzichtbaar is. Door tegenvallende verkopen moest BPD al bijna 100 banen moeten schrappen. Met name in Duitsland is de nieuwbouw onderuit gegaan. Er werken nu nog 674 werknemers binnen het concern. BPD is onderdeel van Hoef en haag bij Vianen en het voormalig vliegveld bij katwijk. BPD verkocht in 2023 nog maar 150 nieuwbouwhuizen. In 2022 waren dat er nog 950. In 2023 leed BPD een verlies van 131 miljoen tegenover een winst in 2022 van 126 miljoen.
Being
Opgericht in 2010 Being staat voor een andere manier van vastgoed realiseren. Onze holistische aanpak is van toepassing op alles van woningbouw, kantoren, hotels tot mixed-use gebouwen en binnenstedelijke gebiedsontwikkeling. In 2016 kreeg Being als eerste vastgoedontwikkelaar in Nederland de B Corporation® status; een bedrijf dat zich doelbewust committeert aan het handhaven van een reeks hoge ethische standaarden en daar ook rekenschap over moet afleggen. heeft onlangs een van de grootste hout-hybride kantoren (Mediavaert) van Europa opgeleverd aan DPG Media met een oppervlakte van 44.700 m2. Een deels in onbruik geraakt industrieterrein in het centrum van Eindhoven vormt de innovatieve schakel tussen het bruisende winkelhart en de residentiële buitenwijken. Er werden door Being in totaal meer dan 500 woningen gecreëerd. Twintig procent is voorbehouden aan sociale woningbouw, met ernaast ruimte voor woningen voor de middenklasse, huizen in de vrije sector en woningen voor een woongenootschap
Belfin International BV (Coltavast)
Sharim Elzas van Belfin is de zoon van Coltex-eigenaar Fred Elzas. Belfin heeft in Nederland achttien bij de Kamer van Koophandel geregistreerde groepsmaatschappijen waarvan de gedeeltelijk of volledig eigenaar is:
Amstelwaard Vastgoed BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Supravast II BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Belfin BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Belfin Utrecht BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Full House BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar International Art Investments BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Dam Square BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Elsinvest BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Bergerpoort BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar cards@work BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Elzavast Holding BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Belfin II BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar New Future Developments BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Elzavast Monumenten BV, gelegen aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard Full House Monumenten BV, aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard TCS BV, gelegen aan de Joris Dircksenstraat 18 in Breukelen Trajanus Holding BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Meuwsen BV, gelegen aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard Amstelwaard Beheer BV, gelegen aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard Pantheon BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar Supravast II BV, gelegen aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard Amstelwaard Vastgoed Twee BV, aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard Amstelwaard Vastgoed BV, gelegen aan de Celsiusstraat 2 in Heerhugowaard Shadan Management BV, gelegen aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar. Belfin International BV bestuurder of gevolmachtigde bij Rim Management BV,, Amstelwaard Vastgoed BV, Elzavast Holding BV en Retail Property Projects (R. P.P.) Beheer BV, allen gevestigd aan de Hazenkoog 4 in Alkmaar
BEOS AG
Het nieuwe TechCenter van Fugro in Nootdorp ontworpen door Hidde & Peeperkorn, ontwerpers en architecten, als het meest duurzame R&D-gebouw in Nederland en gebouwd door Bouwbedrijf De Vries en Verburg. Werd verkocht en terug geleased van Swiss Life. Het TechCenter is de nieuwe onderzoeksfaciliteit van Fugro en biedt met een oppervlak van meer dan 16.000 m2 ruimte aan kantoren, werkplaatsen en laboratoria. Het state-of-the-art ‘groene’ gebouw heeft o.a. 275 zonnepanelen op het dak, thermische muren en een grijswatersysteem. Het gebouw bestaat voor 35% uit gerecyclede materialen. Koper is het vastgoedfonds “Swiss Life Real Estate Funds (LUX) S.A., SICAV-SIF – ESG European Industrial & Logistics”, dat is opgericht door BEOS AG en Swiss Life Asset Managers. BEOS AG is een toonaangevende vermogensbeheerder en ontwikkelaar van light industrial vastgoed. BEOS AG beheert momenteel een portefeuille van 157 commerciële panden en maakt sinds 2018 deel uit van Swiss Life Asset Managers.
De verkoper werd bij deze transactie commercieel begeleid door JLL en juridisch door CMS. De koper werd commercieel begeleid door 1530 Real Estate en juridisch door NewGroundlaw.
Bever Holding
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft Bever Holding twee boetes opgelegd met een totale waarde van 5 miljoen euro. Het bedrijf zou een tijd lang hebben nagelaten voorwetenschap tijdig openbaar te maken. Ook zou Bever Holding onjuiste informatie hebben verspreid. Centraal in de kwestie staat de verkoop van tien percelen in Noordwijk door de vastgoedonderneming aan een projectontwikkelaar. In november 2020 werd daarvoor een akkoord op hoofdlijnen gesloten, de koopovereenkomst werd twee weken later getekend. Maar in september 2021 werd de verkoop pas openbaar gemaakt. In het jaarverslag over 2020 stond dat er nog geen definitieve invulling was voor de percelen in Noordwijk, terwijl deze op dat moment al waren verkocht. Bever Holding is een aan de beurs van Amsterdam genoteerde onderneming en is bij wet verplicht om informatie zo snel mogelijk openbaar te maken. Ook is het verboden om de markt te manipuleren, bijvoorbeeld door het verspreiden van onjuiste informatie. “Door de beide overtredingen hebben beleggers in het aandeel Bever Holding gedurende een periode van tien maanden gehandeld op basis van onvolledige en zelfs misleidende informatie met betrekking tot het fonds”, concludeert de AFM. Bever Holding laat in een reactie weten het niet eens te zijn en bezwaar aan te tekenen. Volgens de onderneming was “in de betreffende periode geen sprake van concrete en koersgevoelige informatie”. Ook was er volgens Bever Holding een “rechtmatig” belang om vertrouwelijk om te gaan met de verkoopovereenkomsten om zo de onderhandelingen niet te verstoren.
Blackstone
Blackstone gaat 500 miljoen euro van zijn vastgoed in Amsterdam en Utrecht verkopen en heeft CBRE ingehuurd om de verkoop te begeleiden. Blackstone kocht in 2014 zes grote kantoorgebouwen van CBRE Global Investors voor 165 miljoen euro waaronder de Cross Towers in Amsterdam, de Weenatoren in Rotterdam en Orion in Den Haag. Blackstone verkoopt voor meer dan een half miljard euro aan Nederlands kantoorvastgoed aan Vivat (Anbang).
Borghese en COD
Het KPN complex van twaalf kantoorgebouwen aan het Maanplein in Den Haag is verkocht. Vastgoedontwikkelaars Borghese en COD nemen het complex over van de Commerzbank om een deel van de kantoorruimte om te bouwen naar 5.000 huurwoningen. Een deel blijft kantoorruimte. De verbouwing begint in het voorjaar van 2017.
Braakmaneiland Projektontwikkeling
Vastgoed ontwikkelingsmaatschappij van Piet van Alten, was beoogd koper van Marina Beach van Peter van Gillis. Het park zou 61 miljoen kosten, maar na drie jaar is de aankoop nog steeds niet rond. Wel is Gillis vanwege illegale verhuur aan arbeidsmigranten contant in gevecht met de Gemeente. Braakmaneiland Projectontwikkeling wilde het park niet zelf gaan exploiteren maar dat uitbesteden aan een ‘internationale speler. Door een onderzoek door de Fiod en lopende procedures en uitzettingen, lijkt de koop na 3 jaar van de baan. De leningen werden door Van Gillis afgelost met nieuw kapitaal van M2R (zie onder). In april 2023 voerde de gemeente Terneuzen samen met de politie opnieuw een controle uit in vervolg op eerdere controles. Er werd gecheckt of eerder geconstateerde overtredingen rond permanente bewoning zijn beëindigd. In de afgelopen jaren zijn meerdere controles uitgevoerd waarbij sprake bleek van onder meer onrechtmatige bewoning, huisvesting van arbeidsmigranten en het overtreden van de brandveiligheidsvoorschriften. De Oostappen Groep, eigenaar Peter van Gillis kreeg eind maart 2023 al een nieuwe last onder dwangsom van 400.000 euro opgelegd voor de huisvesting van arbeidsmigranten. De Oostappen Groep kreeg tot 30 juni 2023 de tijd om een eind te maken aan deze overtreding. De gemeente Terneuzen heeft al een opgelegde dwangsom van 200.000 euro daadwerkelijk geïnd bij Oostappen Groep. De dwangsom werd opgelegd vanwege het huisvesten van arbeidsmigranten op het vakantiepark Marina Beach. Oostappen Groep had tot 13 april de tijd om bezwaar te maken, maar deed dit niet. Het park krijgt veel slechte publiciteit over schimmel aan het plafond, stof, een rioolgeur, anderhalf uur wachten bij de receptie, kapotte sloten, en spiegelgladde veranda’s. Meerdere vakantiegangers verklaarden dat ze nog nooit zo’n bende hadden gezien. Ook in België zijn er problemen en lopen er rechtszaken. Peter Gillis moet ook nog voorkomen voor de mishandeling van zijn voormalige vriendin Nicole. Het proces tegen Peter Gillis (61) wegens belastingfraude start op 19 maart bij de rechtbank in Den Bosch. Afgelopen juli bevestigde het OM al dat Peter vervolgd wordt. Het onderzoek genaamd ‘Rabarber’ liep al een lange tijd. Ruim 4,5 jaar geleden viel de FIOD op verschillende locaties in Noord-Brabant en Zeeland vestigingen van de Oostappen Groep van Peter Gillis binnen. De verdenkingen tegen de campingbaas zijn niet mals: het niet juist voeren en bewaren van de administratie, het verstrekken van onjuiste of onvolledige informatie aan de Belastingdienst en het niet (tijdig) doen van aangifte vennootschapsbelasting. geruchten gaan dat alle vakantieparken onderhands te koop staan. Op Prinsenmeer is grote onrust ontstaan omdat Peter Gillis de bewoners sommeert per direct van het park te vertrekken. Ze voelen zich een speelbal in een ruzie tussen de gemeente en de bekende parkmagnaat. Op dit moment wonen er nog zo’n vijftig mensen op de camping in Asten. Zij moesten 14 september 2024 vertrokken zijn maar dat weigerden de bewoners waarop de gemeente de Oostappen Groep van Peter Gillis een dwangsom oplegde van 50.000 euro per maand. Voor vakantiegangers is het park al sinds december vorig jaar gesloten. Peter Gillis heeft kopers van chalets er destijds niet op gewezen dat het onzeker was wat er met het park ging gebeuren. Om de bewoners weg te krijgen werken de slagbomen van het park niet meer na vijf uur in de middag. Volgens bewoners is de sfeer op de camping op dit moment grimmig. “In de groepsapps gaat rond dat de bewoners het er niet bij laten zitten.” Hij ziet het gebeuren dat er zondag een protest volgt bij het gemeentehuis. Er wonen op Prinsenmeer al 25 jaar mensen en al die jaren werd er door de gemeente gedoogd. In een brief aan de bewoners staat dat Peter Gillis de bewoners sommeert om het park per direct te verlaten. Gillis deed aangifte van huisvredebreuk, maar de politie weigerde de bewoners van het terrein te verwijderen. De bewoners moeten 29 september vertrokken zijn. Dat heeft de rechter in Den Bosch besloten.
Breevast
Breevast ontwikkelt, realiseert en exploiteert commercieel en residentieel vastgoed in West- en Centraal-Europa, alsmede Noord-Amerika. Naast het hoofdkantoor in Amsterdam heeft Breevast kantoren in Antwerpen, Brussel, Luxemburg, Frankfurt, Bratislava, Warschau en Newport Beach (Verenigde Staten). Breevast werd opgericht in 1963 opgericht onder de naam Bredero Vastgoed te Utrecht. Het was de vastgoedtak van Bouwbedrijf Bredero (VVB). In 1987 ging VVB failliet. De vastgoedtak kwam in de zogeheten Geldens Groep terecht en werd verzelfstandigd. In 1989 ging het bedrijf naar de beurs onder de naam Breevast N.V. Eind jaren 90 van de 20e eeuw deed vastgoedfonds Uni-Invest een poging om Breevast over te nemen. Uni-Invest bouwde een belang op van 50%. Breevast voelde zich overvallen en in januari 1999 maakte het een transactie bekend met de Eindhovense onroerend-goedmagnaat Frank Zweegers. Breevast kocht van Zweegers vastgoed ter waarde van € 204 miljoen deels tegen uitgifte van 7,2 miljoen certificaten van aandelen Breevast en een geheim bedrag aan contanten. Uni-Invest zag hierdoor zijn belang verwateren tot zo’n 30%. Verder verzette Breevast zich door beschermingsprefs te plaatsen. Pogingen van Uni-Invest om de bescherming via een procedure voor de Ondernemingskamer te doorbreken, hadden geen succes.[1] Medio 1999 verkocht Uni-Invest het belang van 32% in Breevast aan Cottingham Corporation NV en E.A. de Mol van Otterloo. Deze twee partijen krijgen daardoor een 90% belang in Breevast. In 2000 verhuist het hoofdkantoor van Breevast N.V. van Utrecht naar Amsterdam en wordt de beursnotering van Breevast N.V. beëindigd. Breevast N.V. gaat dan verder als Breevast B.V. Op 1 februari 2006 verwierf Cenocorp, een investeringsmaatschappij van Frank Zweegers, het 49,96% belang van mede-aandeelhouder Eijk de Mol van Otterloo.[3] Cenocorp is daarmee 100% eigenaar van Breevast geworden. Eijk de Mol van Otterloo is per diezelfde datum teruggetreden als commissaris van Breevast. In 2011 was de totale waarde van de vastgoedportefeuille zo’n € 1,3 miljard. Ongeveer 75% van het onroerend goed stond in Nederland, bijna 12% in België en ruim 12% in de Verenigde Staten. Slechts een kleine 2% van het vastgoed staat in Polen, Spanje en Curaçao. De waarde van de kantoren en winkels in de Breevast portefeuille zijn nagenoeg even groot en deze twee tezamen maken ruim 85% van het bezit uit. Tot de vastgoedportefeuille van Breevast behoren:
- Hoog Catharijne te Utrecht (1963 t/m 1973)
- Holiday Inn te Utrecht (1968 t/m 1970)
- Restauratie het Kurhaus, het circustheater en de pier te Scheveningen (1974)
- Stadsdeelcentrum Oosthof (1979)
- Eaton Place te Winnipeg, Canada (1979)
- One Pacific Plaza te Huntington Beach (Californië), Verenigde Staten (1984)
- Business Centre Bussum te Bussum (1991)
- Shopping Centre Foothill te Rancho Cucamonga (Californië), Verenigde Staten (1992)
- Power Centre Fore Creek Crossing te Reno (Nevada), Verenigde Staten (1995)
- Financietoren te Brussel, België (2001)
- HCZ-gebouw in Eindhoven
Na tien jaar moeten duren, gaat er eindelijk iets gebeuren met het leegstaande 16.000 vierkante meter grote Goudse Poortgebouw aan de Doesburgweg in Gouda. De gemeente en de projectontwikkelaar hebben een overeenkomst getekend om het pand te veranderen in een gebouw waar wonen en werken worden gecombineerd. In het pand zit het kantoor van IT-bedrijf Centric. Om de leegstand tegen te gaan én het woningtekort aan te pakken, hebben projectontwikkelaar Breevast en wethouder Jan Kees Oppelaar nu de intentieverklaring ondertekend.
CBRE Group Inc.
Het hoofdkantoor van ’s werelds grootste advies- en beleggingsbureau voor commercieel vastgoed staat in Dallas, De organisatie heeft meer dan 115.000 medewerkers (exclusief Turner & Townsend medewerkers) en bedient klanten in meer dan 100 landen. CBRE biedt strategisch advies en begeleiding bij de aan- en verkoop en aan- en verhuur van vastgoed, corporate services, property-, facility en projectmanagement, taxaties, (her)ontwikkeling, investment management en research & consulting. CBRE is wereldleider in commerciële vastgoeddiensten en investeringen. Eigenaar van meerdere winkelpanden en voormalig verhuurder van 4 panden aan het inmiddels failliete Hudson’s Bay. CBRE is ’s werelds grootste commerciële vastgoed- en investeringsadviseur en heeft klanten in meer dan 100 landen, waarvan meer dan 90% in de Fortune 100. CBRE verwacht een daling van 8,7% in de vraag naar kantoorruimte in de vijf grote steden tot en met 2030
CTP
CTP NV is een beursgenoteerde commerciële vastgoedontwikkelaar en beheerder, gespecialiseerd in bouwen, leveren en beheren van bedrijfs- en zonneparken. Het bedrijf is grotendeels eigendom van Remon Vos. Het bedrijf zelf is gevestigd in Tsjechië en is ook actief in Centraal en Oost Europa en Duitsland, Oostenrijk en Nederland. De Europese Investeringsbank (EIB) leende het bedrijf 200 miljoen euro voor de uitrol van 400 megawattpiek zonnepanelen op Europese bedrijvenparken. CTP verhuurt en beheert 10,9 miljoen m2 bedrijfsruimte en heeft nu al 38 megawattpiek aan zonnepanelen en voegt daar dit jaar nog eens 100 megawattpiek aan toe. Het concern is voornemens om de portfolio te verdubbelen naar 20 miljoen m2 tegen 2030 en deze energieonafhankelijk maken. CTP verwacht meer dan 1,2 miljard aan huurinkomsten voor 2030.
Capital Investments/Capital Group/Reijckeroordt
Jorgen Bakker (1970) te Vlaardingen) is momenteel directeur van zijn eigen onderneming, namelijk J. Bakker Holding. In deze functie belegt Jorgen Bakker in en ontwikkelt hij zowel commercieel als residentieel vastgoed. Oorspronkelijk studeerde Jorgen Bakker rechten aan de Universiteit van Amsterdam. Samen met George van der Vlugt richtte hij in 2001 het bedrijf Cap Living op. Op dat moment viel Cap Living onder Capital Investments, de ontwikkelingstak van moederbedrijf Capital Group Amsterdam BV. In 2012 werd de naam van Capital Investments veranderd naar Reijckeroordt BV, vernoemd naar de naam van het huidige kantoorpand. Uiteindelijk gingen beide mannen hun eigen weg en bleef Jorgen Bakker directeur van Cap Living. Momenteel valt Cap Living, en daarmede Reijckeroordt BV, momenteel onder J. Bakker Holding.
Central Group
Het Oostenrijkse Signa verkocht eerder al zijn aandelen in het moederbedrijf van De Bijenkorf aan Central Group. Central group uit Thaland werd hiermee de nieuwe eigenaar van De Bijenkorf. Signa Holding GmbH, dat mede-eigenaar was van Selfridges Group, heeft een insolventieprocedure aangekondigd. De holding zal woensdag bij de handelsrechtbank in Wenen een aanvraag indienen voor de opening van een reorganisatieprocedure onder zelfbestuur. Central Group is een groep van diverse investeringen in verschillende bedrijven in de detailhandel, vastgoedontwikkeling, merkbeheer, horeca en voedings- en drankensector en werd opgericht door Samrit Chirathivat in 1956. Central Group bestaat uit een verscheidenheid aan verschillende investeringen in verschillende bedrijven in binnen- en buitenland, die elk leider zijn geworden in de detailhandel, vastgoedontwikkeling, merkbeheer, horeca en voedings- en drankensector, en in digitale levensstijl. Central Group heeft ook een aantal prestigieuze warenhuizen en luxe winkels in Europa overgenomen, waaronder Selfridges Group, KaDeWe Group en La Rinascente Group. Signa Holding is mede-eigenaar van Selfridges en andere luxe warenhuizen in Europa, maar heeft te kampen met hoge schulden, dalende vastgoedwaarden en stijgende rentetarieven. Signa Holding heeft zijn oprichter René Benko vervangen door Arndt Geiwitz, een bekende saneringsexpert, die de leiding heeft overgenomen. Central Group, de Thaise retailer die ook mede-eigenaar is van Selfridges, heeft aangekondigd dat het de volledige controle over de warenhuisketen heeft overgenomen. Central Group heeft andere belangen in gemakswinkels, winkelcentra en hotels. Central Group zei dat de overname zijn positie als eigenaar-exploitant van de grootste Europese luxe warenhuisgroep versterkt. De gevolgen van de crisis bij Signa Holding voor Central Group zijn nog onduidelijk, maar het lijkt erop dat Central Group zijn investering in Selfridges wil beschermen en uitbreiden. Central Group wil een luxe hotel te bouwen naast de flagship store van Selfridges in Oxford Street, Londen. Central Group heeft ook een langetermijnvisie om de luxe retailindustrie te hervormen en te vernieuwen, en om een wereldwijd toonaangevend omni-channel platform te creëren voor al zijn klanten
Certitudo Capital Group
Certitudo heeft een aantal projecten in Amsterdam-Zuidoost, waar 1600 woningen en 28.000 vierkante meter kantoorruimte moeten komen in de wijken Bullewijk en Holendrecht. Ook heeft de vastgoedonderneming een project in Delft, waar een voormalig bedrijvenpark wordt omgebouwd tot een gebied om te wonen en werken. Door de stijgende rente, gestegen bouwkosten en hoge inflatie had het bedrijf moeite om aan alle verplichtingen te voldoen en ging failliet. Ook de gevolgen van de stikstofcrisis en de ‘maximalisering’ van huurprijzen speeldn mee. Het is nog onduidelijk wat het besluit betekent voor de vele vastgoedprojecten waarbij het Bossche bedrijf betrokken is, waaronder een appartementencomplex aan de Esscheweg in Vught. Ook bij grote bouwprojecten in Eindhoven en de Randstad is de onzekerheid groot. Het vastgoedbedrijf, gevestigd in een zelf ontwikkeld kantoorgebouw aan de Bossche Hambakenwetering, werd in 2002 opgericht door projectontwikkelaar Peter Kuiten. Inmiddels is ook dochter Tessa Kuiten erbij betrokken. Naast ontwikkelaar geldt Certitudo ook als vastgoedbeheerder van appartementencomplexen, kantoorgebouwen en winkelpanden. Zo heeft het twaalf historische panden in de Bossche binnenstad en een deel van de Helftheuvelpassage in bezit. Vastgoedbedrijf Certitudo, dat al enkele maanden in liquiditeitsproblemen verkeerde is 19 september 2023 bij gebrek aan extra financiering failliet verklaart. Enkele belangrijke vastgoedprojecten komen daardoor stil te liggen. In Amsterdam Zuid Oost was het concern bezig met de bouw van 1.600 woningen en het creëren van 28.000 m2 kantoorruimte. Ook ene project in Delft om een bedrijvenpark om te bouwen naar woningen ligt stil. Het faillissement zou te wijten zijn aan gestegen kosten en schaarste aan materialen mede door de oorlog in Oekraïne. Ondanks een reorganisatie, het verkopen van gebouwen, het stopzetten van projecten en het afvloeien van personeel bleek een faillissement niet te voorkomen. 18 september werd een dochtervennootschap met 95 werknemers) nog surseance verleend. Nadat de dochtervennootschap failliet ging besloot het moederbedrijf ook maar zelf faillissement aan te vragen. Het concern laat schuldeisers met zo’n 100 miljoen euro aan tegoeden achter. Het bouwbedrijf beheerde grote woningbouw- en gebiedsontwikkelingsprojecten door heel Nederland en ontwikkelt Amstel III in Amsterdam, waar 1.600 woningen en 28.000 vierkante meter kantoorruimte gepland staan. De gebiedsontwikkeling aan de Delftse Schieoevers-Noord van 82.000 vierkante meter aan kantoor- en woonruimte komt stil te liggen. Certitudo bezit het voormalige hoofdkantoor van verzekeraar Centraal Beheer, een van de architectonische hoogtepunten van de stad dat in 1972 naar ontwerp van architect Herman Hertzberger werd neergezet. Het gebouw geldt onder architectuurhistorici als internationaal toonaangevend voorbeeld van het structuralisme: een bouwstijl waarin geometrische structuren de boventoon hebben en kreeg als een van de eerste „kantoortuinen”. De zogenaamde „ Apenrots” stond na tien jaar van leegstand op de nominatie voor sloop. Het pand dat in 2015 voor 2,5 miljoen euro werd gekocht zou herontwikkeld worden en door architect Winy Maas omgezet te worden in woningen. Omdat het pand bestaat uit opeengestapelde en geschakelde kubussen van negen bij negen meter bleek dat dit geen ideale afmetingen voor woningbouw. Door onenigheid over het ontwerp met architect Hertzberger lag de uitvoering van het transformatieproject al jaren stil. De schuldeisers waaronder institutionele beleggers kunnen nu beslag leggen waardoor de woonbestemming allerminst nog zeker is. Mocht het gebouw naar een van de schuldeisers gaan, dan staat de gemeente Apeldoorn klaar om het gebouw over te nemen. De Gemeente Apeldoorn heeft een voorkeursrecht gevestigd op het gebouw, waardoor het als eerste het recht heeft om het pand op te kopen. De zogenaamde „ Apenrots” stond na tien jaar van leegstand op de nominatie voor sloop. Het pand dat in 2015 voor 2,5 miljoen euro werd gekocht zou herontwikkeld worden en door architect Winy Maas omgezet te worden in woningen. Omdat het pand bestaat uit opeengestapelde en geschakelde kubussen van negen bij negen meter bleek dat dit geen ideale afmetingen voor woningbouw. Door onenigheid over het ontwerp met architect Hertzberger lag de uitvoering van het transformatieproject al jaren stil. De schuldeisers waaronder institutionele beleggers kunnen nu beslag leggen waardoor de woonbestemming allerminst nog zeker is. Mocht het gebouw naar een van de schuldeisers gaan, dan staat de gemeente Apeldoorn klaar om het gebouw over te nemen. De Gemeente Apeldoorn heeft een voorkeursrecht gevestigd op het gebouw, waardoor het als eerste het recht heeft om het pand op te kopen. Herbouw zal echter ongeveer 50 miljoen euro gaan kosten. Vanaf 2007 hebben TCN Property Projects, Propertize, ARRA, Certitudo Capital geprobeerd om het gebouw te gelde te maken, waarbij tientallen miljoenen verloren gingen aan project- en planontwikkeling. Het ontwerp van de Nederlandse architect Herman Hertzberger stamt uit 1972 en wordt gerekend tot het structuralisme. Het werd opgetrokken uit beton en kenmerkt zich door het gebruik van kubusvormige elementen van negen bij negen meter. In 2023 werd een glazen tussengebouw, het zogenoemde Atriumgebouw al gesloopt. Peter Kuiten, oprichter en eigenaar van Certitudo Capital zette begin dit jaar zijn superjacht na 2 jaar al te koop. De Noor II, die in 2020 door de Italiaanse werf Sanlorenzo werd opgeleverd wil na twee jaar alweer van zijn dure drijvende aankoop af. Het schip, met een lengte van 31 meter werd aangeboden voor 9.750.000 euro. nadat de vraagprijs van 10.350.000 euro te hoog bleek. Kuiten wilde zijn jacht koste wat kost verkopen om zijn bedrijf te redden van de ondergang. Noor II wordt aangeboden als charterschip en vindt gretig aftrek bij vakantievierende vermogenden. Met €105.000 als vanaf prijs voor een weekje varen op het jacht. Vaste Landen Groep, een onderdeel van certido nam na het faillissement de 11 vastgoedfondsen ter waarde van 350 miljoen van Certido over. De portefeuille bevat zeven winkelcentra, acht wooncomplexen (600 woningen), twee kantoorgebouwen en ruim 700 parkeerplaatsen. De curatoren W.J.G. Smits (Watson Law) en I.C.J.C. van de Klundert (Taylor Wessing) berichten dat het concern 174 afzonderlijke entiteiten telt. Doordat deze entiteiten vaak wederzijds financieel garant staan, betekent het faillissement van één ervan direct het faillissement van anderen, zoals ook gebeurde met het CRGF en Certitudo Capital Group B.V.. Sinds het faillissement van het CRGF zijn tachtig Certitudo-entiteiten failliet gegaan. Vijf entiteiten, behorend tot de Hoogheide groep, waar Certitudo voor 35 procent kapitaalbelang in had, gingen al eerder failliet, in mei 2023. De inzet van het CRGF als financieringsvehikel, waarbij leningen van derden binnen het concern werden doorgeleend, zorgde voor een complexe financiële structuur die uiteindelijk onhoudbaar bleek. De poging om door middel van surseance en een daaropvolgend faillissement een herstructurering te bewerkstelligen, inclusief het aanbieden van een akkoord aan financiers, faalde. Dit akkoord beoogde leningen om te zetten in certificaten van aandelen in de Certitudo Capital Group B.V., met een voorspelde recovery rate van 36 procent. Certitudo Capital Group B.V. was offcieel een topholding, terwijl feitelijk blijkt dat er nog andere bedrijven boven Certitudo staan, waaronder de Stichting Administratiekantoor Sultan Capital. Deze stichting staat op naam van Niels de Bruijn en is vanaf 2008 betrokken bij Certitudo. Sinds 2015 is De Bruijn medeaandeelhouder en directeur, samen met oprichter Peter Kuiten en diens dochter Tessa Kuiten. De stichting staat eveneens boven VasteLanden, de entiteit die het fondsenbedrijf van Certitudo nu beheert. Deze stichting roept vragen op over de governance van Certitudo.
