Recycling
Vijf Nederlandse plastic recyclingbedrijven gingen dit jaar failliet. De oorzaak is het spotgoedkope plastic uit het buitenland. De afvalsector vraagt daarom het kabinet voor hulp. “Bescherming van Europees gerecycled plastic is nodig. Het gaat heel slecht met de plastic recycling sector in Nederland doordat de markt wordt overspoeld door spotgoedkoop nieuw plastic uit Amerika en gerecycled plastic uit China. In januari viel Umincorp in Rotterdam om en in juli het Schiedamse Ecocircle en TRH Recycling uit Emmen. In oktober volgde Ioniqa in Eindhoven en eind november ging VinylRecycling in Lelystad failliet. Om de felle concurrentie met het buitenland aan te kunnen vraagt de afvalsector nu hulp van de overheid. Nederlandse recyclebedrijven raken hun hergebruikte plastic bijna niet meer kwijt. Volgens de Vereniging Afvalbedrijven (VA) moeten er nieuwe Europese regels komen om de recyclingindustrie draaiende te houden. Materialen uit Azië of de VS zijn veel goedkoper dan onze eigen gerecyclede grondstoffen en recyclingactiviteiten in Nederland lonen daarom vaak niet meer. Umincorp (Urban Mining Corp Operations BV) ging daarom eerder al failliet en andere recyclebedrijven staat het water aan de lippen. Diverse Staatsinvesteerders zoals Invest NL staken 40 miljoen euro in het kansloze project. Het Rotterdamse bedrijf haalde plastic uit het huisvuil in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht en maakt daar kleine granulaatkorrels van wat producenten gebruiken als grondstof voor nieuw plastic. Om te voorkomen dat ook andere bedrijven omvallen, moeten er snel nieuwe Europese regels komen die producenten verplichten meer hergebruikt plastic te verwerken. In 2018 hebben China en de meeste andere Aziatische landen besloten om geen plasticafval uit de rest van de wereld meer te importeren. De consequenties van dit gewijzigde beleid zijn niet terug te vinden in de cijfers en conclusies van het CBS. Nederland heeft jarenlang haar plasticafval naar Azië gestuurd vanuit de haven in Rotterdam in lege zeecontainers die goedkoop terug moesten naar China onder het mom van “plasticrecycling in het buitenland”. De werkelijke plastic-recycle-cijfers zijn daarom veel minder rooskleurig dan het rapport doet voorkomen.
Het PlasticHeroes-project waarbij plastic verpakkingen apart voor recycling worden aangeboden slaat niet aan. Slechts een beperkt deel van het resterende plastic afval wordt vergeefs gerecycled. Door recycling zouden nieuwe flessen of verpakkingen gemaakt kunnen worden. Het systeem dat jaarlijks tientallen miljoenen kost, werkt echter minder goed dan statiegeld op grote flessen. In 2013 werd slechts 50 kiloton aan plastic verpakkingen opnieuw gebruikt, op een totale hoeveelheid van minimaal 268 kiloton. Dat is slechts 19 procent. Het grootste deel blijkt zelfs onverkoopbaar en wordt met geld toe afgezet voor ‘nuttige toepassingen’ of wordt opgeslagen omdat de kwaliteit van het ingezamelde plastic te slecht blijkt.
De wereldwijde productie van plastics uit fossiele bronnen zoals olie en (schalie)gas is sterk toegenomen en heeft geleid tot overproductie en een prijsdaling van honderden euro’s per ton fossiele plastics. Daarnaast zijn de kosten voor de Nederlandse recyclingindustrie door hogere energie- en arbeidskosten eerder gestegen dan gedaald. Dit betekent dat de Nederlandse plasticrecyclingindustrie concurrentie ondervindt van zowel fossiel plastic als goedkoper recyclaat van buiten de EU.
De productie en verbranding van fossiele plastics dragen bij aan de CO2-uitstoot. Plastics gemaakt van duurzame grondstoffen, afkomstig van de recycling van plasticafval of van biogrondstoffen, verminderen deze uitstoot. In steeds meer productwetgeving wordt verplicht om in nieuwe producten een bepaald percentage recyclaat toe te passen. Zo wordt in de Verordening inzake Verpakkingen en Verpakkingsafval de toepassing van een verplicht percentage recyclaat verplicht vanaf 2030. Het kabinet werkt aan een circulaire plastic norm per 2027. Deze verplichting voor verwerkers van polymeren om recyclaat en biogebaseerd plastic toe te passen in hun producten, moet meer afzet genereren voor de plasticrecyclingindustrie. Het kabinetsbesluit voor het introduceren van deze norm is de afgelopen maanden uitgewerkt in een wetsvoorstel dat op 19 april jongstleden is gepubliceerd voor reacties in een internetconsultatie. Momenteel worden de uitkomsten van de internetconsultatie bestudeerd. Daarna kan op basis hiervan worden bezien of en zo ja hoe het wetsvoorstel aan de Tweede Kamer wordt aangeboden. Daarbij zullen ook de uitkomsten worden betrokken van lopende onderzoeken en de in het hoofdlijnenakkoord aangekondigde plastic heffing en terug te draaien aanscherping van de CO2-heffing. Het hierop te baseren besluit is aan het nieuwe kabinet.
De huidige slechte financiële situatie lijkt lang te duren. Afnemers van plastic producten zoals verpakkingen, materialen voor consumentenproducten, de bouw of de landbouw kiezen vaak voor de laagste prijs en vallen nu vaker terug op fossiel plastic of import van recyclaat van buiten Europa. Het structureel oplossen van de huidige problemen in de plasticrecyclingsector vraagt daarom een gezamenlijke inspanning van financiers van recyclingbedrijven, afnemers van recyclaat, producenten van plastic producten en de overheid. Om een beter beeld te krijgen van de situatie en mogelijke ondersteuning hebben IenW en EZK gesproken met bedrijven uit de sector, brancheorganisatie NRK, InvestNL en producentenorganisatie Verpact. Hieruit komt het volgende beeld naar voren: recyclers raken hun recyclaat slecht kwijt in de markt vanwege goedkoop recyclaat dat van buiten de EU wordt geïmporteerd en de lage prijs van nieuw (virgin) plastic. De hoeveelheid onverkochte voorraad recyclaat neemt toe. Vooral nieuwe innovatieve bedrijven en kleinere familiebedrijven die zogenaamd ‘hard plastic’ recyclen hebben het zwaar. De inschatting is dat dit gaat om 10 tot 20 bedrijven. Wanneer bedrijven extra financiering nodig hebben kan een financier een beroep doen op de GO-regeling en de Groeifaciliteit . Met deze regelingen staat de overheid voor een deel garant voor de lening en loopt de financier minder risico. Ook blijkt uit de gesprekken dat er niet tot nauwelijks meer wordt geïnvesteerd in plasticrecyclingbedrijven. Dat geldt zowel voor investeringen voor capaciteitsuitbreiding als voor benodigde innovaties. Die situatie is onwenselijk voor het behalen van de Nederlandse doelstellingen voor de circulaire economie. Daarom heeft het kabinet eerder, als onderdeel van eerder genoemde circulaire plastic norm, ook geld gereserveerd (in totaal € 267 miljoen voor de periode 2024-2030), waarvan het grootste gedeelte (€ 180 miljoen) bedoeld is om investeringen in innovatieve sorteer- en recyclecapaciteit van plastics te stimuleren. Van die € 180 miljoen is € 60 miljoen toegekend en € 120 miljoen toegekend onder voorwaarden in de Voorjaarsnota 2024. Hierbij dient opgemerkt te worden dat vormen van éénmalige financiële ondersteuning van een bedrijf, zoals een investeringssubsidie of een garantstelling, niet het probleem van de slechte financiële situatie van de markt kunnen oplossen. De markt voor recyclaat, en daarmee de business case van de plasticrecyclingindustrie, dient eveneens versterkt te worden. Daarom werkt het kabinet ook aan een aantal structurele maatregelen voor de middellange termijn. Op nationaal niveau werkt IenW in samenwerking met EZK aan de voorgenoemde circulaire plastic norm. Op Europees niveau pleit het kabinet voor plasticrecyclaat in verschillende product verordeningen, alsmede maatregelen tegen goedkope import van polymeren en recyclaat. Uit gesprekken met producentenorganisatie Verpact blijkt dat zij kijkt hoe recyclers ondersteund kunnen worden. Hierbij wordt verkend in hoeverre aan bedrijven feedstockgaranties of afnamegaranties voor recyclaat afgegeven kunnen worden en in hoeverre de tariefdifferentiatie per 2025 kan worden aangescherpt, zodat het nog meer loont om recyclaat toe te passen.
Bij 90 procent van de gevallen bestaat dit gerecycled polyester uit RPET (gerecycled polyethyleentereftalaat) van ingezamelde frisdrankflessen. Klinkt als een prachtige manier om duurzame kleding te maken, maar nadat deze kleding afgedragen is, kunnen we erna (met de huidige technieken) vaak niets meer mee. Dat terwijl een RPET-fles eeuwig gerecycled kan worden tot RPET-fles. De kledingindustrie acteert wederom lineair, het hergebruiken van RPET-flessen tot RPET-flessen is circulair. Er klopt een aantal fundamentele onderdelen van deze “circulaire” strategie niet: De drankflessenindustrie is nu een circulaire keten en wordt door de mode-industrie bruut onderbroken. Naast het feit dat PET-flessen gedowncycled worden tot laagwaardige kleding, ontstaat door de ongekende populariteit voor RPET in de mode-industrie een tekort aan RPET in de drankenindustrie. Gevolg: de prijzen gaan omhoog en de drankenindustrie moet meer nieuw – virgin- materiaal gebruiken om aan hun eigen productieaantallen te kunnen voldoen. Daarnaast heeft de consument het idee dat ze een circulair product heeft gekocht en erger nog; dat de producent heel erg duurzaam bezig is. Minder druk voor de producent dus om echt iets circulairs op de markt te zetten. Op de lange termijn helpt deze strategie niet om de oorlog te winnen, want uiteindelijk bouwen we niet aan een circulaire, maar wederom een lineaire economie. Tijd en energie die producenten wat mij betreft beter kunnen steken in een echte circulaire strategie. Producenten zouden zich moeten richten op het neerzetten van een zogeheten ‘closed-loop’ systeem. Hoe werkt dit dan precies? Vanaf het begin moet er al rekening worden gehouden met het produceren van kleding die lang meegaat en geschikt is voor hergebruik of verhuur. Het ontwerp van het product moet gericht zijn op eenvoudige reparatie, herfabricage en recycling. Een van de issues is dat producenten graag werken met gemixte stoffen (bijvoorbeeld katoen en polyester). Tot voor kort waren deze zogeheten ‘blends’ moeilijk te recyclen. Bij recyclen wil je namelijk de kleding afbreken tot homogene garen, waar weer nieuwe kleding van gemaakt kan worden. Bedrijven zoals Circ uit de VS maken dit nu wel mogelijk om te doen. Inditex (het moederbedrijf van o.a. Zara) heeft er zelfs flink in geïnvesteerd. Maar waarom kunnen kleren van RPET moeilijk gerecycled worden? Dit komt doordat bij de productie van laagwaardige kleding er vaak ook laagwaardige garen overblijven na recyclen, als de kleding al in de recyclingmachine en niet in de verbrandingsoven beland. Elke keer wordt de kwaliteit van het garen slechter en zo kan je op het einde alleen nog vullingsmateriaal ervan maken. Circulair handelen richt zich juist op dat gesloten systeem, waarbij van katoenen kleding ook weer katoenen kleding wordt gemaakt en van polyester ook weer polyester kleding. Ja, de polyester technieken staan nog in de kinderschoenen en het heeft nog niet de schaal waardoor grote retailers ermee kunnen werken. Echter, aandacht en geld zorgen ervoor dat deze nieuwe technieken sneller op kunnen schalen. Bovendien zijn er al genoeg voorbeelden in de markt te vinden waar een closed-loop systeem wél lukt zoals Mud Jeans, New Optimist en Martan. Deze merken nemen actief verantwoordelijkheid voor de downstream van hun kleding. Zo werken zij met statiegeldsystemen of kan je jouw jeans leasen, waarbij Mud de eigendom en verantwoordelijkheid voor de jeans houdt en zorgt dat er weer een nieuwe jeans van wordt gemaakt. Met de in 2023 in Nederland (EU coming soon) ingevoerde Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV) gaan er hopelijk dingen veranderen. Vanaf 2025 moeten producenten 50 procent van het aantal kilo textiel dat zij op de markt brengen klaarmaken voor hergebruik of recyclen, daarvan moet minimaal 25 procent vezel tot vezelrecycling zijn. In 2030 loopt dat op tot 33 procent. (Geschreven door Florentine Gillis). Europees worden de komende jaren ontwerpeisen voor textiel ingevoerd. Daarmee moeten alle producten in Europa voldoen aan minimale kwaliteitseisen. Het gaat dan bijvoorbeeld om hoe lang kleding mee moet gaan, hoeveel gerecycled materiaal kledingstukken minimaal moeten bevatten, dat ze goed repareerbaar moeten zijn. Dankzij een Europees productpaspoort hebben consumenten toegang tot informatie over de duurzaamheid van textiel, zoals herkomst en gebruik van materialen. Tot slot gaat er een Europees verbod gelden op de vernietiging van onverkocht textiel.
