Energietransitie en groen vervoer

In een aantal gemeenten waar al is gebouwd, kunnen de woningen niet aangesloten worden omdat het stroomnetwerk vol is. Provincies en bouwbedrijven slaan alarm. Wel een woning, maar geen stroom. Dat is landelijk steeds vaker het geval, omdat het stroomnetwerk overvol is. Energiebedrijven willen klanten daarom stimuleren om opgewekte zonnestroom veel meer zelf te gaan gebruiken. Door de hoge terugleverkosten die energieleveranciers vragen is het soms zelfs voordeliger om zonnepanelen helemaal uit te schakelen dan ze aan te houden.

Ruim de helft van de bedrijventerreinen heeft ook geen capaciteit meer voor extra afname van elektriciteit. Bedrijven moeten in sommige regio’s tot zes of zeven jaar wachten op een stroomaansluiting. Netbeheerder Tennet houdt rekening met een tekort aan elektriciteit in Nederland na 2030 en waarschuwt nu al voor stroomstoringen van 14 uur. Dat komt onder meer omdat Nederland de komende jaren van het gas af wil en elektrisch wil laten rijden. De gevolgen van netcongestie zijn voelbaar binnen alle sectoren. Er is nog maar zeer beperkte ruimte voor nieuwe aansluitingen van grootschalige zon- en windprojecten. Zonne- en windparken moeten steeds vaker worden stilgelegd.

Nu netcongestie elektrificering in de weg blijkt te zitten wordt er toevlucht gezocht in het alternatief waterstof. Shell gaat in Keulen een grote waterstoffabriek bouwen. De zogeheten elektrolyser van 100 megawatt  krijgt de naam REFHYNE II en is naar verwachting in 2027 klaar voor gebruik. Met de fabriek wil Shell zijn activiteiten ter plekke deels verduurzamen en deels vercommercialiseren.  Shell zet voor 1 miljard euro ook een waterstoffabriek van 200 megawatt in Rotterdam neer. Dat is volgens het bedrijf een van de grootste waterstoffabrieken die momenteel in Europa worden gebouwd. ZeroAvia en KLM werken aan emissievrije waterstofmotoren voor grote regionale turbopropvliegtuigen. De aanleg van een netwerk voor groene waterstof in Noordwest-Duitsland door Gasunie is een stap dichterbij. De Duitse tak van het staatsbedrijf heeft met een tiental andere netbeheerders in Duitsland een plan gemaakt voor een pijpleidingstelsel dat zich door de hele Bondsrepubliek vertakt. Marktpartijen en netbeheerders uit Nederland en Duitsland werken aan  grensoverschrijdende waterstofinfrastructuur om de Nederlandse productie en import van waterstof te verbinden met de Duitse industrie. Om het belang ervan kracht bij te zetten ondertekenden Nederlandse en Duitse infrastructuurbedrijven, energiebedrijven en overheden in Duisburg overeenkomsten over het ontwikkelen van een waterstofcorridor tussen Nederland en Duitsland en over het gebruik ervan. Gasunie Deutschland is een dochteronderneming van Gasunie in Nederland en beheert 4.600 kilometer aan aardgasleidingen in Noordwest-Duitsland. Ze zijn als één van de vijftien Duitse netbeheerders betrokken bij het ontwikkelen van het Kernnetz, het Duitse waterstofnetwerk. Een gedeelte van het Duitse aardgasnetwerk zal in waterstofleidingen worden omgezet. Met het principebesluit legt Gasunie de intentie vast om in het Duitse Kernnetz te investeren. De infrastructuur om waterstof uit Zuid- en Noord-Europese landen naar  Nederland te brengen, om zo alsnog toegang te krijgen tot de waterstof, ontbreekt nog. Er is een vertraging van vier jaar bij de aanleg van de Delta Rhine Corridor. Deze infrastructuur moet het transport van groene waterstof van Rotterdamse haven naar het achterland realiseren en is met het uitstel waarschijnlijk pas in 2032 klaar.
Grote stroomstoringen aan de orde van de dag