Chipshol
Chipsholedrijf werd in 1986 door Jan Poot in Den Haag opgericht, kort nadat hij zijn eerdere ontwikkelingsmaatschappij Eurowoningen had verkocht. Later nam Peter Poot de leiding van het bedrijf van zijn vader over. Chipshol werd opgericht vlakbij Schiphol om een woon- en werklocatie te realiseren. In 1993 was daartoe al zes miljoen vierkante meter grond gekocht. In de zuidoosthoek van de luchthaven werd een businesspark met daarin een eigen hoofdkwartier gevestigd. Het bedrijf had anno 2006 twee gebiedsontwikkelingen in voorbereiding, te weten Chipshol Park Fase II (circa 150.000 m² kantoren) en Schiphol City, een business city van circa 2 miljoen m². In 1992 werd Chipshol slachtoffer van onrechtmatige rechtspraak. Peter Poot schonk in 2023 via zijn Mega Management 50.000 euro aan de verkiezingskas van Thierry Baudet, en later nog eens 48.400 euro via Chipshol 2000.
CityLink
CityLink is begin 2020 opgericht door HighBrook Investors en Proptimize en staat voor: “Snel, flexibel, creatief en kapitaalkrachtig”. De kenmerken welke CityLink onderscheidt en succesvol maakt in deze uitdagende markt.
Coltavast
Coltavast is het Alkmaarse vastgoedbedrijf van de familie Elzas (zie ook Metropop) Coltavast nam voor 14,1 miljoen euro De Keizershof over van het Belgische Cofinimmo. Dat nam het vier jaar eerder over van kledingdiscounter Jan Zeeman die het zo’n tien jaar in bezit had. Eind september eiste Coltavast in een kort geding voor de Utrechtse rechtbank dat huurder Ontzorgd Wonen het complex ontruimt vanwege een huurachterstand van bijna drie ton over drie maanden. Die eis wordt toegewezen, de zorgverlener moet op 7 november weg zijn. De bewoners mogen blijven zitten, zolang ze hun huur maar rechtstreeks aan de eigenaar van het gebouw overmaken. Ontzorgd Wonen zet intussen wel de zorg voort waar ze apart voor betalen. Colta Vastgoed Management BV is een dochter van Coltavast BV. Het vastgoedbedrijf Coltavast van de familie bezit onder andere het winkelcentrum Makado in Schagen, een aantal winkels aan de Amsterdamse Postjesweg en de Utrechtse zorgflat De Keizershof. De familie verkocht voor 18 miljoen euro aan Metroprop haar twee winkelpanden in Maastricht en Rotterdam inclusief huurinkomsten van samen ruim 900.000 euro per jaar. Metroprop kreeg de deal achteraf niet gefinancierd en wilde vanwege de uitbraak van de coronacrisis van de deal af. Op 16 maart liet Metroprop weten dat de deal moest worden uitgesteld. Omdat de bank en een buitenlandse financierder vanwege de coronacrisis moeilijk deden. Ook de voorgenomen verkoop van vier eigen panden zou niet doorgaan. Coltavast hield Metropop aan de deal en kreeg gelijk bij de voorzieningenrechter. Omdat er geen voorbehoud van financiering was afgesproken moet Metroprop de panden overnemen en betalen, ondanks dat de horecagelegenheid in een pand dicht is en de winkels al maandenlang geen volledige huur betalen. De Joodse ondernemer Fred Elzas had behalve veel vastgoed ook Coltex Retail Group met modeketen Didi. Didi was sinds 1984 in handen van de Noord-Hollandse vastgoed- en textielfamilie Elzas die ook de winkelketens Forecast, Steps en Superstar en het merk Miss Etam bezat. In 2010 staakte de ondernemersfamilie Forecast. Ook de ketens Steps en Superstar, die in 2014 werden verkocht aan het Belgische modeconglomeraat FNG zijn failliet. Fred Hij kwam in de jaren zestig in het modebedrijf dat zijn vader vóór de oorlog had geërfd van diens oom. Het bedrijf bezat destijds enkele winkels en verkocht vooral werkkleding. Onder leiding van zijn vader, die de Holocaust had overleefd, had het bedrijf na de oorlog de omslag gemaakt naar mode onder de naam Vet Vrijetijdskleding. Maar pas als Fred en zijn broer Jaap in de zaak komen, groeit het bedrijf snel. In 1984 boeken 44 winkels van Coltex al een omzet van 65 miljoen gulden. De broers namen negentien Didi-winkels over van Rattan Chadha, de ondernemer die daarna Mexx opricht. Eind jaren tachtig kwam daar Superstar bij. De inkomsten uit de winkels werden geïnvesteerd in vastgoed, veelal in zo’n 170 winkelpanden. Hun gezamenlijke vermogen wordt destijds geschat op 220 miljoen gulden, omgerekend 100 miljoen euro. De broers gingen zakelijk uiteen als gevolg van een ruzie. Jaap verkocht zijn belangen in de winkels en het vastgoed, en vertrok naar Curaçao. Fred Elzas bleef achter, geassisteerd door zijn zoons Yasha en Sharim. Tussen 2004 en 2008 namen ze in fases zo’n 80 winkels van de modeketen Steps over, die onder de paraplu van investeerder Greenfield op de rand van een faillissement terecht was gekomen. In 2008 heeft Coltex dan 330 winkels, van de formules Vet Vrijetijdskleding/Forecast, Superstar, Didi en Steps. Coltex kwam echter in de problemen. In 2010 kondigt de familie aan te stoppen met de jeansketen Forecast, het vroegere Vet Vrijetijdskleding. De damesmodewinkels van de familie kampen ondertussen met concurrentie van hippere of goedkopere modewinkels als Zara, H&M en Primark en webwinkels als Zalando. In 2012 probeert Coltex de eigen online omzet op te stuwen, door in zee te gaan met webwarenhuis Wehkamp. Maar twee jaar later verkochten zijn hun dochterbedrijven Steps en Superstar om niet aan het Belgische modebedrijf FNG die wel de schulden overnam om daar later zelf door failliet te gaan. Didi, met dan nog zo’n honderd winkels, bracht de familie onder bij het eigen 3D Fashion. In 2017 boekte het bedrijf een verlies van 4,4 miljoen euro op een omzet van 47 miljoen. Uiteindelijk gaat Didi failliet waardoor 350 voltijdsbanen verloren gaan Dankzij hun belangen in het vastgoed hebben Fred Elzas en zijn zoons een geschat vermogen van 100 miljoen euro.
Compass Asset Management
Compass Asset Management heeft een eerste belang gemeld in NSI NSI N.V. is een Nederlandse beursgenoteerde kantorenbelegger. De portefeuille bestaat uit 45 gebouwen en heeft een waarde van 1 miljard euro. De naam NSI (voluit Nieuwe Steen Investments) is afgeleid van de wijk Nieuwe Steen in Hoorn, waar het in 1992 werd opgericht door de familie Zeeman (geen familie van). Die sloot in 2007 een gouden deal door het resterende belang van 17% tegen een koers van €22,24 te verkopen aan een Nederlandse dochter van de Israëlische Habas Group.
Country Garden
Tegen Country Garden, een Chinees vastgoedconcern met circa 70.000 werknemers, loopt een faillissementsprocedure die door door Chinese investeerders is aangespannen.
Cravt Real Estate
Giedo van Der Garde, de schoonzoon van Marcel Boekhoorn kwam vanaf 2018 uit voor Racing Team Nederland gesponsord door Frits van Eerd van Jumbo. Bij TDS Racing kon Van Der Garde zich daarna plaatsen voor de eerste race van het seizoen, de 24 uur van Daytona. Giedo reed in 2007 in het team van Spyker. Tegenwoordig is hij een van de vaste Formule 1-analisten bij Viaplay en heeft hij vastgoedbedrijf Cravt Real Estate met een kantoor in hartje Amsterdam Zuid op het Concertgebouwplein. Het is inmiddels zo’n vijf jaar geleden dat Van der Garde samen met zijn zwager Sep Talei (echtgenoot van Kim Boekhoorn) Cravt Real Estate lanceerde. Onderdeel is ook Astifer en Buxeros Holding B.V. gefinancierd door Giga Real Estate
Crossbay
Crossbay is Europa’s grootste logistieke platform dat zich richt op distributiecentra met één huurder in de buurt van de toegangssteden van het continent. Crossbay werd in november 2020 voor 28 miljoen euro eigenaar van het voormalige BCC hoofdkantoor aan de Bellsingel 61 in Schiphol de Rijk met 22.656 m2 bedrijfs- en kantoorruimte. Ze kochten het gebouw van Michel Witteveen die het gebouw cadeau had gekregen bij de overname van BCC van FNAC Darty. Cross heeft 2 miljard aan beheerd vermogen.
Cushman & Wakefield
Cushman & Wakefield (NYSE: CWK) is wereldwijd toonaangevend op het gebied van professional services in commercieel vastgoed.
Dappp exploitatie B.V.
Dappp exploitatie B.V. in Amsterdam is 17 juli 2024 failliet verklaard.
DHG (David Hart Groep)
DHG Maasboulevard 7 in Schiedam. Rotterdammer David Hart startte in 1995 in het logistieke vastgoed met een eerste hal in de Rotterdamse Waalhaven. David Hart is begonnen als autohandelaar, maar kreeg in de jaren ’90 de smaak van het vastgoed te pakken. Dat gebeurde bij de herontwikkeling van een grote locatie in Schiedam. Hart richtte het bedrijf David Hart Vastgoed op, dat vooral belegde in bedrijfsmatig vastgoed. Het bedrijf werd omgedoopt tot DHG (David Hart Group), omdat vastgoed niet meer de enige activiteit was. Hart investeerde vanaf dat moment ook in bedrijven actief in of rondom logistiek. Hoewel ook ander vastgoed werd aangepakt, bleeft logistiek vastgoed aan de basis van het bedrijf staan. David is coureur in zijn eigen team DHG Racing met klassieke raceauto’s. Op diverse Europese circuits weet DHG menig prijs te bemachtigen. Tegenwoordig maakt ook zijn zoon Olivier deel uit van het raceteam. Ook zit hij nog in de autohandel. Partner Willem Slager begon in ’99 op 20-jarige leeftijd bij een makelaar in Den Haag. In 2003 ging hij met Hart in Schiedam werken. Sindsdien bekleedde hij verschillende commerciële functies binnen DHG. Slager is inmiddels naast Hart partner in DHG en als commercieel directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het bedrijf. David Hart en Van den Akker (komen beiden uit de luxe automotive-branche. De heren belegden in de logistieke sector en bouwden een vastgoedportefeuille op. De afgelopen jaren groeide DHG uit tot een onafhankelijke toonaangevende belegger en ontwikkelaar met een vastgoedportefeuille van ruim 800 miljoen euro. Samen richten zij SF Blaricum op, speciaal voor de aankoop van het ziekenhuis. Het bedrijf werd eind maart 2020 bij de Kamer van Koophandel ingeschreven. Van den Akker was in Best premium specialist in Audi, Bentley & Porsche. DHG heeft meerdere participaties in uiteenlopende bedrijven en doet goede zaken met COA. Hun project, ziekenhuis Tergooi in Blaricum werd 1 april 2020 aangekocht door SF Blaricum BV, een ontwikkelcombinatie van DHG. Vanaf die tijd huurde Tergooi Ziekenhuis de locatie terug voor een periode van 3 jaar. De huurtijd is nu verlopen en totdat het gebouw wordt gesloopt en herontwikkeld tot woningen wordt het nog 2,5 jaar ingezet als lucratieve vluchtelingenopvang voor 250 statushouders die zoveel mogelijk gekoppeld zijn aan gemeenten in de regio. De groep statushouders verblijft op deze locatie tot er voor hen sociale huurwoningen in de buurt beschikbaar komen.
DM Equity Partners
DM Equity Partners, het private-equitybedrijf van Ben Mandemakers en oud-bankier Rob ten Heggeler, heeft de woningportefeuille van QSP Ess, een investeringsmaatschappij van George Soros voor 180 miljoen euro overgenomen. Ook Dirk Jan Bakker zou hebben geparticipeerd in de deal. Zo’n 1550 woningen verwisselden met deze aandelentransactie van eigenaar. Soros kocht de portefeuille in 2015 en 2016 via een onbekende entiteit op de Kaaiman-eilanden.
DW Property zie Volker Wessels
Delin Capital/Delin ventures
Een ondernemend particulier investeringsbedrijf gevestigd in Londen, dat zich richt op logistiek vastgoed en durfkapitaal.
Deltabrug
Deltabrug is een single family office, van Jos den Breejen,Benhard van Houwelingen,Monique Dekker-den Breejen en Wilma Aanen-den Breejen, hoofdzakelijk actief in vastgoedbeleggingen, verstrekken van kortlopende financieringen en bedrijfsparticipaties. De oorsprong van het familiebedrijf gaat terug naar 1963. Aart den Breejen richtte Rotonde Olie op. Deze onderneming begon met de verkoop van smeermiddelen en breidde al snel uit met een kleine brandstofpomp. De eerste tankwagen volgde en de groothandel werd de jaren daarna een steeds grotere speler in Midden Nederland. In 1974 startte Jos den Breejen met de exploitatie van tankstations. Deze activiteit groeide uit tot een netwerk van 21 tankstations. Naast de brandstofactiviteiten investeerde het bedrijf in bedrijfsonroerend goed en verstrekte incidenteel financieringen aan derden. In 2013 werd de middelgrote oliehandel en de exploitatie van tankstations verkocht. Deltabrug heeft haar vastgoed behouden, maar sloeg als family office een nieuwe weg in. Het richtte zich vervolgens op de huidige kernactiviteiten: investeren in vastgoed, verstrekken van kortlopende financieringen en participeren in bedrijven. Investeringsmaatschappij van Jos den Breejen. Zat voor 21,3 miljoen euro in het failliete Certitudo. In Schelluinen ging de eerste heipaal de grond in voor de bouw van een nieuw, energiezuinig distributiecentrum voor Damen Shipyards Group. Het door BMN De Klerk te bouwen ‘warehouse’ krijgt zo’n 14.500 vierkante meter opslagruimte en zal naar verwachting in februari 2025 in gebruik genomen worden. Naast de opslagruimte, biedt het nieuwe pand plaats aan 800 vierkante meter aan kantoorruimte. Ook is er nog eens zo’n 2.700 vierkante meter aan buitenruimte beschikbaar met een hoogte van 11 meter. De 48 medewerkers van de afdelingen Transport, Voorraadbeheer en Magazijn van Damen Shipyards Group nemen vanaf februari volgend jaar hun intrek in het nieuwe pand aan de Griendweg 64 op bedrijventerrein Schelluinen-West.Het pand van Deltabrug Beheer wordt aan Damen verhuurd.
Delta Lloyd
Delta Lloyd verkocht de volledige portefeuille beleggingen in winkelpanden voor 273 miljoen euro aan European Property Investors Special Opportunities 4 (EPISO 4). In november werden de kantoorpanden voor 226 miljoen euro aan First Sponsor Group verkocht.
Van Deursen
Begin 2023 zetten John en Mieke van Deursen van Shoeby hun monumentale pand in Den Bosch welke werd aangekocht voor 1,6 miljoen euro en werd gerenoveerd te koop voor 3 miljoen euro. De familie Van Deursen heeft meer vastgoed, zoals een megabouwproject in Den Haag. Hotels van Oranje in Noordwijk werd onlangs aangekocht samen met Ramphastos en Dreef Beheer (eigenaar van Deka Markt). Het bouwplan zoals bedacht door Hotels van Oranje blijft van kracht maar de appartementen worden kleiner en goedkoper. Wat nu als eerste volgens de bron gaat gebeuren is het hotel wind- en waterdicht maken omdat het in een hele slechte staat verkeerd. Daarna gaan ze verder met de ontwikkeling. Het consortium van Dreef Beheer, Ramphastos Investments en Van Deursen Group hebben op hoofdlijnen een akkoord bereikt.
Van Dijk
Projectontwikkelaar Peter van Dijk koopt in Coevorden alsnog het oude postkantoor. Het gebouw zou eerder voor 1 miljoen euro verkocht worden inclusief 275.000 euro voor restauratie van het pand, maar de deal is uiteindelijk gesloten voor 750.000 euro. Van Dijk wil in rijksmonument vijftien appartementen bouwen met zorgmogelijkheden. Van Dijk wil ook het gebouw van de Rabobank kopen en de naastgelegen notaristuin om daar commerciële ruimte te bouwen van maximaal 1400 vierkante meter op de begane grond en maximaal 12 appartementen op de eerste verdieping.
Dreef Beheer
Familiebedrijf Dreef Beheer ontwikkelt en beheert sinds de jaren ’50 commercieel vastgoed voor de eigen portefeuille. De nadruk ligt hierbij op het ontwikkelen van supermarktlocaties, complete winkelgebieden en woningen. Hotels van Oranje in Noordwijk werd onlangs aangekocht samen met Ramphastos en de familie Kat. Dreef Beheer is onder andere eigenaar van Deka Markt in Nederland. Het bouwplan zoals bedacht door Hotels van Oranje blijft van kracht maar de appartementen worden kleiner en goedkoper…. Wat nu als eerste volgens de bron gaat gebeuren is het hotel wind- en waterdicht maken omdat het in een hele slechte staat verkeerd. Daarna gaan ze verder met de ontwikkeling. Het consortium van Dreef Beheer, Ramphastos Investments en Van Deursen Group hebben op hoofdlijnen een akkoord bereikt.
Dunavast Gouwestaete
Na Green Real Estate, richtte CEO Aart Jan in 2007 Dunavast op. Inmiddels bestaat de portefeuille uit vele objecten en projecten waar Aart Jan zijn enthousiasme, creativiteit en ondernemerschap in kwijt kan. Dunavast richt zich op Nederlandse beleggingen in het vastgoed en ontwikkelingen in hoogwaardige vastgoedprojecten. Het team van Dunavast heeft zich sinds 2007 sterk gepositioneerd in de vastgoedbranche. De nadruk van de portefeuille ligt op woon-, zorg- en foodprojecten. Dunavast gaat voor optimalisatie van processen en het creëren van échte toegevoegde waarde voor de gebruiker, opdrachtgever en de omgeving. Het hoofdkantoor van Centric gelegen aan de Antwerpseweg 8 in Gouda werd in mei 2024 voor bijna 24 miljoen euro aangekocht om daarna te worden terugverhuurd aan voormalig eigenaar Centric. Het pand heeft een oppervlakte van 15.500 vierkante meter.
Egeria
Egeria Private Equity is een Nederlandse investeringsmaatschappij, opgericht door Peter Visser in samenwerking met de familie Brenninkmeijer, eigenaar van het internationale winkelconcern C&A. Het hoofdkantoor is gevestigd in Amsterdam. De familie Brenninkmeijer is al jaren niet meer betrokken bij Egeria dat bestaat uit het Funds-team en het Evergreen-team. Met Funds richten zij zich op meerderheidsbelangen met een holding periode van vijf tot zeven jaar. De Funds-tak opereert als gelicensieerd AIFMD manager. Het Evergreen-team werkt met een verlengde investeringshorizon van tien jaar en langer, een sectorspecifieke focus en een flexibele kapitaalinzet. De afgelopen jaren werden de activiteiten uitgebreid naar de vastgoedsector door middel van het investeren in en het ontwikkelen van vastgoedprojecten. De focus van Egeria Real Estate Development (ERED) ligt op (her)ontwikkeling van residentieel en commercieel vastgoed in Nederland. Egeria Real Estate Investments (EREI) investeert in zowel residentieel als commercieel vastgoed, met een focus op de DACH-regio, Nederland en de Verenigde Staten. Sinds 2019 treden ze op als actieve beleggers op de aandelenmarkt met Listed Investments, waarbij ze een constructieve dialoog aangaat met het management van beursgenoteerde ondernemingen.
Eres vastgoed
De Canadese vastgoedbelegger wil van zijn 7000 Nederlandse huurhuizen af. In juli verkochten zij alvast voor 115 miljoen euro 530 huurhuizen aan Rubens Capital Partners en Vivet.
Evergrande
Evergrande is een Chinees vastgoedbedrijf werd opgericht in 1996 en groeide uit tot de op een na grootste vastgoedontwikkelaar van China. De rechtbank in Hong Kong wil het bedrijf liquideren nadat een herstructurering in 2021 mislukte. Het concern bezit inmiddels ruim 1300 vastgoedprojecten in 280 Chinese steden. Het Chinese vastgoedconcern is op sterven na dood en heeft 300 miljard dollar schuld en de oprichter is gearresteerd vanwege fraude. Bij het concern werken ruim 123.000 mensen en zij verkochten in 2020 vastgoedcontracten met een totale waarde van 100 miljard dollar (85 miljard euro). Evergrande zit ook in elektrische auto’s, mineraalwater, pretparken, een muzieklabel en sinds 2010 een eigen profvoetbalclub. Naar verwachting zal China het concern redden en opsplitsen, maar dat er ook in Nederland effecten zullen zijn is te verwachten. De oprichter kocht een 2020 nog een kapitaal herenhuis in Londen voor ruim 233 miljoen euro en het hoofkantoor van 1 miljard euro in Hong Kong werd door de curator al geconfisqueerd. De Chinese huizenmarkt, maar ook de economie daar krijgt hierdoor een behoorlijke slag. (zie ook Shimao) Oprichter Hui Ka Yan zou 78 miljard dollar aan inkomsten hebben verzonnen. Hui zou de inkomsten van zijn bedrijf in 2019 en 2020 hebben opgekrikt en hij spoorde zijn personeel aan om te frauderen met de inkomsten. Hui kan hierdoor levenslang geweerd worden van de Chinese financiële markten. De toezichthouder Hengda Real Estate heeft een boete van ruim 583 miljoen dollar opgelegd. Ook zou Hui zelf nog een boete van 6,5 miljoen dollar moeten betalen. Het vastgoedbedrijf heeft meer dan 300 miljard dollar schuld. Afgelopen januari besliste de rechter dat Evergrande zijn bezittingen moet omzetten in liquide middelen, zoals geld. Daarmee moet het bedrijf de schuldeisers betalen. Vanwege de snel oplopende schulden in de branche scherpte de Chinese overheid in 2021 de regelgeving voor de vastgoedsector aan. Sindsdien is het faillissement van meerdere Chinese ontwikkelaars aangevraagd en wordt er veel minder gebouwd. De problemen van Evergrande staan symbool voor de Chinese vastgoedcrisis. De Chinese autoriteiten hebben PwC streng gestraft voor de vermeende rol van de accountant en mag zes maanden lang geen zaken doen in China. De Chines PwC-organisatie heeft opdrachtgevers gemeld dat het kantoor naar verwachting vanaf september een bedrijfsverbod krijgt opgelegd door de Chinese autoriteiten. De ban is onderdeel van de straf voor PwC wegens tekortschietende controle bij de inmiddels failliete vastgoedontwikkelaar Evergrande. Volgens de Chinese toezichthouder heeft Evergrande de eigen inkomsten met bijna tachtig miljard dollar opgeblazen in de twee jaar voordat de vastgoedgigant in 2021 zijn schulden niet meer kon betalen. Toch kreeg Evergrande in die periode van PwC een goedkeurende verklaring. Het verbod betekent dat PwC China de komende zes maanden geen cijfers mag goedkeuren of andere gereguleerde activiteiten uitvoeren. Het kantoor heeft klanten tegelijk verzekerd dat het personeel tijdens de schorsing blijft doorwerken. Accountantsverklaringen over jaarverslagen van 2024 zal PwC afgeven, zodra het verbod in maart 2025 weer wordt opgeheven. Naast het bedrijfsverbod van een halfjaar krijgt PwC een boete van naar verwachting zo’n 130 miljoen euro. Het is naar het zich laat aanzien de zwaarste sanctie ooit van Chinese toezichthouders tegen een big four-organisatie. PwC China was in 2022 het grootste accountantskantoor van het land, met een omzet van 7,9 miljard yuan (1,1 miljard dollar). Veel op het vasteland van China actieve, beursgenoteerde klanten mogen niet samenwerken met een accountant die in de afgelopen drie jaar door de autoriteiten is bestraft. Eerder werd al bekend dat PwC veel klanten is kwijtgeraakt aan de concurrentie, als gevolg van het Evergrande-schandaal. Het kantoor probeert ondertussen zijn grootste internationaal genoteerde klanten, zoals de Chinese internetgiganten Alibaba en Tencent, ervan te overtuigen dat het de audits over 2024 kan afronden. Het klantenverlies van klanten en de dreigende boete hebben geleid tot ontslagen bij de vestigingen van PwC in China, om kosten te besparen.
FHG
Dochter van rabobank en voormalig eigenaar van Gelredome. In 2012 kwam het na het faillissement van Eurocommerce in handen vanFHG Bank. De exploitatie werd gedaan door hoofdhuurder Mojo Concerts van Live Nation t.b.v. concerten. Vitesse is onderhuurder en kan het complex niet kopen omdat er een provinciale boeteclausule van € 11,3 miljoen op zit.