Bij acht onderzochte faillissementen van recyclebedrijven kwam 15,9 miljoen euro voor rekening van gemeenten en provincies. Daar komen nog miljoenen bij aan openstaande dwangsommen en oninbare belastingschulden en de talloze uren van ambtenaren, milieu-inspecteurs en brandweerlieden. De afgelopen vijf jaar gingen ten minste 22 afvalbedrijven failliet, waarvan veertien hoge schulden achterlieten bij overheidsinstanties. Bij twee onderzochte faillissementen (zie kader) deed de curator melding van faillissementsfraude. In vier gevallen was sprake van ‘onbehoorlijk bestuur’. De enige Nederlandse verzekeraar die nog nieuwe dure polissen met dit soort bedrijven wil afsluiten is OOM. Het aantal afvalbedrijven dat hierdoor dan maar onverzekerd te werk gaat neemt toe. Het aantal branden en het aantal faillissementen bij afvalbedrijven is aan de orde van de dag. Een bedrijf dat afval inneemt, krijgt daarvoor direct betaald, nog voordat het de verwerking of afvoer heeft geregeld. De sector balanceert op de rand van criminaliteit’, zegt een milieu-inspecteur van de omgevingsdienst West-Holland. In 2009 werd konden overheden afvalbedrijven verplichten om zelf reserves aan te houden voor het geval ze milieuschade zouden veroorzaken. Een bankgarantie, verzekering of borgtocht zou dan bijvoorbeeld de kosten dekken, in plaats van die af te wimpelen op overheden. Maar die mogelijkheid werd in 2009 afgeschaft – provincies zouden het weinig gebruiken en afvalbedrijven klaagden over hoge kosten. De staatssecretaris heeft toegezegd de verplichte financiële zekerheidsstelling weer mogelijk te maken in de nieuwe Omgevingswet, maar dat is door herhaaldelijk uitstel van de wet nog niet gebeurd. Na een door een milieu-inspecteur geconstateerde overtreding komt er eerst een controle rapport en daarna een voornemen tot het opleggen van een dwangsom, waarna vervolgens pas daadwerkelijk een dwangsom wordt opgelegd. De ondernemer krijgt dan nog tijd om de overtreding te herstellen, waarna er een voornemen tot het invorderen van de dwangsom moet worden gestuurd. Pas daarna kan een dwangsom ook echt geïnd worden en zelfs dat gebeurd vaak niet omdat het bedrijf dan failliet kan gaan terwijl deze vaak feitelijk niet kan worden gemist. Deze procedure is bij wet vastgelegd. En bij elke stap heeft de ondernemer zes weken om bezwaar in te dienen. Zo kan het jaren duren voordat een milieuovertreding wordt opgelost of daadwerkelijk beboet. De provincie kan ook niet op grond van eerdere overtredingen een nieuwe vergunning weigeren. Provincies zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de zeshonderd meest risicovolle bedrijven. De overige vallen onder de gemeenten. Samen laten ze het toezicht uitvoeren door de 29 omgevingsdiensten.
Afvalbedrijven en recyclingbedrijven hebben frequent te maken met brand en kosten overheden tientallen miljoenen. De flinke schade wordt vooral geleden door ontploffende lachgascilinders. De kosten lopen op tot 65 miljoen euro. Tot nu toe zijn er al duizenden cilinders ontploft in ovens van afvalverwerkers.
Kringloopwinkels hebben vorig jaar gemiddeld bijna 785.000 kilo per vestiging ingezameld. Dat meldt Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN), waar 66 organisaties bij zijn aangesloten.
Het Europese Parlement wil met een wetsvoorstel de accu’s van consumentenelektronica beter recyclebaar te maken en dat accu’s voor 70 procent uit inzamelbare materialen bestaan tegen 2025. De accu’s van smartphones moeten vanaf 2024 al makkelijker te vervangen zijn en mogen niet meer verlijmd worden. Als het wetsvoorstel wordt geaccepteerd in het parlement zullen fabrikanten met andere bevestigingsmethodes moeten komen als ze nog in de EU telefoons willen blijven verkopen. Verder moeten fabrikanten volgens het wetsvoorstel ook langer reserve-onderdelen voorzien. De strengere eisen rond de recyclebare materialen voor accu’s gelden ook voor tablets, draadloze koptelefoons en elektronische scooters. Voor elke categorie komen er aangepaste doelstellingen wat het materiaalgebruik bij batterijen betreft.
In 2023 werd er statiegeld op blikjes ingevoerd, maar deze belanden vaak toch in openbare prullenbakken. Wayne Parker Kent en JCDecaux, onderdeel van Mediahuis, ontwikkelden een interactieve DOOH-display om blikjes en plastic flesjes in te zamelen. Het statiegeld komt terecht bij mensen die het goed kunnen gebruiken. Op drukke plekken in de grote steden staan interactieve DOOH-displays. De displays nodigen mensen uit om met hun lege blikje te stemmen op de stelling van de dag. Door een leeg blikje of plastic flesje in het rek te zetten, kun je dan een stem uitbrengen. De displays stimuleren het recyclen van blikjes door het te koppelen aan het gesprek van de dag, met als doel minder statiegelditems in openbare afvalbakken en minder zwerfafval op straat. De fysiek interactieve displays fungeren als speciale verzamelpunten, waardoor mensen nu eenvoudig blikjes kunnen verzamelen zonder vuilnisbakken open te hoeven trekken. Dat scheelt zwerfafval en houdt de straten schoon.
Wetenschappers van de Zweedse Universiteit van Gothenburg hebben honderden gevaarlijke chemicaliën ontdekt in gerecycled plastic toen zij plastic pellets onderzochten die uit gerecyclede materialen bestaan uit 13 landen in Afrika, Zuid-Amerika, Azië en Oost-Europa. In totaal werden 491 stoffen gedetecteerd in de pellets, met nog eens 170 kandidaat-stoffen. Er zaten onder andere gevaarlijke pesticiden tussen, maar ook farmaceutische producten en chemicaliën die in de zware industrie worden gebruikt. Plasticafval verspreidt zich steeds meer over de hele wereld. Enkele maanden terug werden bijvoorbeeld microplastics in de wolken boven Japanse bergen ontdekt. Ook in mensen, onder andere in het bloed, de placenta en de longen, werden al microplastics gevonden.
Het EoLO-HUBs (End of Life Through Open HUBs) project wil een commercieel levensvatbare en schaalbare oplossing vinden voor het dreigende overschot aan afgedankte windturbinebladen. TNO en Brightlands Materials Center (BMC) hadden al een manier ontdekt om de composietvezels terug te winnen en er recyclebare materialen van te maken. Er een consortium van 18 partners uit de hele toeleveringsketen gevormd, dat dit gaat realiseren.
