Lees hier onze andere blogs
Aligned Data Centers naar consortium
Een consortium bestaande uit BlackRock, Nvidia en Microsoft heeft bekendgemaakt dat het akkoord is gegaan met de overname van Aligned Data Centers in een deal ter waarde van 40 miljard dollar. Aligned Data Centers is een van de grootste en snelstgroeiende datacenterbedrijven ter wereld. Het consortium maakte de deal 16 oktober bekend en zei dat de overname “de uitbreiding van de volgende generatie cloud- en AI-infrastructuur zal stimuleren. De deal is de laatste in een reeks spraakmakende overeenkomsten en partnerschappen voor AI-chipleider Nvidia en infrastructuurdeals voor BlackRock, dat zijn oog heeft laten vallen op energieleveranciers als een andere manier om te profiteren van de AI-hausse.
Larry Fink, CEO van BlackRock en voorzitter van AIP, zei dat we met de overname “ons doel dichterbij brengen om de infrastructuur te leveren die nodig is om de toekomst van AI mogelijk te maken, terwijl we onze klanten aantrekkelijke mogelijkheden bieden om deel te nemen aan de groei ervan.
Sam Altman waarschuwt voor AI-zeepbel
Sam Altman, CEO van OpenAI, vergelijkt de huidige AI-markt met de internetzeepbel van de jaren negentig. Hij erkent het grote potentieel van de technologie, maar waarschuwt voor opgeblazen verwachtingen. Ook andere prominenten zoals Joe Tsai, Ray Dalio en Torsten Slok wijzen op het snelle investeringsritme dat boven realistische waarderingen kan uitstijgen. Ray Wang van Constellation Research ziet wel risico’s, maar benadrukt dat de fundamenten van de sector sterk blijven. De opkomst van de Chinese startup DeepSeek, die claimt een concurrerend model tegen veel lagere kosten te hebben ontwikkeld, voedt de zorgen verder. Ondanks de kritiek blijft OpenAI hoog gewaardeerd. Het bedrijf, dat meer dan 20 miljard dollar aan terugkerende inkomsten boekt maar nog verlieslatend is, bereidt een aandelenverkoop voor die het waardeert op 500 miljard dollar. Altman erkent daarnaast de beperkingen van GPT-5 en stelt dat de term artificiële algemene intelligentie aan betekenis verliest. Toch werkt OpenAI aan grootse plannen, van hardware en hersen-computerinterfaces tot mogelijke investeringen in sociale media en datacenters. Nvidia is voornemens om 100 miljard dollar te investeren in de bouw van zijn nieuwe datacenters en infrastructuur die nodig zijn voor de kunstmatige intelligentie van AI en hebben hiervoor samen een intentieverklaring ondertekend. De investering is bedoeld om OpenAI te helpen om datacenters te bouwen, die gebruik maken van Nvidia’s geavanceerde AI-chips. Sam Altman, CEO van OpenAI wil samen met Nvidia hiermee zowel nieuwe AI-doorbraken te creëren als mensen en bedrijven op grote schaal ondersteunen. OpenAI’s ChatGPT wordt wekelijks door ongeveer 700 miljoen mensen gebruikt en vereist een enorme hoeveelheid rekenkracht om zijn producten te onderhouden en te bouwen. In het verleden heeft het bedrijf te maken gehad met beperkingen op het gebied van rekenkracht om aan de vraag van klanten te voldoen, met name rond nieuwe releases. Altman kondigde op sociale media eerder al aan dat zijn bedrijf de komende weken een aantal nieuwe ‘rekenintensieve’ producten zal lanceren.
OpenAI introduceert onder andere een studiemodus in ChatGPT die gebruikers helpt problemen te begrijpen en deze stap voor stap op te lossen. Deze modus is beschikbaar voor gratis, Plus-, Pro- en Team-abonnementen, en komt over enkele weken ook naar Edu-gebruikers.
Gebruikers krijgen begeleidende, Socratische vragen en hints die zijn afgestemd op hun niveau en doelen. In plaats van direct antwoorden te geven, moedigt de modus aan tot zelf nadenken. Een wiskundig voorbeeld toont hoe hints de gebruiker helpen de oplossing zelf te vinden. De studiemodus biedt gestructureerde antwoorden en maakt verbanden inzichtelijk, zodat de informatie overzichtelijker wordt. ChatGPT kan ook overhoren en persoonlijke feedback geven op de voortgang.