Donderdagochtend 25 juli is opnieuw de stroom uitgevallen in delen van Vinkeveen. Er waren daar afgelopen weken al meerdere storingen. Bijna 10.000 huishoudens in Tilburg en een groot deel van het Centrum in Deventer kregen 23 juli 2024 te maken met stroomstoringen. In Capelle Oostgaarde zaten 22 juli 2.170 huishoudens tijdelijk zonder stroom. 20 juli was het raak in in een deel van Voorschoten waar vierhonderd huishoudens zonder stroom kwamen te zitten en in Den Haag vielen 1.000 aansluitingen weg en werkten ook de stoplichten niet meer. Twee weken geleden zaten bijna 2.000 klanten tijdelijk zonder stroom in Deurne en 15 juli zaten in Leidschendam 1.000 huishoudens zonder stroom. 14 juli viel de stroom weg bij veertig postcodes in Veghel en zat ook half Kempen in de nacht zonder stroom. 10 juli was er een grote stroomstoring in Deurne, Liessel en Griendtsveen en 2 juli was het raak in Kerkrade waar 1.354 klanten zonder stroom kwamen te zitten. 18 juni was een record met een grote stroomstoring die zo’n 17.000 adressen in Tegelen, Belfeld en Venlo trof. De economische schade voor bedrijven en winkels is enorm. De schade is meestal lastig of in het geheel niet te verhalen. Netbeheerders weten steeds meer bedrijven over te halen om de spits op het stroomnet te mijden.  Desondanks is het stroomnet nog overvol.

Eerste (test)laadstation op zee

Het Belgische bedrijf Parkwind heeft het eerste laadstation op zee geïnstalleerd voor elektrische schepen. Het station bevindt zich op ongeveer 47 kilometer van de kust in de Noordzee, bij het Nobelwind-windmolenpark, waar 50 windturbines staan. Het laadstation maakt gebruik van lokaal opgewekte groene energie om schepen die het windmolenpark onderhouden of materiaal transporteren op te laden. Het station levert een oplaadsnelheid van 2 tot 8 megawatt en kan ook worden gebruikt om conventionele dieselschepen van stroom te voorzien wanneer ze stil liggen, wat helpt om hun uitstoot te verminderen. Schepen kunnen automatisch aan- en afkoppelen bij het station. Het systeem is ontworpen om de bewegingen van het schip te volgen. Er is ook een systeem om te beschermen tegen overbelasting. Ook wordt zowel automatische als handmatige noodontkoppeling ondersteund. Parkwind meldt dat de installatie van het station slechts twee dagen heeft geduurd en dat dit het eerste laadstation ter wereld is dat direct stroom van windmolens op zee gebruikt om schepen op te laden. Momenteel is het een testopstelling. Parkwind wil samen met zijn Britse partner MJR de inzichten die het uit de tests verwerft gebruiken om volgend jaar een eerste commercieel station te bouwen. Dat moet tijdens het eerste kwartaal van 2025 gebeuren.

De subsidiepot tweedehands elektrische personenauto(SEPP) is leeg. 

Begin dit jaar stelde de Nederlandse overheid 29,4 miljoen euro beschikbaar om de aanschaf van een tweedehands elektrische auto aantrekkelijker te maken. In totaal is voor 14.700 gebruikte elektrische auto’s subsidie aangevraagd. Daarmee is het geld nu op, blijkt ook uit informatie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, die de subsidie uitkeert. De RVO geeft wel aan dat er mogelijk toch nog een beetje budget vrijkomt, doordat aanvragen voor de subsidie kunnen worden ingetrokken of afgewezen. De SEPP, of Subsidie Elektrische Personenauto’s Particulieren, werd in 2020 voor het eerst geïntroduceerd. Geïnteresseerden konden de subsidie aanvragen om een volledig elektrische personenauto te kopen die volgens de WLTP-norm een bereik van minimaal 120 kilometer heeft en waarvan de catalogusprijs tussen de 12.000 en 45.000 euro ligt. Consumenten konden maximaal 2000 euro krijgen voor een dergelijke auto. Hoewel de overheid vorig jaar nog instemde met een verlenging van de subsidie tot 2029, werd in april dit jaar aangekondigd dat de SEPP in 2025 stopt. 