AEB
De gemeente Amsterdam stelde een onafhankelijke commissie in om de problemen rond afvalenergiebedrijf AEB te onderzoeken. Het waterschap Amstel, Gooi en Vecht eiste 10 miljoen euro van het bedrijf omdat ze hun slib niet meer konden storten bij AEB, die vier van de zes verbrandingsovens stil legde vanwege achterstallig onderhoud. Het is de derde claim. Ook aannemerscombinatie Banzo-BAM eist met een beslag 5,6 miljoen euro en projectontwikkelaar INB 6,4 miljoen euro. De Gemeente Amsterdam was voor 50% aandeelhouder en stak tientallen miljoenen in het bedrijf. AEB zag zich gedwongen om de verbranding van afval in juli 2019 voor meer dan de helft te stoppen, omdat de veiligheid niet onder controle was. Als gevolg daarvan kwam AEB, dat het Amsterdamse huisvuil verbrandt en tienduizenden woningen verwarmt, acuut in grote financiële problemen. Sinds 2014 is AEB geen gemeentebedrijf meer, maar de aandelen waren nog wel steeds voor honderd procent in handen van de gemeente Amsterdam. 35.000 Amsterdamse woningen zijn afhankelijk van de geleverde restwarmte (stadsverwarming). Er wordt jaarlijks 1,4 miljoen ton aan afval verbrand en er werken 400 mensen. AEB doet aan afvalscheiding en behalve het herwinnen van grondstoffen wordt er verbrandingswarmte geleverd aan 35000 huizen. Het complex kostte destijds 585 miljoen euro. Het bedrijf kreeg in totaal 16 miljoen euro extra steun van de banken en de gemeente Amsterdam om de zaak weer te laten draaien. Ondertussen wordt er onder de verantwoordelijkheid van GroenLinks wethouder Marieke van Doornick en nu Sharon Dijkstra (PvdA) herhaaldelijk tienduizenden kilo’s vervuild slib in het Noordzeekanaal gedumpt dat feitelijk verbrand had moeten worden. Zij is tegenwoordig ‘geen fan’ meer van biomassa. Een faillissement van AEB, maar ook een opdeling van het bedrijf ligt op de loer en de ceo stapte op. Het Zwitserse Alvarez & Marsal, werd ingehuurd om een reorganisatie voor te bereiden. Vijftig van de vierhonderd werknemers verloren daarna hun baan. Nog eens vijftig werknemers verhuizen mee met bedrijfsonderdelen die AEB terug verkoopt aan de gemeente Amsterdam. President commissaris Timmerman-Buck verliet ook het zinkende schip. Ze was nog maar enkele maanden benoemd. In totaal stapten drie van de vier commissarissen op na een debacle met betrekking tot het achterstallig onderhoud van vier van de zes verbrandingsovens, die nu buiten gebruik zijn. De gemeente Amsterdam stelde 10 oktober 2019 nog eens 45 miljoen euro ter beschikking aan het noodlijdende bedrijf. In de zomer van 2019 stak de Gemeente Amsterdam ook al 35 miljoen euro in het bedrijf om de salarissen en schuldeisers te kunnen betalen. In december stapte wethouder Udo Kock (D66) op vanwege onenigheid over wat er nu moet gebeuren met het bedrijf. Kock wilde het bedrijf verkopen aan afvalverwerker Beelen. Het gemeentebestuur wil echter liever het bedrijf via een veiling verkopen aan de hoogste bieder. Aangezien er de komende twaalf jaar een gegarandeerde rijkssubsidie beschikbaar is voor de centrale, zou er veel belangstelling voor de biomassacentrale zijn. Maar omdat de opinie over de verbranding van houtige biomassa is in snel tempo aan het veranderen is. Milieuorganisaties als Greenpeace en Urgenda, en ook de SER, pleiten inmiddels voor terughoudendheid, omdat het stoken van houtige biomassa niet snel genoeg bijdraagt aan de vermindering van CO2 in de lucht. De verkoop van het bedrijf zou ook vertraging hebben opgelopen, omdat de afvalmarkt is ingestort wegens de Corona pandemie. De Partij voor de Dieren stelde vragen omdat de milieuvergunning van de centrale niet zou deugen. en dat er daarom een investering nodig zou zijn van nog eens 2 miljoen euro om een nieuwe vergunning te krijgen, omdat er eerst kalkinjecties en emissiemetingen gedaan moeten worden. Van Doorninck benadrukte in een gehouden spoeddebat dat dit bedrag een “eerste raming” was, en dat het nog niet zeker is of de aanpassingen ook echt gedaan moeten worden. Ook zegt AEB dat de centrale tijdens de eventuele reparatie niet stil hoeft te liggen. De twee lopende vergunningen voor de gloednieuwe biomassacentrale van AEB zouden nog geldig zijn, ook al is de aanvraag van een vervangende vergunning nog in behandeling en loopt er een bezwaar tegen beide vergunningen. De bezwaren die milieuorganisatie Mobilisation for the environment (MOB) maakte tegen de vergunningen zorgen er niet voor dat de centrale moet stoppen met draaien. Wethouder Victor Everhardt (financiën en economische zaken) meldde verder dat AEB 200 miljoen euro schuld bij de banken heeft en 143 miljoen euro bij de gemeente. De belastingschuld is daar nog niet bij opgeteld. Vanaf half juli levert de biomassacentrale warmte aan het net. Vijftig procent van de aandelen die AEB momenteel heeft in Westpoort Warmte worden door de Gemeente Amsterdam opgekocht. AEB betaalt de ontvangen 73 miljoen euro af aan bankschulden en de schuld aan de Gemeente. Met de aankoop voorkomt de gemeente dat de Europese Commissie (EC) stopt met verdere staatssteun. Vanwege corona mag de belastingschuld die AEB ook nog heeft opgebouwd vanaf juni volgend jaar over een periode van drie jaar afgelost worden. Dit betekent dat AEB geen acute liquiditeitsbehoefte meer heeft. Amsterdam maakte in totaal 80 miljoen euro aan noodkrediet vrij, waarvan uiteindelijk 35 miljoen euro werd gebruikt. Omdat dat geld niet binnen een half jaar terugbetaald werd, werd de lening omgevormd tot een zogenoemde herstructureringsbijdrage, waarvoor Brussel uiteindelijk ook toestemming gaf onder voorbehoud van reorganisatie. Zo werd er bespaard door het aandeel in de energiegroep Westpoort Warmte te verkopen. Dat werd overgenomen door de gemeente Amsterdam. De gemeente Amsterdam kreeg nog wel te maken met de slechte staat van de technische installaties, nieuwe verzekeringen, het in gebruik nemen van de biomassacentrale en lopende miljoenenclaims. De gemeente wilde de aandelen AEB al snel verkopen aan AVR voor 450 miljoen euro. maar daar ging de Autoriteit Consument & Markt niet mee akkoord, Er zou dan een te machtig bedrijf ontstaan en zou uiteindelijkkunnen leiden tot hogere tarieven voor inwoners voor de verwerking van hun afval. De gemeente Amsterdam start waarschijnlijk begin 2024 opnieuw met een verkooppoging. De afvalscheidingsinstallatie behouden is geen optie meer. “Bij het loskoppelen van de afvalscheidingsinstallatie zou namelijk ook een nieuwe stikstofvergunning moeten worden aangevraagd. Dat vergt zeer veel tijd en de kans dat deze op dit moment wordt verleend is gezien de huidige impasse in het stikstofbeleid. De gemeente wilde de afvalscheidingsinstallatie behouden om de doelen voor scheiden van afval en recycling van grondstoffen te halen. De gemeente sluit met AEB een overbruggingscontract van minimaal drie jaar voor nascheiding. Die tijd gebruikt de gemeente om op zoek te gaan naar de beste manier en partners om het afval te scheiden én te recyclen.” Ook is het mogelijk dat de gemeente op een andere locatie een eigen nascheidingsinstallatie ontwikkelt.
Aldel
De al eerder doorgestarte aluminium recycler Aldel in Delfzijl werd in 2013 “gered” door een overbruggingskrediet van acht miljoen euro door de provincie Groningen. Eigenaar Klesch Metals, onderzocht of hij een kabel naar Emden in Duitsland kon aanleggen voor de import van goedkope stroom uit Duitsland. Het ministerie van Economische Zaken en de provincie Groningen zagen dat wel zitten ,,Als er een voorstel komt, zullen we daar goed naar kijken”, aldus een woordvoerder van minister Henk Kamp van Economische Zaken. En zo geschiedde, totdat voor de tweede keer in 3,5 jaar de aluminiumfabriek in Delfzijl failliet ging. Nu onder de naam Klesch Aluminium. De bedrijfsnamen verschillen, maar het is beide keren wel dezelfde fabriek en ook dezelfde eigenaar. Die eigenaar is de Amerikaan Gary Klesch. Er hebben zich anonieme investeerders gemeld die bereid zijn geld in de fabriek en de 175 vaste medewerkers en de ongeveer 100 inleenkrachten te steken. ,,Als alles door gaat hebben we zeker 50 mensen extra nodig’’, zegt Karsten Pronk, die terugkeert als directeur van de fabriek en die de banden met Klesch zou hebben verbroken. Pronk was de rechterhand van Klesch in Nederland en was al eens eerder de directeur van Aldel. Hij, de curator Erik Eshuis (Trip Advocaten) en Harm Post (Groningen Seaports, verpachter van de locatie) verwachten veel van de nieuwe opstart. Aluminium levert veel op en de elektriciteitsprijs is historisch gezien erg laag, stelden ze. Hoe anders werd het in 2022 toen de energie toch duurder werd dan gedacht. Aldel ontslaat zo’n 175 van de 200 medewerkers en ligt sinds begin september 2022 grotendeels stil omdat het met de hoge energieprijzen onmogelijk is geworden om rendabel te blijven produceren. Nu gaat het bedrijf met zo’n 25 medewerkers verder. Die zijn nodig om het bedrijf in een zogenoemde waakvlamstand te houden,
Attero
Attero (voorheen Essent Milieu) draait met in totaal vijftien fabrieken en achthonderd medewerkers zo’n 340 miljoen euro aan omzet en maakt daarbij bijna 50 miljoen euro winst per jaar. Attero verwerkt jaarlijks ruim drie miljoen ton aan afval op 25 locaties in het land, onder meer in Tilburg, Uden, Breda en Moerdijk. Brabant bezat 30,8 procent van de aandelen. In mei 2014 werd de afvalverwerker voor slechts 170 miljoen euro verkocht aan het private equity investeringsfonds Waterland, terwijl het bedrijf eerder in 2009 voor 800 miljoen euro verkocht had kunnen worden. De veilingverkoop werd begeleid door zes advieskantoren: De Brauw Blackstone Westbroek, Accuracy, ING, ABN AMRO, Houthoff Buruma,en Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn. Waterland Private Equity liet zich adviseren door De Brauw Blackstone Westbroek. Waterland trok meteen na de aankoop in twee delen 183 miljoen euro dividend uit het bedrijf en verkocht onderdelen en daarna wat er over was nog eens aan twee Europese beleggers in infrastructuurbedrijven voor zo’n 750 miljoen. De kopers waren 3i Infrastructure van de Britse private-equitymaatschappij 3i, en DWS van de vermogensbeheertak van Deutsche Bank. 3i Infrastructure onderhandelde sinds eind augustus 2017 en sloot een intentieverklaring af in januari. De Zuidelijke Rekenkamer oordeelde medio vorig jaar hard over de verkopende aandeelhouders. Mede dankzij de toegenomen import van afval uit onder meer Engeland en Italië veerde het bedrijf op en er werd een moderne nieuwe recyclingfabriek bijgebouwd. De omzet en het resultaat daalde in 2017. Het eerder weggesluisde geld voor het dividend was feitelijk bestemd als reserve dat deels bestemd was voor sanering van bestaande stortplaatsen. De nieuwe koper krijgt van Waterland dus niet de reserve, maar wel de zorg en de verantwoordelijkheid over onder andere de vuilstort op de VAM-berg en haakte mede daarom af. Waterland haalde in twee maanden tijd 2 miljard euro op bij beleggers. In april 2015 werd ook al in drie maanden tijd 1,55 miljard euro opgehaald. In Waterland zitten onder andere Nationale Nederlanden en pensioenfonds PGGM. Gedeputeerde Bert Pauli, die destijds voorzitter van de aandeelhouderscommissie was, blijft volhouden dat er een ‘uitstekende deal’ werd gesloten. Attero verwerkt sinds april 2016 voor de komende twee jaar op de locatie Wilp-Achterhoek het groente-, fruit- en tuinafval van Circulus-Berkel uit de regio Apeldoorn tot hoogwaardige compost en groene stroom. Het gaat daarbij om gft uit de regio Apeldoorn/Deventer (jaarlijks 36 miljoen kilo) en de regio Zutphen (jaarlijks14 miljoen kilo). Een deel van de geproduceerde groene stroom van Attero wordt via energieleverancier Greenchoice aan energiecoöperatie Apeldoorn, deA, geleverd. De Zuidelijke Rekenkamer is bezig om op verzoek van ex eigenaren Provinciale Staten van Brabant en Limburg te onderzoeken of de Provinciale Staten van de beide provincies destijds wel goed zijn geïnformeerd. Kees Cools, hoogleraar bedrijfseconomie en kenner van de afval- en energiesector heeft hierover zijn twijfels. De rekenkamer verwacht eind 2016 het onderzoek te kunnen afronden en begin 2017 de resultaten te kunnen publiceren. Attero had over 2011-2014 zo’n 12,5 miljoen euro aan naheffingen gestuurd omdat de gemeenten zich niet zouden hebben gehouden aan de afspraken over het te leveren restafval. De gemeenten en regio’s hoefden van een arbitrage-instituut de naheffingen niet te betalen. Attero ging in beroep tegen deze beslissing bij het gerechtshof in Den Haag. Lokale Gemeenten krijgen ondertussen nu opnieuw circa 6 miljoen euro aan naheffingen.
BAG
In het Zuid-Limburgse Stein ging in 2018 BAG failliet, dat vervuilde grond tot funderingsmateriaal verwerkte. De kosten voor het opruimen van de bergen vervuilde grond zijn in 2019 geschat op ruim 5,5 miljoen euro. De curator probeert die te verhalen op de boedel van het bedrijf, maar die is ‘nagenoeg leeg’.