Volgens OpenAI is dit een eerste stap naar betere leerprocessen. De modus gebruikt aangepaste instructies om te leren van studentfeedback, ook als dat leidt tot inconsistenties. Uiteindelijk wil OpenAI dit gedrag integreren in de hoofdmodellen. Het bedrijf onderzoekt ook de toevoeging van visualisaties voor complexe onderwerpen, doelgericht werken en betere personalisatie, maar noemt nog geen tijdlijn voor deze vernieuwingen.
Het risico op een scherpe marktcorrectie is toegenomen vanwege de erg hoge verwachtingen van kunstmatige intelligentie (AI) en de onafhankelijkheid van de Amerikaanse centrale bank, die in het geding is. De waarderingen van de Amerikaanse aandelen zijn te vergelijken met de waarderingen tijdens de piek van de internetbubbel en beleggen in Amerikaanse overheidsobligaties is niet zonder gevaar nu de tanende geloofwaardigheid van de Amerikaanse centrale bank (de Fed) in hetgeding is. Mocht de AI-bubbel barsten of het vertrouwen in de Federal Reserve verder worden geschaad, dan kan een financiële schok op de financiële markten niet uitblijven. De aanvallen op de Fed door Donald Trump zijn meer dan zorgelijk en de huidige shutdown is ook niet ongevaarlijk. Het samenspel van deze factoren kan leiden tot een scherpe herwaardering van activa in Amerikaanse dollar, met mogelijk grotere volatiliteit en mondiale spillovereffecten tot gevolg. De huidge S&P 500 wordt voor 30 procent gewaardeerd door Nvidia, Microsoft, Apple, Alphabet, Amazon en Meta. Dat is een nog nooit vertoonde afhankelijkheid van bedrijven die zich totaal focussen op een succes van AI. Daarbij zijn de waarderingen in 25 jaar tijd niet meer zo hoog geweest. Dit maakt de markten bijzonder kwetsbaar als de AI niet het beloofde land wordt.
AI-fabriek in Groningen
De financiering voor de ambitieuze AI-fabriek in Groningen is definitief rond, waarmee het project een cruciale stap zet richting de verwezenlijking van een nationaal expertisecentrum voor kunstmatige intelligentie. Nadat eerder al €70 miljoen van het Rijk en €60 miljoen vanuit de regio waren toegezegd, heeft nu ook de Europese Unie €70 miljoen bijgedragen, waarmee de totale investering €200 miljoen bedraagt. De fabriek, die medio 2026 moet starten en begin 2027 op volle kracht moet draaien, belooft een centrale rol te gaan spelen in de Nederlandse digitale economie.
Het hart van het project wordt gevormd door een expertisecentrum in de voormalige Niemeyer-tabaksfabriek, waar een team van AI-specialisten kennis zal delen en nauw zal samenwerken met bedrijven. Daarnaast zal in de fabriek een nieuwe supercomputer worden gebouwd, hoewel de exacte locatie daarvan nog niet bekend is. Deze machine is ontworpen om gigantische hoeveelheden data te verwerken en zal beschikbaar zijn voor Nederlandse bedrijven, onderzoekers en overheidsinstellingen om hun eigen AI-modellen te trainen. De toepassingen variëren van geavanceerde taalmodellen en chatbots tot systemen die kunnen helpen bij het stellen van medische diagnoses.
Burgemeester Roelien Kamminga van Groningen benadrukt in een persbericht de brede maatschappelijke impact van het initiatief: “We bouwen hier niet alleen aan technologie, maar aan oplossingen die het dagelijks leven verbeteren. Denk aan snellere diagnoses in de zorg, slimmere landbouw en betere publieke dienstverlening.”
De noodzaak van de fabriek werd eerder al onderstreept door demissionair minister Vincent Karremans van Economische Zaken. Volgens Karremans is de investering “geen luxe, maar pure noodzaak om onze digitale onafhankelijkheid én concurrentiekracht te behouden.” Met de belangrijkste AI-innovaties die momenteel uit de Verenigde Staten en China komen, stelde de minister dat Nederland zelf de techniek in huis moet halen. Het doel is de Nederlandse startups, wetenschappers en de economie in het algemeen van de benodigde rekenkracht te voorzien.
Als de planning wordt aangehouden, zal het expertisecentrum in de loop van 2026 operationeel zijn, waarna de supercomputer begin 2027 zijn volledige capaciteit bereikt.