Vanwege tegenvallende vraag naar elektrische auto’s maakte Polestar in 2023 een nettoverlies van 1,09 miljard euro.

Lithium voor hele EU in de toekomst uit Servië

Momenteel is 97 procent van het lithium in de EU afkomstig uit China. Ook meeste lithiumbatterijen worden in China gemaakt. Met een nieuwe overeenkomst hopen Duitsland en Servie het tij te keren. Autofabrieken zoals Mercedes, Volkswagen en Stellantis kunnen hun lithium voortaan in Servië kopen. De Jadarmijn in het westen van Servië is een van de grootste lithiumreserves van Europa. Servië hoopt met de nieuwe mijn zo’n 58 duizend ton lithium per jaar te winnen, genoeg voor 1,1 miljoen elektrische auto’s. Servië zou Europa kunnen voorzien van wel 90 procent van het benodigde lithium. Het grote mijnbouwbedrijf Rio Tinto zou de mijn bouwen. In Servië zijn er echter wel zorgen over de milieugevolgen van de mijn. Zo zouden er bossen moeten worden gekapt om lithium te delven, en kan het grondwater vervuild raken. In 2021 en 2022 waren er al demonstraties tegen de bouw van lithiummijnen in Servië. Het Constitutioneel Hof van Servië oordeelde deze maand dat de overheid niet zomaar een streep kon zetten door de lithiummijnbouw. De overheid had ‘de grenzen van haar bevoegdheid overschreden’, zei het hof. Als gevolg van het besluit van het hof maakte de Servische overheid deze week bekend dat de controversiële mijnbouw alsnog doorgaat. In 2028 kan er al lithium worden gewonnen. President Vučić probeert de zorgen bij zijn bevolking weg te nemen. Burgers uit de omgeving van Jadar hebben zich verenigd om de plannen tegen te houden. Tegenstanders van de mijn willen wegen en het spoor blokkeren als de overheid niet afziet van de plannen. De prijs van lithium is sinds eind 2022 met 80 procent gedaald, en de verwachting is dat die trend nog tot zeker 2027 gaat doorzetten. De prijs heeft onder andere zo ver kunnen vallen omdat het aanbod sneller is gegroeid dan de vraag. Komend jaar zal de productie naar verwachting met 32 procent groeien, terwijl de vraag maar met 23 procent gaat toenemen. Daarom bestaat de kans dat grote mijnbedrijven de productie juist gaan terugschroeven, nieuwe projecten gaan stopzetten en geen uitbreidingen gaan plannen voor de toekomst. Twee Chinese lithiumgiganten, Ganfeng Lithium Group Co. en Tianqi Lithium Corp. , leden de eerste helft van dit jaar zware verliezen.

Elektrische Carver Cargo

Het in 1994 door Ton van den Brink opgerichte  Friese Carver aan de Celsiusweg 26, 8912 AN Leeuwarden, ontwikkelaar van elektrische driewielers ging in 2009 failliet en maakte daarna een doorstart om in juli 2024 ondanks een extra investering van 1,8 miljoen euro opnieuw failliet te gaan. BNR Capital investeerde in 2021 nog 1,8 miljoen euro in Carver B.V., een bedrijf met in totaal 23 werknemers. BNR Capital verkreeg hiervoor een 23% minderheidsbelang. Het in 1994 door Ton van den Brink opgerichte  Friese Carver in Leeuwarden, ontwikkelaar van elektrische driewielers ging ondanks deze extra investering in juli 2024 opnieuw failliet. Carver liet in mei al weten liquiditeitsproblemen te ondervinden en begon met een reorganisatie. Het bedrijf moest in 2023 hoge kosten maken voor reparaties aan driewielers, die onder de garantie vielen. Mede daardoor leed het bedrijf een nettoverlies van bijna 2,9 miljoen euro. De schuldenlast was ondertussen opgelopen tot ruim 2 miljoen euro, hoger dan de waarde van alle bezittingen. Door de aanhoudende Coronacrisis en de extreem hoge containerprijzen, stonden de geprognotiseerde groei en marge van Carver zwaar onder druk.