Betuwe recycling
FIOD, politie en douane zijn 11 december 2018 in Tiel en Geldermalsen binnen gevallen bij recyclingbedrijf de Betuwe en twee mannen en een vrouw werden gearresteerd. Bij de arrestatie werden twee vuurwapens aangetroffen. De vorderingen van de Belastingdienst waren opgelopen tot € 191.791 en andere schuldeisers hadden nog ruim tweeëneenhalf miljoen euro tegoed. De bank kreeg nog anderhalf miljoen. De onderneming was een paar maanden voor het faillissement half november 2017 van eigenaar verwisseld. Op 20 juli 2017 maakte de 53-jarige Leo J. uit Tiel, tot dan toe via zijn vennootschap Leo Holding de enige aandeelhouder, plaats voor de 30-jarige Maikel B. uit Geldermalsen. De nieuwe eigenaar bleek een katvanger B. wilde geen medewerking verlening aan de curator en werd vergeefs een dag in verzekerde bewaring gesteld (faillissementsgijzeling). Curator Van Emstede deed daarop melding van mogelijke faillissementsfraude. Kort voor het faillissement zou 850.000 euro van de bedrijfsrekening naar een privérekening zijn overgeboekt. Naast de twee vuurwapens werden in de twee woningen en twee bedrijfspanden ook voertuigen, horloges, sieraden en stamboekpaarden in beslag genomen.
Black Bear Carbon
Bandenrecycle bedrijf Black Bear Carbon in Eindhoven kan, ondanks de vele giften, subsidie en investeringen toch niet langer voldoen aan de financiële verplichtingen, waaronder de salarisbetalingen van de circa tien medewerkers. Het bedrijf liet weten dat de verliezen in de jaren tot en met 2021 zijn opgelopen naar 21 miljoen euro. Investeringsfonds van Capricorn uit Leuven, dat een belang van ruim 29 procent bezit en Chemelot Ventures uit Geleen met 14 procent van de aandelen zijn niet bereid om het bedrijf nog verder te financieren. In mei 2021 investeerde ook Staatsfinancierder Invest-NL nog 2,5 miljoen euroen er waren verschillende financieringsrondes voor vele miljoenen. Naast Capricorn en Chemelot Ventures zorgden onder meer ING Sustainable Investments, de Nederlandse investeerders 5square en Social Impact Ventures, het Thaise conglomeraat SCG Chemicals, Circle Economy. Particon, Climate KIC, RVO (Netherlands Enterprise Agency), Ellen Macarthur Foundation, de stichting Cradle to Cradle, Hollandcircularhotspot en Clean Future Synergy voor kapitaal. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) had een subsidie van 15 miljoen euro klaarliggen waarvan al vijf ton beschikbaar is gesteld. Het restant zou komen als de grote investeringsronde voor de nieuwe fabriek was afgerond. Black Bear haalde uit gebruikte autobanden zwart poeder dat met succes wordt toegepast in proefprojecten van verf- en coatinggigant AkzoNobel en bandenproducent Vredestein. De zogenoemde pyrolyse-olie die het tijdens het recyclingproces genereert, kon ook nog eens worden toegepast voor drukinkt en als brandstof en ingezet in de raffinage van aardolie. In 2019 brandde de productielocatie in Nederweert af. Op een nieuwe locatie op het Chemelot-terrein in Geleen werd na lange procedures een nieuwe vergunning bemachtigd, maar er bleek nog 100 miljoen euro aan financiering nodig om deze plek operationeel te maken. Er word nog steeds tevergeefs gewacht op de Duitse Aurelius Groep die 80 miljoen hiervoor zou investeren. Sinds de brand in 2019 zit het bedrijf zonder productielocatie en inkomsten.
Bollegraaf
De Zweedse investeerder Summa Equity heeft van Capital A Investment Partners het meerderheidsbelang overgenomen in Bollegraaf uit Appingedam. Summa deed de investering vanuit een fonds waar 2,3 miljard euro in zit. Daarmee koopt de investeerder verschillende spelers in de duurzaamheidsindustrie op. Bollegraaf werd opgericht in 1961 als Machinefabriek en Plaatsnijbedrijf J. Bollegraaf, opgericht door Hartog Bollegraaf. Hartog was handelaar in oud-ijzer en zag brood in de productie van afvalverwerkingsmachines. In 2011 won Bollegraaf de Groninger Ondernemersprijs. Inmiddels maakt het grote en ‘slimme’ sorteermachines waarmee afval kan worden gescheden, van huishoudelijk afval tot papier, tot plastic, tot bouw- en sloopafval. Naar eigen zeggen is het bedrijf marktleider binnen zijn sector, en heeft het ‘een sterke aanwezigheid’ in Noord-Amerika en Europa, met een groeiend marktaandeel in Afrika. Het bedrijf heeft 350 werknemers, waarvan het overgrote deel in Appingedam. Zo’n 80 werknemers werkt bij zusteronderneming Lubo Recycling Solutions in Emmen, en verder heeft het bedrijf verkopers in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk. De overname zou vooralsnog geen gevolgen hebben voor het bestaande personeel. De vorige eigenaar, Heiman Bollegraaf (de zoon van Hartog), strijdt al jarenlang voor de rechter om aanspraak te maken op miljoenen waarvan hij stelt dat ze door een slinks opgezette constructie aan zijn neus voorbij zijn gegaan. Summa neemt Bollegraaf over van Capital A Investment Partners, dat de afgelopen negen jaar de voornaamste aandeelhouder van het bedrijf was.
‘In deze periode heeft de Bollegraaf Group met de steun van Capital A een aanzienlijke groei en innovatieve doorbraak doorgemaakt, waardoor het bedrijf een belangrijke speler is geworden in de recyclingindustrie. Summa hoopt de overname in oktober 2024 te kunnen voltooien.
Bruckers
Bruckers aan de Lagedijk in Helmond bleek bij inspectie vol te staan met illegaal opgeslagen vaten met honderdduizenden liters chemische vloeistof. Bedoeld om te recyclen, maar daarvoor heeft Bruekers nooit een vergunning gekregen. Na het incident moet Matrho Metals verhuizen en worden de vaten gif geruimd. Kosten: 630.000 euro, waarvoor de gemeente Helmond en provincie Noord-Brabant opdraaien. Bruekers werd failliet verklaard. De ondernemer beheert verschillende loodsen met chemisch afval in Brabant en Limburg, waar in de loop van de jaren meerdere vaten zijn gaan lekken. Ook in Maasbracht en Weert slaat hij afval op zonder de juiste vergunning. Als in 2018 ook zijn moedermaatschappij failliet gaat, draait de provincie Limburg op voor zevenhonderdduizend euro aan schoonmaakkosten. Hij krijgt in 2019 zelfs twee jaar celstraf opgelegd voor meerdere milieudelicten, waaronder de opslag van ‘zeer toxisch afval’. In het vonnis staat te lezen dat de afvalbaas in het bezit was van ‘een geladen revolver, geladen pistool, veel munitie en een magazijn met kogelpatronen bestemd voor een geweer’. Ook stelt de rechter dat de verdachte als chemicus als geen ander wist wat de potentiële gevaren hiervan waren. Kort daarna komt hij opnieuw in opspraak, als in een loods van zijn voormalige recyclingbedrijf in Maasbracht tweehonderd kilo cocaïne wordt gevonden.
Carbon Green Renewables
Uit de Panama papers blijkt dat tachtig Nederlandse investeerders sinds 2013 via hedgefonds Go Capital aandeelhouder zijn van Carbon Green Renewables in Slowakije. Het bedrijf zou autobanden gaan recyclen maar deed dat in de praktijk niet. Particuliere investeerders uit Groningen, Twente en Drenthe blijken zelfs al sinds 2005 aandeelhouder te zijn geweest van voorlopers van Carbon Green. De complete investering van 75 miljoen dollar ging in rook op. In 2005 adviseerde oud-belastingadviseur Wim Kemperink familieleden en kennissen met het innovatieve recycling project waarbij door pyrolyse (extreme verhitting zonder zuurstof, zodat er geen verbranding plaatsvindt) de autobanden uiteen zouden vallen in een aantal basismaterialen zoals ‘carbon black waarmee weer nieuwe banden gemaakt kunnen worden. Meer dan 150 investeerders stapten tussen 2005 en 2008 in het project van het Amerikaanse bedrijf CBp Carbon Industries. De Amerikaanse uitvinder John Fader legde het proces in patenten vast. Voor de marketing werd de Canadees John Novak aangetrokken. Voormalig directielid van Friesland Bank Kemperink en Novak kenden elkaar uit Slowakije. Kemperink werkte ook in 2005 voor het failliete Reggehuys/Central Europe Group en MEI. Eind 2005 werd hij tot 2008 financieel directeur van CBp Carbon Industries. Ook Mike Kranenburg van Go Capital stak 35 miljoen dollar in het project. CBp Carbon zet in 2007 een “draaiende testfabriek” neer in Hongarije.
Er lagen plannen voor nog 24 locaties in Europa, Amerika en Australië en er werd gewerkt aan beursnoteringen in Frankfurt, Oslo, Sydney en Dubai. Later wordt de “testfabriek” verplaatst naar Cyprus. Uitvinder Fader verlaat in 2009 met ruzie het bedrijf omdat Novak, ondanks investeringen van zeker 60 miljoen dollar niets van de grond kreeg. De patenten bleven achter bij CBp. Volgens het laatste kwartaalrapport van CBp Carbon Industries is er eind 2009 nog maar 1,5 miljoen dollar over. De “test fabriek staat nog wel voor 11 miljoen dollar in de boeken. Novak gaat door met beursnoteringen, fusies en overnames. In 2010 meldt Novak dat 75 miljoen dollar is opgehaald om 17 fabrieken op te zetten in de komende vijf jaar. In 2011 wordt Carbon Green via een aandelenruil onderdeel van Hunt Global Resources die rechten bezit op de exploitatie van zandgronden in de staat Texas. De Nederlandse investeerders inclusief Go Capital krijgen in ruil voor hun Carbon-belang aandelen en warrants in Hunt, die ze verplicht drie jaar aan moeten houden. De patenten en licenties voor het recyclen van autobanden worden bij de overname gewaardeerd op 139 miljoen dollar. Hunt wil een halfjaar na de aankoop af van Carbon Green en schrijft 115 miljoen dollar af op de licenties en het intellectueel eigendom. In 2012 stapt het bestuur van Hunt op en stort de aandelenkoers in. Go Capital hoort nooit meer iets van het bedrijf en waardeert het belang halverwege 2012 af naar nul. John Novak kocht de patenten, de licenties en de fabriek terug van Hunt voor 3,5 miljoen dollar en begint hiermee via Mossack Fonseca met een verse Carbon Green Renewables. Tachtig beleggers trapt er opnieuw in en investeren gezamenlijk nog eens zo’n 800.000 dollar. Novak wil het bedrijf verkopen en met enkele aanpassingen de fabriek op Cyprus medisch afval laten verwerken. Inmiddels bouwt bandeninzamelaar Kargro in Nederweert, gefinancierd door Rabobank en het Limburgs Energiefonds een 13 miljoen euro kostende fabriek samen met het bedrijf Black Bear die de techniek toepast.