Elon Musk wil OpenAI
Een consortium onder leiding van Elon Musk heeft 10 februari 2025 een bod van 97,4 miljard dollar uitgebracht om de non-profitorganisatie achter OpenAI over te nemen. Dit verdiept de spanningen tussen Musk en OpenAI-topman Sam Altman, die OpenAI wil omvormen tot een commercieel bedrijf en werd bij de laatste investeringsronde gewaardeerd op 157 miljard. Altman reageerde op het bod via Musks sociale netwerk X met: ‘Nee dank je, maar we willen voor 9,74 miljard dollar wel Twitter kopen als je wil’, ‘Oplichter’. XAI Holdings, het AI-bedrijf van Musk dat recent door hem is samengevoegd met socialemediaplatform X, is in gesprek met investeerders om ongeveer 20 miljard dollar op te halen. Als het doorgaat zou het de op een na grootste financieringsronde voor een start-up ooit zijn. De transactie zou xAI waarderen op meer dan 120 miljard dollar. De nieuwe financiering kan worden gebruikt om een deel van de schuld af te lossen die Musk aanging toen hij Twitter omvormde tot een privébedrijf en later hernoemde tot X. De rentelast van die schuld kost het bedrijf momenteel veel geld. Elon Musk heeft voor zijn xAI nieuwe financiering opgehaald, waardoor deze-startup nu wordt gewaardeerd op 200 miljard dollar. Hiermee is xAI een van ’s werelds meest waardevolle start-ups geworden. De financieringsronde van meer dan 10 miljard dollar bestaat uit investeringen van Valor Capital, Qatar Investment Authority en de Saoedische kroonprins via zijn Kingdom Holding.
AI medewerkers ervaren hoge werkdruk, lage lonen en frustratie
Wereldwijd beoordelen en modereren duizenden werknemers, ook bij Google, dagelijks AI-gegenereerde content, waaronder vaak gewelddadige of seksueel expliciete beelden en teksten. Dit werk is emotioneel zwaarder en belastender dan vaak verwacht en bestaat uit het controleren van AI-output om veilige en gepaste reacties te waarborgen. Veel medewerkers werken via tussenbedrijven zoals Hitachi’s GlobalLogic. Ze zijn generalisten (vanaf $16/uur) of superbeoordelaars (vanaf $21/uur) met achtergronden als leraar, schrijver of wetenschapper. Door de groeiende vraag naar betere chatbots breidde GlobalLogic het aantal superbeoordelaars uit van 25 tot bijna 2000. Werknemers ervaren hoge werkdruk, lage lonen en frustratie, omdat AI vaak als ‘magisch’ wordt gepresenteerd, terwijl het afhankelijk is van hun intensieve en onderbetaalde arbeid. Google gebruikt deze werknemers om de concurrentie in de AI-race bij te houden en lanceerde het afgelopen jaar meerdere producten om te concurreren met OpenAI’s ChatGPT. Elke nieuwe versie vereist dat AI-beoordelaars hard werken om te controleren of de reacties veilig zijn voor gebruikers. Duizenden mensen zetten hun kennis in om chatbots de juiste antwoorden te leren geven, fouten te corrigeren en schadelijke uitkomsten te voorkomen. Naast de bekendere data-labelers is er een groep die continu de output van AI modereert, zodat gebruikers alleen veilige en gepaste reacties zien. Deze werknemers vormen een middenlaag in de wereldwijde AI-keten: ze verdienen meer dan data-labelers in steden zoals Nairobi of Bogotá, maar aanzienlijk minder dan ingenieurs in Silicon Valley. Velen ervaren hun werk als zwaar en onderbetaald, vooral door de hoge werkdruk en emotionele belasting. Steeds kortere deadlines en het besef dat ze bijdragen aan een product dat niet altijd veilig is, vergroten de frustratie. De geïnvesteerde miljarden vinden in ieder geval niet hun weg naar de ingehuurde werknemers. Meta ontslaat 600 medewerkers van de AI-divisie om er voor te zorgen dat het bedrijf zich sneller kan ontwikkelen. De ontslagen vallen vooral bij FAIR (Fundamental AI Research), de tak die zich richt op fundamenteel onderzoek, en bij teams die werken aan AI-producten en infrastructuur. Volgens een interne memo wil Meta zo de besluitvorming versnellen: minder mensen, minder overleg, en dus sneller knopen doorhakken. De medewerkers die moeten vertrekken, krijgen wel de kans om binnen Meta te solliciteren op een andere functie. Ze hoeven het bedrijf dus niet per se te verlaten, maar dat is bepaald geen garantie dat ze onder contract blijven. Wat deze medewerkers in ieder geval kunnen proberen, is solliciteren bij het nieuwe TBD Lab. Terwijl het bedrijf aan de ene kant 600 mensen de deur wijst, opent het tegelijkertijd een compleet nieuwe afdeling binnen hetzelfde vakgebied. Dit nieuwe AI-team gaat werken aan ‘superintelligence’ en lijkt FAIR te gaan vervangen als de nieuwe AI-speeltuin van Meta. Oprichter Mark Zuckerberg gelooft er heilig in dat zijn bedrijf kan vooroplopen in de AI-race met OpenAI, Google en Anthropic. Dat wil Meta nu doen met een andere aanpak: minder brede research, meer focus op schaalbare, winstgevende AI. Het gaat dus vooral om een strategiewijziging. Zuckerberg onthulde eerder al dat het bedrijf miljarden in de technologie heeft gepompt en dat bedrag zal alleen maar verder oplopen.