Forma Real Estate Funds
De oprichters van FORMA Fund Management zijn Andrew Walker (Blackrock) en Paul Tamson. Beiden hebben een uitgebreide achtergrond in financiën en investeringen, met jarenlange ervaring in het beheren van fondsen en het optimaliseren van beleggingsportefeuilles. Hun gezamenlijke visie voor FORMA Fund Management is om hoogwaardige investeringsmogelijkheden te bieden die stabiele en duurzame rendementen opleveren voor hun investeerders. Het hoofdkantoor van Centric, gelegen aan de Antwerpseweg 8 in Gouda, is verkocht aan Dunavast Gouwestaete voor bijna 24 miljoen euro Het pand met een oppervlakte van 15.500 vierkante meter wordt door de nieuwe eigenaar volledig verhuurd aan Centric. Het kantoor is gebouwd in 2008. Sinds de oplevering heeft Centric zijn intrek op deze locatie. De it-dienstverlener is in 1992 opgericht en telt zo’n 3.700 werknemers, verspreid over tien landen. Forma Real Estate Funds investeert voornamelijk in Europees vastgoed. Het hoofdkantoor van Centric, gelegen aan de Antwerpseweg 8 in Gouda, is onlangs verkocht aan Dunavast Gouwestaete voor bijna 24 miljoen euro Het pand met een oppervlakte van 15.500 vierkante meter wordt door de nieuwe eigenaar volledig verhuurd aan Centric. Het kantoor is gebouwd in 2008 en sinds de oplevering heeft Centric zijn intrek op deze locatie. In Nederland bezit het fonds de gebouwen Calypso, in Rotterdam, TBWA in Amsterdam, Eiffel in Arnhem, Glazen Duo Utrecht, The Wing in Lijnden, Gouda in Gouda, Campus in Amsterdam, Middellandse Zee in Woerden, Metzpoint in Eindhoven, Lightline in Zoetermeer, Eurogate II in Rotterdam, HS Building in Den Haag en Taurusavenue in Hoofddorp. Arkéa REIM, een Franse investeringsmaatschappij, kocht in 2023 het kantoorgebouw aan de Meander 1061 in Arnhem . Arkéa REIM, in samenwerking met Arkéa Real Estate en Sienna Real Estate, kocht het pand namens het Transitions Europe SCPI Fund en was daarmee de tweede aankoop in Nederland
Fortres
Rabobank moet ruim 4 miljoen euro betalen, omdat het ten onrechte huurinkomsten inde van winkels en kantoren van drie failliete dochters van het Rotterdamse vastgoedconcern Fortress. Volgens de curatoren maakte Rabobank zich door medewerking aan een truc schuldig aan onrechtmatig handelen, waardoor andere schuldeisers werden gedupeerd. Rabobank was een grote financier van het Rotterdamse vastgoedconcern Fortress, dat eind 2013 in de problemen raakte. Bij drie dochterbedrijven werd met medewerking van de bank het vastgoed overgeheveld naar nieuwe bedrijven, terwijl een deel van de schulden bij de ‘oude’ bedrijven achterbleef. Zonder inkomsten uit het verschoven vastgoed gingen die bedrijven niet veel later failliet. Dat lot trof de Fortress-dochters Koningsgracht, HTK Westpoort en Fortress Development, met respectievelijk een groot kantoorgebouw in Haarlem, een winkelcentrum in Amsterdam en een bedrijfspand in Waalwijk. Na jarenlang onderzoek oordeelden curatoren Carl Hamm en Paul Peters dat de failliete bedrijven en hun schuldeisers waren benadeeld door de overheveling van het vastgoed. Nadat zij geen overeenstemming bereikten met de bank, stapten de curatoren naar de rechter. Dankzij de constructie was Rabobank onder meer in staat geweest om huurinkomsten voor het vastgoed te blijven incasseren. Volgens de curatoren had dat geld ten goede moeten komen aan de failliete bedrijven, zodat zij het onder alle schuldeisers hadden kunnen verdelen. De Rotterdamse rechtbank was het daarmee eens is. Door de huurinkomsten op deze manier uit de boedel te halen, zijn andere schuldeisers zoals bijvoorbeeld de Belastingdienst gedupeerd.
G&S Vastgoed
G&S Vastgoed, dochterbedrijf van VolkerWessels moest direct stoppen met de herontwikkeling van het ABN Amro-hoofdkantoor op de Zuidas. Volgens de eigenaar van het pand, investeringsmaatschappij Victory Group, was niet meer samen te werken met de projectontwikkelaar. G&S zou slecht worden geleid en veel ervaren mensen zouden bij het bedrijf zijn vertrokken. De voorzieningsrechter gelooft dat Victory Group de samenwerking inderdaad mag opzeggen
Garbe Industrial Real Estate
Garbe Industrial Real Estate Netherlands heeft de bouw afgerond van het moderne hoofdkantoor en magazijn- en productieruimte van Alfen in Almere.Het complex, dat ongeveer 24.000 m2; beslaat, is specifiek ontworpen met het oog op de groeiende behoefte aan innovatieve energieoplossingen. Daarnaast bevat het complex 3.700 m² aan kantoorruimte. Het project onderscheidt zich op het gebied van duurzaamheid, met een ESG-score behaald via Breeam-certificering, evenals het hoogst mogelijke energie-efficientielabel A+++++. Alfen is actief in installaties voor de energiemarkt zoals transformatorstations, energieopslagsystemen en laadpalen. Er gaan zo’n 500 medewerkers op het hoofdkantoor aan de slag. De aankoop werd destijds gedaan namens Garbe Logistikimmobilien Fonds Plus III S.C.A., SICAV-RAIF een in Luxemburg gevestigd, pan-Europees investeringsfonds van Garbe voor logistiek en licht industrieel vastgoed. Het is het eerste Nederlandse ‘develop to hold’-object voor het fonds.
Geneba
Geneba Properties (voormalig Homburg) in Amsterdam heeft dringend kapitaal nodig en onderzoekt een beursgang of verkoop. Aandelen Geneba worden nu ook al al verhandeld via NPEX (mkb-beurs). Geneba heeft een vastgoedportefeuille van €785 miljoen. In 2014 moest Geneba ook al extra kapitaal aantrekken om logistiek en industrieel vastgoed aan te kunnen kopen.
Ghelamco
Ghelamco van de zakenfamilie Gheysens, moet de komende 18 maanden extra vastgoed verkopen om de schulden terug te dringen en zijn solvabiliteit te verbeteren. Aangezien een aanzienlijk deel van de vastgoedportefeuille op het eind van de ontwikkelingscyclus komt, wordt de groep momenteel geconfronteerd met een tijdelijk beperkte cash- en liquiditeitspositie.’ Die alarmerende boodschap staat in het jaarverslag dat Ghelamco, een van de grootste vastgoedontwikkelaars van het land publiceerde. De groep maakte vorige week al haar jaarresultaten bekend. Ze boekte in 2023 een nettoverlies van 32 miljoen euro, grotendeels door een afboeking na een verloren rechtszaak over het Eurostadion in Brussel. Maar in de tweede jaarhelft maakte het bedrijf winst. Ghelamco zag zijn netto financiële schuld stijgen tot 1,34 miljard euro, maar heeft een aanzienlijk eigen vermogen van ruim 1 miljard euro. Er zijn 1,34 miljard euro schulden.
Green Real Estate
Green is een actieve vastgoedinvesteerder en -ontwikkelaar met een portefeuille van 30 ontwikkelprojecten, 100 bestaande objecten en meer dan 400 huurcontracten in diverse segmenten van de vastgoedmarkt. Het is een familiebedrijf in duurzaam vastgoed. Green maakt samen met internationale winkelketen Zeeman textielSupers en investeringsmaatschappij Navitas Capital deel uit van de V.o.Zee (Verenigde Ondernemingen Zeeman). Met de investeringsportefeuille en tal van ontwikkelprojecten zijn ze actief in diverse segmenten van de vastgoedmarkt in steden en stedelijke gebieden in Nederland. Partners zijn ondernemers en gemeentes. Maar ook stakeholders, tot en met de eindgebruikers. Dat is waar zij al sinds de oprichting in 2005 voor staan: een betrokken vastgoedinvesteerder met een solide fundament in het ondernemerschap van de familie Zeeman. CEO Aart Jan in 2007 vertrok en richtte Dunavast op en kocht vervolgens het hoofdkantoor van Centric. GRE verhuurt in Zaandam een winkelruimte aan het bijna failliete Bristol van de Euro Shoe Group dat inmiddels in België surseance van betaling heeft.
Groenewoud Vastgoed
Groenewoud Vastgoed B.V. opereert binnen de industrie Handel in eigen onroerend goed. Het bedrijf is opgericht in 1955 en heeft als missie om vastgoedeigenaren en Verenigingen van Eigenaren volledig te ontzorgen op het gebied van onderhoud en beheer, zodat die zich kunnen concentreren op hun core business. Het hoofdkantoor is gevestigd op Rechte Zandweg 32, Dordrecht. John Groenewoud senior is de eigenaar. Zijn zoon John Groenewoud kocht samen met een zakenpartner en een lening van ING 279 woningen, twee commerciële units en 115 parkeerplaatsen. Die woningen, verdeeld over Den Haag, Heerhugowaard en Groningen, zijn appartementen en worden verhuurd in het middensegment.
Groothandelsgebouwen
Groothandelsgebouwen, de eigenaar en exploitant van het Groot Handelsgebouw in Rotterdam. (110.000 m2) is het grootste bedrijfsverzamelgebouw van Nederland met plek voor ongeveer 170 bedrijven op een A1-locatie. Groothandelsgebouwen werd inclusief het vastgoed overgenomen door investeerder HighBrook voor 56,76 euro per aandeel, na dividendbetaling over het boekjaar 2017. Aandeelhouders krijgen dit als ‘voorlopige liquidatie-uitkering’, niet later dan 30 juli.
Grouwels
De familie Grouwers bezit eengezinswoningen en appartementen in de startersklasse en overwegend in of nabij de stadscentra in Nederland, België en Duitsland. Totaal bezit de familie per 2021 voor ruim 1,2 miljard euro aan vastgoed. Het eigen vermogen bedraagt 800 miljoen euro. In 2021 boekten ze een recordwinst van ruim 209 miljoen euro. Het vastgoed werd in 2021 dankzij herwaarderingen 175 miljoen euro meer waard. Het eigen vermogen is krap 800 miljoen euro
HB Capital
Investeringsmaatschappij van de familie Blokker. HB verkocht het Blokker distributiecentrum (90.000 m2) in Geldermalsen aan vastgoedman Joes Daemen (52) van het in Oisterwijk zetelende Somerset Capital Partners voor 46,5 miljoen euro. HB had op dat moment (2019) een balanstotaal van ruim 800 miljoen euro. Alles eigendom van de dochters van Ab Blokker en de zoons van Els Blokker. Frank Botman, is de zaakwaarnemer van de zoons van Els. Caroline Huyskes-Van Doorne, partner bij Peter Visser’s Egeria is de zaakwaarnemer van de dochters van Ab Blokker. Het concern moet van het 120.000 vierkante meter grote distributiecentrum in Geldermalsen af. Eerder werden de magazijnen in Gouda en Mijdrecht al afgestoten. Sinds het faillissement van Big Bazar en BCC is er een flinke overcapaciteit en wordt er al geruime tijd vergeefs gezocht naar nieuwe onderhuurders. Het Gelderse distributiecentrum van Blokker werd gebouwd in de jaren negentig en sinds 2020 gehuurd van vastgoedinvesteerder Joes Daemen. Medische hulpmiddelenmaker Medisana en Ahold maken ondertussen al gebruik van het magazijn voor ontvangst en opslag van pallets. Het distributiecentrum wordt om een kettingreactie bij faillissement te voorkomen verzelfstandigd in in een nieuw dochterbedrijf onder de naam MRG Logistics worden geplaatst. In het distributiecentrum werken circa honderd vaste werknemers en honderd flexwerkers, oplopend tot 250 in de piekperioden. Eerder waren er 400 mensen werkzaam, oplopend tot 500 voltijdsbanen in piekperioden. Logistiek directeur John Schollink van MRG zoekt al vergeefs geruime tijd naar nieuwe grote klanten. De verzelfstandiging en afsplitsing maakt het concern makkelijk verkoopbaar en wellicht is de logistieke divisie apart ook interessanter voor een overnamepartij.
HAL investments
SB Real Estate BV van HAL Investments (Marcel Kokkeel en Heino Vink) is gespecialiseerd in de herontwikkeling van verouderde winkelcentra en heeft projecten in Alphen aan den Rijn, Veldhoven en Rijswijk. SB Real Estate heeft het pand van HEMA in winkelcentrum De Aarhof gekocht van een consortium van beleggers geadviseerd door Crossroads Real Estate. Met deze aankoop is het hele winkelcentrum nu van HAL. Sinds de jaren ‘70 is De Aarhof uitgebreid en is het pand van HEMA midden in het winkelcentrum komen te liggen. Het pand maakte deel uit van een portefeuille welke Crossroads in 2016 van IEF Capital heeft aangekocht. Het complex wordt gemoderniseerd, en verduurzaamd en er worden woningen aan toegevoegd. Ook wordt er een tweede supermarkt en een vershof toegevoegd. Met de aankoop van de HEMA is de weg vrij om een definitief ontwerp op te stellen en daarmee toe te werken naar de aanvraag van de omgevingsvergunning en de bestemmingsplanwijziging eind dit jaar. CBRE trad in de deal op als asset manager en verkoopadviseur van verkoper. Het consortium werd juridisch bijgestaan door Allen & Overy.
Haaster Vastgoed
TuineXtra ging eind januari 2024 failliet. Het faillissement van het tuincentrum aan de Noordwijkse van Berckelweg is uitgesproken door de Haagse rechtbank. Desgevraagd liet een woordvoerder van de curator weten dat de afwikkeling van het faillissement nog in de beginfase is. Mededelingen over wat er met het personeel gebeurt en of een doorstart mogelijk is konden nog niet worden gedaan. Nadat de huurder van tuincentrum TuineXtra onlangs failliet ging heeft de eigenaresse het hele perceel met daarop het tuincentrum en haar eigen woning verkocht. Zij kan het perceel niet aan de koper leveren door het voorkeursrecht. Mevrouw Caspers en haar overleden man, Piet Caspers, hebben het tuincentrum zelf tientallen jaren op deze locatie geëxploiteerd. Het perceel is 55 jaar geleden door haar man gekocht van zijn vader. De laatste tien jaar is het perceel verhuurd, totdat de huurder van het tuincentrum failliet ging. Wethouder Kortleven van Noordwijk heeft zijn excuus aangeboden aan eigenaresse Caspers van tuincentrum TuineXtra in Noordwijk. De communicatie rond de claim op het perceel van het failliete tuincentrum is niet goed gegaan, zegt de gemeente. Maar het verandert niets aan de situatie. De gemeente Noordwijk liet vorige week weten dat ze een zogeheten voorkeursrecht hebben gevestigd op het perceel. Dat betekent dat de eigenaresse de grond eerst aan moet bieden aan de gemeente. Daarna mag ze het pas aan andere partijen verkopen. Dat recht geldt eerst voor een periode van drie maanden, maar kan door de gemeenteraad worden verlengd met drie jaar. Nadat de huurder van het tuincentrum failliet was gegaan, was ze al bijna rond met een koper. Deze partij wilde het perceel met daarop het tuincentrum en het woonhuis van mevrouw Caspers overnemen. Daar is met de claim van de gemeente nu een streep door gezet. Door de grondclaim van de gemeente zit mevrouw Caspers in de knel, liet haar advocaat Paul de Groen woensdag weten. ‘Mevrouw Caspers is een dame op leeftijd en leefde van de huuropbrengst. Door het faillissement komt er geen huur meer binnen’, legt hij uit. Bovendien was mevrouw Caspers niet alleen met de verkoop maar ook met verhuizing naar een andere woning bezig. Nu dat niet doorging, kwam ze in een ‘financiële noodsituatie. 24 juni 2024 werd het failliete tuincentrum voor 3,5 miljoen euro overgenomen door Van Haaster Vastgoed BV uit Wassenaar die ook al eigenaar is van de Bosrand tuincentra. Haasster wil op langere termijn herbouw en een nieuw tuincentrum op die plek. Er zijn al tuincentra in oegstgeest, Wassenaar en Alphen aan den Rijn door Van Haaster neergezet.
Hemfosa
Hemfosa Fastigheter AB werd in 2011 voor 28 miljoen euro de eigenaar van al het Saab vastgoed in Zweden
Highbrook Investors
Medio 2021 hebben HighBrook Investors en Proptimize samen twee leegstaande distributiecentra gekocht. De distributiecentra, bestaande uit in totaal circa 50.000 m² bedrijfs- en kantoorruimte aan de Eikenlaan 265 en Distributieweg 17 in Alphen aan den Rijn, zijn aangekocht door middel van een off market transactie van Hoogvliet ten behoeve van de CityLink Portefeuille.
Het distributiecentrum aan de Eikenlaan omvat in totaal circa 45.000 m² inclusief warehouse, gekoelde opslagruimte, mezzanine, ADR ruimte en kantoorruimte. Het cross-dock complex aan de Distributieweg bestaat uit circa 5.000 m² bedrijfs- en kantoorruimte met een buitenterrein van circa 7.700 m². Technische Unie (Sonepar Nederland Vastgoed B.V.), de groothandel in technische installatiematerialen voor bouw, installatie en industrie, huurt ca. 30.000 m² aan de Eikenlaan 265. De overige circa 15.000 m² aan de Eikenlaan is verhuurd aan een logistieke dienstverlener.
Het distributiecentrum aan de Distributieweg van circa 5.000 m² is volledig verhuurd aan Electrolux. Electrolux is wereldleider in huishoudelijke apparatuur en apparatuur voor professioneel gebruik, dankzij de verkoop van meer dan 40 miljoen producten aan consumenten in meer dan 150 markten per jaar. Het bedrijf focust op innovatieve oplossingen die ontwikkeld zijn op basis van inzicht in wat consumenten echt willen. Tot hun producten behoren o.a. koel- en vriesapparaten, afwasautomaten, was- en droogautomaten, stofzuigers en keuken inbouwapparatuur van bekende merken zoals AEG, Electrolux en Zanussi. HighBrook Investors is een private equity investeerder met een focus op value-add vastgoed in Noord-Amerika en Europa. HighBrook Investors richt zich op het verwerven van vastgoed en actief management om zo waarde te kunnen toevoegen.
Home Invest Belgium
Het Belgische vastgoedfonds Home Invest Belgium (HIB) neemt 241 van de ongeveer 700 huisjes van het Zeeuwse vakantiepark Port Zélande over om deze door te verhuren aan Center Parcs. De investering is ongeveer 10 procent van de totale vastgoedportefeuille. De overnamesom zou zo’n 40 miljoen euro bedragen. De verhuur van de huisjes aan Center Parcs geldt voor een periode van vijftien jaar voor zo’n 2,3 miljoen euro exclusief btw per jaar.
Hoorne vastgoed
Hoorne Vastgoed heeft van 89.000 euro tegoed van ondernemer Kooistra van BB retail voor de verhuur van Big Bazar panden. Ook Renpart vastgoed de verhuurden van de panden in ’s Gravenzande en Vlaardingen meldt een huurachterstand
IEF Capital
IEF heeft de acquisitie geleid van een portefeuille kantoorgebouwen ter waarde van circa € 400 miljoen van Westersuyker NV, een beursgenoteerde onderneming. IEF nam de vastgoedportefeuille over van VendexKBB (73 panden, circa 1,4 miljard euro). De sale-and-leasebackportefeuille was de grootste vastgoedtransactie in de Nederlandse geschiedenis en bestond uit De Bijenkorf, V&D en HEMA. De portefeuille van circa 40 HEMA-objecten verspreid over Nederland werd verkocht aan een consortium onder leiding van Crossroads Real Estate LLP. Het ging om vestigingen van HEMA buiten de stadscentra en in binnensteden van kleinere plaatsen in Nederland. De kopende partij Crossroads Real Estate LLP verwacht in totaal zo’n 19 miljoen euro huur per jaar aan huur opbrengsten voor de 110.000 vierkante meter winkelruimte. IEF Capital heeft nu nog tussen de tien en twintig HEMA-panden over. Een groep onder leiding van IEF verwierf een eersteklas winkelvastgoedportefeuille van Unibail Rodamco, bestaande uit ongeveer 200 winkels op toplocaties, 19 winkelcentra, drie grote detailhandelsvestigingen en 20 supermarkten met een waarde van 775 miljoen euro. Modeketen De Koopman, een dochter van The Sting (zie onder) opende haar 6e filiaal in het Hudson’s Bay pand in Utrecht. De andere filialen zitten in Tilburg, Breda Amersfoort, Amsterdam en Rotterdam. Ze zitten voornamelijk in Hudson’s Bay en voormalige V&D panden van IEF Capital.
IProperty
IProperty bestaat sinds oktober 2023. John Groenewoud kocht samen met een zakenpartner en een lening van ING 279 woningen, twee commerciële units en 115 parkeerplaatsen. Die woningen, verdeeld over Den Haag, Heerhugowaard en Groningen, zijn appartementen en worden verhuurd in het middensegment. Groenewoud is de zoon van een bekende vastgoedfamilie John Groenewoud senior. dat pas. IProperty staat los van het familiebedrijf’.
Interogo/Vastint
Rivierstaete bekend als ‘de Apenrots’ in Amsterdam aan de Amstel is verkocht voor 228 miljoen euro. Het gebouw Rivierstaete werd in 1973 gebouwd naar een ontwerp van architect Huig Maaskant, bekend van de Euromast in Rotterdam. De bouw van de kolos met oorspronkelijk 27.000 vierkante meter kostte 40 miljoen gulden en werd in 2013 door Vastint aangekocht voor 18,5 miljoen euro. Pas in 1975 werd het pand in geheel verhuurd, aan onder andere Elsevier. Vastint liet het pand volledig renoveren naar een ontwerp van architectenbureau MVSA en vernieuwde de installaties en de gevel. Invest vond al snel nieuwe huurders als WWP die dochterbedrijven JWT, Kantar en Ogilvy er in onderbrengt. De resterende ruimte wordt doorverhuurd via Regus. Het gebouw is verkocht aan DWS Grundbesitz, een dochter van Deutsche Bank voor 228 miljoen euro. De opbrengst gaat naar de stichtingen die het vermogen hebben geërfd van de begin dit jaar overleden Ikea-oprichter Ingvar Kamprad. Zijn vermogen werd in 2016 geschat op ruim 60 miljard euro. Vastint is eigendom van Interogo.
Invesco
Invesco de eigenaar van het 76 meter hoge QO hotel met 23 verdiepingen, waarvan recent exploitant Amstelside failliet ging. Invesco moet op zoek naar een nieuwe exploitant maar aangezien de Corona crisis voorlopig nog niet voorbij is wordt dit een bijna onmogelijke opgave. Het gebouw is energieneutraal en duurzaam gebouwd aan de Amstelvlietstraat hoek Spaklerweg in Amsterdam en ontworpen door Paul de Ruiter samen met Mulderblauw architecten
Investore
Michiel Witteveen en Maarten Langeveld runnen vastgoed investeringsvehikel Investore en kochten in 2008 een belang in de V&D-panden in Tilburg en Rotterdam Zuidplein. En in 2009 een belang in een winkelcentrum in Amsterdam-Noord en twintig winkelpanden. Bij die laatste twee deals deden ze dat samen met BreedInvest, een investeringsvehikel van de familie Blokker. Michel Witteveen startte samen met zijn nieuwe zakenpartner Maarten Langeveld een vastgoed investeringsvehikel Investore. In 2019 werd aan de Winthontlaan in Utrecht gestart met de bouw van het Holland Casino. Het project is eigendom van Rinkelstore CV, waarvan Maarten Langeveld directeur is en wordt door Langeveld verhuurd aan Holland Casino. In 2008 kocht hun Investore Holding samen met Nieuw Winkel Vastgoed (NWV) van Alexander Hart en Rob van Nieuwkerk in een joint venture onder de naam Royalton Real Estate de twee warenhuizen van Vroom & Dreesmann in Tilburg op de Heuvelstraat en in Rotterdam op het Zuidplein.
Kroonenberg Groep
Kroonenberg Groep voorziet in huisvesting voor winkelen, werken en wonen. Wij realiseren creatieve en duurzame maatwerkoplossingen die volledig zijn afgestemd op de behoefte van de markt. Ons eigen bestand aan vastgoed wordt zo voortdurend geoptimaliseerd. Samen met ING werden 5500 zonnepanelen voor voetbalverenigingen en buurthuizen in de stad Amsterdam geschonken voor het 750 jarig bestaan van de stad. Kroonenberg Groep voorziet in huisvesting voor winkelen, werken en wonen. Zij realiseren creatieve en duurzame maatwerkoplossingen die volledig zijn afgestemd op de behoefte van de markt. Kernactiviteiten: vastgoedexploitatie en projectontwikkeling.
Libéma
Libéma heeft safaripark Beekse Bergen uitgebreid met nieuwe bungalows en hotelkamers. Het nieuwe gedeelte met drieduizend extra bedden werd vanaf 2016 bijgebouwd. De nieuwe bungalows hebben een oppervlakte van 90 m2. De provincies droegen financieel ook aan het 62,9 miljoen kostende project bij. XR zet er vraagtekens bij.
Loraine Beheer zie Rosenbaum (RJB)
MPO Mulgroep
MPO B.V. aan de Stadionweg 7, in 1077 RV Amsterdam ontwikkelt en beheert woningen in Amsterdam en andere locaties in Nederland met de ambitie om betaalbare woningen van een hoog kwaliteitsniveau te realiseren. Vooral in de markthuur, maar ook voor de koopsector.
Van Maanen
Vastgoed financierders Bert en Cees Van Maanen van Snelgeld.nu leenden samen met twee andere investeerders Xander Hendriks en Arthur van Boxtel in mei 2020 12,5 miljoen euro aan Peter van Gilles en kregen hiervoor vakantiepark Prinsenmeer in onderpand. (30 maart was er brand in een van de chalets) De lening was bedoeld om bungaloweigenaren op het park af te kopen, zodat het bij verkoop leeg kon worden opgeleverd. Daarnaast leenden ze Gillis 7,5 miljoen waarvoor hij zijn Zeeuwse park Marina Beach had beleend. Marina Beach heeft een waarde van circa 10 miljoen euro. In april 2023 herfinancierde Gillis de gehele schuld bij M2R en gaf hiervoor 3 vakantieparken in onderpand. Bij het online loket leende Gillis 6 miljoen met een looptijd van een jaar met een rente van 11%. Marina Beach die samen met tropisch zwembad Scheldorado als onderpand diende zou gekocht worden aan Braakmaneiland Projectontwikkeling van Piet van Alten. Naast Snelgeld.nu hebben de broers Van Maanen ook Newfunding.nl, waarmee ze met kort geld vastgoed helpen financieren. Omdat Gilles het vakantiepark niet meer zelf mag exploiteren wordt dit nu gedaan door een ander. Het is niet bekend of dat de financierders zijn of een koper.