DAR NV
De aandeelhouders van Dar NV hebben woensdag 8 juli ingestemd met de verkoop van de aandelen van de commerciële tak, Dar Milieu BV, aan SITA Nederland. Met de overname wil SITA Nederland de huidige dienstverlening in Nijmegen en omstreken verder uitbreiden. Dar NV gaat zich richten op de regie voor de aandeelhoudende gemeenten Beuningen, Druten, Groesbeek, Heumen, Nijmegen en Wijchen. Directeur Gerard van Gorkum van afvalcentrale ARN in Weurt beklaagde zich bij de Nijmeegse gemeenteraad over de verkoop van Dar-bedrijfsonderdeel Dar Milieu aan Sita zonder dat er een officiële aanbesteding is geweest. Van Gorkum stelt dat de continuïteit van ARN in gevaar komt. Aan Dar-bedrijfsafval komt bij ARN jaarlijks 10 miljoen kilo binnen, goed voor 800.000 euro omzet. Bij Dar Milieu werkten 11 mensen die over zijn geheveld naar Sita. Ook Remondis die voor 40 procent ARN-aandeelhouder is had vergeefs geboden op onderdeel. In 2006 wilde ARN de aandelen al verkopen aan Remondis, maar dat ging niet door.
Edelchemie
Edelchemie is een Belgisch familiebedrijf gespecialiseerd in de inzameling, verwerking en valorisatie van gevaarlijke afvalstoffen afkomstig van diverse industriële productieprocessen. Edelchemie Benelux werd opgericht in 1992 met als hoofdactiviteiten het inzamelen en opbulken van fotografisch afval. Met de verhuizing naar de huidige locatie op het Industrieterrein Rotem te Dilsen-Stokkem kwam er meer ruimte vrij voor het uitbreiden van de activiteiten met een eigen verwerkingsinstallatie voor de behandeling van fotografische afvalbaden. Na de opmars van de digitale fotografie werd de focus verlegd naar de inzameling en verwerking van andere metaalhoudende chemische afvalstoffen. Thans is Edelchemie Benelux vergund voor transport en inzameling van een zeer breed scala aan afvalstoffen in België, Nederland en Luxemburg. De provincie Limburg liet beslag laten leggen op een bankrekening en op onroerend goed en liet het terrein van Edelchemie in 2012 schoonmaken en eiste daarna dat het bedrijf de kosten van bijna 1 miljoen euro zou betalen. Edelchemie was gevestigd in het dorp Panheel in de buurt van Roermond. Edelchemie ontkent dat het afval gevaarlijk was en vinden daarom dat ze niets hoeven te betalen. Ze stapten naar de rechter, maar die stelde de provincie in het gelijk. De rechtbank in Roermond heeft de strafzaak tegen recyclebedrijf Edelchemie uitgesteld tot oktober vanwege een TIA van de 82-jarige directeur Leo Nevels. Ook de zaken tegen het bedrijf, de zonen van Nevels en diens echtgenote zijn opgeschort, omdat de verdediging alle zaken tegelijk wil behandelen. Edelchemie en dochterbedrijf Phoenica in Limburg zouden vele jaren lang zonder vergunning gedraaid hebben en daarbij de bodem met zware metalen hebben vervuild. Tegen Nevels is een celstraf van zestien maanden geëist en tegen zijn zonen twaalf en tien maanden. Tegen de partner van Nevels wordt twee maanden cel geeist. Naast deze celstraffen eiste het Openbaar Ministerie een boete van 125.000 euro en 75.000 euro van Belgisch dochterbedrijf Edelchemie Benelux. In 2012 liet de provincie het bedrijf afgrendelen, nadat de vergunning zeven jaar eerder al was verlopen.
Van Gansewinkel/Shanks/Reniwi
Afvalverwerker Van Gansewinkel heeft in 2014 een boekhoudkundige afwaardering moeten doen van 488 miljoen euro op de goodwill die in 2007 is betaald door de vorige eigenaren KKR en CVC. Van Gansewinkel leed hierdoor een verlies van 549 miljoen. Investeringsmaatschappijen KKR en CVC kochten voor 2,2 miljard euro Van Gansewinkel en AVR en verkochten na het te hebben leeggehaald eerst AVR aan Cheung Kong Infrastructure (CKI) uit Hongkong voor ruim 943 miljoen euro en daarna de rest aan de circa 50 schuldeisers. Het afvalbedrijf met 5.500 medewerkers werd voor tientallen miljoenen door Nederland en België gesubsidieerd. De schuldeisers moesten in de deal afzien van 60 procent van hun vorderingen. Twee van hen GSO (een dochter van Blackstone) en Alcentra (State Street) namen de leiding en kochten de schuld van de banken op met een korting. Bij Gansewinkel werkten 4.352 medewerkers.
De nettowinst van Gansewinkel kwam in 2015 uit op 308 miljoen euro. De omzet daalde in 2015 wel met 17 miljoen naar 945 miljoen euro en ook het bedrijfsresultaat liep terug naar 82 miljoen euro. Er was zo’n 320 miljoen euro schuld. De Britse beursgenoteerde afvalverwerker Shanks kocht het bedrijf vervolgens voor 562 miljoen euro en noemde het per 1 maart 2017 Reniwi (RWI) Aandeelhouders kregen in totaal 366 miljoen euro en een aandeel van 29 procent in het nieuwe bedrijf. Daarnaast kregen ze een belang van 23,8 procent in het beursgenoteerde fusiebedrijf RWI. De overname vertegenwoordigt zo een totale waarde van 562 miljoen euro. De deal is goedgekeurd door aandeel- en toezichthouder ACM. Shanks is een internationale groep van bedrijven die met een totaal van 40 locaties overal in Nederland afval- en reststoffen inzamelen, bewerken en verwerken. De Shanks-organisatie in Nederland bestaat sinds april 2015 uit de divisies Commercial Waste Netherlands en Hazardous Waste. Het hoofdkantoor zit in Amersfoort en het moederbedrijf in Groot-Brittannië. Shanks werkt in Nederland, België, Engeland en Canada met 3.500 medewerkers en is in Nederland onder andere eigenaar van Icova, Van Tuijl en de Van Vliet Groep. De topman is Peter Dilnot. De handel in de aandelen Shanks werd opgeschort omdat beurswaakhond FCA vermoedt dat er sprake zou kunnen zijn van een reverse take over, waarbij Van Gansewinkel op papier de overnemende partij zou worden. Bij Shanks werken 3.500 medewerkers. De nu in totaal 8.000 medewerkers werken verspreid over negen landen in Europa en Noord Amerika en samen recyclen zij jaarlijks 1,2 miljoen ton glas, 552.000 ton papier en 1,8 miljoen ton sloop en puin. De fusie heeft tot nu toe bijna 8 miljoen euro aan structurele kostenbesparingen opgeleverd. Dat moet aan het einde van het boekjaar zijn opgelopen tot 12 miljoen euro. De afvalverwerker had al een notering in Londen en vanaf eind januari worden de aandelen ook verhandeld op de Amsterdamse beurs. Renewi heeft een zware periode achter de rug op de Londense beurs. In de afgelopen twee jaar is de koers gedaald van 100 pence naar 35p en ook Shanks zelf had de nodige problemen. De afgelopen jaren zijn de Britse contracten volgens het bedrijf nu allemaal afgeschreven en alle verliezen zijn nu genomen, inclusief het effect dat de brexit heeft op de export van Brits afval.’ In een ander probleemdossier, de grondreiniging in Moerdijk, verwacht Renewi de productie de komende tijd weer te kunnen opvoeren. Renewi hoopt op beleggers die geïnteresseerd zijn in het groene karakter van het recyclingbedrijf. De balans had een leverage van 3 maar door met de opbrengst de netto schuldpositie terug te brengen hoopt het concern op 2,5 keer de brutowinst met een streven naar 2. Het verhogen van de brutomarge van 3% naar 8% moet daar ook bij helpen evenals dividenduitkeringen, die het bedrijf recent heeft teruggeschroefd.
Leo van Gansewinkel ontving van KKR en CVC 800 miljoen voor het bedrijf en kocht daarna in 2014 met zijn investeringsmaatschappij De Raekt Investments afvalverwerker Van Kaathoven Groep, waar Rob van Gansewinkel directeur werd. De Raekt Investments participeert al in Van Beers Recycling in Eersel en Sica Recycling in Sittard en kocht in april 2015 ook Rondo Afvalbeheer uit Obdam. De Fiod verdenkt Leo van Gansewinkel, die officieel in Zwitserland resideert, van grootschalige belastingfraude. Zijn Budelse villa werd door de Fiod bezocht en leeggehaald. Van Gansewinkel heeft ook belangen in Andreas Capital van Rob van Gansewinkel.
Ex Gansewinkel CEO Ruud Sondag nam met zijn investeringsmaatschappij 2CircularValue het afvalbedrijf Van Scherpenzeel over. Van Scherpenzeel had over 2014 een omzet van 50 miljoen euro, maar leed ondanks subsidies zwaar verlies dat gefinancierd werd door Corporate Investments van ING die voor 20% investeert in de onderneming. In april 2015 nam Van Scherpenzeel het Amsterdamse papierrecyclingbedrijf Remepa over. en bracht deze onder bij de locatie van Van Scherpenzeel in de hoofdstad.
In juli 2015 nam Ruud Sondag vervolgens ook Eurobottle Flestic in Dronten over met een omzet van 13 miljoen met 62 medewerkers. Aandeelhouder Hans de Vroome verkocht na vier jaar zijn aandelen aan Ruud Sondag die hiervoor voornamelijk alleen nog deed in de vernietiging van archieven, ICT-apparatuur en merkkleding met productiefouten. Roger Beuting leidt het bedrijf voor de ING (20%), Ruud Sondag, Kick Scholten (Jomi beheer) en Egbert Vennik (BazCap/ex-Van Gansewinkel). Van Scherpenzeel Groep BV is ook een deelneming van Stichting Administratiekantoor Xunday Participaties.
De zoon van Gérita Wessels heeft van de familie Van Gansewinkel voor circa 17 miljoen euro het Belgische kasteel Hof van Rameyen gekocht. Het kasteel staat op 72 hectare land en dateert uit de dertiende eeuw. In 1995 kwam het kasteel voor het eerst in Nederlandse handen toen Joseph de Gruyter eigenaar werd. Leo van Gansewinkel (1938-2019) kocht in 2015 het kasteel van de Gruyter. Na zijn overlijden zette zijn familie het in 2021 te koop. Beide zonen hadden geen interesse in een jaarlijks onderhoud van €650.000. Bastiaan Holterman, zoon van Henry Holterman en Gérita Wessels is nu de eigenaar van het kasteel.
Geerlings metaalrecycling
Politie, justitie en de fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) zijn 11 juli 2020 samen met gespecialiseerde teams van defensie binnengevallen bij het bedrijf Geerlings Metaalrecycling in Venlo. De instanties zochten daarbij naar administratie, geld en verborgen ruimtes. Mogelijk heeft het bedrijf aan de James Cookweg milieuregels overtreden en is er sprake van witwassen. De eenheden zijn ook in verschillende woningen in Venlo binnengevallen. Een van de binnengevallen woningen ligt aan de Veldenseweg in Venlo.
Inverko
Afvalverwerker Inverko kreeg uitstel van betaling en stootte onderdelen af aan Van Gansewinkel. Dochter Inverko Polymers is failliet. Inverko hield 10 oktober 2016 een buitengewone aandeelhoudersvergadering die in het teken stond van de onlangs aangekondigde herstructureringen. Inverko gaf nieuwe aandelen uit aan Kuikens en Selwyn Duijvestijn van MountainShield Capital Fund om zo een doorstart mogelijk te maken en de beursnotering te behouden. In de buitengewone vergadering werd aan aandeelhouders gevraagd om in te stemmen met een aandelenuitgifte en met de benoeming van een nieuw bestuur. Ook werd de nominale waarde van alle 995.515 geplaatste aandelen verlaagd van elk 2,00 naar 0,10 euro per aandeel.