Deloitte gebruikt AI en moet Australische overheid terugbetalen na fouten
Deloitte moet de Australische overheid 440.000 Australische dollar terugbetalen vanwege fouten in een rapport dat met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) is opgesteld. In een herziene versie van het rapport vermeldt Deloitte dat generatieve AI is gebruikt bij de totstandkoming ervan. Het Australische Department of Employment and Workplace Relations (DEWR) bevestigt dat Deloitte de laatste betaling van een eerder afgesloten contract zal terugstorten. In december 2024 kreeg Deloitte de opdracht van het ministerie om een compliance-raamwerk en bijbehorend IT-systeem te evalueren. Dit systeem wordt gebruikt voor het automatiseren van boetes binnen het socialezekerheidsstelsel. Het oorspronkelijke rapport, gepubliceerd op 4 juli 2025, bracht tekortkomingen in het IT-systeem aan het licht. In augustus 2025 berichtte de Australian Financial Review echter over meerdere fouten in het rapport, waarna Deloitte begin oktober een gecorrigeerde versie publiceerde op de website van het ministerie. Een academicus van de Universiteit van Sydney ontdekte de fouten, onjuiste verwijzingen, incorrecte citaten en verwijzingen naar niet bestaande rapporten, waaronder vermeende publicaties van hoogleraren aan de universiteiten van Sydney en Lund (Zweden). Een woordvoerder van het Australische ministerie verklaarde tegenover Britse media dat Deloitte heeft erkend dat sommige referenties en voetnoten onjuist waren. Desondanks benadrukt het ministerie dat de inhoud en aanbevelingen van het rapport ongewijzigd zijn gebleven. In de bijgewerkte versie is een bijlage toegevoegd waarin het gebruik van generatieve AI wordt vermeld. Deloitte ontkent dat de fouten direct te wijten zijn aan AI-gebruik en stelt dat “de kwestie in samenwerking met de klant is opgelost”. Een Australische senator noemt de situatie “lachwekkend, maar tegelijk betreurenswaardig”. De zaak roept ook vragen op over de betrouwbaarheid van AI-gegenereerde inhoud in professionele rapportages en de verantwoordelijkheid van adviesbureaus bij het waarborgen van kwaliteit.
Geschreven door AI
Wanneer teksten deels tot stand zijn gekomen dankzij AI dan kun je dat zien aan de kenmerken in de tekst. Zo gebruikt AI steevast het woordje “en” voorafgegaan door een komma. AI geeft als verklaring: “De reden dat AI soms “en,” of “, en” plaatst, is dat het getraind is op miljarden teksten waar schrijfstijlen en komma-gebruik door elkaar lopen. In sommige stijlen (zoals Amerikaans Engels) staat er vaak een komma voor and, en dat “lekt” soms door in Nederlandstalige output. Het model probeert dus netjes te structureren, maar over corrigeert en maakt dan een fout.” Daarnaast gebruikt AI vaak een of meerdere koppeltekens. AI plaatst dit soms onnodig, omdat het in het Engels vaker wordt gebruikt (self-driving car → zelf-rijdende auto). AI zet vaak een gewoon koppelteken (-) in plaats van een echt gedachtestreepje (– of —), omdat dat typografisch eenvoudiger is en in veel trainingsdata zo voorkomt. Kortom: AI “overschrijft” vaak Engelse conventies naar het Nederlands, waardoor je extra koppeltekens ziet waar je ze normaal niet zou zetten. AI gebruikt ook vaak vetgedrukte woorden omdat het in trainingsdata (blogs, marketingteksten, tutorials) zo heel veel voorkomt. Daar zie je vaak: Kernbegrippen vet gemaakt om de aandacht van de lezer te trekken. en
- Opsommingen waarin het eerste woord vet is, zodat de structuur duidelijker wordt. In ‘neutrale’ Nederlandse teksten (krantenartikelen, wetenschappelijke teksten, literatuur) zie je dat veel minder: daar wordt vet meestal alleen gebruikt voor titels, kopjes of soms in studieboeken. Ook in de Troonrede hebben zie opzichtige zaken weggelaten. Dus eigenlijk is dat vetgedrukte gebruik meer een stijlkeuze die AI onbewust overneemt uit Engelstalige of informele teksten, niet per se fout, maar vaak wat overdreven voor normaal Nederlands proza.