Marktkwartier
De belangrijkste projectontwikkelaars van het Marktkwartier in Amsterdam zijn een samenwerkingsverband tussen Ballast Nedam Development en VolkerWessels Vastgoed. Zij vormen samen de ontwikkelcombinatie Marktkwartier CV, die verantwoordelijk is voor de transformatie van het voormalige terrein van de Centrale Markthallen naar een moderne, duurzame woonwijk. Daarnaast spelen diverse architectenbureaus een rol in de vormgeving van de wijk, waaronder Mecanoo Architecten, die verantwoordelijk is voor het ontwerp van het masterplan voor het Marktkwartier. Ook de gemeente Amsterdam heeft een belangrijke rol in het proces, aangezien de plannen en vergunningen samen met de ontwikkelaars worden afgestemd. Het Marktkwartier in Amsterdam is een groot transformatieproject dat een oude bedrijventerrein in Amsterdam-West omvormt tot een moderne woonwijk. Het project omvat de bouw van ongeveer 1.700 woningen, variërend van sociale huurwoningen tot koopappartementen, naast groene openbare ruimtes en voorzieningen zoals scholen, horeca en ondergrondse parkeergarages. De wijk bevindt zich naast de historische Centrale Markthal en strekt zich uit van de Jan van Galenstraat tot de marktkanalen. Een belangrijk kenmerk van de herontwikkeling is de Marktweide, een buurtpark dat dient als ontmoetingsplek en verbindingspunt tussen de verschillende delen van de wijk. De Centrale Markthal zelf wordt herbestemd als een centrum voor voedsel, met horeca en food-gerelateerde bedrijven. Echter, de onderhandelingen rondom de ontwikkeling van het Marktkwartier zijn recent vastgelopen, met name door vertragingen in de fasering van de bouw en de onderhandelingen met de zittende ondernemers. Fase 1A, die gepland stond voor begin 2025, is vertraagd door complexe besluitvorming en moeilijkheden met vergunningen. Dit heeft geleid tot fricties tussen de betrokken partijen, waaronder de gemeente en ontwikkelaars, over financiering en de invulling van sociale woningbouw. De verdere ontwikkeling van het Food Center Amsterdam, gelegen naast de nieuwe woonwijk, is ook een punt van discussie geweest. De vertragingen hebben tot bezorgdheid geleid bij woningzoekenden, vooral gezien de krappe woningmarkt in Amsterdam. De projectontwikkelaars hebben een conflict over de verplichte verhuizing van de aanwezige ondernemers, omdat hun bedrijfsruimten moeten wijken voor de nieuwbouw. Ondanks eerdere pogingen tot bemiddeling door de gemeente, hebben de partijen nog geen akkoord bereikt. De gemeente heeft uiteindelijk besloten om mediation in te schakelen, omdat het conflict niet meer via direct overleg oplosbaar is. In een brief aan de Vereniging Herstructurering Foodcenter Amsterdam (dat de ondernemers vertegenwoordigt) meldt Van Dantzig dat het overleg is stopgezet tussen het gemeentelijk projectteam en het projectteam van deze vereniging. De ondernemers van het Marktkwartier verzetten zich tegen bepaalde beleidsbeslissingen en voorwaarden, en escalerende spanningen spelen een grote rol. De ondernemers zijn ontevreden over de communicatie en samenwerking met de gemeente en hebben zelfs openlijk gedreigd met verdere acties als hun bezwaren niet serieus worden genomen. Deze dynamiek wijst op een gespannen relatie tussen lokale ondernemers en gemeentelijke autoriteiten, wat kan bijdragen aan een klimaat van angst en intimidatie. Daarnaast hebben experts erop gewezen dat de huidige manier van vergunningverlening en samenwerking met ondernemers onder druk staat, wat kan leiden tot meer onvrede en conflicten. De druk vanuit zowel de ambtenaren als de ondernemers kan de algehele sfeer rondom de ontwikkeling van het Marktkwartier negatief beïnvloeden. De vertragingen zorgen ook voor toenemende zorgen bij de gemeenteraad en omwonenden, met name omdat de verwachte woonprijzen in het gebied hoog zullen liggen, waardoor er vrees is dat het Marktkwartier een enclave voor de rijkere bevolkingsgroepen wordt. De molen De Otter, een historische houtzaagmolen in Amsterdam, wordt bedreigd door de plannen rondom het Marktkwartier. Door de hoge woongebouwen die gepland staan in het ontwikkelingsproject, valt een aanzienlijk deel van de wind weg, wat cruciaal is voor het functioneren van de molen. Volgens onderzoek verliest de molen meer dan 40 procent van de westenwind, wat een directe bedreiging vormt voor het draai- en zaagvermogen van De Otter. Hans Mensink, vertegenwoordiger van de molen, bepleit daarom dat enkele van de woongebouwen in het Marktkwartier verlaagd of verplaatst worden om de windtoegang voor de molen te behouden. Hij stelde voor om 85 woningen aan de andere kant van het terrein te bouwen, waardoor het totale aantal van 1.700 woningen gelijk blijft, maar de molen toch kan blijven functioneren. Het conflict draait om de balans tussen stedelijke ontwikkeling en het behoud van historisch erfgoed, waarbij De Otter een belangrijk symbool is van de industriële geschiedenis van Amsterdam
Metropop
Het Amsterdamse Metroprop is een middelgroot vastgoedbedrijf, dat investeert in winkels en kantoren. Tijdens de Mapic retailbeurs in november 2019 in Cannes sloten Van de Mortel van Metropop en Sharim Elzas van Coltavast een deal. Coltavast het vastgoedbedrijf van de familie Elzas verkocht voor 18 miljoen euro aan Metroprop haar twee winkelpanden in Maastricht en Rotterdam inclusief huurinkomsten van samen ruim 900.000 euro per jaar. Metroprop kreeg de deal achteraf niet gefinancierd en wilde vanwege de uitbraak van de coronacrisis van de deal af. Op 16 maart liet Metroprop weten dat de deal moest worden uitgesteld. Omdat de bank en een buitenlandse financierde vanwege de coronacrisis moeilijk deden. Ook de voorgenomen verkoop van vier eigen panden zou niet doorgaan. Coltavast hield Metropop aan de deal en kreeg gelijk bij de voorzieningenrechter. Omdat er geen voorbehoud van financiering was afgesproken moet Metroprop de panden overnemen en betalen, ondanks dat de horecagelegenheid in een pand dicht is en de winkels al maandenlang geen volledige huur betalen. Van de Mortel begint een spoedappel.
Modulus Vastgoedondernemingen
Na zeven jaar gingen Ingvar Roozenbeek en Bas Lubbers van Modulus Vastgoedondernemingen in 2015 uiteindelijk toch failliet. Ze lieten een schuld achter van 70 miljoen euro. Propertize laat het voormalige 52.550 m2 grote bedrijfsterrein van Philips NEC veilen. Het bedrijventerrein omvat drie gebouwen met een vloeroppervlak van 24.944 m2. De veiling is op 10 augustus 2015 begonnen. Propertize had het terrein gefinancierd voor 26,5 miljoen euro aan Modulus Vastgoedondernemingen, de ontwikkelende en inmiddels failliete beleggingsmaatschappij in Rijswijk. Het (bedrijfs) terrein zou volgens Propertize kunnen worden omgezet voor de ontwikkeling van woningen, die zouden aansluiten bij de nieuwbouwwijk Anna’s Hoeve aan de oostrand van Hilversum. Ans de Wijn Bedrijfshuisvesting begeleidt het verkooptraject.
De Mijl Beheer B.V.
In dee vastgoed portefeuille nemen de Business Centers een bijzondere plek in. De Mijl verhuurt compleet ingerichte kantoorunits met minimaal energielabel A. De auto kunt u gratis parkeren en het gebruik van de algemene ruimtes en vergaderkamers is gemeenschappelijk. Dit tegen een vaste prijs per maand waarin alles in inbegrepen, dus ook het energieverbruik. Alle facilitaire zaken zijn geregeld. Van een veilige en snelle internet verbinding tot het keurig schoonhouden van de kantoren. Er is keuze uit kantoorunits in verschillende maten, ingericht met 2 tot 6 werkplekken en altijd een eigen spreektafel en voldoende kastruimte. Het aanbod is van beschikbare kantoorunits is momenteel beperkt, heeft u belangstelling, neem dan met ons contact op voor de actuele beschikbaarheid. De Mijl Business Centers zitten in Barendrecht, Zwijndrecht, Alblasserdam en Hendrik-Ido-Ambacht.
NSI
NSI N.V. is een Nederlandse beursgenoteerde kantorenbelegger. De portefeuille bestaat uit 45 gebouwen en heeft een waarde van 1 miljard euro. NSI heeft het 8 verdiepingen hoge kantoorgebouw Glass House op Amsterdam Sloterdijk gekocht voor 57 miljoen euro exclusief aankoopkosten. Het 23.000 m2 grote gebouw is verhuurd aan KPN. Vastgoed maatschappij. NSI N.V. is een beursgenoteerde onderneming met een belegd vermogen van 1,1 miljard euro. NSI verkoopt zijn Nederlandse winkelportefeuille ter waarde van 382 miljoen euro en wil zich concentreren op kantoren in de vier grote Nederlandse steden, Leiden, Eindhoven en Den Bosch. Externe taxateurs hebben de winkels 50 miljoen euro afgewaardeerd. De waarde van de kantoren daalde naar 766 miljoen euro. De naam NSI (voluit Nieuwe Steen Investments) is afgeleid van de wijk Nieuwe Steen in Hoorn, waar het in 1992 werd opgericht door de familie Zeeman (geen familie). Die sloot in 2007 een gouden deal door het resterende belang van 17% tegen een koers van €22,24 te verkopen aan een Nederlandse dochter van de Israëlische Habas Group. Compass Asset Management heeft een eerste belang gemeld in NSI
Nardinck
Nardinck vastgoed is van Els Blokker en haar zoons Erwin en Mark. De helft van het Blokker vastgoed ter waarde van circa 300 miljoen euro ging naar Nieuwgeluk Real Estate, het vastgoedbedrijf van Margreet Blokker, de weduwe van Jaaps in 2022 overleden broer Albert, en haar dochters Francis en Barbara. In totaal bestond het Blokker portfolio uit bijna 650 adressen verdeeld over zo’n 275 panden van onder andere oude Blokker-filialen en woningen en appartementen erboven en zelfs een compleet winkelcentra als Brusselse Poort in Maastricht. Grote steden als Amsterdam en Rotterdam werden verdeeld, kleinere plaatsen als Deventer en Laren gingen doormidden. De een kreeg Leeuwarden, de ander Groningen. Van Brusselse Poort, een winkelwalhalla van proportie, werden beiden voor de helft eigenaar. De Nardinczalen van het Singer Laren zijn vernoemd naar de privéverzameling van Els en wijlen haar man Jaap Blokker, een collectie van ruim honderd topstukken, waaronder veertig schilderijen van Jan Sluijters. zie ook HB Capital
Navitas Capital
Navitas Capital bouwt aan de ontwikkeling en het versterken van ondernemingen. Navitas werkt samen met Green, een actieve vastgoedinvesteerder en -ontwikkelaar met een portefeuille van 30 ontwikkelprojecten, 100 bestaande objecten en meer dan 400 huurcontracten in diverse segmenten van de vastgoedmarkt. Het is een familiebedrijf in duurzaam vastgoed. Navita en Green maken samen met internationale winkelketen Zeeman textielSupersl deel uit van de V.o. Zee (Verenigde Ondernemingen Zeeman). Met de investeringsportefeuille en tal van ontwikkelprojecten zijn ze actief in diverse segmenten van de vastgoedmarkt in steden en stedelijke gebieden in Nederland. Partners zijn ondernemers en gemeentes. Maar ook stakeholders, tot en met de eindgebruikers. Dat is waar zij al sinds de oprichting in 2005 voor staan: een betrokken vastgoedinvesteerder met een solide fundament in het ondernemerschap van de familie Zeeman. CEO Aart Jan in 2007 vertrok en richtte Dunavast op en kocht vervolgens het hoofdkantoor van Centric.
Nedstede
Michael van de Kuit van Nedstede heeft op 29 januari 2018 conservatoir leveringsbeslag laten leggen op het Gelredomestadion. Van de Kuit heeft een koopovereenkomst gesloten met FHG die het haar beurt verkreeg van Eurocommerce. Het Gelredome werd in 1998 opgeleverd. De bouw kostte naar schatting €75 miljoen. In 2007 werd het stadion voor € 16,5 miljoen door de gemeente Arnhem verkocht aan vastgoedbedrijf Eurocommerce van Ger Visser. In 2012 kwam het na het faillissement van Eurocommerce in handen van Rabo-dochter FHG Bank. De exploitatie werd gedaan door hoofdhuurder Mojo Concerts van Live Nation t.b.v. concerten. Vitesse is onderhuurder en kan het complex niet kopen omdat er een provinciale boeteclausule van € 11,3 miljoen op zit. Van de Kuit kocht in 2017 ook Naarderbos. De club heeft in maart 2023 een overeenkomst met Nedstede gesloten. maar kan de hoge huur niet meer opbrengen. (Nedstede) gaat Vitesse niet redden van een faillissement. Hij is niet meer geïnteresseerd omdat hij te veel is tegengewerkt door de club. Onder meer uit onvrede met het aanblijven van president-commissaris Peter van Bussel trok Van de Kuit zich terug. Het vertrek van Van Bussel is nog steeds gaande. Vitesse moet van de onafhankelijke licentiecommissie een nieuwe raad van commissarissen inrichten. Daarin is geen plek voor Van Bussel. Op zijn functioneren klonk veel kritiek: sinds zijn komst in maart 2023 zou hij te weinig toezicht bij de noodlijdende club hebben gehouden. De 55-jarige vastgoedondernemer Van de Kuit stond afgelopen jaar op nummer 239 in de Quote 500, met een geschat vermogen van 250 miljoen euro. Hij is met Nedstede sinds 2018 eigenaar van het GelreDome. De ruzie tussen Van de Kuit (Nedstede) en crisismanager Reijntjes zorgt voor faillissement Vitesse. De meeste andere panden van Nedstede worden met huurachterstand verhuurd aan Michel Witteveen van Mirage Retail Groep.
Newfunding.nl zie Van Maanen
NewFunding is het eerste vastgoed crowdfund platform zonder defaults. Zij bieden beleggers de mogelijkheid online te investeren in hypotheken op onroerende zaken en zorgen voor transparantie, toezicht en veiligheid bij het investeren in vastgoed. Ze zijn in 2017 gestart om mensen de kans te geven om op een transparante en duurzame manier in vastgoed te investeren, en hebben sindsdien een team van vastgoedprofessionals en financiële experts bij elkaar gebracht om investeerders de best mogelijke ervaring te bieden. Ze voldoen aan de actuele eisen van de AFM en alle controles worden uitgevoerd door de Stichting Toezicht NewFunding onder leiding van de heer J. Diel en de heer A. De Man
Newomij
Newomij van de familie van Wettum is één van de grootste particuliere vastgoedondernemingen van Nederland. Vanuit een zeer sterke, onafhankelijke financiële basis richten we ons op het mogelijk maken van mooi Nederlands vastgoed. Dat doen we met een team van zo’n 85 professionals. We verhuren, beheren en verbeteren onze eigen vastgoedportefeuille (woningen en bedrijfsruimtes) en we kopen nieuw vastgoed aan. Bijna 46 miljoen euro stak de Naardense firma in woningen, van Uithoorn tot Boxmeer. Newomij heeft meer dan 450 VvE’s onder haar hoede
OVG Real Estate
OVG Real Estate en ABN AMRO gaan samenwerken aan de herontwikkeling van leegstaande panden en bouwen momenteel ruim 50.000 vierkante meter commercieel vastgoed om. Daardoor komen er binnenkort vier duurzame kantoorgebouwen” op de markt in Amsterdam en Rotterdam. Voor de financiering van dit project is de eerste officiële green loan, ofwel groene lening, van ABN AMRO ontwikkeld.
Ooms
Al meer dan 100 jaar aannemer én projectontwikkelaar. Ooms Bouw & Ontwikkeling ontwikkelt risicodragend projecten, zowel zelfstandig als in samenwerkingsverbanden. Dit kunnen gebiedsontwikkelingen zijn, maar ook woning- of utiliteitsbouwprojecten. Daarnaast creëren zij oplossingen voor vragen uit de markt, zoals duurzame woningen, speciale woonvormen en zeer kostenefficiënte rijwoningen en tweekappers met toch een rijke uitstraling.
Oude Haagweg Onroerend Goed B.V.
Vastgoed BV van Witteveen, Een vennootschap uit de failliete BCC Groep die nog niet is gefailleerd en eigenaar van een winkelpand aan de Oude Haagweg in Den Haag dat door de BCC gebruikt werd als winkel en dat nu door de curator wordt verkocht.
Palm Invest
In 2006 richtten Danny Klomp en Remco Voortman een beleggingsfonds op, met de naam Palm Invest. Het fonds zou vervolgens het geld van de beleggers weer investeren in de aankoop van appartementen en villa’s op de bekende en opgespoten Palmeilanden in Dubai. Door aan- en verkoop van het vastgoed én door verhuur van de panden zou het fonds winst maken en de beleggers zouden maandelijks een vast rendement van 9% uitgekeerd krijgen. De twee gaven de door 400 beleggers geïnvesteerde 30 miljoen euro vooral uit aan zichzelf. Dure auto’s, boten, villa’s, horloges, enz. Uiteindelijk legde in 2008 de Fiod beslag op alle luxe goederen en de boekhouding. Voortman en Klomp werden verdacht verduistering, witwassen en deelname aan een criminele organisatie, en na een gang naar de Hoge Raad uiteindelijk veroordeeld tot gevangenisstraffen en het betalen van 250.000 euro schadevergoeding. Omdat er niets werd betaald belande Klomp in juli 2024 weer in de cel.
Projektontwikkeling BV
Projectontwikkeling B.V. Hendriks en Van Boxtel zijn coffeeshophouders. Hendriks is bekend van coffeeshops Diamond in Doetinchem en The Zoo in Amersfoort. Van Boxtel van coffeeshop De Bazar in Apeldoorn.
Proptimize
Proptimize is een onafhankelijke vastgoedonderneming, actief als ontwikkelaar van logistiek vastgoed en biedt daarnaast aan een selecte groep van (inter)nationale investeringspartners een ‘full service’ asset management platform op het gebied van logistiek, last mile en kantoren. Cushman & Wakefield heeft namens HighBrook Investors en Proptimize de verhuurtransacties tot stand gebracht.
Q-Park
Het krediet van het vastgoedconcern werd recent nog vergroot met 925 miljoen euro en is één van de grootste parkeerplaatsuitbaters van Europa met 6000 parkeerfaciliteiten (ruim 860.000 parkeerplaatsen) in Nederland, Duitsland, België, Groot-Brittannië, Frankrijk, Ierland, Denemarken, Zweden, Noorwegen en Finland en heeft een omzet van ongeveer 800 miljoen euro. Bij Q-Park werken ruim 2180 mensen. Het concern moest de laatste jaren veel afboeken op vastgoedbeleggingen en maakt een nettowinst van 91 miljoen euro tegenover twee eerdere verliesjaren van enkele honderden miljoenen. Q-Park en zijn accountants werden jarenlang belaagd door Stichting Onderzoek Bedrijfsinformatie (Sobi) van Pieter Lakeman. Q-Park nam namelijk parkeergarages in exploitatie als vastgoedbelegging op de balans, wat volgens Sobi in strijd is met de internationale boekhoudregels.
Q-Park omzeilde hiermee de plicht om af te schrijven op onroerend goed in exploitatie. Het concern splitste in 2014 Q-Park NV intern in een vastgoed en een operationele divisie. Het concern is eigendom van Ward Vleugels, ING Real Estate, SNS Reaal, ABP, Pensioenfonds Zorg en Welzijn, Delta Lloyd, Interpolis en de pensioenfondsen van Rabobank en KPN. De beleggingspoot bestaat nu uit een portefeuille met 65.000 parkeerplaatsen met een waarde van in totaal ongeveer 1,4 miljard euro. De operationele tak, waarin onder meer alle huurcontracten worden ondergebracht, omvat 860.000 parkeerplaatsen met een portfoliowaarde 2 miljard euro. Het concern wordt sinds augustus 2014 geleid door de ex ceo van het failliete Macintosh, de Belg Frank de Moor. Enkele grote Chinese investeerders hadden interesse voor Q-Park, maar de Nederlandse uitbater van parkeergarages Q-Park werd verkocht aan KKR en die betaalde bijna 3 miljard euro voor de onderneming. Ook de Australische investeringsmaatschappij Macquarie en enkele grote Chinese partijen zouden interesse hebben gehad. Q-Park exploiteert enkele duizenden parkeergelegenheden in tien Europese landen. Daarmee werd vorig jaar een winst van ruim 85 miljoen euro behaald, op een omzet van 825 miljoen euro. Het bedrijf is nu nog in handen van veelal Nederlandse institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen en verzekeraars. Q-park staat opnieuw te koop en nu voor een geschatte waarde van 4 miljard. Kohlberg Kravis Roberts wil er dus 1 miljard winst op maken.
RED Company en Redwood Capital
De Rotterdamse ontwikkelaar RED Company en Redwood Capital kochten 53 woningen en een commerciële ruimte in de CoolTower in Rotterdam.
RVB GROEP
RvB Groep werkt al ruim 30 jaar in binnen- en buitenland aan civiele- en bouwkundige projecten waar creativiteit, vakmanschap en kennis een grote rol spelen. Met architecten, engineers, bouwkundigen en overige specialisten werken zij samen aan de beste oplossing. De RvB Groep bestaat uit: RvB Engineering, RvB Infra en RVB Realisatie.
Reijckeroordt (zie ook Capital Investments)
Reijckeroordt, UMB Vastgoed en Rock Vastgoed kochten samen De Admiraal in Amsterdam-West voor een totaal van 16,75 miljoen euro, dat komt neer op iets meer dan 2 ton per woning. Reijckeroordt bezit nu een vierde deel van het object. De Admiraal ligt aan de Admiralengracht, de Van Brakelstraat, en de Postjesweg in Amsterdam en stamt uit 1924. Het complex telt 83 appartementen, een winkelruimte en een bedrijfsruimte. Het gaat grotendeels om sociale huur. In totaal komt de oppervlakte van het object neer op ongeveer 5.000 vierkante meter. De Admiraal werd geleverd met het voortdurend recht van erfpacht. Verder geldt een kwalitatieve verplichting die vaststelt dat er geen motorbrandstoffen mogen worden verkocht, verhandeld, of opgeslagen op het perceel.
Renpart Vastgoed
Renpart Vastgoed Management B.V. is een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid naar Nederlands recht en heeft Den Haag als statutaire zetel. Renpart voert de directie en treedt op als beheerder van vastgoedfondsen. De vennootschap is opgericht op 31 oktober 2001 en ingeschreven in het Handelsregister van de Kamers van Koophandel onder nummer 24327420. Renpart Vastgoed is onder andere verhuurden van Big Bazar winkel die wegens huurachterstand half september ontruimd werd. Het team van Renpart Vastgoed bestaat uit Hans-Olav de Wolf (algemeen), Tom Harthoorn (commercieel), Frans Thomassen (financieel) en Suzanne Hordijk (compliance en investor relations). Het team van Renpart Vastgoed bestaat uit Hans-Olav de Wolf (algemeen), Tom Harthoorn (commercieel), Frans Thomassen (financieel) en Suzanne Hordijk (compliance en investor relations). Renpart Vastgoed is gebruiker van het vastgoedbeheersoftwarepakket Real Estate Management System (REMS) van Aareon CRE, het IT-bedrijf van de Duitse Aareaal-vastgoedbank. Begin februari 2022 werd het REMS-datacenter in Amsterdam het slachtoffer van een professioneel gecoördineerde en gerichte cyberaanval. De REMS-diensten zijn vanaf 8 februari weer gedeeltelijk beschikbaar gekomen. Met behulp van back-ups en het datacenter van de Aareon Groep in Mainz zijn de systemen inmiddels weer opgebouwd. Door deze cyberaanval ontstond een datalek bij Renpart Vastgoed. Op 19 december 2022 verwierf Renpart Retail XV C.V. wijkwinkelcentrum De Schoof te Hendrik-Ido-Ambacht. Verkoper was GARBE Institutional Capital die optrad voor een van haar fondsen en werd geadviseerd door Kokelenberg & Ouwehand Vastgoed Adviseurs. Michiel Tahey van McDevitt Capital Markets NL trad op als adviseur van de koper. Winkelcentrum De Schoof bestaat uit circa 50 winkelunits met bovengelegen woningen en een parkeerdek. Renpart verwierf 32 winkelunits, vijf woningen en 49 parkeerplaatsen op het dak van de Jumbo supermarkt. Naast de twee supermarktketens Jumbo en Lidl zijn verschillende winkelunits verhuurd aan landelijke retailers als Action, Hema en Kruidvat. Op 21 juni 2023 fuseerden (de structuren van) Renpart Retail XIII C.V. (verdwijnende vennootschap) en Renpart Retail XIV C.V. (verkrijgende vennootschap) waarbij alle activa, passiva, rechten en verplichtingen van Renpart Retail XIII C.V. zijn overgegaan op Renpart Retail XIV C.V. Als gevolg van deze fusie is Renpart Retail XIV C.V. de nieuwe eigenaar geworden van de beleggingen van (voorheen) Renpart Retail XIII C.V. De registratie van Renpart Retail XIII C.V. als beleggingsinstelling in de zin van de Wet op het financieel toezicht werd op 23 augustus 2023 doorgehaald en Renpart Retail XIII C.V. kwalificeert sindsdien niet meer als een beleggingsinstelling in de zin van die wet.
Rock Vastgoed
Projectontwikkelaar Rock Vastgoed, UMB Vastgoed, en Reijckeroordt kochten samen De Admiraal in Amsterdam-West voor een totaal van 16,75 miljoen euro, dat komt neer op iets meer dan 2 ton per woning. Op dezelfde dag kocht Rock Vastgoed meteen de onverdeelde helft van het object voor 10 miljoen euro. Daarmee werd Rock Vastgoed voor de helft eigenaar van De Admiraal; UMB Vastgoed en Reijckeroordt hebben ieder een vierde aandeel. De verkoper werd bijgestaan door Colliers. Roderick Kuitert, head of MidCap. De Admiraal ligt aan de Admiralengracht, de Van Brakelstraat, en de Postjesweg in Amsterdam en stamt uit 1924. Het complex telt 83 appartementen, een winkelruimte en een bedrijfsruimte. Het gaat grotendeels om sociale huur. In totaal komt de oppervlakte van het object neer op ongeveer 5.000 vierkante meter. De Admiraal werd geleverd met het voortdurend recht van erfpacht. Verder geldt een kwalitatieve verplichting die vaststelt dat er geen motorbrandstoffen mogen worden verkocht, verhandeld, of opgeslagen op het perceel.
Ronny Rosenbaum (Loraine Beheer/RJB)
De vastgoed deal tussen Ronny Rosenbaum en Syntrus Achmea voor 1,2 miljard euro is van de baan. Vorig jaar zomer werd afgesproken dat de Amsterdamse vastgoedondernemer zijn vastgoedportefeuille zou verkopen aan Achmea. De deal kwam omstreeks juni rond maar na een jaar van uitstel door Achmea kwam uiteindelijk afstel. Achmea moest voor de aankoop een fonds opzetten met verschillende pensioenfondsen, banken (ING en RABO) en investeerders. Nadat Achmea voor de tweede keer uitstel kreeg tot 15 januari bleek er een probleem met de toestemming van de AFM, die de bedachte koopconstructie afkeurde. Verder uitstel tot half februari gaf geen soelaas waarna Rosenbaum de deal een laatste kans geeft tot 1 maart. Uiteindelijk haalt Achmea ook deze laatste deadline niet waarna Rosenbaum 10 maart de deal introk. Achmea dreigde nog vergeefs met een proces en verloor met alle voorbereidingen zo’n 7 miljoen euro. Ronny Rosenbaum was ook eigenaar van de vestigingen van V&D in Zaandam en Gouda en is naast eigenaar van The Stingeen van de meest succesvolle vastgoedondernemers van Nederland, met een geschat vermogen van circa 1 miljard euro. Hij bezit circa 17 panden in de PC Hooftstraat in Amsterdam. Zijn eerste aankoop in deze winkelstraat op nr 107 was al in 1982. De winkelpanden leveren aan huur gemiddeld zo’n 2650 euro per m2 op. Ook bezit hij, behalve het boetiekhotel Twenty Seven en sterrenrestaurant Bougainville, het enorme Valley gebouw aan de Zuidas. De drie torens tellende constructie werd de winnaar van de Emporis Skyscraper Award 2021 en werd gebouwd door Coen van Oostrom. Zoon Alain en zijn dochter Loraine en schoonzoon David Beesemer hebben sinds 2022 vanwege zijn hoge leeftijd (77) het stokje inmiddels overgenomen. Zijn kleinkinderen hebben ook een deel van de aandelen. De villa in Amsterdam Zuid waarin zijn ex vrouw woonde en die hij kocht voor 800.000 euro staat te koop voor 11 miljoen euro. Het Rosenbaum concern draait ruim 36 miljoen omzet en heeft een winst van 6 miljoen per jaar.
Roompot
Henk van Koeveringe, Gilde Buy Out Partners en BNP Paribas/Fortis verkopen vakantieparken exploitant Roompot voor ongeveer een half miljard aan de Franse investeringsmaatschappij PAI. De nieuwe eigenaar wil luxere bungalows verhuren aan Belgen en Duitsers. Roompot heeft 10.600 bungalows en huisjes, waarvan zo’n 2.000 via CV’s in eigendom zijn van particuliere beleggers.
Rooz Real Estate
Eind 2015 laat het failliete Modulus Plaspoelpolder uit Rijswijk na zeven jaar een schuld achter van €70 miljoen. Ingvar Roozenbeek en Bas Lubbers van Modulus Vastgoedondernemingen hadden een veel te zwaar gefinancierde portefeuille aan vastgoed dat door de crisis in 2008 vastliep. Het gevolg was dat de vastgoedmannen de zaken moesten overlaten aan curator Marc Udink die de schade becijferde op circa 70 miljoen euro. Er stond zo’n 100 miljoen euro aan schuld uit en aan bezittingen was er slechts maximaal 30 miljoen beschikbaar. Hij trof 47 vennootschappen aan en 30 verkoopbare vastgoedobjecten. De zes werknemers werden ontslagen. Ingvar Roozenbeek haalde het nieuws nadat in 2009 ex-voetballer Pierre van Hooijdonk een zaak aanspande tegen Modulus om zijn lening van een miljoen terug te krijgen. Roozenbeek wist banken en financierders zoals Propertize, FHG ,Deutsche Bank en Rabobank zo gek te krijgen om geld te steken in hun projecten FHG schreef al tientallen miljoenen af in 2013. Roozenbeek zat niet bij de pakken neer en wist Rooz Real Estate op te richten om een nieuw imperium op te bouwen.