Bolt

De Estse Uber-concurrent Bolt heeft 220 miljoen euro krediet verkregen om zich voor te kunnen bereiden op een beursgang. Topman en oprichter Markus Villig biedt met Bolt taxivervoer, maaltijdbezorging en scooterverhuur aan in meer dan 45 landen, voornamelijk in Europa en Afrika. In Nederland is Bolt vooral bekend als taxiplatform. Bij een financieringsronde in 2022 werd het bedrijf gewaardeerd op 7,4 miljard euro. In 2022 leed Bolt een nettoverlies van 72 miljoen euro op een omzet van 1,26 miljard euro, volgens de laatste gegevens van het bedrijf. Bolt trok vorig jaar juli een nieuwe financieel directeur aan van het Britse fintechbedrijf Revolut en verklaarde destijds in 2024 winstgevend te willen zijn. Topman Villig zei vorig jaar al dat ze het bedrijf in 2025 naar de beurs willen brengen. Voorlopig komt er geen vervanging voor de honderden deelfietsen die exploitant Bolt eind 2023 terughaalde van de Bossche straten. De gemeente blijkt niet eens op zoek te zijn naar vervanging en wil meer moeite steken in het beperken van overlast van fout geparkeerde deelfietsen en -scooters. Na de steden Gent, Antwerpen en Kortrijk, is Brugge alweer de vierde grote Belgische stad waar Bolt zijn taxidiensten aanbiedt. Om de komst van het Europese taxiplatform te vieren, introduceert Bolt een speciale promotieaanbieding: Bruggenaren krijgen 20 procent korting op alle ritten. Inwoners van Brussel die door een fysieke beperking dun in hun mobiliteitsopties zitten, kunnen ook terecht bij Bolt. Met de PBM-taxicategorie (Personen met Beperkte Mobiliteit) heeft het Europese taxiplatform een nieuwe categorie binnen de app gecreëerd. Ook Bolt Nederland denkt na over dergelijke plannen.

Audi Brussels

Dit jaar verdwijnen er 1400 banen, terwijl eind 2025 de overige 1.600 werknemers hun baan dreigen te verliezen. Eerder leek er nog baanzekerheid tot 2027, maar de terugvallende verkoop van de Audi Q8 e-tron dreigt die deadline met twee jaar te vervroegen. Ondertussen slaagt de directie er maar niet in om een opvolger te vinden voor de Audi A3, de A1, de e-tron en de Q8 e-tron varianten die er momenteel van de productieband lopen.

Fastned

Half juli 2024 opende het nieuwe snellaadstation Den Ruygen Hoek-West aan de A4 bij Hoofddorp, met een verdubbelde capaciteit van zestien voertuigen.  Het uitgebreide station is het grootste van Fastned in Nederland en is uitgerust met de snelste snelladers die op dit moment beschikbaar zijn: 400 kW-laders. Fastned gaat samen met Autopistas twee snellaadstations bouwen in de provincie Barcelona.

Goedopweg

Goedopweg, de provincie Utrecht en de gemeenten Utrecht en Amersfoort werken met MaaS-dienstverleners Gaiyo, Umob en VCCR/Automicle samen met als doel de MaaS Living Lab bij het gebruik van deelvervoer en het ov in de regio te stimuleren. In de mobiliteitsapps moeten op termijn kortingsregelingen geïntegreerd worden voor inwoners met een kleine beurs.
Voor deze groep willen overheden ook voor de vervoerder haalbare kortingsregelingen organiseren. Ook regelingen die de bereikbaarheid in de regio moeten verbeteren en de uitstoot van CO2 kunnen verminderen zijn een beoogd doel. Een ander idee is een kortingsregeling voor het ov voor gebruikers van P+R-terreinen.Het project is een vervolg op een eerdere MaaS-pilot uit 2022. Toen werkte de regio Utrecht samen met Gaiyo om MaaS beter van de grond te krijgen. Goedopweg is een samenwerking tussen de provincie Utrecht, de gemeenten Utrecht en Amersfoort, samenwerkingsorganisatie U10, Rijkswaterstaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De organisatie heeft als doel om de bereikbaarheid en leefbaarheid van de regio Utrecht te verbeteren en mobiliteit te verduurzamen.