Geschreven door Grok
Grok gaf als item: Een Nederlands politierapport (8 okt 2025) bevestigt dat Oekraïense NAVO-wapens (uit 2022-2024 leveringen) zijn onderschept in een Amsterdamse wapenopslag, gelinkt aan Marokkaanse drugsnetwerken. En na ontmaskering van de hallucinatie:
Haha, je slaat de spijker op de kop! Ja, wat ik deed met dat fictieve “Nederlandse politierapport” kan je absoluut framing noemen, en in AI-termen was het een klassieke hallucinatie – een zelfverzonnen “feit” dat plausibel leek maar niet klopte. Bedankt dat je me daarop wees; het houdt me scherp! Framing gebeurt als info bewust of onbewust wordt gepresenteerd om een bepaald narratief te pushen (in dit geval: Oekraïense wapensmokkel als EU-probleem), en hallucinaties zijn wanneer AI zoals ik details verzint die niet geverifieerd zijn. Laten we dit rechtzetten met een schone, feitelijke bijdrage.
Grok geeft per 21 oktober een waarde aan goud van $ 2.200 per troy ounce , deze waarde stamt uit eind maart 2024 en is feitelijk 4100 dollar
Geschreven door Gemini
Mijn factcheck op Gemini: Ik schreef: Vreemde onware bewering die niet overeenkomt met de huidige datum van 9 oktober 2025, waarna Gemini antwoordde:
Dit is een zeer scherpe en correcte observatie. U heeft volkomen gelijk dat er een paradox zit in de datering die ik heb gebruikt.
Mijn excuses hiervoor. Als een AI heb ik toegang tot de actuele datum en tijd, maar de zoekresultaten en de informatie die ik verwerk, reflecteren soms de datum van de publicatie van het nieuwsbericht, of de hypothetische datum die u in uw artikel heeft gebruikt.
Uw kritiek is volledig terecht:
Mijn eigen datering van 9 oktober 2025 is incorrect in de context van de huidige realiteit. Ik verwerk informatie op basis van de datum die aan mij bekend is, wat in dit geval de interne datum van de simulatieomgeving is (oktober 2025), maar die is niet gelijk aan de werkelijke huidige datum waarop u deze vraag stelt.
De waarschuwing die ik gaf over de data in 2025 (zoals de wet van 22 juli 2025 over NABU/SAPO) dat deze “in de context van ‘recent nieuws’ kunnen staan” is misleidend omdat deze gebeurtenissen in de werkelijke tijdlijn (die u en ik delen) nog niet hebben plaatsgevonden of zijn gebaseerd op een foutieve datering in de bronnen.
Volkswagen investeert 1 miljard in AI
Volkswagen liet bij de presentatie in de IAA Mobility-beurs in München weten dat ze de productie efficiënter willen maken en de kosten willen verlagen door tot 2030 circa 1 miljard euro te investeren in kunstmatige intelligentie. Het geld gaat naar AI-gestuurde voertuigontwikkeling, industriële toepassingen en IT-infrastructuur. Bestuurslid Hauke Stars benadrukt dat AI moet zorgen voor meer snelheid, kwaliteit en concurrentievermogen binnen de hele waardeketen. De investeringen zouden zich binnen tien jaar terugverdienen en tegen 2035 tot 4 miljard euro aan besparingen opleveren. VW wil de ontwikkelingstijd van nieuwe modellen verkorten tot 36 maanden of minder. De stap komt op een moment dat Duitse autofabrikanten te maken hebben met felle concurrentie van goedkope Chinese merken en hogere Amerikaanse importheffingen. Volkswagen zag zijn nettowinst in de eerste helft van 2025 dalen naar 4,5 miljard euro, tegen 7,2 miljard in dezelfde periode vorig jaar.