Round Hill Capital
Failliet verklaard in december 2023
Rubens Capita Partner
Ruben kocht half juli 2024 464 huurwoningen van de Canadese vastgoedbelegger Eres
SB Real Estate BV zie HAL
SBB
SBB Vastgoed heeft ruim 23.000 klanten en bied ondernemers, starters, kmo-bedrijfsleiders, vrije beroepers en bestuurders: als ondernemerscoach en kennispartners accountancy en advies om slimmer te ondernemen vanuit 27 kantoren verspreid over Vlaanderen. SBB gaat rentebetalingen aan geldschieters uitstellen vanwege de enorme schuldenberg van omgerekend 7,3 miljard euro. Door de hogere rente en de bezorgdheid van beleggers zijn veel herfinancieringsopties uitgesloten. SBB kan niet langer voldoen aan de drempels voor een kwaliteitsrating. De downgrade verhoogt de kosten van het bedrijf doordat hij zogenaamde step-upcoupons op de bestaande schuld activeert. Dat komt neer op 285 miljoen Zweedse kronen (25,5 miljoen euro) extra financieringskosten. Na de downgrade besliste SBB eerder ook al om het dividend uit te stellen en de geplande kapitaalverhoging te pauzeren. SBB overweegt een beursgang voor haar woningdivisie.
Savills Investment Management
Savills Investment Management heeft voor een van zijn internationale klanten voor 75 miljoen euro drie units gekocht met een totaal oppervlakte van 100.000 vierkante meter. Twee van de drie activa zijn gelegen in Hazeldonk en een is in Venlo. De units in Hazeldonk worden de komende 11 jaar verhuurd aan Lidl en Zimmer Biomet. De derde locatie is het recent vernieuwde nieuwe logistieke centrum aan de Columbusweg in Venlo welke voor het grootste deel is verhuurd aan Biesheuvel Techniek en aan Janssen Distribution Services.
Signa
Selfridges Group/Signa Group/Signa Prime Selection
Vastgoedonderneming Signa cq Signa Prime Selection is eigenaar van het vastgoed van Selfridges in Londen en de KaDeWe in Duitsland en Galeria Karstadt Kaufhof, en Signa Development Selection, eigenaar van winkelvastgoed in Duitsland in Italië. De totale waarde van de bedrijven is bijna 25 miljoen euro. De groep vroeg eind november 2022 surseance van betaling aan en ging failliet. Signa Holding GmbH, was eerder nog mede-eigenaar was van Selfridges Group. De Britse Selfridges Group wordt sinds 2012 geleid door CEO Giovanni Colauto. Eigenaarsfamilie Weston is dringend op zoek naar een koper voor de Bijenkorf met zeven winkels in Nederland. De Bijenkorf werd in 1870 opgericht in Amsterdam en heeft winkels in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Eindhoven, Utrecht, Amstelveen en Maastricht. De omzet van de Bijenkorf kwam in coronajaar 2020 uit op 408 miljoen euro, de genormaliseerde winst was iets meer dan 19 miljoen euro. Signa Group de mede-eigenaar van Selfrigdes Group, heeft te maken met aanhoudende financiële tegenvallers en schakelde vergeefs herstructureringsexperts in om het bedrijf uit een financiële crisis te helpen. Diverse aandeelhouders hebben geprobeerd om de voorzitter af te zetten, en de bouw van een groot project werd stopgezet toen Signa de aannemers niet meer betaalde. Signa is (mede)eigenaar van een groot aantal warenhuisketens. Zo kreeg het bedrijf in 2019 Galeria Karstadt Kaufhof in handen, en kocht het samen met Central Group in 2021 Selfridges Group in zijn totaliteit, waar de Bijenkorf ook onder valt. Ook is het Belgische Inno (dat ook valt onder Galeria) te koop gezet. De holding zal bij de handelsrechtbank in Wenen een aanvraag indienen voor de opening van een reorganisatieprocedure onder zelfbestuur, kondigde de Signa Group aan. Het Oostenrijkse bedrijf verkocht eerder al zijn aandelen in het moederbedrijf van De Bijenkorf al aan Central Group. De Bijenkorf kwam, samen met andere warenhuizen uit de Britse Selfridges Group, in december 2021 in handen van de Europese Signa Holding en het Thaise conglomeraat Central Group. Sindsdien is Selfridges Group onderdeel van Signa en Central, waartoe ook de nu failliete KaDeWe Group uit Duitsland, Rinascente uit Italië, Illum uit Denemarken en Globus uit Zwitserland behoren. In de afgelopen weken hebben ook Signa’s sportretaildivisie en het Duitse vastgoedbeheerbedrijf het faillissement aangevraagd. Onder druk van zijn medeaandeelhouders kondigde retail ondernemer René Benko begin november aan dat hij zou terugtreden als voorzitter van de adviesraad van Signa. De Duitse reorganisatie-expert Arndt Geiwitz kreeg destijds de opdracht voor de herstructurering. Ook Galeria Karstadt Kaufhof in Duitsland dat sinds 2019 eigendom is van Signa is failliet.
Shimao
Deutsche Bank wil het faillissement aanvragen omdat zij een grote schuldeiser van Shimao zijn, dat kampt met een schuld van bijna 12 miljard dollar. Deutsche Bank gaat niet akkoord met het reddingsplan dat Shimao na achttien maanden onderhandelen met de grootste schuldeisers heeft opgesteld. Shimao behoorde ooit tot de twintig grootste vastgoedconcerns van China. Eerder dit jaar werd de Chinese projectontwikkelaar Evergrande, dat kampte met een schuld van meer dan 300 miljard dollar, door de rechtbank in Hongkong failliet verklaard. Tegen Country Garden, een Chinees vastgoedconcern met circa 70.000 werknemers, loopt ook een faillissementsprocedure. Beide rechtszaken zijn door Chinese investeerders aangespannen. De faillissementsaanvragen komen op een moment dat Beijing alles in het werk stelt om de vastgoedsector, een van de pijlers van de Chinese economie, nieuw leven in te blazen. Veel bedrijven kwamen in 2021 in de problemen toen de Chinese overheid besloot de regelgeving aan te scherpen vanwege de snel toenemende schulden in de sector.
Somerset Capital Partners
Joes Daemen (52) en Raymond Cloosterman van Somerset Capital Partners in Oisterwijk werden voor 46,5 miljoen euro eigenaar van het Blokker distributiecentrum (90.000 m2) voor 46,5 miljoen euro en verhuurde het aan Mirage Retail Group (Witteveen). HB van de Blokker familie had op dat moment (2019) een balanstotaal van ruim 800 miljoen euro. Alles eigendom van de dochters van Ab Blokker en de zoons van Els Blokker. Frank Botman, is de zaakwaarnemer van de zoons van Els. Caroline Huyskes-Van Doorne, partner bij Peter Visser’s Egeria is de zaakwaarnemer van de dochters van Ab Blokker. Het Blokker concern wil van het 120.000 vierkante meter grote distributiecentrum af. Sinds het faillissement van Big Bazar en BCC is er een flinke overcapaciteit en wordt er al geruime tijd vergeefs gezocht naar nieuwe onderhuurders. Medische hulpmiddelenmaker Medisana en Ahold maken ondertussen al gebruik van het magazijn voor ontvangst en opslag van pallets. Het distributiecentrum wordt om een kettingreactie bij faillissement te voorkomen verzelfstandigd in in een nieuw dochterbedrijf onder de naam MRG Logistics worden geplaatst. In het distributiecentrum werken circa honderd vaste werknemers en honderd flexwerkers, oplopend tot 250 in de piekperioden. Eerder waren er 400 mensen werkzaam, oplopend tot 500 voltijdsbanen in piekperioden. Logistiek directeur John Schollink van MRG zoekt al vergeefs geruime tijd naar nieuwe grote klanten. De verzelfstandiging en afsplitsing maakt het concern makkelijk verkoopbaar en wellicht is de logistieke divisie apart ook interessanter voor een overnamepartij. In 2023 werd er 11,7 miljoen euro verlies gemaakt door Somerset terwijl er in 2021 en 2022 respectievelijk nog 169 en 77 miljoen euro winst werd gemaakt. Cloosterman is ook eigenaar van het in 2000 opgerichte Rituals, die in juli 2023 surseance van betaling moest aanvragen. De verliezen zouden te wijten zijn aan hogere financieringslasten en afwaarderingen. Het brutobedrijfsresultaat steeg naar 34,5 miljoen euro. Zowel Somerset als dochter Intospace hebben een B-Corp certificering . Cloosterman maakte met behulp van ex werkgever en investeerder Unilever met Rituals in 2023 met circa 1100 winkels (en 4200 shop-in-shops) in 36 landen 1,7 miljard euro omzet
Stebru
Joop Steenbrugge, werkte al sinds 1977 in de bouw. In 2005 richtte hij samen met zijn zoons Stebru op. Later kwam daar broer Dennis bij. Joop ging in 2019 met pensioen. Van het opzetten van nieuwe woonwijken in de polder tot complexe binnenstedelijke gebiedsontwikkelingen zoals The Y in Den Haag of De Groene Kaap in Rotterdam; het portfolio telt vele projecten.
Super Winkel Fonds
Het in 2008 opgerichte Super Winkel Fonds van vastgoedfonds Annexum gaat 8 september naar NPEX (mkb-beurs). Het fonds heeft een belegd vermogen van 135,2 miljoen euro en belegt in 27 supermarkten verspreid over Nederland. Huurders zijn onder andere Albert Heijn, Plus, Jumbo, Aldi, Dirk en Lidl. Het fonds verwacht een direct rendement van gemiddeld 11% voor zijn certificaten. Vastgoedfonds Annexum heeft een vermogen van 800 miljoen euro, waarvan 367 miljoen euro eigen vermogen.
Sustay
TCN
Stroink was eigenaar van vastgoedbedrijf TCN, dat onder meer het Mediapark in Hilversum in handen had en voor meer dan een miljard euro aan vastgoedprojecten in Europa investeerde. Zijn vermogen werd in de jaren 90 geschat op zo’n 100 miljoen euro, waardoor hij in de Quote 500 belandde. Door de kredietcrisis kwam het bedrijf in de financiële problemen en had Stroink de order van Google hard nodig. Hij werd aangeklaagd en veroordeeld voor het voor € 1,7 miljoen omkopen van een directeur van Google. Het betaalde smeergeld was bedoeld voor het datacenter van Google in de Eemshaven. Stroink moest 28 november voor de rechtbank in Almelo verschijnen. Ook zijn vrouw is opgeroepen. Het corruptieonderzoek (codenaam Delta) rekende de verantwoordelijke Google-directeur Simon Tusha, ook aan als lid van deze criminele organisatie. De verdachten ontkennen de ten laste gelegde feiten. Desondanks heeft de rechter heeft de 62-jarige vastgoedondernemer en zijn vrouw veroordeeld tot taakstraffen wegens omkoping. De twee maakten ruim 590.000 euro aan steekpenningen over zodat de zoekmachinegigant een datacentrum in de Eemshaven zou uitbreiden. Volgens de rechter werd dat goed verdoezeld. Zo waren er twee firma’s op de Bahama’s en het Caribische eiland Dominica opgericht waar het geld in werd gestopt. Ook stuurden Stroink en zijn vrouw daar nepfacturen naartoe voor werk dat niet was verricht. Stroink kreeg een werkstraf van 240 uur opgelegd en 9 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf. Zijn vrouw heeft 180 uur werkstraf gekregen en 6 maanden voorwaardelijk cel. Van deelname aan een criminele organisatie werden ze vrijgesproken. De straf was lager dan eis; het OM eiste tegen Stroink 21 maanden cel. De rechter neemt mee dat de man en de vrouw niet uit waren op direct persoonlijk gewin. Ook speelt mee dat de straffen voor dit soort vergrijpen in 2009, toen de steekpenningen werden betaald, lager waren. Wel neemt de rechter het kwalijk dat Stroink altijd hoog opgaf over integriteit en dat hij zichzelf “het geweten van de vastgoedbranche” noemde. “De realiteit is volgens de rechtbank heel anders. De omkoopconstructie was zo geraffineerd opgezet dat ontdekking nagenoeg uitgesloten was. TCN ging uiteindelijk failliet en inmiddels heeft Google het datacentrum van de hand gedaan en zelf een groot datacentrum gebouwd in de Eemshaven. Het stel ging in hoger beroep tegen de uitspraak. De twee zeggen dat ze onschuldig zijn en dat ze niet wisten dat het geld zou worden doorgesluisd naar de Google-directeur. Ook het OM ging in beroep. Simon T. Tusha die in Maryland woont werd in een Federale rechtbank schuldig bevonden aan de aanklacht van samenzwering om de Verenigde Staten op te lichten en smeergeld had aangenomen van Trammell-Crow Netherlands (TCN) en van een bedrijf genaamd Evolved IT in het Verenigd Koninkrijk. Het bewijsmateriaal dat aan het Hof werd gepresenteerd, toonde aan dat Tusha in de periode 2008 tot en met 2010 meer dan $ 2.700.000 aan betalingen ontving die hij niet op zijn inkomstenbelastingaangiften meldde, waardoor een verschuldigde belasting van meer dan $ 960.000 overbleef. De Internal Revenue Service, Criminal Investigations en het Department of Homeland Security Investigations voerden het onderzoek uit dat leidde tot de vervolging van Tusha die leidde tot een celstraf van 21 maanden
UMB vastgoed
UMB Group is sinds 2008 een ontwikkelaar en belegger met een lange termijnvisie ontstaan in het hart van Amsterdam. De focus bij UMB Group ligt op hoogwaardige, duurzame ontwikkelingen en beleggingen. Ze (her)ontwikkelen gebouwen. UMB Vastgoed, Rock Vastgoed, en Reijckeroordt kochten samen De Admiraal in Amsterdam-West voor een totaal van 16,75 miljoen euro, dat komt neer op iets meer dan 2 ton per woning. UMB Vastgoed bezit nu een vierde deel. De Admiraal ligt aan de Admiralengracht, de Van Brakelstraat, en de Postjesweg in Amsterdam en stamt uit 1924. Het complex telt 83 appartementen, een winkelruimte en een bedrijfsruimte. Het gaat grotendeels om sociale huur. In totaal komt de oppervlakte van het object neer op ongeveer 5.000 vierkante meter. De Admiraal werd geleverd met het voortdurend recht van erfpacht. Verder geldt een kwalitatieve verplichting die vaststelt dat er geen motorbrandstoffen mogen worden verkocht, verhandeld, of opgeslagen op het perceel.
Unibail-Rodamco
Unibail Rodamco Westfield is de eigenaar van onder meer de Mall of the Netherlands. De huurinkomsten stegen met ruim 29 procent en huurprijzen werden fors verhoogd. De terugkerende nettowinst (zonder bijzondere posten) steeg in 2022 met 33 procent tot ruim 1,3 miljard euro. Unibail-Rodamco-Westfield bezit sinds de overname van het Australische Westfield wereldwijd voor bijna 64 miljard euro aan vastgoed (winkels, kantoren en congrescentra). Bart van Twillert van Rodamco was korte tijd de nieuwe directeur en volgde Otto Ambagtsheer op. In Scandinavië, was hij verantwoordelijk voor de nieuwe Mall of Scandinavia in Stockholm, dat model staat voor de nieuwe Mall of the Netherlands op de grens van Den Haag en dat nu is geopend. Unibail-Rodamco investeerde bijna een half miljard euro in het project met 280 winkels, twintig restaurants, een bioscoop met tien zalen, ‘flagship stores’ van internationale merken, een versmarkt en 4.000 parkeerplaatsen. Dit alles ondanks de coronacrisis, een financiële reset van 9 miljard euro, een ingetrokken claimemissie van 3,5 miljard euro en rebellerende aandeelhouders. Goldman Sachs en JPMorgan Cazenove zetten het aandeel op de verkooplijst. Half september 2020 kondigde Unibail een ‘reset’ aan in de vorm van een omvangrijk plan om de schulden te verlagen en meer ruimte te creëren voor zijn strategische plannen. Het concern kondigde aan voor 4 miljard euro aan bezittingen te willen verkopen. De investeringen werden met 0,8 miljard euro teruggeschroefd, terwijl het met een claimemissie 3,5 miljard euro wilde ophalen. Dividend zou de komende jaren deels in aandelen worden betaald, waarmee het vastgoedfonds een miljard euro vast zou kunnen houden. Unibail hoopte met de maatregelen zijn kredietrating te kunnen handhaven en de schuldpositie op minder dan 40 procent van de boekwaarde en 9 keer het EBITDA-resultaat te houden. Met het plan versnelde Unibail het eerder aangekondigde desinvesteringsplan met de “rechtstreekse verkoop van niet-strategische bezittingen in alle beleggingscategorieën”. Een maand na de aankondiging van een ‘reset” meldde een consortium van Europese investeerders fel gekant te zijn tegen de plannen. De groep, die een belang in het bedrijf heeft van 4,1 procent, zei geen emissie te willen maar een sterkere focus op de kracht van het vastgoedfonds, namelijk diens portefeuille met Europese winkelcentra. Beleggers riepen aandeelhouders op om tegen de emissie te stemmen. En zo geschiedde. De benodigde tweederde meerderheid voor de emissie werd niet gehaald. Pakweg een week later kondigde het vastgoedfonds het vertrek van Cuvillier aan. Jean-Marie Tritant volgt hem per 1 januari 2021 op. Berenberg zei niet verrast te zijn over het vertrek van Cuvillier. Drie weken later volgde ook CFO Jaap Tonckens zijn topman. Hij wordt opgevolgd door Fabrice Mouchel, die per 5 februari 2021 zal aantreden. Ondertussen ging Unibail onverminderd door met het versterken van zijn liquiditeitspositie. Eind november plaatste het vastgoedfonds met succes voor 2 miljard euro aan obligaties. In december verkocht het concern drie Parijse kantoorgebouwen voor 213 miljoen euro, waarmee de teller van het desinvesteringsprogramma van 4 miljard euro op 0,8 miljard euro uitkwam. Het aandeel Unibail-Rodamco-Westfield sloot het jaar 55 procent lager af op 64,58 euro. 19 maart 2021 opende de Westfield Mall of the Netherlands bij Den Haag van 117.000 vierkant meter. Naast winkels komt er veel horeca, met een foodcourt, en er is een bioscoop. Ook deze zaken zullen voorlopig dicht moeten blijven. De Mall richt zich enerzijds op consumenten uit de regio Den Haag, Leiden, Zoetermeer en Delft. Zij zullen minstens vijf keer per jaar komen, denkt Van Twillert. Unibail bezit ook de winkelcentra Stadshart Amstelveen, Stadshart Zoetermeer en Citymall Almere. De laatste twee gaan vermoedelijk om strategische redenen in de verkoop. Unibail wil zich concentreren op grote winkelcentra met veel vlaggenschipwinkels, restaurants en vermaak in of nabij toonaangevende wereldsteden. Westfield Mall of the Netherlands de Nederlandse winkelvastgoedportefeuille van Unibail Rodamco Westfield. Unibail-Rodamco-Westfield heeft Hudson’s en de Canadese moeder Hudson’s Bay Company (HBC) gedagvaard en CBRE wil dat Hudson’s Bay zich aan de huurovereenkomst houdt. De huur voor februari werd hierdoor alsnog betaald van de opbrengst van de winkel- en kantoorinventaris die voor 3,3 miljoen werd verkocht aan Kaufhof GmbH. Het gaat onder andere om eigen voorraad en om consignatiegoederen. De executieverkoop eind 2019 leverde 22,7 miljoen euro op. Voor de langdurige huurcontracten in Nederland zijn er door HBC Canada garanties afgegeven voor circa 280 miljoen euro. Het is onbekend of de verhuurders al contact hebben met HBC Canada over de huur in maart of de maanden daarna. Hij weet ook niet of de verhuurders inmiddels kopers of onderhuurders hebben gevonden voor de leegstaande filialen. HBC Netherlands (Hudson’s Bay Company) huurde 22 panden, onder meer in Amsterdam, Rotterdam, Leiden en Den Bosch. De vestiging van Hudson’s Bay in Utrecht was op 31 december al aan de verhuurder opgeleverd en valt hier dus buiten. De Catalyst Capital Group heeft een rivaliserend overnamebod van bijna 1,4 miljard euro geboden. Catalyst is al een van de grotere aandeelhouders van HBC, met een belang van 17,5 procent. Nu wil het 11 Canadese dollar in contanten per aandeel betalen voor het resterende belang. Een groep aandeelhouders onder leiding van HBC-voorzitter Richard Baker bracht recent al een bod van 10,30 Canadese dollar per aandeel uit op HBC. Het bod van Catalyst zou niet uitvoerbaar zijn omdat de financiering volgens Baker niet volledig rond is. Hij beschuldigde de investeerder er woensdag van dat die de aandeelhouders zou misleiden. De Canadese warenhuisketen Hudson’s Bay Company (HBC) maakte half september bekend voor het einde van het jaar uit Nederland te vertrekken. Hudson’s Bay had vijftien winkels in Nederland en huurde of kocht veel van de voormalige V&D-panden in onder andere Amersfoort, Den Bosch, Den Haag, Enschede, Haarlem, Leiden en Zwolle om deze in te richten als Galeria Inno filialen. Hudson kocht het bedrijf voor zo’n 2,8 miljard euro. Moederbedrijf Hudson’s Bay wilde onder 280 miljoen aan huurgaranties uit en de vastgoedeigenaren van de winkelpanden en beleggers als pensioenfondsen en verzekeraars, moesten daarom naar de rechter stappen om de gegarandeerde huurpenningen te innen. Het Zwitserse verzekeringsbedrijf Zurich, wil dat Hudson de kosten die zijn gemaakt om het pand opnieuw te kunnen verhuren vergoed. Zurich vond in april 2020 Adyen als nieuwe huurder voor het pand. Adyen hoefde bijna twee jaar geen huur te betalen en een 20 miljoen euro kostende verbouwing nam Zurich ook voor haar rekening, naast ook nog 2 miljoen euro aan inrichtingskosten. Volgens Zurich waren deze kosten noodzakelijk om het gebouw opnieuw te kunnen verhuren, zodat Hudson de Canadese winkelgigant de tienjarige huurgarantie niet hoefde na te komen. Volgens Zurich zouden zij in plaats daarvan wel de kosten voor herontwikkeling en huurvrije periode voor haar rekening moeten nemen. In totaal werd zo’n 42 miljoen euro van Hudson’s Bay geëist. De miljoenenclaim werd door de rechter grotendeels afgewezen. Alleen voor de korte periode waarin de Canadezen geen huur meer betaalden en Adyen nog geen huurcontract had getekend, moeten Hudson’s betalen.
VBK
Het vijftig jaar oude familiebedrijf VBK uit Hoorn heeft in 2015 faillissement aangevraagd. Het bouwbedrijf met ongeveer 190 medewerkers had behalve in Hoorn ook vestigingen in Schagen en Halfweg en hield zich bezig met woningbouw, grond- en wegenbouw en leidingbouw. VBK werd in delen overgenomen.
VDV / Van Deursen vastgoed
Shoeby kwam niet alleen door Corona in de financiële problemen maar ook door de inflatie en verminderde koopkracht en andere investeringen. Hierdoor liepen de schulden van de afgelopen jaren nog hoger op waardoor het bedrijf niet meer in staat is om de schuldenlast af te lossen. Als gevolg daarvan wordt het voortbestaan van VDF c.s. bedreigd. Om een faillissement te voorkomen, is het noodzakelijk dat de schuldenlast van VDF c.s. wordt gesaneerd. Indien er geen maatregelen worden getroffen, kan VDF c.s. over enkele weken niet meer aan haar verplichtingen voldoen. Shoeby-Shop B.v./Shoeby Fashion opereert binnen de industrie Winkels in baby- en kinderkleding. Het bedrijf werd officieel opgericht in 1983. Het hoofdkantoor is gevestigd op Burgemeester Burgerslaan 40, 5245 NH, Rosmalen. Het administratiekantoor VDF B.V. is opgericht in 2018 en wordt geleid door CCO Ellen Maria Elisabeth Nicole Peters, Mitch Eugenius van Deursen, Wilhelmina Antonia Johanna van Deursen – Van Antwerpen, Sander Lennart en Christian van Grinsven. Van Deursen Vastgoed (VDV en VDG) is in 2000 opgericht en focust zich volledig op vastgoedbeleggingen en ontwikkelprojecten. Van Deursen Retail (VDR) bestaat sinds 1981 uit de fashion retailer Shoeby en haar merken Eksept, Refill en Jill & Mitch. Van Deursen Participaties (VDP) is een professionele investeerder die groeikapitaal verstrekt en investeert in bedrijven, private equity en venture capital fondsen. De beleggingsportefeuille van Van Deursen Vastgoed bestaat uit een mix van retail, kantoren en woningen waarbij er een sterke focus ligt op de omgeving Den Bosch. Naast beleggingen focust de vastgoedorganisatie zich ook steeds meer op ontwikkelprojecten zoals het huidige project The Grace in Den Haag. Van Deursen Vastgoed is met haar beleggingen en ontwikkelprojecten al jaren actief op de vastgoedmarkt.
VTP (Van Thinh Phat )
De 66 jaar oude vastgoedmagnaat Truong My Lan van VTP in Vietnam wordt verdacht van verduistering van 11,5 miljard euro. Als ze schuldig wordt bevonden, kan ze de doodstraf krijgen. Ze zou geld hebben weggesluisd via duizenden spookbedrijven en steekpenningen hebben betaald aan overheidsfunctionarissen. Het is de grootste financiële fraudezaak in de geschiedenis van Vietnam. Naast Lan worden nog 85 andere personen gevolgd, onder wie haar man Eric Chu Nap-kee, die in de vastgoedsector in Hong Kong werkt. VTP was een van de meest vermogende vastgoedbedrijven van Vietnam en verantwoordelijk voor grote projecten. Lan werd al in oktober 2022 gearresteerd, maar de zaak loopt nog steeds. De anticorruptie-campagne van de overheid heeft ertoe geleid dat duizenden overheidsfunctionarissen en bedrijfsleiders zijn doorgelicht, tot in de hoogste posities. Hierdoor traden ook voormalig president Nguyen Xuan Phuc en twee vicepremiers af, in januari 2023. Zij worden politiek verantwoordelijk gehouden voor corruptieschandalen tijdens de coronapandemie. In Vietnam reist ook de vraag of banken en bedrijven zich mogelijk ook schuldig hebben gemaakt aan vergelijkbare fraude. De grootschalige strijd tegen corruptie heeft er ook toe geleid dat de economische vooruitzichten van Vietnam zijn getemperd en buitenlandse investeerders terughoudender zijn geworden. Overheidsfunctionarissen zijn bang geworden om onderzocht te worden. Hierdoor lopen overheidsinvesteringen ook terug die nodig zijn voor bouwprojecten variërend van bruggen tot snelwegen en luchthavens. Naar schatting hebben 1300 vastgoedbedrijven zich in 2023 uit de markt teruggetrokken.
Vaste Landen Groep/Sultan Capital
Certitudo Capital Group B.V. was offcieel een topholding, terwijl feitelijk blijkt dat bijvoorbeeld de Stichting Administratiekantoor Sultan Capital daar nog boven hing. Deze stichting op naam van Niels de Bruijn is al vanaf 2008 betrokken bij Certitudo. Sinds 2015 is De Bruijn medeaandeelhouder en directeur, samen met oprichter Peter Kuiten en diens dochter Tessa Kuiten. De stichting staat eveneens boven VasteLanden, de entiteit die het fondsenbedrijf van Certitudo nu beheert. Deze stichting roept vragen op over de governance van Certitudo. Wat is de functie van deze stichting, en wat betekent deze constructie voor schuldeisers? Zij blijven in het ongewisse. Dat kan overigens nog wel even duren. Volgens het faillissementsverslag kunnen de curatoren niet inschatten wat de termijn van afwikkeling zal zijn. Duidelijk is wel dat dit faillissement de vastgoedsector nog lang bezig zal houden.Vaste Landen Groep nam na het faillissement de 11 vastgoedfondsen ter waarde van 350 miljoen van Certido over. De portefeuille bevat zeven winkelcentra, acht wooncomplexen (600 woningen) , twee kantoorgebouwen en ruim 700 parkeerplaatsen. De vastgoedportefeuilles van Certitudo stonden onder toezicht van de AFM. Zowel de Autoriteit Financiële Markten (AFM) als De Nederlandsche Bank (DNB) hebben hun goedkeuring verleend aan deze transactie, welke valt onder de Alternative Investment Fund Managers (AIFM) richtlijnen.