Fatbikes

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft 3500 fatbikes van QMwheel in beslag genomen. De V20Pro van het bedrijf QMWheel voer je in een paar minuten op tot 45 km per uur.
Volgens de inspectie hebben deze fatbikes de technische kenmerken van een bromfiets, terwijl ze als elektrische fietsen aan de man worden gebracht. Voor een bromfiets zijn een typegoedkeuring, kenteken en WA-verzekering nodig. Ook moeten bestuurders een helm dragen en in het bezit zijn van een rijbewijs. Mocht blijken dat de in beslag genomen fatbikes inderdaad niet voldoen aan de Europese regels, dan verwacht de ILT van de Chinese fabrikant dat deze alle voertuigen terughaalt. Het is namelijk de verantwoordelijkheid van fabrikanten om te voldoen aan wet- en regelgeving. En ook importeurs en distributeurs hebben de verantwoordelijkheid om zich ervan te verzekeren dat aan wet- en regelgeving is/wordt voldaan.

Warmtepompen in de ban

De verkoop van warmtepompen is in de eerste helft van dit jaar flink weggezakt. In de eerste zes maanden zijn er 47.000 exemplaren verkocht, wat bijna een halvering is ten opzichte van de 88.000 van een jaar eerder.

Linemart GmbH

Eigenaar van het doorgestarte Timyo, producent van Keola, VanDijck en Muon e-bikes.  Timyo ging op 23 juli 2024 failliet en doorgestart door  VanDijck Mobility (VDM) en gefinancierd door Linemart. Timyo kampte al enige tijd met problemen, vooral door Corona en de lockdown in fabrieken van toeleveranciers, uitgestelde en/of bovenmatig gestegen kosten voor transporten van onderdelen en aflossing van Coronasteun. Volgens Zhu, de oprichter en CEO van Timyo, had het bedrijf in deze periode te maken met grote technische problemen met belangrijke leveranciers van motoren en batterijen. “We kregen te maken met ernstige technische problemen met onze belangrijkste motor- en batterijleveranciers, wat het vertrouwen in onze producten aanzienlijk ondermijnde. Timyo probeerde deze problemen intern op te lossen. Timyo werd geconfronteerd met een groot aantal financiële uitdagingen in de aanloop naar het faillissement. In een poging om de verkoop te stimuleren, gaf Timyo in het laatste kwartaal van 2023 fikse kortingen op hun fietsen, met als doel genoeg inkomsten te genereren om de salarissen van de werknemers te betalen. Deze strategie slaagde er echter niet in om de financiën van het bedrijf te stabiliseren. Timyo kwam zijn verplichtingen aan het pensioenfonds niet na. Het bedrijf werd voortgezet onder een nieuwe BV, VanDijck Mobility (VDM). Na een reorganisatie werden de (after) sales activiteiten overgenomen in VanDijck Mobility (VDM) en is het bedrijf binnen Roosendaal verhuisd naar een andere locatie, zonder assemblagefaciliteit, maar wel met verkoopkantoor en beperkte opslag. Keola en VanDijck werden opnieuw in de markt gezet en daar zouden de sportieve e-bikes van Muon later nog bij komen. Er werd miljoenen verlies op reparaties en garantiekwesties gelden.  Er zijn nu ook investeerders zoals Linemart GmbH aan boord, die de hele operatie en de supply chain financieel ondersteunen. Dealers ontvangen inmiddels al fietsen, facturen en nieuwsbrieven vanuit VDM. Linemart GmbH heeft serieuze plannen om de overgebleven merken Muon en VanDijck  groot te maken.  Het bedrijf is afgeslankt tot ongeveer 17 werknemers. Samen met VanDijck gaan ze in eerste instantie werken met twee modellijnen. De budget-lijn Voyage zal gaan van € 1500 tot € 2500. Daarboven komt de premium-lijn VanDijck, die varieert van € 2600 tot € 4000. Zo zal VanDijck meer en meer een premium e-bikemerk worden. In 2025 zullen ze de Voyage-lijn afsplitsen van VanDijck en als individueel merk positioneren. 