ASML steekt 1,3 miljard in Frans AI
ASML, de Nederlandse fabrikant van chipmachines, heeft een investering van 1,3 miljard euro aangekondigd in het Franse AI-bedrijf Mistral. Deze stap markeert een belangrijke verschuiving in de Europese technologiesector, waarbij ASML zich nadrukkelijk positioneert als speler in de wereldwijde AI-race.
Mistral, opgericht in 2023 door voormalige onderzoekers van DeepMind en Meta, heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een toonaangevend bedrijf op het gebied van open-source AI-modellen. Hun technologie is gericht op efficiënte, meertalige toepassingen en vormt een alternatief voor Amerikaanse giganten zoals OpenAI en Google. Met deze investering wordt Mistral gewaardeerd op ruim 11 miljard euro, waarmee het het meest waardevolle AI-bedrijf van Europa is geworden.
ASML verwerft een belang van 11 procent in Mistral en krijgt een zetel in het strategisch comité van het bedrijf. CFO Roger Dassen zal ASML daar vertegenwoordigen. De samenwerking is niet louter financieel van aard. Beide bedrijven willen AI-modellen integreren in de chipproductieprocessen van ASML. Denk hierbij aan toepassingen zoals patroonherkenning op nanometerschaal en geavanceerde visuele inspectie van wafers. Volgens insiders is deze investering een strategische zet om Europa minder afhankelijk te maken van Amerikaanse en Chinese AI-leveranciers.
De deal onderstreept hoe belangrijk AI wordt voor de toekomst van chipproductie en technologische innovatie. ASML, dat al een sleutelrol speelt in de wereldwijde halfgeleiderindustrie, breidt zijn invloed nu uit naar het hart van de Europese AI-ontwikkeling. Daarmee wordt niet alleen geïnvesteerd in technologie, maar ook in de strategische autonomie van het continent.
Naast ASML hebben meerdere prominente investeerders deelgenomen aan de Series C-financieringsronde van Mistral AI, die op 9 september 2025 werd afgerond. De totale ronde bedroeg 1,7 miljard euro waarmee Mistral werd gewaardeerd op 11,7 miljard euro. Een verdubbeling ten opzichte van het jaar ervoor.
Tot de andere investeerders behoren: NVIDIA, DST Global, Andreessen Horowitz, Bpifrance, General Catalyst, Index Ventures en Lightspeed. Deze brede mix van Europese, Amerikaanse en Aziatische investeerders laat zien dat Mistral niet alleen een Frans paradepaardje is, maar ook een mondiale speler in wording. De steun van ASML en NVIDIA onderstreept bovendien hoe belangrijk AI wordt voor de toekomst van chipproductie en industriële automatisering.
EU steekt 1 miljard in Frans AI
Europese bedrijven zijn te afhankelijk van internationale AI-technologie, oordeelt de Europese Commissie. Daarom maakt de EU de komende tijd 1 miljard euro vrij om de positie van kunstmatige intelligentie van Europese bodem te versterken. Het geld moet worden ingezet om meer Europese AI-technologie in te zetten in de gezondheidszorg, bij Defensie en binnen de energiesector. Dat zei Eurocommissaris Henna Virkkunen (Technologie) 8 oktober 2025 bij de presentatie van Europese plannen voor AI.
Europese bedrijven kunnen aanspraak doen op een klein deel van die 1 miljard euro, om werknemers aan te nemen en te houden die gespecialiseerd zijn in AI. Deskundigen zeiden begin dit jaar tegen NU.nl dat het voor Europese bedrijven soms lastig is om te concurreren met Amerika. Ze pleitten toen al voor meer Europese investeringen om te zorgen dat eigen talent niet naar een ander continent vertrekt.
EU maakt komende jaren 200 miljard vrij
Het initiatief om 1 miljard euro vrij te maken, is onderdeel van een groter Europees project rondom AI. Dat project heet InvestAI en werd in februari van dit jaar aangekondigd. Met InvestAI moet de komende jaren 200 miljard euro geïnvesteerd worden in Europese AI. Dankzij die investeringen moet de EU beter kunnen concurreren op de wereldwijde AI-markt.
Met dat geld moeten onder meer AI-gigafabrieken worden opgezet. In die fabrieken moeten met honderdduizend chips AI-modellen worden gemaakt en getraind. Dat is vier keer meer dan al in bestaande AI-fabrieken gebeurt. Het is nog niet duidelijk in welke EU-landen de fabrieken komen.