Inverko bestaat uit drie delen: Inverko Polymers in Leek, Equipe/Inverko Compounding in Emmen en Synaplast in het Duitse Niederlingen. Inverko uit Leek werd door de oprichter in 2012 ingebracht in de lege beursonderneming Vivenda en kreeg op die manier haar beursnotering. Een faillissement van Vivenda werd voorkomen door privébetalingen van CEO Van Veldhoven die later in bonusvorm werd terugbetaald door de NV. Inverko nam in 2014 de Duitse branchegenoot Synaplast over. Er speelde 17 augustus 2016 een financiële herstructurering en een overdracht van 15 miljoen aandelen die werden ingezet voor versterking van het werkkapitaal tegen levering van aandelen aan een externe onbekende investeerder. De werkmaatschappij van Inverko werd losgekoppeld uit de totaalfinanciering van de vorige eigenaar. ABN AMRO stelde extra financiering beschikbaar in de vorm van een rekening courant. Het bedrijf schreef rode cijfers en zag de omzet met 3 miljoen euro dalen. Het eerste halfjaar van 2015 werd al een verlies geleden van 3,1 miljoen euro. De omzet bedroeg 4,8 miljoen euro door ,,liquiditeitskrapte”. Bij de publicatie van de resultaten over 2015 werd al gewaarschuwd voor het voortbestaan van de onderneming. Bestuursvoorzitter Henk Alssema gaf aan dat de continuïteit niet kon worden gegarandeerd als er niets veranderde. Werkmaatschappijen Inverko Polymers Leek, Equipe/Inverko Compounding in Emmen en Synaplast in het Duitse Niederlingen blijven operationeel actief. Er werken circa 65 personen. Er werd overeenstemming bereikt over de verkoop van de twee nog actieve dochterondernemingen. De failliete dochteronderneming Inverko Polymers werd geliquideerd. De deelneming van 50 procent in Equipe/Inverko Compounding word verkocht aan de medeaandeelhouder, investeringsmaatschappij Sequoia. Inverko Compounding gaat zich in de toekomst exclusief richten op de verwerking van huishoudelijke afvalstromen naar hoogwaardige grondstoffen onder de naam Tandem Circular Solutions (TCS).
Tussen Equipe/Inverko Compounding en de van Gansewinkel groep is een principe akkoord voor de overname van de recyclingactiviteiten van WEEE kunststoffen (Waste Electrical an Electronic Equipement) op de locatie Emmen. Deze kunststofstromen werden voorheen al voor van Gansewinkel in opdracht verwerkt en zullen in de toekomst onder eigen beheer van Van Gansewinkel, worden gerecycled. Dochteronderneming Synaplast in Duitsland werd verkocht aan de huidige directeur en voormalig eigenaar. Inverko werd in juni 2014 eigenaar van 100 procent van de aandelen Synaplast.
In de vennootschap zitten na de verkoop van Synaplast en Equipe geen operationele activiteiten meer en alle recyclingactiviteiten werden beëindigd. Selwyn Duijvestijn werd benoemd tot CEO en Simon Jost tot commissaris. Inverko gaf 3,5 miljoen nieuwe aandelen A voor 0,10 per stuk uit aan Kuikens bv, (Martijn Kok). Voor 90 procent van deze aandelen geldt een lock-up periode van twaalf maanden. Daarbij betaalde Kok 50.000 euro aan Inverko als boedelkrediet. Daarnaast werden 2,8 miljoen aandelen uitgegeven aan het participatiefonds MountainShield Capital Fund, (Selwyn Duijvestijn), voor 0,20 per aandeel. (beurskoers 0,75) Voor al deze aandelen geldt een lock-up van twaalf maanden. Na afronding van de transacties zal Kuikens een belang hebben van circa 45 procent en Capital Fund van circa 35 procent. Selwyn van MountainShield, Martijn Kok van Kuikens en Simon Jost bezitten respectievelijk 40,55 procent, 45,17 procent en 4,86 procent van de aandelen. Van de kapitaalstortingen van 800.000 euro in totaal, ook het boedelkrediet meegerekend, zal in totaal 150.000 euro beschikbaar zijn voor boedelkosten en de crediteuren van Inverko. Henk Alssema, treedt af, net als de commissarissen Daniel Zethoven en Theo Lodewijkx. Alssema bouwde zijn belang in de vennootschap geheel af. Het Mountainshield fonds had door de transacties in 2016 een rendement van 23% en rekent nu 2,65% per jaar aan kosten plus 20% van het rendement en transactiekosten. Uitstappen kost 0,5%. De lege beurshuls Inverko heeft nu een beurswaarde van 5 miljoen euro.
Ioniqa
Nationaal Icoon Ioniqa in Eindhoven is begin oktober 2024 door de rechtbank Oost-Brabant failliet verklaard, nadat tientallen miljoenen euro’s werden opgebruikt. De onderneming ontving in 2021 tot 2,7 miljoen euro aan overheidssubsidie en 10 miljoen euro van een aandeelhouder voor de uitbreiding van de fabriek in Geleen. Voor de bouw van een fabriek in Geleen haalde het bedrijf in 2019 een bedrag van 12 miljoen euro op bij het ministerie van Economische Zaken, het Nationaal Groenfonds, Coca-Cola en de aandeelhouders. Dankzij dat project werd het bedrijf dat jaar uitgeroepen tot een van de drie Nationale Iconen van Nederland, een verkiezing van de meest kansrijke Nederlandse oplossingen voor wereldwijde vraagstukken. In 2022 investeerde Koch Technologies ook nog eens 30 miljoen euro in het bedrijf. Begin 2024 ontving het bedrijf nog een ‘substantieel bedrag’ van investeringsfonds Infinity Recycling. In juli werd oprichter-directeur Hooghoudt vervangen door Michiel Hoogendijk (ex-AkzoNobel), die zich toen nog positief uitliet over de verwachtingen voor het bedrijf. Het bedrijf zegt de afgelopen tien jaar weliswaar veel vooruitgang te hebben geboekt met de ontwikkeling van zijn technologie om op industriële schaal PET-plastics te recyclen, maar te zijn gehinderd door goedkope plastic uit olieproducten. Ook zou het bedrijf last hebben gehad van een onderontwikkelde aanvoer van oude PET-flessen en het uitblijven van wettelijke standaarden voor recycling. Curator Bob Sijben moet het faillissement afwikkelen. Ioniqa Technologies werd in 2009 opgericht door ondernemer Tonnis Hooghoudt, als afsplitsing van de Technische Universiteit Eindhoven. Het bedrijf ontwikkelde een technologie voor het recyclen van plastic PET-flessen. In het populaire televisieprogramma De Wereld Draait Door vertelde oprichter Hooghoudt destijds dat dankzij de ‘unieke’ technologie van Ioniqa een kwart van al het plastic wereldwijd eindeloos hergebruikt zou kunnen gaan worden. Bovendien zou er daardoor geen aardolie meer nodig zijn om nieuwe plastic flessen te maken. Wij zijn een van de meest concurrerende economieën ter wereld, en dat zijn wij mede door dit soort ondernemers”, zei toenmalig staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat Mona Keijzer, die de uitverkiezing bekend maakte. In een verklaring zegt Ioniqa dat door eerder genoemde oorzaken het grootschalig inzetten van haar geavanceerde technologie ‘economisch onhaalbaar’ bleek. Ook zusterbedrijven Polyester Now bv en Circulair Pet Plastic Upcycling bv uit Rotterdam Botlek zijn failliet. Uit de jaarrekening van Ioniqa over 2023, die eind vorige maand werd gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel, blijkt dat het Brabantse bedrijf pas eind 2025 verwachtte om een serieuze omzet te gaan draaien. Door een grote afschrijving op de grond en fabriek boekte Ioniqa vorig jaar een megaverlies van 39 miljoen euro. Daardoor gingen ook de financiële buffers van het bedrijf in rook op. Waar het eigen vermogen van Ioniqa eind 2022 nog een riante 29 miljoen euro bedroeg, was dat eind vorig jaar bijna 10 miljoen euro negatief. In het financiële verslag waarschuwde het bedrijf al voor haar voortbestaan afhankelijk te zijn van externe financiers en aandeelhouders.
MSN Milieu Service Nederland
Milieu Service Nederland werd opgericht in de jaren ’80, toen het gebruik van computers en printers, zowel op het werk als thuis, zorgde voor een sterke toename van papiergebruik. Voor de eerste klanten vernietigde het bedrijf papier en vertrouwelijke documenten. Later kwamen er ook voor andere afvalstromen strenge milieuvoorschriften en nam het afval scheiden een vlucht. Milieu Service Nederland sprong hierop in en groeide uit tot een bekend, landelijk, allround bedrijf in de afvalbranche. Het onderdeel Plastic Recycling Amsterdam recycled plastic afval. In de recyclingfabriek in Amsterdam maken ze gebruik van Magnetische Dichtheid Scheiding (MDS): een speciale technologie die het recyclen van gemengde plastic afvalstromen aanzienlijk efficiënter maakt. Het plastic afval wordt gewassen en fijngemalen tot kleinere deeltjes. Hiermee worden de verschillende plastic types van elkaar losgemaakt. De mix van verschillende plastic typen worden dan door MDS techniek in 1 processtap gescheiden naar tot wel 4 verschillende plasticsoorten. Deze soorten hebben een puurheid van tot wel >99%. Dit eindresultaat komt qua kwaliteit dicht in de buurt van nieuw plastic en is hierdoor uitstekend herbruikbaar voor nieuwe producten
John Peeters
In 2015 sluit de provincie Limburg het afvalverwerkingsbedrijf John Peeters in Maastricht, als blijkt dat het bedrijf veel meer afval had liggen dan toegestaan De provincie plaatst vanwege brandrisico voor de zekerheid 24-uurs brandwachten. Een half jaar later gaat het bedrijf failliet, de provincie blijft achter met 2,3 miljoen euro aan schulden.
Polystyreneloop/PSLoop
De proeffabriek voor recycling van bouwpiepschuim in Terneuzen is nog geen jaar na de opening al failliet en curator Benne van leeuwen start. De twintig medewerkers zijn hun baan kwijt en bijna 4 miljoen euro subsidie is verdampt. de fabriek werden oude isolatieplaten uit de bouw verwerkt tot een nieuwe grondstof: polystyreengranulaat, een geschikt product voor circulair bouwen. Er waren zelfs al plannen voor de bouw van een tweede, grotere fabriek in Terneuzen. Die zou 20 tot 25 miljoen euro kosten. Het bedrijf opgezet als coöperatie, verklaart op zijn website dat tal van onverwachte tegenvallers, zoals gestegen energieprijzen en gevolgen van de pandemie, de proeffabriek financieel de das hebben omgedaan. Ook kwam er te weinig volume aan oud isolatieschuim binnen en bleek de verwerking in een fabriek toch iets ingewikkelder dan in een kleine proefopstelling. In een grotere fabriek lopen dingen anders dan verwacht. Het proces moet worden verfijnd. De medewerkers die ontslag is aangezegd, is gevraagd zich beschikbaar te houden voor een eventuele terugkeer. Recycling van slooppiepschuim gebeurt nog nergens in Europa. Om de circulaire economie aan te jagen, stak de Europese Unie 2,7 miljoen euro in de 15 miljoen euro kostende proeffabriek. De provincie droeg 1 miljoen euro bij, de coöperatieleden telden 4 miljoen euro neer. De rest is geleend. De coöperatie PSLoop telt een kleine 800 leden. Voor de inzameling van bouwpiepschuim uit slooppanden is de afgelopen jaren met tal van partijen een Europees inzamelnetwerk met tal van laadpunten opgebouwd. Het Rijk heeft de PSLoop inmiddels opgenomen in het Landelijk Afvalbeheerplan. De proeffabriek kan per jaar 3000 tot 4000 ton polystyreen (EPS ofwel piepschuim) en 300 ton styrofoam (XPS, waaronder de blauwe isolatieplaten die onder meer Dow maakt) recyclen. In Europa zit 20 tot 40 miljoen ton aan isolatieplaten in woningen die vroeg of laat worden gerenoveerd of afgebroken.