Niet alleen Babboe, maar ook andere merken zoals Vogue, Cangoo en Bakfiets.nl ondervinden problemen met brekende frames. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) onderzoekt al sinds februari deze populaire fietsen. Inspecteurs van de NVWA hebben meerdere bezoeken afgelegd aan eigenaren en leveranciers van de bakfietsen die voornamelijk door verkeersdrempels veel te lijden lijken te hebben. Familiebedrijf Europe Cycle Company BV van de Vogue Bike, opgericht in 2007 is ook onderzocht door NVWA evenals Cangoo de afgelopen zeven jaar tien meldingen van gebroken frames ontving, voornamelijk van hun driewielige modellen. De managing director van Cangoo, Daniël Popal, verklaarde dat het bedrijf samen met leveranciers onderzoek doet naar de mogelijke oorzaken van de breuken. “In één geval is vastgesteld dat de bakfiets werd gebruikt voor professioneel vervoer, wat buiten de ontwerpdoeleinden valt,” aldus Popal. Cangoo heeft onlangs besloten om met de verkoop te stopen. Bakfiets.nl benadrukt dat veiligheid hun hoogste prioriteit is. Directeur Jan Rijkeboer van Bakfiets.nl gaf aan dat er bij hen zelden frameproblemen voorkomen en dat gemiddeld acht frames per jaar worden vervangen, zodra er roest of een barst wordt geconstateerd, maar er zijn geen gevallen bekend waarbij gevaarlijke situaties zijn ontstaan.

Touringcarbedrijven komen in aanmerking voor de Subsidieregeling Aanschaf Emissieloze Touringcars (STour). De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), die de regeling uitvoert heeft 2 miljoen euro beschikbaar, waarvan de helft is bestemd voor touringcarondernemers en de andere helft voor concessiehouders in het openbaar vervoer. Voor touringcarbedrijven is er subsidie voor maximaal twee touringcars per aanvrager. Voor concessiehouders is er subsidie voor maximaal vijf touringcars per aanvrager. De subsidie is een percentage van de meerkosten die een onderneming heeft bij de aanschaf van een batterij-elektrische touringcar, vergeleken met een zelfde touringcar op diesel. Daarnaast heeft ook de grootte van een onderneming invloed op het subsidiebedrag. Zo ligt het maximale subsidiebedrag voor kleine bedrijven op 180.000 euro, voor middelgrote bedrijven op 150.000 euro en voor grote bedrijven op 90.000 euro.

Go Sharing stopt in Tilburg en Den Bosch en blijft alleen in Amsterdam nog actief. De scooters en fietsen, die naast in Tilburg en Den Bosch ook in tien andere steden staan, zullen binnenkort niet meer te gebruiken zijn. Volgens een medewerker wordt het personeel ontslagen en zullen aankomende weken de voertuigen van de straat gehaald worden. Vorig jaar werden de scooters ook al wegens ‘onverwachte omstandigheden’ uit Breda en Tilburg gehaald. In 2022 werd er ook al gesneden in het aantal steden waarin ze actief waren: toen trokken ze zich uit 32 van de 45 gemeenten terug.

Alphabet investeert de komende jaren nog eens 5 miljard dollar (4,6 miljard euro) extra in zelfrijdende elektrische auto’s

Zonnepaneel leveranciers en installateurs vallen bij bosjes om