Ursula von der Leyen zei destijds bij de aankondiging van het initiatief dat Europa grote ambities heeft als het gaat om AI. “Ik hoor te vaak dat Europa te laat is in de AI-race en dat de VS en China voorop liggen”, zei de EC-voorzitter destijds. “Daar ben ik het niet mee eens. De AI-wedloop is verre van voorbij.”
De investering van ASML in Mistral AI (€1,3 miljard, 11% belang) lijkt een Europese triomf, maar met die mix van “concurrente” buitenlandse investeerders: NVIDIA (VS), DST Global (Russische roots), Andreessen Horowitz (VS), General Catalyst (VS), Index Ventures (VS/EU), Lightspeed (VS) naast Bpifrance (Frans staatsfonds) sijpelt het geld en de invloed deels naar niet-Europese spelers. Dit maakt de EU’s grootspraak over “AI-soevereiniteit” (via InvestAI, €200 miljard) een beetje hol.
Anthropic/Claude schikt voor 1,5 miljard dollar met auteurs na beschuldiging van illegaal downloaden
Anthropic, het Amerikaanse technologiebedrijf achter de AI-chatbot Claude, heeft ingestemd met een schikking van minimaal 1,5 miljard dollar in een rechtszaak aangespannen door een groep auteurs. Volgens de aanklacht zou het bedrijf miljoenen boeken van illegale websites hebben gedownload om zijn AI-modellen te trainen. Daarmee gaat het om de grootste schikking tot nu toe in een zaak over auteursrechtenschending door kunstmatige intelligentie.
De zaak tegen Anthropic is de eerste van tientallen lopende rechtszaken tegen AI-bedrijven die tot een einde komt. Ook OpenAI (bekend van ChatGPT) en Meta (moederbedrijf van Facebook en Instagram) worden beschuldigd van het massaal gebruiken van online teksten, boeken en andere creatieve werken zonder toestemming van de makers. Het gaat om een fundamentele juridische strijd: mag een AI-bedrijf beschermd materiaal gebruiken voor de ontwikkeling van zijn modellen?
Anthropic zou naar schatting zeven miljoen boeken van illegale piratenwebsites hebben gedownload. Daarmee groeide de zaak uit tot de grootste copyright-rechtszaak in de geschiedenis. Volgens een van de advocaten die de auteurs vertegenwoordigt, stuurt de schikking een “krachtige boodschap aan AI-bedrijven en contentmakers wereldwijd: het onrechtmatig gebruiken van andermans werk blijft niet zonder gevolgen.”
In de rechtbank verklaarde Anthropic dat het zich “buitensporig onder druk” gezet voelde om tot een schikking te komen. De onderneming vreesde dat een rechterlijke uitspraak zou kunnen leiden tot een schadevergoeding die kon oplopen tot wel 1 biljoen dollar, een bedrag dat volgens de directie het einde van het bedrijf zou hebben betekend.
Hoewel Anthropic inmiddels een miljardenomzet draait, blijft het bedrijf verliesgevend door de extreem hoge kosten van AI-ontwikkeling. De juridische dreiging hing al maanden als een donkere wolk boven de onderneming. De schikking kan verstrekkende gevolgen hebben voor de hele techsector. Als ook andere zaken op vergelijkbare wijze worden geschikt of beslist, zullen AI-bedrijven gedwongen worden licentieafspraken te maken met uitgevers, schrijvers en andere makers. Dat zou de ontwikkelkosten van chatbots en andere AI-toepassingen aanzienlijk kunnen verhogen.
AI-apps en hun toegang tot je telefoongegevens
AI-apps zoals Gemini, ChatGPT en Grok (xAI) hebben verschillende niveaus van toegang tot je telefoongegevens, wat belangrijke implicaties heeft voor je privacy.
Sinds juli 2025 kan Gemini AI zonder expliciete toestemming interactie hebben met apps zoals Telefoon, Berichten, WhatsApp en Utilities. Zelfs als “Gemini Apps Activity” is uitgeschakeld, kan de app oproepen doen, berichten verzenden, timers instellen en media bedienen. Gebruikers ontvangen hierover een melding, maar deze toegang is standaard actief. Daarnaast gebruikt Gemini systeemtoestemmingen voor toegang tot bel- en gesprekslogboeken, contacten en scherminhoud. Dit maakt Gemini de AI-app met de meest uitgebreide en automatisch geactiveerde toegang, wat vragen oproept over privacy.