Pryme
LyondellBasell, Infinity Recycling en staatsinvesteerder Invest-NL staken in mei 2023 zo’n 13 miljoen euro in cleantechbedrijf Pryme die in Rotterdam een fabriek bouwt, om gebruikt plastic op industriële schaal om te zetten in duurzame producten. De productie moet eind dit jaar starten en kan maximaal 40.000 ton plastic verwerken. In 2025 moet een tweede fabriek volgen. Bijna de helft van de investering, 6 miljoen euro, is afkomstig van Invest-NL.
Reko
Recycling Kombinatie (Reko) van Willem van Bentum is verkocht aan InfraVia Capital uit Frankrijk. Het bedrijf zet teerhoudend asfaltgranulaaat om in hoogwaardige grondstoffen voor de asfalt- en betonindustrie en zet jaarliojks 100 miljoen euro om. De winst bedraagt jaarlijks bijna 10 miljoen euro. InfraVia Capital zit ook voor een half miljard euro in Blue Phoenix Group (asrexycler). Naar schatting werd 225 miljoen euro voor het bedrijf betaald.
Reniwi
Renewi ontstond in 2017 nadat een jaar eerder de Britse afvalverwerker Shanks Group een akkoord met de eigenaren van Van Gansewinkel had bereikt over een overname. CEO van Renewi, Otto de Bont zet in op een omzet van 3 miljard euro in 2028. Het Nederlands-Britse bedrijf heeft minder sloop- en bouwafval te verwerken door de lagere hoeveelheden afval uit de bouw daalt de omzet. De uit de fusie van het Nederlandse Van Gansewinkel en het Britse Shanks ontstane afvalverwerker kondigde eerder aan 160 banen te schrappen, onder andere via gedwongen ontslagen. De meeste van die arbeidsplaatsen zijn in december 2023 verdwenen. De omzet is ongeveer 1,89 miljard euro en de nettowinst 66 miljoen euro. Renewi had al een notering in Londen en vanaf eind januari 2023 werden de aandelen ook verhandeld op de Amsterdamse beurs. Renewi heeft een zware periode achter de rug op de Londense beurs. In de afgelopen twee jaar is de koers gedaald van 100 pence naar 35p en ook Shanks had ook zelf de nodige problemen. De afgelopen jaren zijn de Britse contracten volgens het bedrijf nu allemaal afgeschreven en alle verliezen zijn nu genomen, inclusief het effect dat de Brexit heeft op de export van Brits afval.’ In een ander probleemdossier, de grondreiniging in Moerdijk, verwacht Renewi de productie de komende tijd weer te kunnen opvoeren. Renewi hoopt op beleggers die geïnteresseerd zijn in het groene karakter van het recyclingbedrijf. De balans had een leverage van 3 maar door met de opbrengst de netto schuldpositie terug te brengen hoopt het concern op 2,5 keer de bruto winst met een streven naar 2. Het verhogen van de brutomarge van 3% naar 8% moet daar ook bij helpen evenals dividenduitkeringen, die het bedrijf recent heeft teruggeschroefd. Zondagavond 3 september 2023 brak erom 22:10 een grote brand uit op het bedrijfsterrein aan de Kajuitweg in Amsterdam . Er zijn geen mensen gewond geraakt. Iets na middernacht was de brand weer onder controle. er is elk jaar wel brand bij het bedrijf. Eerder was er in 2017, 2018, 2019, 2021 en 2022 ook al een brand bij Renewi. Spice investments funds van DM Equity heeft een belang van 5,6 % in het bedrijf en Coast Capital Management heeft op 26 september het belang verhoogd van 6,01 naar 8,47 procent. Macquarie is bereid omgerekend zo’n 737 miljoen euro te betalen voor de hele onderneming. Het overnamevoorstel is door het bestuur van Renewi afgewezen. Het bestuur verzocht aandeelhouders ‘met klem’ op dit moment niks te doen. Het bod van Macquarie onderwaardeert de aandelen van Renewi fundamenteel, schrijft het bestuur in een online verklaring. Het management gaat de Britse activiteiten voor de zomer van 2024 verkopen. Op 30 mei komt Renewi met de jaarcijfers. Vooral afvalverwerker ATM in Moerdijk waar gevaarlijk afval wordt verwerkt heeft problemen. Mogelijke koper is Macquarie Asset Management. Renewi gaf eerder al aan dat de resultaten in het boekjaar 2024 lager zouden uitvallen dan de markt verwacht en dat het tweede jaarhelft beter zal zijn dan de eerste. Het aandeel daalde naar 6,68 euro. En het afgelopen jaar daalde de omzet en de winstgevendheid inderdaad en werd meteeen de verkoop van UK Municipal aangekondigd. Die verkoop zal volgens CEO Otto de Bont de winst “substantieel” verbeteren en ook de kasstroom aanjagen. “De aandeelhouderswaarde verbetert”, aldus de topman. Door de desinvestering verbetert de vrije kasstroom van Renewi per direct met 15 tot 20 miljoen euro. En de EBIT-marge stijgt met tenminste 50 basispunten. De totale impact van de verkoop van UK Municipal is volgens Renewi 154 miljoen euro. Dat is inclusief de transactiekosten. Netto schat Renewi de kosten op ongeveer 57 miljoen euro. Renewi meldde verder dat ATM afgelopen jaar 100 kiloton aan TGG, ofwel thermisch gereinigde grond, heeft overgedragen. De omzet daalde in het afgelopen boekjaar fractioneel naar 1,7 miljard euro. De afval- en recyclingspecialist met een notering op het Damrak liet toen ook weten dat dankzij voortdurende kostenverlagingen, digitalisering, uitvoering van strategische initiatieven en een sterk momentum in de tweede jaarhelft de onderliggende EBIT-marge zou zijn verbeterd. De onderliggende EBIT kwam afgelopen jaar uit op 105,5 miljoen euro, terwijl dit een jaar eerder nog 131,7 miljoen euro was. Analisten rekenden op een daling tot 108 miljoen euro. Het verlies kwam afgelopen jaar uit op 30,9 miljoen euro. Een jaar eerder was er juist nog een winst van bijna 67 miljoen euro. Dit verlies was het gevolg van de verkoop van UK Municipal, waar Renewi een bijzondere last van 64,5 miljoen voor noteerde. De vrije kasstroom daalde van 25,3 miljoen naar 20,9 miljoen euro. Zo kwam de kernschuld eind maart dit jaar uit op 368 miljoen euro, in lijn met het voorlopige cijfer. De schuldratio bedroeg 2,1. Renewi kondigde een slotdividend aan van 5 pence per aandeel. Renewi had al aangekondigd dat het over het boekjaar 2024 een “bescheiden” dividend zou uitkeren. Voor het nieuwe boekjaar verwacht Renewi een terugkeer naar omzetgroei en een “significante” verbetering van de marge, “in lijn met de huidige consensus’. Er wordt gerekend op een stijging van de omzet naar ruim 1,9 miljard euro met een onderliggende EBIT van 126 miljoen euro. Renewi herhaalde verder de doelstellingen voor de middellange termijn, met onder meer een onderliggende EBIT-marge van 8 tot 10 procent en een autonome omzetgroei van meer dan 5 procent per jaar. Het aandeel Renewi krijgt per maandag 24 juni 2024 een notering in de Britse FTSE 250 index. Renewi en Freepoint Eco-Systems International hebben de intentie aangekondigd om een langdurige en strategische samenwerking aan te gaan voor de productie van grondstoffen voor de geavanceerde recycling van plastic afval. De samenwerking is gericht op het voorkomen dat end-of-life plastics worden verband door de ontwikkeling van de benodigde sorteer- en verwerkingsinfrastructuur. Het doel is om 80.000 ton grondstof te leveren voor de eerste geavanceerde recyclinginstallatie van Freepoint Eco-Systems in Europa, gevestigd in Gent. Door hun krachten te bundelen, spelen de bedrijven naar eigen zeggen in op de groeiende vraag naar duurzame oplossingen voor afgedankte kunststoffen en het gebruik van pyrolyse-olie om gerecyclede producten te maken. De omzet van Renewi steeg in het eerste kwartaal, dat eindigde op 30 juni 204, met 3 procent op jaarbasis naar 434,4 miljoen euro, dankzij hogere volumes in de kernsegmenten en inputprijzen. De onderliggende EBIT viel 3 procent hoger uit op 22,3 miljoen euro. Desalniettemin is er eind juni een hoger schuld van 430,8 miljoen euro. Dat was een kwartaal eerder 368,1 miljoen euro. Renewi kreeg goedkeuring van de Britse toezichthouder CMA voor de verkoop van UK Municipal in de loop van dit kalenderjaar.
Rutgers Milieu
In mei 2020 ging afvalrecycler Rutgers Milieu in Doetinchem failliet. De opruimkosten liepen in de tonnen.
Schenk recycling
Het Openbaar Ministerie heeft begin november 2020 14.800 euro boete geëist van het Almeerse Schenk Recycling en haar 35-jarige directeur. Daarvan is de helft voorwaardelijk. Het bedrijf zou zich schuldig hebben gemaakt aan valsheid in geschrifte en het witwassen van 45.647 kilo aan oud ijzer. De totale waarde: ruim 8.000 euro. Volgens de officier voerde Schenk Recycling tussen 1 januari 2018 en 13 maart 2019 onjuiste gegevens in het verplichte Digitaal Opkopers Register (DOR). In dit systeem moeten de naam en adres van de verkoper worden ingevoerd om heling van gestolen goed tegen te gaan. Bij klanten die oud ijzer inleverden, werden geen legitimatiebewijzen gekoppeld of er ontbraken voorletters bij de achternamen. Er werden zelfs vier personen als verkoper ingevoerd, die ten tijde van de verkoop al waren overleden. Van de twintig verkopers die werden benaderd in het strafrechtelijke onderzoek naar Schenk Recycling, bleken er achttien bij navraag nergens van af te weten. De officier denkt wel te weten hoe dat komt. Een van de broers van de directeur zou namelijk tegen een getuige hebben gezegd dat ze soms gewoon een naam uit het telefoonboek kiezen, als een verkoper zich niet kan legitimeren. Het recycling bedrijf ontkent de aanklachten en wijt het aan misverstanden.
Schippers
Het Groningse Schippers Recycling ging in 2019 failliet. De provincie schat de kosten in op ‘ettelijke miljoenen’ en probeert die te verhalen op de verhuurder van het terrein.