Vastned Vastgoed
Vastned is van Reinier Walta en Bert Meulman is een van de grootste aandeelhouders (ruim 8% van Vastned.De andere aandeelhouder zijn Jan Niessen, een Nederlandse investeerder uit België en het Luxemburgse family office ICAMAP en Aat van Herk, die ongeveer een kwart van de aandelen bezit. Vastned had panden in de Amsterdamse Leidsestraat in Amsterdam, in Almelo en het Belgische Mons en in Haaksbergen . Deze werden onlangs van de hand gedaan vanwege de oplopende schuld en de oplopende rente over 350 miljoen euro. Tegen de huidige beurswaarde is dat bijna 60 miljoen euro. Vastned begon in 2023 al na een ‘strategische heroriëntatie’ panden te gaan verkopen. Die beslissing was het gevolg van de omgeslagen sfeer op de vastgoedmarkt en de gestegen rente. In 2024 en 2025 moet er in totaal bijna 500 miljoen euro aan schulden afbetaalt of geherfinancierd worden. De schuldgraad is bij Vastned 44,4%, en dat is boven de eigen doelstelling van onder de 40%. De onderneming verkocht vorig jaar al een aantal panden in onder meer Almelo en Haaksbergen, maar weet nog niet hoeveel verkopen er volgen. Vastned heeft afspraken gemaakt over een brugfinanciering met banken, waarmee de terugbetaling is afgedekt van 240 miljoen euro aan leningen die in september dit jaar aflopen. Vastned wordt net als andere beursgenoteerde Nederlandse vastgoedbeleggers geraakt door een verandering in het belastingregime. Daardoor zal het vanaf volgend jaar vennootschapsbelasting moeten betalen en wil al langer af van de Brusselse beursnotering van zijn dochter Vastned Belgium. Vastned had bijna al zijn ruimte verhuurd en zag de nettohuurinkomsten stijgen van 59,7 miljoen euro in 2022 naar 64,8 miljoen eur in 2023. Het directe beleggingsresultaat (huurinkomsten min financieringslasten) kwam uit op 2,01 euro per aandeel. Omdat het bedrijf ongeveer 3,5% moest afschrijven op de waarde van het vastgoed, bleef er wel een verlies over van 19,2 miljoen euro. In 2023 was dat nog ruim 31 miljoen euro. Het dividend van 1,85 euro per aandeel blijft in stand. De Japanse eigenaar Tadshi Yanai, de rijkste Japanner en kocht onlangs van Vastned het grootste winkelpand aan het Rokin (Rokin Plaza) voor 100 miljoen euro als privé investering. (Kalverstraat 11-17 en Rokin 12-16) Tadashi Yanai is eigenaar van het Japanse kledingmerk Uniqlo en wil daar in het najaar een vestiging opzetten. De eerste winkel kwam in de plaats van Forever21 die uit de Amsterdamse Kalverstraat vertrok. Het concern gaat kleding voor mannen, vrouwen en kinderen voor alle leeftijden verkopen, maar vooral basics, denim en thermokleding. Uniqlo is actief in negentien landen, waarvan zes in Europa. In Frankrijk zijn er al 22 winkels, in het Verenigd Koninkrijk 11 en in België 3 en binnenkort ook in Zweden en Nederland. Fast Retailing, het moederbedrijf van Uniqlo heeft al een distributiecentrum in Roosendaal. Uniqlo is de grootste moderetailer in Azië en de derde grootste wereldwijd. Ceo Tadashi Yanai denkt met snelle verkoop van alledaagse kleding Zara te kunnen verslaan. UNIQLO is onderdeel van het Japanse Fast retailing groep die op 1 mei 1963 werd opgericht en heeft 59.607 medewerkers. Met verschillende merken zoals COMPTOIR DES COTONNIERS, Helmut Lang en Theory opende de eerste UNIQLO-winkel in juni 1984. UNIQLO groeide enorm door vrijetijdskleding van hoge kwaliteit aan te bieden tegen opmerkelijk betaalbare prijzen voor mannen, vrouwen en kinderen. De kleding wordt gemaakt in China, Vietnam, Thailand, Japan, Indonesië, Cambodja en Bangladesh. Donsjasjes, kasjmiertruien, merinovesten. Uniqlo gebruikt in haar collectie veel dierlijke materialen. En dat voor bizar lage prijzen. Zo betaal je voor een sweater van 100 procent merinowol nog geen 30 euro en voor een donsjack (dat voor 90 procent gevuld is met echt dons) nog geen 70 euro. Dat is zeker twee keer zo goedkoop als wat je doorgaans voor dit soort items betaalt. Fast Retailing Co., Ltd., groeit met zijn omzet én de operationele winst in de eerste zes maanden van boekjaar 2024. Het moederbedrijf van Uniqlo spreekt van ‘record-prestaties’ wat betreft de Uniqlo-activiteiten in Noord-Amerika, Europa en Zuidoost-Azië, zo staat in de financiële update. Fast Retailing Co., Ltd., laat zijn omzet tussen 1 september 2023 en 29 februari 2024 met 9 procent stijgen tot 1,6 biljoen Japanse yen, omgerekend 9,7 miljard euro. Uniqlo noteert een omzetdaling van twee procent in de Japanse afzetmarkt, maar laat zijn internationale omzet groeien met 17 procent. Uniqlo presteerde vooral in Europa en Noord-Amerika goed, aldus Fast Retailing. De internationale omzet komt neer op 883,9 miljard Japanse yen. Ook de verkopen van de GU-merken zitten in de lift. Hier boekt het bedrijf een omzetplus van 9,6 procent. De ‘Global Brands’ schreven in de eerste zes maanden van boekjaar 2024 een omzetdaling van 1,2 procent op. Het operationele resultaat van Fast Retailing verbetert met 29,9 procent, dankzij aanzienlijke winstverbeteringen bij Uniqlo in Japan, Europa en Noord-Amerika; in Japan groeit de winst met 14,7 procent naar 77,2 miljard yen en internationaal groeit de winst met 23 procent naar 150,9 miljard yen. De operationele winst zit ook bij de GU-maken in de lift en groeit met 17,5 procent. De ‘Global Brands’ remt de winstgroei iets af door een verlies van 1,7 miljard yen te noteren. Vastned desinvesteerde in 2016 voor bijna 95 miljoen euro en investeerde voor bijna 76 miljoen euro. Het aandeel van zogenoemde premium city high street shops steeg naar 74 procent met een bezettingsgraad van 99,2 procent. De bezettingsgraad van de totale portefeuille van Vastned bleef stabiel op 97,3 procent. Het resultaat van Vastned daalde onder meer als gevolg van een negatief verkoopresultaat, lagere netto huuropbrengsten en een eenmalige bate een jaar eerder. Het kwam uit op 33,5 miljoen euro, van 70,8 miljoen euro. De premium city high street shops toonden in 2016 een waardestijging van ruim 13 miljoen euro. Vastned Retail verwacht dat het directe resultaat dit jaar onder druk zal staan en kondigde een fusie met Vastned Belgium aan.
Victory Group (Icon Real Estate)
Victory werd in 2009 opgericht als een nieuw soort investeringsbedrijf en werd opgericht door Erik Moresco, voormalig Managing Director van Blackstone. Victory nam het Fairmont-hotel in 2022 over. Ook het hoofdkantoor van ABN AMRO in Amsterdam aan de Gustav Mahlerlaan is eigendom van Victory. Het kantoor is met 105 meter hoogte het op een na hoogste gebouw op de Zuidas. In december 2021 werd het gebouw voor 765 miljoen euro gekocht. Voor een aantal jaren wordt het pand nog verhuurd aan ABN-AMRO. Het pand aan de Gustav Mahlerlaan werd in 1999 door ABN AMRO in gebruik genomen. Behalve het kantoorgebouw omvat het ook een circulair gebouwd paviljoen met de naam Circl. ABN Amro heeft afspraken gemaakt met Victory, dat voor de deal een consortium vormt met G&S Vastgoed, over het hergebruik van dat paviljoen. Als huurder van het kantoorpand heeft ABN AMRO ook bepaalde duurzaamheidseisen gesteld aan de herontwikkeling van het gebouw aan de Zuidas. Het gebouw blijft het officiële hoofdkantoor van de bank. Het pand Foppingadreef 22, gelegen in Amsterdam-Zuidoost (aan de spoorlijn Amsterdam-Utrecht), is met zijn 56 792 m² (VVO) het op een na grootste kantoorgebouw van ABN AMRO. Het gebouw stamt uit 1985 en was toentertijd oorspronkelijk het hoofdkantoor van de Amro bank. In het kantoorpand zijn naast de directie van de Business Unit Nederland er vele andere bedrijfsonderdelen ondergebracht, waaronder de ABN AMRO Groenbank. Het pand valt vooral op door de witte betegeling aan de buitenkant. Toen Victory Manhattan verwierf, was er sinds de oorspronkelijke oplevering in de jaren zeventig nauwelijks nog in het gebouw geïnvesteerd. Het kampte bovendien met talloze problemen, waaronder aanzienlijke juridische complexiteit die velen onoverkomelijk achtten. Andere potentiële kopers waren niet in staat om te leveren, maar Victory kon het hoge risiconiveau onderschrijven en haar strategische relaties inzetten om voldoende kapitaal veilig te stellen om de overname succesvol uit te voeren. Na de overname van het Atrium in Amsterdam heeft Victory met succes alle grote problemen en risico’s van het Atrium aangepakt en het getransformeerd van een slaperig en verouderd kantoorpand van 34.000 m² naar een modern kantoorgebouw van 60.000 m². De transformatie van het Atrium leidde tot de oprichting van Icon Real Estate. Het verworven Grand Hotel Geneva is gelegen aan de oevers van het Meer van Genève. Het gebouw New Babylon is een begrip in Den Haag, direct grenzend aan het centraal station en een bekend en geliefd gebouw sinds de jaren 70. In de aanloop naar de financiële crisis werd een grootschalig herontwikkelingsproject gestart om het gebied te moderniseren tot een gloednieuw complex met twee woontorens met 50.000 m² aan kantoorruimte en een winkelcentrum in Amerikaanse stijl.
Vivet
Vivet kocht voor een van haar fondsen twintig nieuw te realiseren sociale huurwoningen in project Common Woods in Amersfoort. In juli 2024 kocht het fonds 66 huurhuizen in het Overijsselse Kampen va de Canadadese vastgoedbelegger Eres.
VolkerWessels
De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) deed onderzoek naar twee dochterbedrijven van bouwonderneming VolkerWessels met betrekking tot vermeende betalingen van steekpenningen voor het verkrijgen en uitvoeren van opdrachten op het Caribische eiland Sint Maarten. Het onderzoek betreft volgens het OM onder meer de bouw van een brug op Sint Maarten enkele jaren geleden. Volgens VolkerWessels is de zaak onderdeel van een groter onderzoek naar meerdere infrastructurele projecten op Sint Maarten. Dik Wessels de grote man van bouwbedrijf VolkerWessels werd 71 jaar en overleed 21 november 2017. Dik Wessels nam in 1968 de leiding over van bouwbedrijf Wessels, dat door zijn vader Arend Wessels in 1933 was opgericht. Het bedrijf fuseerde met branchegenoot IBB Kondor tot Kondor Wessels. In 1997 volgde een fusie met Koninklijke Volker Stevin tot Koninklijke Volker Wessels Stevin, kortweg VolkerWessels. Bij het bedrijf werken ongeveer 16.000 werknemers en er is een omzet van € 5,5 miljard. Dik Wessels gebruikte zichzelf € 720 miljoen om het bedrijf in 2003 van de beurs te halen. In 2017 bracht hij het bedrijf weer terug naar de beurs, waardoor de familie € 575 miljoen incasseerde met de verkoop van een derde van de aandelen. Wessels was ereburger van de gemeente Rijssen-Holten. In 1999 werd hij al benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Volker Wessels is voor 50% van de 140 miljoen euro aansprakelijk voor de bouwstrop aan de te bouwen zeesluis bij IJmuiden. Dochter G&S Vastgoed moest stoppen met de herontwikkeling van het ABN Amro-hoofdkantoor op de Zuidas. Volgens de eigenaar van het pand, investeringsmaatschappij Victory Group, was niet meer samen te werken met de projectontwikkelaar. G&S zou slecht worden geleid en veel ervaren mensen zouden bij het bedrijf zijn vertrokken. De voorzieningsrechter gelooft dat Victory Group de samenwerking inderdaad mag opzeggen. De zoon van Gérita Wessels heeft van Van Gansewinkel voor circa 17 miljoen euro het Belgische kasteel Hof van Rameyen gekocht. Hof van Rameyen, een van de mooiste kastelen van België in het schilderachtige dorpje Gestel, nabij Lier., dateert uit de dertiende eeuw.. Het waterkasteel, gelegen in een 72 hectare groot park, beschikt over tien slaapkamers en tien badkamers. Een van de opvallendste kenmerken is de toren met een slotkapel en een zestiende-eeuwse vloer. Nicolaas Rubens, de zoon van de beroemde schilder Peter Paul Rubens, was een van de bekendste eigenaren van het kasteel. Het kasteel was lange tijd in handen van de Antwerpse familie de Cock de Rameyen totdat het in 1995 werd verkocht aan de Nederlandse ondernemer Joseph de Gruyter. De Gruyter liet het kasteel grondig renoveren door architect Rutger Steenmeijer en antiquair Axel Vervoordt. Leo van Gansewinkel (1938-2019) kocht in 2015 het kasteel van de Gruyter. Leo van Gansewinkel, maakte zijn fortuin door zijn recycling- en afvalbedrijf voor 800 miljoen euro te verkopen. Ook hij investeerde aanzienlijk in het kasteel, waaronder de volledige uitbaggering van de slotgracht en een schilderbeurt in de oorspronkelijke okergele kleur. Na zijn overlijden zette zijn familie het in 2021 te koop. Beide zonen hadden geen interesse in een jaarlijks onderhoud van €650.000. Bastiaan Holterman, zoon van Henry Holterman en Gérita Wessels is nu de eigenaar van het kasteel. Gérita heeft samen met haar zus Inge een geschat vermogen van 5,2 miljard euro, dankzij hun vader Dik Wessels, die van zijn bouwconcern VolkerWessels één van ’s lands grootste aannemers maakte. Na het overlijden van Dik Wessels erfden zijn dochters Gérita en Inge de vastgoedportefeuille ter waarde van € 1,5 miljard euro. De winst in 2021 bedroeg 228 miljoen euro. Het concern heet tegenwoordig DW Property In 2022 werd ineens 77,7 miljoen euro verlies gedraaid, voornamelijk door afwaarderingen. De totale waarde van de portefeuille daalde vorig jaar tot slechts 20 miljoen euro. Het aantal werknemers daalde afgelopen jaar van 153 naar 125.
WDP
De portefeuille van het Franse WDP wordt uitgebreid met zes cross-dock warehouses van in totaal ruim 43.000 m² aan verhuurbare oppervlakte op een totale grondoppervlakte van ruim 182.000 m². De panden zijn verspreid over verschillende toplocaties in Frankrijk. Vier gebouwen zijn BREEAM-certified Very Good. De investering bedraagt 50 miljoen euro en zal onmiddellijk bijdragen tot de winst per aandeel met verder upside potentieel op lange termijn gelet op het reversionary potential.Met deze investering wordt opnieuw een stap gezet in de verdere uitbouw van WDP France; de portefeuille in Frankrijk neemt hiermee toe tot 300 miljoen euro. De nieuwverworven portefeuille werd gekocht van Groupe Samfi Invest en Groupe Valinvest en betreft zes cross-dock warehouses die alle zijn verhuurd voor een gewogen gemiddelde looptijd van 11 jaar aan high-end klanten: Chronopost, Mondial Relay en Geodis. Elk van de cross-docks vormt een cruciale schakel binnen hun last mile netwerk voor distributie naar de nabijgelegen grote steden en zijn dan ook elk ingeplant in de directe nabijheid van snelwegknooppunten die de efficiëntie van de goederenbelevering optimaliseren
WeWork
WeWork vroeg 6 november 2023 uitstel van betaling aan en een faillissement dreigde tot deze in juni 2024vwerd afgewend. Het bedrijf, dat ook enkele locaties heeft in Amsterdam, had eerder al een akkoord bereikt met schuldeisers over een herstructurering. WeWork meldde dat een nieuwe raad van bestuur wordt aangesteld, evenals een nieuwe topman. De internationale kantoorverhuurder werd in 2010 opgericht in de Verenigde Staten en financieel ondersteund door Softbank. In 2019 werd het concern nog geschat op een waarde van 47 miljard dollar. Met een reorganisatie hoopt WeWork een faillissement te voorkomen en een doorstart te maken. Het bedrijf zegt een overeenkomst te hebben gesloten met een groot deel van de schuldeisers om 3 miljard dollar aan bestaande leningen en obligaties om te zetten in eigen vermogen. Ook wil WeWork huurcontracten voortijdig beëindigen via een zogenoemde Chapter 11-procedure. De bestaande problemen werden verergerd door stijgende kosten en het feit dat thuis werken populairder is sinds de coronacrisis. Het bedrijf meldde in augustus al de noodklok over de eigen toekomst. Het gaat al sinds 2019 niet goed en de waarde van het bedrijf kelderde van 47 miljard naar 8 miljard dollar. Ceo Adam Neumann werd afgezet en Softbank, de belangrijkste investeerder in het bedrijf, nam de controle over. Maar pogingen om veranderingen in het bedrijf door te voeren, hebben dus onvoldoende effect gehad. WeWork beschikt volgens de laatste cijfers over 777 kantoorlocaties in 39 landen. In Amsterdam zijn vier plekken waar mensen een kantoorruimte, flexwerkruimte, vergaderruimte of bureau kunnen huren.
Wereldhave
Vastgoedfonds Wereldhave heeft negen Nederlandse winkelcentra overgenomen van Klépierre voor ruim 700 miljoen. In de afgelopen 3 jaar is 5% van de winkels van Wereldhave failliet gegaan, waaronder Hudson’s Bay die een pand in Tilburg huurde naast andere panden bij a.s.r. Wereldhave heeft o.a. de panden van (voormalig) V&D en van de Hema in Tilburg gekocht. Het eerste pand werd zo snel mogelijk geschikt gemaakt voor Hudson’s Bay. 13 januari 2017 kondigde het bedrijf een “substantiële” reorganisatie aan. De winst van Wereldhave steeg vervolgens in 2022 met 13 procent tot zo’n 65 miljoen euro. Daarbij gaat het om het directe resultaat (ruwweg de huurinkomsten minus de kosten die daarmee samenhangen). Het cijfer is ook gecorrigeerd voor de verkopen van vastgoed een jaar eerder. Hudson’s Bay ging eind 2019 failliet en sindsdien probeert het concern van de huurgaranties af te komen. Het pand is inmiddels al verhuurd aan The Sting maar die betaalt een stuk minder huur waardoor Hudson’s alsnog voor het verschil opdraait. Wereldhave was een van de faillissementsaanvragers van Big Bazar nadat de huurachterstand 6 maanden bedroeg. Big Bazar huurde 6 winkelpanden van Wereldhave. Enkele inmiddels ontruimde panden konden worden verhuurd aan Action. Wereldhave voert volgens CEO Matthijs Storm momenteel concrete gesprekken over de verkoop van twee winkelcentra in Nederland. Daarnaast voert het vastgoedfonds ook verkennende gesprekken over de oprichting van een joint venture voor één van zijn elf winkelcentra in Nederland. De plannen voor de Nederlandse portefeuille zijn vanwege het nieuwe belastingregime topprioriteit voor het vastgoedfonds. Het concern heeft geen voorkeur voor verkoop of joint ventures en staan voor beide open. Bij verkoop verwacht Stom wel dat het vastgoed op of boven de boekwaarde van eigenaar zal wisselen. Met de plannen voor de verkoop van de Franse vastgoedportefeuille gebeurt momenteel weinig. De opbrengsten van de desinvesteringen en jont ventures wil Wereldhave gebruiken om de schuldgraad omlaag te brengen. Deze bedroeg eind juni dit jaar 43,0 procent, tegenover 41,5 eind maart 2024 en 42,7 procent eind 2023. Het vastgoedfonds mikt op een schuldgraad onder de 40 procent. Storm is optimistisch gestemd: in mei gaf kredietbeoordelaar Fitch het vastgoedfonds een BBB rating, wat Wereldhave een terugkerende besparing oplevert op de financieringskosten. Wereldhave heeft in de eerste jaarhelft een fors hoger resultaat ingeboekt, onder andere dankzij hogere huurinkomsten, maar vooral door een tegen de trend in positieve herwaardering van het vastgoed in verband met de voorgenomen verkoop en joint venture.
Wyckerveste
Wyckerveste kocht het ziekenhuisterrein in Kerkrade. Op het terrein wil de projectontwikkelaar voorzieningen laten bouwen voor sport, educatie en zorg onder de verzamelnaam Center Court. Het ziekenhuis Zuyderland huurt 3000 vierkante meter ruimte voor een polikliniek.
YieldPlus
Vastgoedbeheerder Yield Plus, opgericht in 2004 en met haar hoofdkantoor in Rotterdam, wil zoals de naam al doet vermoeden, meer bereiken dan alleen een goed rendement. Frank Bosch van Yield Plus biedt het hele pakket aan: technisch en financieel management, servicekostenmanagement, assetmanagement en projectmanagement. De vastgoedbeheerder richt zich met haar dienstverlening op de gehele vastgoedsector en heeft circa 200 objecten in beheer, voornamelijk kantoren, maar ook een winkelcentrum, hotels en sinds vorig jaar ook steeds meer logistiek. Zo heeft Urban Real Estate Partners (UREP) Yield Plus aangesteld om de portefeuille van circa 230.000 m2 aan objecten op diverse logistieke hotspots in Nederland te beheren.
Zadelhoff Cushman & Wakefield DTZ
Drie taxateurs van DTZ Zadelhoff zijn aangesproken op het maken van vervalste taxaties in 2005 en 2007. Onder andere het complex Go Planet in Enschede, dat deels eigendom is van de erven van de vermoorde Willem Endstra de zakenpartner van Klaas Hummel zou door de taxateurs aanzienlijk te laag getaxeerd zijn. Hummel zou op basis van deze taxaties gezamenlijke bezittingen onder de prijs hebben verkocht aan zijn ex-echtgenote. De vijf erfgenamen hebben bij de Ondernemingskamer een verzoek ingediend om Hummel te schorsen als bestuurder van hun Museum Vastgoed groep en een onafhankelijke bestuurder aan te stellen. Het Openbaar Ministerie eist zo’n 70 procent van de erfenis van bankier van de onderwereld Willem Endstra op en onderhandelt daarover met de erven. De waarde van al het vastgoed wordt geschat op ongeveer vijftig miljoen euro. De vijf erfgenamen bezitten 25 procent van het bedrijf waarin ook de broer en twee zussen van Endstra een belang hebben. DTZ Zadelhoff is ondertussen overgenomen door Cushman & Wakefield. In september 2015 was C&W al gefuseerd met DTZ, maar daar waren de Nederlandse activiteiten (DTZ Zadelhoff) buiten gebleven. Door de overname wordt C&W ook in Nederland marktleider in dienstverlening in commercieel vastgoed. De Nederlandse tak telt nu 575 medewerkers. In totaal heeft C&W 43.000 werknemers in 60 landen. Jeroen Lokerse heeft de leiding over de samengevoegde Nederlandse organisatie. DTZ Zadelhoff werkte in een partnerstructuur vanuit twaalf kantoren in Nederland, met 450 medewerkers. DTZ ontstond in 1993 uit een internationale samenwerkingsovereenkomst tussen het Engelse Debenham, Tewson & Chinnocks, het Franse Jean Thouard en het Nederlandse Zadelhoff Makelaars, dat in 1968 was opgericht door supermakelaar Cor van Zadelhoff.
De Fiod doet onderzoek naar een benadeling van de belastingdienst van minstens 5 miljoen euro via vastgoedtransacties via Cyprus. De Fiod heeft op meer dan zestig panden van Vos in Nederland en Duitsland beslag gelegd en kunst, sieraden, een horloge en luxe auto’s werden hierbij in beslag genomen. Daarbij zijn ook een woning, drie bedrijfspanden en een accountantskantoor doorzocht. Door Ben V. zou met valse facturen bemiddeling fee in rekening gebracht zijn, waarmee inkomstenbelasting werd ontdoken. Het in beslag genomen vastgoed is persoonlijk eigendom van de 56-jarige Ben die vanuit woonplaats Maastricht zijn eigen Investment Groep runt. Vos Investment Groep heeft een vastgoedportefeuille van ruim 300 miljoen euro in beheer en heeft een negatief eigen vermogen van 60 miljoen euro en ligt overhoop met Baat Accountants en Adviseurs, over de waardering van de vastgoedbeleggingen, die volgens de balans uitkomen op circa 102 miljoen euro, waarvan 43 miljoen gebaseerd zou zijn op niet onderbouwde waarde opgaves. Vos is inmiddels door de kwestie ook ontheven uit zijn functie als honorair consul van Montenegro. De Vos Investment Groep NV heeft een portefeuille met een omvang van meer dan 300 miljoen euro en is volledig in eigendom van V. die in 2010 de 2de plaats haalde bij de High Growth Awards. Ook de Maastrichtse vastgoedondernemer Ben Vos moet zich nu ernstige zorgen gaan maken. Vos werd in mei door de rechtbank in Den Bosch tot 2 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor witwassen, belastingfraude en valsheid in geschrifte. Ook moet hij de Belastingdienst 6,4 miljoen euro als compensatie betalen voor het wederrechtelijk verkregen voordeel als gevolg van valse belastingaangiftes. Vos woont in Dubai van waaruit hij zijn vastgoedactiviteiten gewoon voortzet.
V.O. Zee/zie ook Navitas Capital
Alle bedrijven van Zeeman zijn ondergebracht in de stichting Verenigde Ondernemingen Zeeman, afgekort tot V.O. Zee, een stille verwijzing naar de Hollandse VOC-tijd. Het achtkoppige bestuur bestond uit Jan Zeeman, zijn drie zonen en nog vier mensen van buitenaf. Tot 2014 was hij ook commissaris bij de Zeeman Groep.
Vastgoed dossiers
The Wall
Het winkelcentrum The Wall in Leidsche Rijn, ooit ontwikkeld door Roger Lips, is voor 49 miljoen euro verkocht aan Urban Interest en Built to Build. Het pand was in handen van Propertize dat weer eigendom is van Lone Star Funds. De verkoop van het pand komt voor beide vastgoedondernemers op een goed moment. Na een lange moeizame periode begint de verhuur van de winkelruimte eindelijk te lopen. Urban Interest is een belegger uit Den Haag en Build to Build komt uit Den Bosch. Decathlon opende eind 2018 een vestiging. En Apple-retailer Amac heeft er ook een plek sinds eind 2018. In totaal zal de winkel 10 procent van het gehele gebouw in beslag nemen; zo’n 6200m². The Wall Utrecht werd gebouwd tussen 2008 en 2010 en is met een lengte van meer dan 800 meter een van de langste gebouwen van Nederland. The Wall had jarenlang last van leegstand en bezoekersaantallen waren laag.