Talen Recycling
Afvalbedrijf Talen Recycling in Staphorst stortte 1000 ton afval op de openbare weg. De Gemeente had een ultimatum gesteld om het afval van de Westerparallelweg te verwijderen. De vergunning werd ingetrokken. Talen en de Gemeente zouden grond ruilen om twee wegen met elkaar te kunnen verbinden. Talen stelt dat de gemeente de vergunning zou regelen voor het geruilde terrein en daarbij in gebreke is gebleven. De 49-jarige eigenaar Albert T. uit Staphorst zit in voorarrest, verdacht van poging tot doodslag, mishandeling en vernieling. T. werd dinsdag 17 december aangehouden omdat hij een medewerker van de Milieustraat aan de Hesselterlandweg in Meppel met een voorwerp zou hebben geslagen. T. zou de nieuwe eigenaar van het terrein met een brandende snijbrander aan hebben gevallen die daarbij in de hals werd geraakt. Ook zou T. met zijn truck zijn ingereden op het slachtoffer. Een eerder werd T. ook al opgepakt op verdenking van huisvredebreuk, nadat hij zijn voormalige terrein was binnengedrongen. In de nacht van 31 oktober op 1 november 2018 woedde er een grote brand op het terrein aan de Hesselterlandweg in Meppel. Een paar uur eerder was het huurcontract van T. opgezegd en plaatste de eigenaar en verhuurder van het bedrijventerrein zeecontainers bij de ingang van het terrein, om te voorkomen dat de afvalverwerker het terrein op kon. T. werd op 21 mei 2019 persoonlijk failliet verklaard. Hij had op dat moment nog recyclingbedrijven in Staphorst en Stadskanaal. Ook bij die vestigingen kwam hij regelmatig in opspraak. Al jaren heeft T. een conflict met de gemeente Staphorst over een grondruil. Op het terrein in Stadskanaal woedde in 2017 al een grote brand. Sindsdien ligt de provincie in de clinch met de afvalverwerker.
Thedos
Het bedrijf Thedos uit Emmen is failliet verklaard. Thedos is verantwoordelijk voor de stinkende afvalbalen op het terrein van Inter Baarslag in Hardenberg. Thedos kreeg een dwangsom van 200.000 euro van het ministerie van Infrastructuur en Milieu opgelegd, omdat het bedrijf weigerde om 800 balen afval afkomstig uit Ierland van 1.300 kuub op het oude terrein van Inter Baarslag BV. weg te halen. De gemeente Hardenberg legde het bedrijf vergeefs een dwangsom van 1.500 euro per dag op, voor iedere dag dat het afval er nog lag.
180 partijen hebben 24 januari 2017 in Den Haag het Nationaal grondstoffenakkoord getekend met afspraken om de Nederlandse economie te laten draaien op herbruikbare grondstoffen. Namens het kabinet tekenden staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) en minister Kamp (Economische Zaken) en namens het Nederlandse bedrijfsleven Hans de Boer (VNO-NCW) en Michaël van Straalen (MKB-Nederland). Unilever neemt als een van de ondertekenaars het voortouw door in 2025 honderd procent recyclebaar plastic te gebruiken voor hun verpakkingen. Met de omschakeling naar een circulaire economie wordt Nederland veel minder afhankelijk van grondstoffen uit het buitenland. Onderzoek toont aan dat tot 2023 de circulaire economie in Nederland goed is voor een marktwaarde van 7,3 miljard euro per jaar en 54.000 banen. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg, innovatieve startups, financiële instellingen, de vakbeweging en milieuorganisaties hebben hun handtekening gezet onder het akkoord. Het Nationaal Grondstoffenakkoord bouwt voort op het in september gepresenteerde plan van het kabinet voor de omslag naar een circulaire economie. Binnen een half jaar worden op de onderwerpen biomassa, voedsel, kunststoffen, maakindustrie, bouw en consumptiegoederen concrete plannen vastgesteld. Daarin komt te staan welke stappen worden gezet voor een volledig circulaire economie in 2050.
Umincorp
Umincorp was 50% eigenaar van Plastic Recycling Amsterdam en nam de aandelen van de huidig joint venture partner over en zo volledig eigenaar worden van het Amsterdamse bedrijf. De gehele recyclingketen, van scheiding van verschillende soorten plastic tot de productie van grondstof voor nieuwe toepassingen, kwam dankzij een investering in november 2023 van Invest-NL onder beheer van Umincorp die vervolgens 17 januari 2024 failliet werd verklaard. De Amsterdamse locatie verwerkte jaarlijks meer dan 20 kiloton huishoudelijk plastic afval dat gewassen, vermalen tot flakes en magnetisch gescheiden werd. Het PET-materiaal van Plastic Recycling Amsterdam en andere bronnen werd in de recent geopende fabriek van Umincorp Polymers in Rotterdam verder verwerkt tot korrels die dienden als grondstof voor nieuwe consumenten verpakkingen en zo een duurzaam alternatief bieden voor de productie van nieuw plastic. Dankzij de investeringen van Invest-NL en Energietransitiefonds Rotterdam het Amsterdamse recyclingfabriek Plastic Recycling Amsterdam (PRA) kon het concern een paar maanden langer voortbestaan en voor beide locaties nieuwe machine aanschaffen. Arjen Wittekoek de General Manager van Umincorp. De Urban Mining Corp Operations BV, kortweg Umincorp, haalde onder meer het plastic uit het huisvuil van de vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht en maakt daar kleine granulaatkorrels van wat producenten weer gebruikten als grondstof voor nieuw plastic.Eind 2022 opende het recyclingbedrijf een nieuwe hightech fabriek in Rotterdamen vorig jaar zomer nam het de rest van de aandelen over van Plastic Recycling Amsterdam (PRA), waar Umincorp al voor de helft eigenaar van was. Daardoor had het bedrijf de hele recyclingketen van plastic in eigen beheer, van scheiding tot nieuwe grondstof. Naast supermarkten als Albert Heijn haalde het ook cosmeticabedrijven binnen als klant. Toch lag de fabriek in Rotterdam sinds vorig jaar stil en is het bedrijf onlangs failliet verklaard. Operationeel gezien was 2023 hun beste jaar ooit, maar financieel gezien was 2023 juist het slechtste jaar ooit. Belangrijkste oorzaak: de lage marktprijzen van plastic dat in China en de VS van goedkope olie wordt gemaakt: de fossiele plastics. Daar valt door recyclingbedrijven niet tegen te concurreren. Zij kunnen door allerlei kostenstijgingen hun prijzen niet verlagen. De tarieven die producenten en grote merken voor hun plastic producten afdragen aan het Afvalfonds Verpakkingen – geld dat naar de recyclingbedrijven gaat – zijn volgens hem veel te laag. “Daar zou zeker 20 cent per kilo bij moeten. Nu ligt dat tarief ongeveer op 1,20 euro. Anders is er in deze markt geen rendabel businessmodel mogelijk. Veel recyclebedrijven draaien rode cijfers en het zal niet lang meer duren voor de rest ook omvalt. Voor recyclebedrijven als Umincorp speelt nog een ander probleem. De EU ziet gerecycled plastic nog vaak als afval. Daarom mag het bijvoorbeeld niet gebruikt worden in verpakkingen voor voedsel. De regels daarvoor zijn in 2022 aangescherpt. Alleen als het recyclaat voor 95 procent van plastic afval komt dat van tevoren is gescheiden en niet in de vuilniszak is beland, mag het voor plastic voor voedsel worden gebruikt. Maar Umincorp gebruikt juist plastic dat pas later in het huisvuil wordt gescheiden. Dat recyclaat wordt bijvoorbeeld door Albert Heijn gebruikt in voedselbakjes. “Dat mag niet meer”, zegt Wittekoek. “We hebben dus in Rotterdam een heel dure fabriek voor de voedingsindustrie gebouwd die we hierdoor vorig jaar hebben moeten sluiten.” Voordeel bij een nadeel: deze zogeheten Umincorp Polymers-fabriek is failliet en kan door een koper in zijn geheel worden overgenomen.
Van Werven Kunststofrecycling
Gespecialiseerd in het creëren van hoogwaardige grondstof uit post-consumer harde kunststoffen uit bouw- en bedrijfsafval en gemeentelijke milieustraten. Hergebruik van grondstoffen is één van de belangrijkste voorwaarden om onze aarde leefbaar te houden voor onze kinderen en kleinkinderen. Door de keten te sluiten en grondstoffen te hergebruiken, hebben we een belangrijke stap gezet om samen te verduurzamen.
De Europese Commissie heeft een plan voor recycling en trekt hiervoor ruim 6 miljard euro uit. Afval- en recycling bedrijven worden vanwege duurzaamheid en maatschappelijk nut zwaar gesubsidieerd door de Overheid en de EU. Dat maakt de afvalindustrie interessant voor investeringsmaatschappijen en beleggers. Veel van de tientallen miljoenen aan subsidies verdwijnen naar extravagante salarissen, bonussen en dividend van bestuurders en investeerders die de bedrijven op die manier compleet leeghalen en dan doorverkopen. Banken en investeerders staan in de rij om de fusies en overnames te financieren.
Invest-NL is de Nationale Financierings- en Ontwikkelingsinstelling van Nederland. Als toonaangevende impactinvesteerder is onze missie om financiering te verschaffen aan ondernemingen en innovaties die momenteel onvoldoende toegang hebben tot bestaande financieringsmogelijkheden. We werken samen met verschillende stakeholders, waaronder ondernemers, investeerders en ontwikkelingsspecialisten uit zowel de publieke als de private sector. We willen samen met hen de grote maatschappelijke transities waar Nederland voor staat versnellen om zo bijdragen aan een duurzaam en innovatief Nederland. Hierbij focussen we op de overgang naar een duurzame en circulaire economie, het bevorderen van betaalbare en toegankelijke gezondheidszorg en het stimuleren van technologische innovaties met het Deep Tech Fonds.
Het Energietransitiefonds Rotterdam is een initiatief van de gemeente Rotterdam met als doel de overgang naar duurzame energie in de regio te versnellen. Het fonds investeert in innovatieve projecten en bedrijven die een substantiële bijdrage kunnen leveren aan de energietransitie en de vermindering van de CO2-uitstoot in Rotterdam. Door financiële ondersteuning en begeleiding te bieden, stimuleert het Energietransitiefonds Rotterdam de ontwikkeling van nieuwe technologieën, processen en diensten die leiden tot een duurzame, toekomstbestendige energievoorziening.
De provincie Gelderland heeft 545.000 euro Europese subsidie (EFRO) beschikbaar gesteld voor drie projecten op het gebied van duurzame mestvergisting, de diagnose van multiple sclerose en de scheiding van kunststofflessen uit afval. EFRO staat voor Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Tot 2020 investeren de EU, overheden en bedrijven 285 miljoen euro in slimme en duurzame innovaties. Het bedrag moet verdeeld worden over de provincies Gelderland en Overijssel en gaat naar:
Clean Fuels uit Enschede en Dofco uit Ruurlo voor het ontwikkelen van nieuwe technieken voor de pyrolyse (vergassing) van mest. Een duurzaam alternatief dat zorgt voor een besparing van fossiele brandstof (aardgas) en halvering van de exportkosten.
Drug Target ID uit Nijmegen die samen het het MKB consortium Orikami een interactieve en gemakkelijke toepasbare applicatie (MS-app) ontwikkelt, die een persoonlijke diagnose en prognose op maat mogelijk maakt.