ING Zandkasteel
ING Bank verliet het huidige hoofdkantoor in Amsterdam Zuid Oost (het Zandkasteel) met een oppervlakte van 52.000 vierkante meter en 28.000 vierkante meter parkeerkelder. Het gebouw werd door het Duitse investeringsfonds Fünfzigste Sachwert Rendite-Fonds Holland (v.h. noodlijdende Hanzevast) verkocht voor slechts 16,1 miljoen euro aan projectontwikkelaars OVG en G&S die er in nauwe samenwerking met de Gemeente Amsterdam vijfhonderd woningen wil bouwen. ING Groep verkocht het hoofdkantoor in 2004 via Hanzevast Beleggingen aan MPC Capital (nu Cairn Real) en huurde het pand voor een periode van 15 jaar terug. De koopsom bedroeg 125.275.000 euro. ING hielp de Duitse beleggers met de verkoop door de resterend huur tussen de 50- tot 60 miljoen euro tot en met half 2019 in een keer te betalen. De fondsenaanbieder kwam al eerder in de problemen door het aflopen van financieringen. Begin 2013 gingen Hanzevast Holland 55 en 61 bankroet omdat Hanzevast de onderliggende financieringen na de einddata niet af kon lossen. Martine Gründemann van G&S Vastgoed was voorheen werkzaam bij ING Real Estate en heeft VolkerWessels achter zich staan. OVG en G&S kregen tegelijkertijd de bouw van het nieuwe hoofdkantoor van ING in Amsterdam-Zuidoost, de ING Campus toegewezen. ING kocht het nieuwe terrein van woningcorporatie Rochdale voor slechts 11,5 miljoen euro, terwijl Rochdale er in 2008 46,5 miljoen euro voor had betaald. ING op hetzelfde pand naar verluid eerder een optie genomen voor achttien miljoen euro.
Vastgoedfraude in Limburg
De FIOD onderzoekt nieuwe tips over omkopingspraktijken in de Limburgse bouw- en vastgoedsector. In 2013 werd een anonieme brief met gedetailleerde informatie over de fraude binnen de Limburgse bouwwereld bij de FIOD bezorgd. Volgens het schrijven ging het om een affaire van ongekende omvang en zouden er cd’s circuleren met gecodeerde informatie over de omkooppraktijken. De nieuwe tips kwamen binnen nadat de Fiod advertenties had geplaatst met een oproep om tips te melden.
Propertize eist de hypotheek van 8,1 miljoen euro op bij het vastgoedfonds Bouw State 5. Het fonds van Bouwhuis Vastgoed, waarvan VVD-er Hans Wiegel het boegbeeld was, beschikt echter maar over een paar ton. De rechter oordeelde dat hem daarvoor persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Ruim de helft van de beleggingen ging verloren doordat het fonds investeerde in de bouw van een mislukt appartementencomplex op Ibiza. Beleggers staken 7,8 miljoen euro in obligaties. De vastgoedportefeuille is in waarde gedaald, en staat onder water. De panden zijn getaxeerd op 6,1 miljoen euro. Als voorzitter van aan een vastgoedfonds gelieerde stichting heeft Wiegel ‘cruciale’ informatie achtergehouden voor beleggers en waren niet duidelijk genoeg beschreven in de financiële bijsluiter van het vastgoedfonds. Een speciaal hiervoor opgerichte stichting gaat Wiegel en oprichter Jonald Bouwhuis aansprakelijk stellen voor de geleden schade.
KPMG
Het Openbaar Ministerie heeft voor 7.259.972 euro beslag gelegd bij Leon Bots vanwege zijn rol bij vermoede belastingfraude met de huisvesting van KPMG. Het beslag rust op zijn woonhuis in Maarssen en een bedrijventerrein in Haarlemmermeer van Bots & Partners Vastgoedontwikkeling, een van zijn vijf vennootschappen. Bij advies- en accountantskantoor KPMG moest topman Jurgen van Breukelen opstappen na een reeks misstanden met vastgoed waarbij mogelijk belastingfraude was gepleegd. Niet alleen PWC en EY zijn betrokken bij dubieuze praktijken. Ook Deloitte en KPMG zouden niet goed functioneren. De AFM constateerde in een rapportage „structurele tekortkomingen” en deze eiste dan ook „fundamentele verbeteringen”.
Elf topmensen en twee leden van de Raad van Bestuur van PricewaterhouseCoopers een internationaal accountants- en belastingadviseursbedrijf (PWC) belegden als pensioen investering samen voor 4,5 miljoen euro in woningen en flatgebouwen in Den Haag. Nadat PwC later op advies van AFM het beleggersclubje opdracht gaf om het vastgoed te verkopen zijn de betrokken in de nasleep met elkaar in onmin geraakt. PwC topman Ruud Dekkers zou volgens zijn vastgoedbeheerder Jelle Adema de jaarrekeningen van de vastgoedportefeuille gemanipuleerd hebben en daarbij privé gebruik hebben gemaakt van zijn faciliteiten bij PwC. Dekkers zou de waarde van het vastgoed waarin ze samen belegden hebben aangepast om onder aflossingen en rentebetalingen uit te komen. Zijn reputatie wordt door de aantijgingen in diskrediet gebracht. Als oud voorzitter van de NBA was hij notabene gesprekspartner van het Ministerie en AFM wanneer het ging om ethische hervormingen binnen de accountantssector.
Het Galgenwaard stadion
De Gemeente Utrecht verliest een “kleine” 20 miljoen euro aan het Galgenwaard stadion en verkoopt voor 6 miljoen haar gehele vordering (lening van 25 miljoen euro) op het stadion aan de Rabobank, inclusief alle daaraan verbonden rechten zoals de uitgifte in erfpacht van het parkeerterrein en een verlengde looptijd van het erfpachtrecht van het trainingscomplex Zoudenbalch tot 2028.
Toen FC Utrecht in 2003 failliet dreigde te gaan sloot toenmalig PvdA-wethouder Hans S. een paraplu-overeenkomst inclusief een lening met Memid Investments BV. (met als douceurtje eenseizoenskaart voor het leven). Met de lening kon Memid Investments BV een deel van het stadion van FC Utrecht overnemen en de verbouwing van het stadioncomplex af maken.
Na het faillissement van Memid Investments BV in 2011 bleek dat de lening niet zou worden terugbetaald. Utrecht heeft sinds het faillissement voorzieningen in de gemeentebegroting getroffen om het verlies af te dekken. Met de 6 miljoen van de Rabo dekt de gemeente het resterende deel van het tekort af. Memid Galgenwaard BV betaalt de achterstallige 250.000 huur (in 5 jaarlijkse termijnen) van het parkeerterrein Noord aan de gemeente Utrecht bij de juridische levering van dit terrein. Daarnaast is een deel van de rente op de geldlening aan Memid Investments zeker gesteld door een bankgarantie van de Rabobank. Dit betreft een bedrag van 440.095 euro. Rabobank betaalt over dit bedrag daarbij 1,5% aan rente. Rabobank Rijn en Veenstromen leende met slechts een pandrecht op huurinkomsten, 37,6 miljoen euro aan het failliete FC Utrecht-stadion Galgenwaard. De Rabobank verliest nu in totaal 40 miljoen euro. In Memid Galgenwaard B.V. zijn de vastgoedprojecten en ontwikkelingen van het stadion Galgenwaard en omgeving ondergebracht. Het bouwbedrijf Midreth van oud-FC Utrecht-keeper Joop L. ging begin 2011 failliet waardoor uiteindelijk ook stadioneigenaar Memid Galgenwaard omviel en 160 medewerkers hun baan verloren. Memid Galgenwaard maakt deel uit van de groep waarvan de eveneens failliete Beheermaatschappij Leliveld B.V. de moedermaatschappij was. Oprichter Joop Leliveld schoot 9,5 miljoen euro van de grondsanering van het verbouwde Stedelijk Museum in Amsterdam voor in de verwachting dat de gemeente Amsterdam dit als meerwerk wel zou terugbetalen. Leliveld nam stadion Galgenwaard van FC Utrecht over voor 22 miljoen euro en Rabobank Rijn en Veenstromen leende hem hiervoor 37,6 miljoen euro. De curatoren willen van Joop Leliveld de miljoenen terug die hij ten onrechte zou hebben onttrokken aan zijn bouwbedrijf en hebben voor ruim €16 beslag gelegd op zijn onroerend goed. Leliveld liet in een reactie weten dat het “pertinente onzin” is dat hij geld aan de zaak heeft onttrokken en beweert zelfs geld tegoed te hebben van de boedel omdat hij miljoenen in de Midreth-bedrijven zou hebben gestoken om de zaak overeind te houden. De zaak komt 14 december voor. De curatoren zouden vraagtekens zetten bij een forse langlopende lening door het concern aan Leliveld. De omgevallen DSB Bank liet Midreth achter met een vordering van 10 miljoen euro voor de bouw van het Scheringa museum. Bij de gemeente Amsterdam was er de oninbare claim omtrent meer/minderwerk voor een kleine 10 miljoen euro voor het Stedelijk Museum. Door deze kwesties ontstond een liquiditeitsprobleem waaraan het bedrijf tenslotte ten onder ging. Met de schuldeisers van stadion Galgenwaard werd een akkoord bereikt waarmee er een einde komt aan de al vier jaar durende surseance van betaling. In het door de rechtbank bekrachtigd crediteurenakkoord is opgenomen dat de schuldeisers slechts de eerste 5000 euro volledig terug krijgen en 8,5 procent over het resterende bedrag. Volgens De Telegraaf krijgt de bank van drie failliete bedrijven van Lelieveld nog eens in totaal 26 miljoen euro en is er ook nog 40,5 miljoen euro verlies op een 2e hypotheek met het stadion als onderpand.
Het Scheringa Museum
Het Scheringa Museum voor Realisme (voorheen Frisia Museum) aan de Breestraat 11 te Opmeer werd 22 september geveild door veilingplatform BOG en ging na een openingsbod van 465.000 euro uiteindelijk voor 947.500 euro exclusief veilingkosten en 1% plokgeld van de hand aan vastgoedonderneming De Goede Steen bv. Het voormalige museum mag niet worden gebruikt als woonbestemming of voor detailhandel en mag uitsluitend een maatschappelijke bestemming krijgen. Het pand was eigendom van DSB is 3,72 hectare groot en heeft een oppervlakte van 1.750 vierkante meter. Het totale object is verdeeld in drie bouwdelen en meet in totaal ongeveer 9.359 m² Op 16 oktober 2009 werd de bouw dat voor 80% klaar was stilgelegd, omdat DSB Stadion BV, niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kon voldoen. Op het pand zat een hypothecair krediet van 32 miljoen euro. De nieuwbouw van het museum was bestemd voor de aangekochte kunst van het echtpaar Dirk en Baukje Scheringa-De Vries. Wereldhave heeft voor 770 miljoen euro negen winkelcentra van Klépierre overgenomen. Met het overnamebedrag gaat Klépierre de uitstaande schuld verkleinen. Met de overname verdubbelt Wereldhave de waarde van de bezittingen met winkelcentra in Amersfoort, Arnhem, Dordrecht, Heerhugowaard, Nieuwegein, Rijswijk, Tilburg, Zoetermeer en Zwolle. Bij Groothandelsgebouwen NV zijn de huuropbrengsten (8%), de bezettingsgraad en het exploitatieresultaat (15%) gedaald. Er wordt sinds maart geboden op Groothandelsgebouwen en lopen gesprekken met meerdere partijen. De bezettingsgraad was eind juni 71,2 procent, terwijl dit een jaar geleden nog 86 procent was. Naar verwachting zullen de huuropbrengsten en bezettingsgraad dit jaar nog meer dalen.
De Bijlmer bajes
Het 7,5 hectare grote terrein van de voormalige Penitentiaire Inrichting Amsterdam Over-Amstel in Amsterdam Zuid Oost (Bijlmerbajes) is begin oktober in de verkoop gegaan en moet zo’n 60 miljoen euro opbrengen. Er is ruimte voor 135.000 m2 vloeroppervlak bebouwing, waarvan minstens 70 procent uit woningen moet bestaan. Het terrein ligt in Overamstel. Dat wordt een nieuwe wijk in stadsdeel Oost waar de komende jaren in totaal zo’n 5.000 woningen moeten komen. Aan de westzijde van het spoor is het Amstelkwartier met voorzieningen als een basisschool, een kleine haven, een stadspark, winkels, een hotel en andere horecagelegenheden. Aan de oostzijde van het spoor is onlangs in het deelgebied Kop Weespertrekvaart gestart met de bouw van 23 zelfbouwwoningen. Het terrein ligt ten zuiden van de Kop Weespertrekvaart en direct naast het Amstelkwartier. Geïnteresseerde partijen kunnen tot december plannen voor het terrein indienen. Kopers kunnen tot 8 december hun plannen bij de gemeente Amsterdam indienen. Door een commissie worden maximaal 7 plannen gekozen waarna de inbrengers tot 1 juni 2017 een definitief plan kunnen maken inclusief een bieding. Per plan is voor de uitwerking een bedrag van 50.000 euro beschikbaar. In september 2017 wordt de koper bekend gemaakt. De komende jaren gaan ook de koepelgevangenissen in Haarlem, Arnhem en Breda en de gevangenis Wolvenplein in Utrecht onder de hamer.
WTC
Bouwinvest is met ontwikkelaar Sens Real Estate en aannemer Bakels & Ouwerkerk gestart met de grootscheepse verbouwing van het WTC aan het Prinses Margrietplantsoen in Den Haag. Het WTC wordt uitgebreid met een AH-to-Go, bar-restaurant Mondano van Vermaat, een sportvoorziening van Njoy met wellness, grote NH-conferentiezalen, een facility point en een gebedsruimte, waarmee de hoofdentree aan het Prinses Margrietplantsoen komt te vervallen. Vanaf begin 2016 als het project klaar is, is er nog maar één entree. De horecavoorzieningen van het WTC blijven tijden de verbouwing gewoon open.
Dura Vermeer
SENS real en Dura Vermeer (divisie Infra) De vezelversterkte 7 ton kostende kunststof faunabrug over het Beatrixkanaal die door het inmiddels failliete Fibercore werd geleverd is ingestort. De brug diende als verbinding tussen het Brainport Park en de Oirschotse Heide voor kleine dieren zoals salamanders, kikkers en konijnen. Het lijkt te gaan om constructiefouten. Wegens gesteggel over de kosten liet herbouw van de brug al die tijd op zich wachten. Eindhoven stelde Dura Vermeer en Ploegam aansprakelijk en sommeerde hen om een nieuwe brug te leveren.Fibercore was echter de enige leverancier van kunststof bruggen in Nederland, waardoor een duurdere stalen brug de enige optie is. Het consortium Dura Vermeer, De Witte Boog en Hollandia gaan waarschijnlijk de renovatie aan Van Brienenoordbrug doen.
Unibail
Winkeliers in The Mall of the Netherlands kregen te maken met het stroeve contact met eigenaar Unibail en een enorme huurverhoging. Unibail betaalt zelf geen euro aan energiekosten. Die zitten verwerkt in die torenhoge servicekosten, die onlangs ook gestegen zijn. De ondernemers, betalen zowel de energiekosten voor hun winkel als ook die voor het gehele winkelcentrum, dat verwerkt is in de servicekosten.
‘Unibail verantwoordt de huurverhoging door de inflatie en de energiecrisis. Wanneer de vijfjarige contracten van ondernemers verlopen zijn, zal The Mall er heel anders uitzien en zullen alleen de grote ketens overblijven. In het huidige economische klimaat met stijgende kosten is indexering volgens Unibail een natuurlijk gegeven voor bedrijven en organisaties. De veranderingen in het aanbod die zij nu doorvoeren maken deel uit van een normale update van concepten. Binnenkort kondigen ze nieuwe merken aan die zich bij Westfield Mall of the Netherlands zullen aansluiten.
Klimop affaire
Het Philips Pensioenfonds claimde in 2015 6,4 miljoen euro van de Roermondse vastgoedman Harry Muermans. Muermans bestal het pensioenfonds tijdens de Klimop-affaire, de grootste vastgoedfraudezaak ooit in Nederland. De Klimop-affaire werd een omvangrijk schandaal dat draaide om vastgoedontwikkelaar Hans Klimop en zijn activiteiten in de Nederlandse vastgoedsector. Het verhaal kwam in 2021 aan het licht, toen onderzoeksjournalisten begonnen te graven in verdachte praktijken rondom verschillende vastgoedprojecten in de regio. Klimop werd beschuldigd van het omkopen van ambtenaren om vergunningen te verkrijgen voor zijn vastgoedprojecten. Dit omvatte niet alleen het verwerven van grond, maar ook het verkrijgen van gunstige voorwaarden voor bouwprojecten. Er kwamen meldingen van verdacht gedrag en ongebruikelijke financiële transacties aan het licht. De autoriteiten startten een grootschalig onderzoek, waarbij verschillende betrokkenen, waaronder ambtenaren en andere vastgoedontwikkelaars, werden ondervraagd. Er werden documenten en financiële gegevens geanalyseerd om de omvang van de corruptie in kaart te brengen. De Klimop-affaire heeft een aanzienlijke impact gehad op het vertrouwen in de vastgoedsector in Nederland. Het heeft geleid tot oproepen voor strengere regelgeving en toezicht op vastgoedtransacties. Veel gemeenten hebben hun procedures herzien om corruptie tegen te gaan en transparantie te vergroten. In 2023 werd er een rechtszaak tegen Klimop aangespannen, waarin hij werd aangeklaagd voor corruptie en witwassen. Tijdens het proces werden getuigenverklaringen van voormalige medewerkers en ambtenaren gepresenteerd, die de beschuldigingen bevestigden. De Klimop-affaire blijft een actueel onderwerp in de media en onder beleidsmakers. De zaak benadrukt de noodzaak voor integriteit in de vastgoedsector en heeft geleid tot een bredere discussie over de rol van transparantie en toezicht in vastgoedontwikkelingen. Verdere rechtszaken en onderzoeken zijn te verwachten, en de gevolgen van deze affaire zullen waarschijnlijk nog lange tijd voelbaar zijn in de sector. Willem Muermans en voormalig wethouder Jos van Rey speelden beiden een centrale rol in de beschuldigingen van corruptie en fraude. Als zakenpartner van Hans Klimop was Muermans betrokken bij verschillende vastgoedprojecten die onderwerp waren van het onderzoek. Hij werd beschuldigd van het beïnvloeden van ambtenaren en het verkrijgen van vergunningen door middel van ongeoorloofde betalingen. Zijn betrokkenheid leidde tot een groter onderzoek naar de bredere netwerk van corruptie in de vastgoedsector. Van Rey, tien nog wethouder in Roermond, werd beschuldigd van het faciliteren van de praktijken van Klimop en Muermans. Zijn positie gaf hem toegang tot belangrijke besluitvormingsprocessen, waardoor de beschuldigingen van corruptie ernstiger werden. Hij was verwikkeld in een rechtszaak die draaide om zijn vermeende rol in het omkopen van ambtenaren. In 2023 kwam er een deal tussen Muermans en het Openbaar Ministerie (OM). Muermans besloot tot een samenwerking met de autoriteiten, waarbij hij informatie verstrekte over de corruptiepraktijken binnen de vastgoedsector. Dit leidde tot een vermindering van zijn strafmaat, maar het maakte ook duidelijk dat hij een belangrijke getuige was in het onderzoek naar anderen, waaronder Van Rey en Klimop zelf. Philips liet beslag leggen op drie privéwoningen van Muermans om de claim veilig te stellen. Het beslag ruste op een woning in Thorn en op twee appartementen in Noordwijk aan Zee. Sinds de eerste arrestatiegolf in 2007 in verband met de vastgoedfraude rond Philips en Bouwfonds ontsprong Muermans steeds de dans. Wel viel zijn naam vaak tijdens de rechtszittingen. Muermans was lange tijd de vaste zakenpartner van plaatsgenoot Piet van Pol, die door het OM verdacht wordt van het omkopen van de voormalige Roermondse wethouder Jos van Rey. Van Rey werd in de eerste instantie veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur terwijl er twee jaar cel door het Openbaar Ministerie was geëist. Van Rey kreeg in 2011 giften van de Roermondse projectontwikkelaar Piet van Pol die ook werd veroordeeld. Van Pol stond samen met Van Rey terecht. Het hof legde hem negen maanden voorwaardelijke celstraf op en een boete van 40.000 euro. De rechter vond dat reizen naar een villa van Van Pol in Saint-Tropez een vriendschappelijk karakter hadden en niet als omkoping kunnen worden gezien. Van Pol werd regelmatig bevoordeeld bij de toekenning van grote bouwprojecten in Roermond. Van Rey heeft daarnaast ook de geheimhoudingsplicht geschonden bij de sollicitatieprocedure voor het burgemeesterschap van Roermond, toen hij kandidaat Ricardo Offermanns (VVD) de vragen en antwoorden doorspeelde. Het Openbaar Ministerie startte in de zomer van 2012 in het geheim een onderzoek naar Van Rey, waarbij ook zijn telefoons werden afgetapt. Van Rey moest vertrekken bij de VVD en richtte een eigen politieke partij op en won met overmacht de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Een jaar later behaalde hij zelfs een zetel in de Provinciale Staten van Limburg. Jos van Rey werd in hoger beroep uiteindelijk veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Het gerechtshof in Den Haag acht bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Van het Openbaar Ministerie moet hij bijna 300.000 euro terugbetalen. Ook zijn 76-jarige broer staat voor de rechter vanwege het witwassen van miljoenen euro’s. Jarenlang werd in zijn vleesbedrijf geld in kiprollades verpakt en vervoerd. In juni 2015 werd op de Nederlandse Antillen een lading onderschept waarin 2,8 miljoen euro was verstopt. Ondanks zijn veroordeling werd Jos van Rey benoemt tot wethouder van de gemeente Roermond, voor zijn Liberale Volkspartij Roermond(LVR. De 79-jarige Van Rey treed per 7 november 2024 af als wethouder voor wonen en klimaat & duurzaamheid en gaat verder als raadslid voor zijn partij. Behalve voor corruptie werd hij ook veroordeeld voor witwassen, betrokkenheid bij stembusfraude en het lekken van vertrouwelijke informatie tijdens de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond. De LVR is een afsplitsing van de VVD. Van Rey richtte hem in 2013 op toen de VVD hem onder druk zette om af te zien van zijn kandidatuur voor de verkiezingen in 2014 wegens de verdenking van corruptie. In april 2015 zette de VVD Van Rey uit de partij. Maurits Vijsma, de zoon van fraudeur Nico Vijsma, is verwikkeld in een conflict met zijn neef Jan van Vlijmen, die veroordeeld is tot zeven jaar gevangenisstraf in deze Klimop-fraudezaak. Op 19 juni bezocht Maurits Jan in Heemstede met de bedoeling om een financiële toezegging vast te leggen op camera. Tijdens dit gespannen gesprek beschuldigde hij Jan er van niets voor de familie te hebben gedaan, ondanks de schade die zijn vader door Jan’s daden had geleden. Maurits voelt zich benadeeld en vraagt zich af of er een “geheime deal” tussen Jan en de overheid is gesloten. Hij claimt recht te hebben op compensatie voor de verliezen van zijn vader. Het Openbaar Ministerie heeft de beschuldigingen van een deal met enige terughoudendheid benaderd, terwijl Jan ontkent dat er enige overeenkomst met de overheid bestaat, maar bevestigt wel afspraken met Philips en de Rabobank. De strijd tussen de neven wordt verder bemoeilijkt door conflicten met andere betrokkenen, zoals Evert Kroon en fiscalist Patric Roctus. Dit leidt tot beschuldigingen van afpersing en dreigingen van beide kanten. Maurits stelt dat hij juridisch rechtvaardigheid nastreeft, terwijl hij tegelijkertijd ook financieel gecompenseerd wil worden. De situatie is dus zeer gespannen en complex, met verschillende partijen die belangen hebben in de uitkomst van deze kwestie. Zijn rol binnen deze fraude bestond uit het wegsluizen van geld via complexe financiële constructies en het omkopen van medeplichtigen, waardoor naar schatting een kwart miljard euro werd buitgemaakt. Ondanks de veroordeling van Jan van Vlijmen is er nog steeds 50 miljoen euro zoek. Van Vlijmen trof eind juni 2011 een schikking van ruim 75 miljoen euro met het Openbaar Ministerie, Rabo Bouwfonds en het Philips Pensioenfonds. Met de schikking vergoedt Van Vlijmen de schade die Philips en Rabo Bouwfonds zeggen te hebben geleden. Daarnaast betalen vijf van zijn bedrijven elk een boete van 1 miljoen euro aan het OM. De schikking is volgens de advocaat de grootste ooit in Nederland voorafgaand aan een strafzaak. „Hij is zijn volledige privé- en zakelijke vermogen kwijt. Het gebrek aan transparantie rondom de afspraken tussen Jan van Vlijmen, Philips en de Rabobank is opmerkelijk. In een coöperatieve structuur hebben leden vaak recht op informatie over belangrijke beslissingen en financiële transacties, vooral als deze van invloed zijn op hun belangen. Wanneer dergelijke afspraken niet openbaar worden gemaakt dan ontstaan er opnieuw verdenkingen. Dit gebrek aan verantwoording kan vragen oproepen over de governance en de ethiek van de beslissingen die zijn genomen, vooral in een context waarin aanzienlijke bedragen en mogelijke schadelijkheden voor betrokken partijen op het spel staan. Het OM trof ook schikkingen met andere verdachten. De Haagse vastgoedhandelaar Harry Hilders en zijn bedrijf Ceylonstaete betalen ruim 14 miljoen euro aan het OM en 25,5 miljoen aan Philips. Het OM vervolgt hem niet verder. Ook met twaalf andere verdachten is een schikking getroffen. Zij betalen in totaal circa 4,2 miljoen euro aan boetes en schadeloosstellingen. Eind februari 2015 diende het hoger beroep in de Klimop-zaak. Daarin wees de rechter bij enkele hoofdrolspelers alsnog de (hogere) straf toe, zoals die door het OM was geëist. Alleen registeraccountant Erik Frische kwam weg met een lagere straf; 14 in plaats van 30 maanden cel. Jan van Vlijmen werd veroordeeld tot 7 jaar cel, Olivier Lambert kreeg er 2 jaar bij. Wil Frencken en Rob Lagaune kregen er elk een jaar celstraf bij en blijven nu 5 en 2 jaar van huis. De straffen van Cees Hakstege en Jack del Castillo bleven gehandhaafd. Jan van Vlijmen’s grootvader had de leiding over het familiebedrijf Boldoot (in 1963 verkocht aan Akzo) dat sinds 1789 eau de cologne aan de man brengt, zijn moeder is een Grapperhaus, een familie die later een staatssecretaris levert die zijn politieke carrière eindigde als buschauffeur. Het Functioneel Parket eiste uiteindelijk eind 2012 een gevangenisstraf van twee jaar tegen notaris Jan Carel Kloeck uit Heemstede vanwege omkoping, witwassen, het opstellen van een valse koopovereenkomst en het niet doen van een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT-melding). Volgens het OM maakte de verdachte notaris deel uit van een criminele organisatie die zich verrijkte met vastgoedfraude. De notaris verleende tien jaar lang zijn diensten aan de hoofdverdachten van de vastgoedfraude. In ruil voor hoge declaraties hielp hij in de ogen van het OM mee de waarheid te verhullen. 18.000.000 euro stond jarenlang op de derdengeldrekening van de notaris. Derdengeldrekeningen worden gebruikt om namens cliënten bedragen te incasseren, of om tijdelijk de bedragen veilig te stellen. Derdengeldrekeningen genieten wettelijke bescherming, wat er op neerkomt dat op derdengeldrekeningen geen beslag gelegd kan worden, ook niet in geval van faillissement. Het geld moest uiteindelijk naar de hoofdverdachten uit de vastgoedfraude. Het geld was afkomstig van de werkgever van diezelfde verdachten. Het OM vindt dat de notaris had moeten zien dat het geld verkregen was door middel van fraude. Het OM weegt bij de straf zwaar mee dat de verdachte een notaris is. Een notaris is een onbezoldigd ambtenaar. Hij heeft een monopolie op de levering van vastgoed: “Een notaris dateert en registreert, en wel op zo’n wijze dat er later geen discussie kan ontstaan. De samenleving moet kunnen vertrouwen op de absolute onpartijdigheid en integriteit van de notaris”, zei de officier van justitie op zitting. Deze notaris misbruikte volgens het OM zijn positie, zijn verschoningsrecht en derdengeldrekening om zaken te verhullen die het daglicht niet konden verdragen. “Deze notaris ondermijnt het vertrouwen in het bestel.” Mede daarom vond het OM een gevangenisstraf van twee jaar passend.
convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB)
45 partijen tekenden 30 oktober 2023 het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB). Branche- en netwerkorganisaties in de bouw, waterschappen, provincies, gemeenten, grote opdrachtgevers in de bouw en ministeries willen de komende jaren de bouw schoner, gezonder en stiller maken. Het convenant met routekaart, ondertekend tijdens de Nationale Conferentie Duurzame Mobiliteit in Utrecht, geldt voor duizenden ondernemingen in Nederland. In de routekaart staat stap voor stap uitgelegd hoe en in welk tempo bouwmachines de komende jaren worden vervangen door minder vervuilende exemplaren om uiteindelijk over te gaan op schone of emissieloze varianten. Lichter materieel wordt eerder emissieloos dan zwaarder of specialistisch materieel. De Rijksoverheid stelt meer dan € 1 miljard beschikbaar tot en met 2030 voor emissie-reducerende maatregelen in de bouw gericht op werk-, voer- en vaartuigen. De afspraken om meer schoon en emissieloos bouwmaterieel in te zetten zorgt voor een daling van de uitstoot-emissies en voor positieve effecten voor de natuur (stikstof), het klimaat (CO₂) en de gezondheid (fijnstof en stikstof). Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ondersteunt de ondernemers in de bouwsector met de Subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel (SSEB) bij de overstap naar duurzamer bouwmaterieel. Een Specifieke Uitkering (SPUK)-regeling van in totaal € 180 miljoen zorgt ervoor dat medeoverheden die het convenant tekenen, de extra kosten die emissieloos aanbesteden met zich meebrengt deels gesubsidieerd krijgen. Om dezelfde reden gaat ook een deel van de middelen naar de aanbestedende Rijksdiensten en ProRail.
Bouwers
Drie van de vier beursgenoteerde bouwers wankelen en hebben inmiddels een of meerdere aandelenemissies moesten doen om het hoofd boven water te houden. Ballast Nedam en Koninklijke BAM maakten honderden miljoenen verlies. Bouwbedrijf BAM werd in een analistenrapport van Kempen & Co zelfs een tikkende tijdbom genoemd en maakte 108 miljoen verlies.
In juni 2023 werd het Bossche familiebedrijf Van Wanrooij door Heijmans overgenomen voor bijna 300 miljoen euro. Met de viering van het 100 jarig bestaan ontving het bedrijf het predicaat Koninklijk. De overname moet najaar 2023 volledig zijn afgerond. Topman Ton Hillen denkt met de overname het aantal te bouwen huizen te kunnen verhogen van 1000 tot 1500, naar 3000 tot 4000. Begin 2023 is een gemeentelijk onderzoek gestart, om te onderzoeken hoe door Heijmans 5500 huizen in de Gnephoek in Alphen aan den Rijn gebouwd kunnen worden. De coalitiepartijen kondigen aan 125 hectare aan woningbouw in het gebied neer te zetten. Minimaal 50 hectare van het gebied moet bewaard blijven voor natuur en recreatie in dat gebied.
Ballast Nedam
Een voormalige bestuurder van Ballast Nedam sluisde jarenlang miljoenen euro’s aan steekpenningen weg van het bouwbedrijf, bedoeld voor de Saoedische prins Al-Waleed bin Talal, via een geheime bankrekening van een voormalige collega in Zwitserland. De verduisterde miljoenen liet hij vervolgens in kleine bedragen per jaar terugboeken naar Nederland. Bij Ballast Nedam die een verlies leed van 103 miljoen hebben de banken de controle overgenomen en zij houden met 43 miljoen euro aan nieuwe leningen en een emissie van 20 miljoen het bedrijf overeind. Ballast Nedam gaat gebukt onder hoge claims en staat er van alle bouwers veruit het slechtste voor en de aandelen hebben drie kwart van hun waarde verloren. Ballast Nedam verloor in 2012 vijf miljoen euro aan een schikking met justitie vanwege het voor 500 miljoen euro omkopen van de Saudische koninklijke familie. De voormalige directieleden Martin W. (73) en Rob A. (70), moesten voor de rechter in Utrecht verschijnen, nadat ze werden vervolgd omdat ze zelf tientallen miljoenen aan steekpenningen zouden hebben achtergehouden en verstopt op geheime Zwitserse nummerrekeningen, zonder dat ballast Nedam hiervan wist. Hij hield het geld op zijn Zwitserse bankrekening, gaf dit geld uit en maakte via de bankrekening van de externe adviseur geldbedragen over naar zijn Nederlandse rekening alsof het om legale inkomsten ging. Hiervoor werd in juli 2018 aan Martin W. een celstraf opgelegd van twee maanden. Ook moet W. uit Vught een boete betalen van 100.000 euro omdat hij meer dan 2,4 miljoen dollar had witgewassen en hij mag vijf jaar lang geen bestuursfunctie meer vervullen. De 5,1 miljoen euro moet hij terugbetalen. Rob A. werd vrijgesproken. Hij zou 1,1 miljoen dollar hebben witgewassen, maar de rechter achtte niet bewezen dat dit geld na december 2001, toen witwassen strafbaar werd gesteld, nog op een Zwitserse rekening heeft gestaan. Het Turkse Renaissance Construction fors heeft het bedrijf voor een appel en een ei overgenomen. Zonder de overname was Ballast Nedam bezweken. Het bedrijf gaat ervan uit dat de periode van zware tegenvallers op problematische projecten grotendeels voorbij is maar dat er nog wel een verlies in de boeken gezet moet worden van circa 60 miljoen euro wat te wijten is aan de herstructureringslasten van 11 miljoen euro en de afwaarderingen en kosten van probleemprojecten uit het verleden, zoals de N31 in Friesland. Renaissance kocht het noodlijdende Ballast Nedam voor nog geen 6 miljoen euro. Het afgelopen jaar werden drie van de acht vestigingen gesloten en werd het aantal werknemers teruggebracht van een kleine 2200 naar ongeveer 1900. Ook werden onderdelen verkocht en nieuwe kredietafspraken met banken gemaakt. In het orderboek staan projecten met een gezamenlijke waarde van 585 miljoen euro. Ballast Nedam bouwde the Mall of the Netherlands voor vastgoedonderneming Unibail-Rodamco. Het nieuwe winkelcentrum met een oppervlakte van 117.000 vierkante meter was in 2019 klaar en kwam tot stand door uitbreiding en verbouwing van het al bestaande winkelcentrum Leidsenhage in Den Haag.
Om te voldoen aan de grote parkeerbehoefte bij het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein, kreeg Ballast Nedam van exploitant Q-park (KKR) een contract voor het ontwerpen en bouwen van een nieuwe bovengrondse parkeergarage voor 1.450 auto’s. De garage werd in het voorjaar van 2009 in gebruik worden genomen. De bouwsom voor de vaste garage bedroeg circa 13 miljoen euro. Ballast Nedam gebruikte voor de architectuur en de constructie De Jong, Gortemaker, Algra architecten en ingenieurs BV uit Rotterdam die het project nog dezelfde nacht snel van de website haalde. Ballast Nedam won de inschrijving voor de nieuwe Q Park parkeergarage, mede door hun visie op duurzaamheid en leefbaarheid. 26 mei 2024 omstreeks 22:00 uur stortten zes hellingbanen van de parkeergarage aan de Koekoekslaan 1 in Nieuwegein in. Er vielen geen gewonden of doden. Lange tijd konden er geen hulpverleners het gebouw in om te zoeken omdat gevreesd werd dat het pand kon instorten. In 2017 meldde AD dat er een onderzoek was gedaan naar de veiligheid van de vloer van de parkeergarage. Dat werd gedaan omdat de garage eenzelfde soort vloer heeft als de parkeergarage die dat jaar instortte bij Eindhoven Airport. Na onderzoek werd geconcludeerd dat de vloer in Nieuwegein veilig was. In totaal staan er in de gemeente Nieuwegein veertien gebouwen met breedplaatvloeren met grote overspanningen die gebouwd zijn na 1999. Het ministerie van Binnenlandse Zaken riep alle gemeenten in Nederland onlangs op zulke gebouwen te controleren. In mei stortte bij Eindhoven Airport een parkeergarage in. De gebruikte vloerconstructie bleek daar de boosdoener. Het bedrijf kreeg eerder ook al te maken met een claim van 700 duizend euro voor de problemen met bouw en constructiefouten bij het Rat Verlegh Stadion van NAC in Breda. De omzet van Ballast Nedam is vorig jaar met ruim 300 miljoen euro gedaald ten opzichte van een jaar eerder. De nettowinst liep met bijna 10 miljoen euro terug. Het resultaat komt niet als een verrassing, zegt de organisatie zelf. Het bedrijf leed grote verliezen op de projecten A15 Maasvlakte-Vaanplein en de ondertunneling van de A2 Maastricht. De omzet kwam afgelopen jaar uit op ruim 1,1 miljard. Een jaar eerder verdiende het bouwbedrijf nog meer dan 1,4 miljard euro. Het bedrijfsresultaat ging wel omhoog naar 57 miljoen euro. Een jaar eerder bedroeg het resultaat ruim 54 miljoen euro. Het orderboek bleef redelijk stabiel op 1,3 miljard euro. Het bouwbedrijf werkt sinds vorig jaar in opdracht van Rijkswaterstaat onder meer aan onderhoud aan twee tunnels van de A73 bij Roermond. Ook was het in 2023 betrokken bij windenergieprojecten waaronder het recent opgeleverde Windpark Maasvlakte 2 in de haven van Rotterdam. Ballast Nedam groeide vorig jaar in het buitenland. Zo doet het bouwbedrijf nog steeds projecten in bijvoorbeeld Luxemburg, Sint-Maarten en Tanzania. Dit jaar wil het bedrijf verder uitbreiden in onder meer Afrika, het Caribisch gebied en Scandinavië. In december klaagden Ballast Nedam en bouwbedrijf TAV, Schiphol aan om een conflict rond de onafgemaakte klus voor een nieuwe pier. De bedrijven zouden die bouwen, maar werden van het project afgehaald na vertragingen en kostenoverschrijdingen. De bedrijven eisten daarbij onder meer geld voor onderaannemers en leveranciers. In het jaarverslag over 2022 had Ballast Nedam nog geschreven dat het samen met TAV 283 miljoen euro wilde hebben van de luchthaven. In 2019 betrad Ballast Nedam de Britse bouwmarkt voor parkeergarages en verwierf Stripe, een specialist in efficiënt ingerichte parkeergarages die minder ruimte innemen. ‘Ballast Nedam zelf is naast bouwer van parkeergarages specialist in tijdelijke parkeeroplossingen. Ballast Nedam Parking moest in de Britse markt van parkeergaragebouwers de strijd aangaan met drie andere ‘wat grotere’ aannemersbedrijven: twee Duitse, Goldbeck en Huber, en de Britse onderneming Bourne. Ballast Nedam werd per 1 september2019 eigenaar van de meerderheid van de aandelen Stripe. Russell Simmons, voorheen de eigenaar, behield een minderheid van de aandelen. Hij werd algemeen directeur van Ballast Nedam Parking in het Verenigd Koninkrijk. De belangrijkste projectontwikkelaars van het Marktkwartier in Amsterdam zijn een samenwerkingsverband tussen Ballast Nedam Development en VolkerWessels Vastgoed. Zij vormen samen de ontwikkelcombinatie Marktkwartier CV, die verantwoordelijk is voor de transformatie van het voormalige terrein van de Centrale Markthallen naar een moderne, duurzame woonwijk. Daarnaast spelen diverse architectenbureaus een rol in de vormgeving van de wijk, waaronder Mecanoo Architecten, die verantwoordelijk is voor het ontwerp van het masterplan voor het Marktkwartier. Ook de gemeente Amsterdam heeft een belangrijke rol in het proces, aangezien de plannen en vergunningen samen met de ontwikkelaars worden afgestemd. Het Marktkwartier in Amsterdam is een groot transformatieproject dat een oude bedrijventerrein in Amsterdam-West omvormt tot een moderne woonwijk. Het project omvat de bouw van ongeveer 1.700 woningen, variërend van sociale huurwoningen tot koopappartementen, naast groene openbare ruimtes en voorzieningen zoals scholen, horeca en ondergrondse parkeergarages. De wijk bevindt zich naast de historische Centrale Markthal en strekt zich uit van de Jan van Galenstraat tot de marktkanalen. Een belangrijk kenmerk van de herontwikkeling is de Marktweide, een buurtpark dat dient als ontmoetingsplek en verbindingspunt tussen de verschillende delen van de wijk. De Centrale Markthal zelf wordt herbestemd als een centrum voor voedsel, met horeca en food-gerelateerde bedrijven. Echter, de onderhandelingen rondom de ontwikkeling van het Marktkwartier zijn recent vastgelopen, met name door vertragingen in de fasering van de bouw. Fase 1A, die gepland stond voor begin 2025, is vertraagd door complexe besluitvorming en moeilijkheden met vergunningen. Dit heeft geleid tot fricties tussen de betrokken partijen, waaronder de gemeente en ontwikkelaars, over financiering en de invulling van sociale woningbouw. De verdere ontwikkeling van het Food Center Amsterdam, gelegen naast de nieuwe woonwijk, is ook een punt van discussie geweest. De vertragingen hebben tot bezorgdheid geleid bij woningzoekenden, vooral gezien de krappe woningmarkt in Amsterdam.
Strukton
Strukton, het bouwbedrijf van Gerard Sanderink leed in 2019 al een nettoverlies van 19,7 miljoen euro en moest met een kapitaalinjectie van 20 miljoen euro van Oranjewoud de solvabiliteit op een aanvaardbaar niveau brengen. Daarnaast werd van zustermaatschappij Centric 80 miljoen geleend. Ook in 2024 zijn er tegenvallers zoals een verlies van 102 miljoen euro op het project Groningen spoorzone. De klus is met drie jaar vertraagd. Bouwbedrijf Strukton is een onderdeel van Oranjewoud en eigendom van Gerard Sanderink, maar wordt op afstand bestuurd door Peter Wakkie en voorzitter van de Raad van Commissarissen Joseph Kuling in opdracht van de ondernemerskamer. Kuling, die sinds 2022 voorzitter is van de RVC van Oranjewoud is ook de woordvoerder van het concern. Oranjewoud is het moederbedrijf van Strukton. Strukton heeft ruim 6.500 werknemers in dienst. Het bedrijf leed net als Ballast Nedam grote verliezen op de projecten A15 Maasvlakte-Vaanplein en de ondertunneling van de A2 Maastricht. De Inspectie van Leefomgeving heeft in augustus 2018 het groot onderhoud op rangeerterrein Kijfhoek (Zwijndrecht) stilgelegd na een reeks incidenten. Zowel Strukton als ProRail staan onder verscherpt toezicht. Onveilige situaties en een botsing hebben spoorwerkers in gevaar gebracht. Het werk mag pas weer beginnen als de veiligheidscultuur verbetert. De inspectie stelt dat sprake is van structurele problemen op Kijfhoek: “ProRail en Strukton Rail hielden zich niet aan hun eigen veiligheidsinstructies. Treindienstleiders zagen en wisten dat, maar spraken daar de verantwoordelijken niet op aan. Afwijkingen van de veiligheidsprocedures kwamen vaker voor.” Gerard Sanderink werd half maart 2023 geschorst. De raad van commissarissen van Strukton en Oranjewoud heeft de leiding van Sanderink overgenomen na tussenkomst van de Ondernemingskamer. Sanderink heeft privéconflicten die in het openbaar in de rechtszaal worden uitgevochten. In september 2022 werd Sanderink samen met oud-directieleden van Strukton verdacht van omkoping in Saoedi-Arabië. Hij verbrak zijn relatie met zijn vriendin en partner Van Egten en ruilde haar in voor de omstreden Rian van Rijbroek. Gerard Sanderink raakte ook zijn laatste aandeel van Centric kwijt. Het bestuur van Centric en het Openbaar Ministerie (OM) eisten dat banden met Sanderink helemaal zouden worden doorgesneden. Er was al enkele jaren veel onrust bij Centric, dat onder meer IT-projecten voor de overheid verzorgt. Sanderink lag met veel werknemers overhoop. In november, dus vlak na zijn terugkeer, werd Sanderink al als bestuurder geschorst op verzoek van het OM na een uitspraak van de Ondernemingskamer. Nieuwe bestuurders werden aangewezen onder leiding van Peter Wakkie en Sanderink moest alle aandelen behalve één van de hand doen. Maar volgens het nieuwe bestuur zorgde ook dat ene aandeel van Sanderink nog voor moeilijkheden, omdat alle besluitvorming nog langs de oprichter moest. Ook was het bestuur van mening dat het aan belangrijke klanten lastig uit te leggen was dat Sanderink nog verbonden was aan Centric.
Strukton Worksphere had een contract voor de upgrade van de d-pier op Schiphol. Het voormalige bedrijfsonderdeel van de Strukton Groep was verantwoordelijk voor zowel de bouwkundige als de elektrotechnische en werkbouwkundige werkzaamheden. Oranjewoud met een omzet van 2,3 miljard in 2018 is het moederbedrijf van bouw- en railbedrijf Strukton en van zusterbedrijf ingenieursbureau Antea. Oranjewoud NV als geheel leed over 2019 een verlies van 5 miljoen euro. Het is het derde bedrijf van Sanderink dat in korte tijd in financieel zwaar weer terecht komt. De afgelopen vijf jaar maakte Oranjewoud steeds winst, variërend van 14 tot 40 miljoen. Het verlies van 2019 werd vooral veroorzaakt door de divisies Railsystemen en Civiele infrastructuur van Strukton. Die laatste divisie is ook verantwoordelijk voor het metroproject in de Saoedische hoofdstad Riyad. Sanderink wordt daar verdacht van het betalen van steekpenningen. De FIOD deed om die reden vorig jaar februari een inval bij Strukton. Oranjewoud is wel beursgenoteerd, maar vrijwel alle aandelen waren in handen van Gerard Sanderink. Hij bezat eind 2018 al 98,2 procent van de aandelen en kocht sindsdien elk vrijkomend aandeel op. Alleen al in maart van dit jaar noteerde de Autoriteit Financiële Markten veertien aankopen met een totaalwaarde van 1,4 miljoen euro. Inmiddels is 98,9 procent van de aandelen van hem. Ook zijn bedrijf Centric zit in zwaar weer. In plaats van de 18 miljoen winst over 2018, die al officieel was vastgelegd in de jaarrekening, zou er juist 11 miljoen verlies zijn geleden. Accountant EY weigert echter de jaarrekening volgens zijn aanwijzingen aan te passen. Ook zijn zonnepanelenbedrijf DSS uit Goor heeft het financieel zwaar. Een dwangsom van 170.000 euro zou de financiële reserves te boven gaan: betaling zou betekenen dat er personeel ontslagen moest worden. Gerard Sanderink werd 11 oktober 2021 gearresteerd op verdenking van fraude. Tegelijkertijd met het arresteren van Sanderink werden ook in Bonaire en Curaçao invallen gedaan in verband met de witwaszaak. Zo’n twintig politiemensen en FIOD-rechercheurs waren aanwezig en namen onder andere uit de kelderbox van de verdachte een geldtelmachine in beslag. Sanderink is de afgelopen jaren actief geweest in het vastgoed waaronder op Bonaire en in Duitsland.
De Executive Board van Strukton bestaat met ingang van 19 mei 2023. uit Rob van Wingerden (Chief Executive Officer a.i.), Mark de Haas (Chief Transition Officer a.i), en Arthur Vlaanderen (Chief Financial Officer). Rob van Wingerden was tot medio 2020 CEO bij Koninklijke BAM Groep. Mark de Haas was in 2020-2022 als CFO werkzaam bij Strukton. Arthur Vlaanderen is sinds medio 2022 CFO bij Strukton. Advocaat Marnix Holtzer is de door de rechter aangewezen beheerder van Sanderinks aandelen. Samen moeten zij zich volledig op de bedrijfsvoering richten en rust en stabiliteit in de ondernemingen brengen. De Raad van Commissarissen werkt toe naar een situatie waarin een definitief bestuur kan worden benoemd. De verwachting is dat dit na zes tot twaalf maanden mogelijk is. Ondertussen staan grote delen van het concern te koop omdat externe financiering vrijwel onmogelijk is. 26 juli 2023 is er een bijzondere aandeelhoudervergadering waarin wordt besloten om de Raad van Commissarissen het bestuur te laten benoemen. Het contact tussen Sanderink en het interim bestuur en de RvC verloopt moeizaam. Er loopt een arbitragezaak over het RIVM gebouw waarvan Strukton het volledige beheer heeft en de afsluiting van het metroproject is ook nog niet tot een einde gekomen, alhoewel de 120 miljoen dollar aan bankgaranties inmiddels wel vrij zijn gekomen. Het hoofdstation in Groningen kost het bedrijf nog tientallen miljoenen voordat alles op orde is. Tot slot is de financiële administratie ook nog lang niet op orde. Door de verkoop van Worksphere in januari 2022n kon het concern het hoofd tot dusver nog net boven water houden, maar de 220 miljoen euro is onvoldoende om het bedrijf voor de langere termijn te redden van de ondergang, omdat het grootste dee;l van de opbrengst moest worden aangewend om bankkredieten af te lossen. Op korte termijn zullen daarom meer onderdelen verkocht gaan worden en zal de focus weer komen te leggen op het oorspronkelijke spoorwegbedrijf , waaronder de railbedrijven. 2023 wordt daarom het jaar van de redding of de ondergang.
Projektontwikkelaars:
Projectontwikkelaars BPD, Heijmans, Van Wanrooij, AM, Dura Vermeer, VanWonen, Van Wijnen, De Bunte Vastgoed, Vorm,Amvest, Kuin, Rotij/Roosdom Tijhuis, Synchroon, VolkerWessels, Ter Steege, Nijhuis Bouw, Klokgroep, Latei, Janssen de Jong en Trebbe ontwikkelen en realiseren bouwprojecten en zijn verantwoordelijk voor het aansturen van verschillende experts.
- Onderzoeken kansen en mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen van vastgoed;
- Zoeken geschikte bouwlocaties;
- Voeren haalbaarheidsstudies uit om tot een realistische planning en begroting te komen;
- Maken een ontwerp op basis van de wensen van de eindgebruiker;
- Stellen planningen en begrotingen op;
- Verzorgen interne en externe coördinatie bij de ontwikkeling van projecten;
- Sturen adviseurs, architecten en aannemers aan;
- Verkopen vastgoed;
- Beheren en controleren budgetten.
Andere projectontwikkelaars:
ABB Ontwikkeling B.V.
ABC Vastgoed B.V.
Abeco Vastgoedontwikkeling B.V.
Adboma B.V.
AIG
Apricon Vastgoedmanagement
Arcadian B.V.
ARP Groep B.V.
ArthurArmstrong B.V.
AXO Projectontwikkeling BV
BAM Woningbouw Noordoost
Bemog Projektontwikkeling B.V.
Blauwhoed
Bohemen B.V.
BOLWERK BV
Borchwerf II CV
Borst Vastgoed bv
Borst Vastgoed en Beheer
Bot Bouw Initiatief
Bouw & Ontwikkeling Evert de Lange
Bouwfonds Ontwikkeling BV
Bouwstrategie B.V.
Built to Build Real Estate
Buvaplan B.V.
Chipshol Holding B.V.
ContrAll Projektrealisatie B.V.
CRA Vastgoed B.V.
De Boer Projectontwikkeling B.V.
De Bunte Vastgoed B.V.
De Huurwoning Bemiddelaar
De Leeuw B.V.
De Rooij Vastgoed B.V. ( DRV )
Dijkstra Ontwikkeling
Domeco sustainable projects bv
DPO Dols Project Ontwikkeling
DUPON Vastgoed BV
Esprit Projectontwikkeling
Euro Compas B.V. / WAVI
Feekes Vastgoed Advies
Fiori Vastgoed BV
Foolen & Reijs Vastgoed BV
Foruminvest B.V.
Fraanje Woningen B.V.
Frisoplan
G & S Vastgoed
GCM Gandavo Consultancy en Management
GeoMar B.V.
Gerard W. Bakker Management bv
Goldewijk B.V.
Gourmee Real Estate
Groenstaete Vastgoed B.V.
Haagdijk Projektontwikkelingsburo
Hazeleger Investment VOF
Heymen Rodermond Monumenten BV
Holtkamp Projectontwikkeling B.V.
Houcon Parking Solutions
Huizon B.V.
Icsv
IJSSELLAND Ontwikkeling bv
IJsseloord 2 Projectontwikkeling B.V.
Ingenious
Investia Vastgoed
ISB Projectontwikkeling B.V.
J.M. Deurwaarder Projectontwikkeling BV
Justus Magnus B.V.
Kenick Capital B.V.
Keur Vastgoed B.V.
Kingma Consult Joost
Klaassen Vastgoedontwikkeling B.V.
KondorWessels Projecten bv
Koop Mijn Pand in Utrecht
Kroeze & Partners Vastgoed B.V.
Kuin Vastgoed
LATEI
Leemrijse Projectbouw B.V.
Linden Groep
Lokhorst Bouw en Ontwikkeling
Looten Real Estate
Maasstede Vastgoed Ontwikkeling VOF
Medior Vastgoed BV
Merwestreek Projecten B.V.
Meyer Bouwpromotie B.V. Meyer
Mondia Investments B.V.
Mulleners Vastgoed B.V.
Noctum Interieurprojecten
Óbidos Vastgoed B.V.
OVG Projectontwikkeling
PCS Design & Construction B.V.
Pebem Vastgoed BV
Planburo Tummers B.V.
Planviewer BV
Plegt-Vos Vastgoedontwikkeling B.V.
POB Projectontw Bureau voor …
ProfLinQ
Projectbureau 2DVLOP Vastgoed B.V.
Projectbureau Blauwestad
Projectmanagement & …
Projectontwikkeling BGM B.V.
Projectontwikkeling Business Houses B.V.
Projectontwikkeling Havenja B.V.
Projectontwikkeling Noorlander B.V.
Proosa V.O.F.
Property Ideas
Provast
QaMP Projectontwikkeling B.V.
Quartet Projecten B.V.
RED Concepts B.V.
Renschdael Groep
Residentie Vastgoed Ontwikkeling B.V.
RGNR
RIVAS VASTGOED
RO groep B.V.
Roelofs Planontwikkeling
ROgeo BV
Roos Vastgoed en Ontwikkeling B.V.
Roosenstruyck Real Estate
Rossicon B.V.
Rotij Planontwikkeling
SADC Schiphol Area Development Company
Scholten-Bathmen B.V.
SDK Vastgoed bv
Selesta
Sellenra Vastgoed Ontwikkeling BV
SKA Projectmanagement B.V.
Slokker Vastgoed
SmartProperty Projecten
Sons Real Estate
SRE Ontwikkelgroep B.V.
Stable International B.V.
Suntorian Sustainable Partners
SvenDesk Development B.V.
Teamworks B.V.
Ten Brinke Vastgoedontwikkelaars
This Side Up B.V.
Thunnissen Ontwikkeling bv
Timpaan B.V.
Toenzal Invest BV
Twins Investments B.V.
Ultimo Vastgoed B.V.
VABO Ontwikkeling B.V.
Vagocom Nederland B.V.
Van Bekkum Projecten B.V.
Van Mierlo Planontwikkeling B.V.
van Os & Partners aankoopmakelaardij
VBM Ontwikkeling
vd Tempel Vastgoed B.V.
VDB Vastgoed BV
VDM Woningen
VDW-Projecten B.V.
Vectis Real Estate Consultancy
Victorz
VISADE advies in projectontwikkeling B.V.
VolkerWessels Vastgoed B.V.
Vrieshorst Project B.V.
Vuurboom Vastgoed B.V.
Waaijer Projectrealisatie B.V.
WPO Planontwikkeling
Youlex Vastgoed
Zwanenburg Projecten B.V.