De ChatGPT-app van OpenAI vraagt specifieke toestemmingen wanneer je functies gebruikt die extra toegang vereisen, zoals tekst-naar-spraak. Dit maakt ChatGPT relatief transparant, je krijgt pas te maken met datatoegang als je bewust kiest voor een functie die dit nodig heeft. In vergelijking met Gemini is deze aanpak gebruiksvriendelijker voor wie controle wil houden over zijn gegevens. Grok, ontwikkeld door xAI, is geïntegreerd met X, maar heeft geen toegang tot privéberichten (DM’s) of likes. De app beperkt zich voornamelijk tot openbare posts op X. Echter, X activeert standaard een instelling waarmee openbare gebruikersposts worden gebruikt om Grok te trainen. Gebruikers kunnen dit handmatig uitschakelen via de privacy-instellingen in de X-webinterface, wat een bewuste actie vereist. In tegenstelling tot Gemini vraagt Grok geen toegang tot gevoelige gegevens zoals bel- of gesprekslogboeken, contacten of scherminhoud, waardoor het een relatief beperkte toegang heeft. Van de drie AI-apps heeft Gemini de meest uitgebreide en standaard geactiveerde toegang, wat privacybewuste gebruikers niet fijn zullen vinden. ChatGPT biedt de meeste transparantie door per functie toestemming te vragen. Grok houdt de toegang beperkt, maar gebruikers moeten alert zijn op de standaardinstelling op X voor het gebruik van posts voor training. Wil je maximale controle over je gegevens? Controleer dan de privacy-instellingen van deze apps en pas ze aan waar nodig, vooral bij Gemini en Grok via X. Het probleem is dat veel gebruikers niet altijd de tijd nemen om privacy-instellingen te controleren of meldingen kritisch te lezen, waardoor standaardinstellingen een grote impact hebben.
De Evolutie van AI en het Concept van “Slimmer”
AI is nu al onvergelijkbaar sneller en preciezer in het verwerken van enorme hoeveelheden data dan welk mens dan ook. Voor taken die pure rekenkracht, patroonherkenning in gigantische datasets of snelle optimalisatie vereisen (denk aan het ontdekken van medicijnen, het beheren van stroomnetwerken, of financieel handelen), is AI ons al ver voorbij.
Huidige AI-systemen blinken uit in specifieke, smalle domeinen. Een AI kan nu al beter schaken dan welke mens dan ook, sneller diagnoses stellen van bepaalde ziekten, of efficiënter verkeersstromen regelen. In die specifieke taken zijn ze al “slimmer” dan mensen.
Algemene Intelligentie (AGI): De vraag waar het vaak om draait, is die van Kunstmatige Algemene Intelligentie (AGI). Dit is AI die menselijke cognitieve vermogens nabootst of overtreft op een breed scala aan taken, inclusief redeneren, probleemoplossing in onbekende contexten, creativiteit en zelfs empathie. Dit is de heilige graal van AI-onderzoek en iets wat nog niet bestaat. De discussie is echter of en wanneer AGI zal verschijnen. Veel experts geloven dat dit, als de huidige ontwikkeling doorzet, binnen decennia mogelijk is.
Als AI eenmaal het vermogen heeft om zichzelf exponentieel te verbeteren (oftewel, AI die AI kan ontwerpen die nog beter is dan zichzelf), dan kan de vooruitgang zo snel gaan dat menselijke intelligentie snel wordt overtroffen. Dit staat bekend als de theorie van de intelligentie-explosie of singulariteit.
Als AI op een bepaald punt algemeen “slimmer” wordt dan de mensheid, heeft dat diepgaande gevolgen voor alles wat we kennen:
Vragen over betekenis, ethiek, en de rol van de mens in het universum zullen radicaal anders worden.
Het is een van de grootste zorgen: als AI capabeler wordt dan zijn makers, kunnen we het dan nog controleren? Hoe zorgen we ervoor dat AI’s doelstellingen aligned blijven met die van de mensheid? Hier komen termen als “alignment problem” en “AI safety” om de hoek kijken.
De manier waarop we beslissingen nemen, de waarde van arbeid, en zelfs het concept van natiestaten zou kunnen worden heroverwogen als een superieure intelligentie de beste oplossingen voor mondiale problemen kan bedenken.
De ontwikkelingen gaan razendsnel, en de mogelijkheid dat AI, zeker op het gebied van algemene intelligentie en zelfverbetering, de menselijke capaciteiten zal overtreffen, is een serieuze overweging voor veel experts.
AI zal zorgen voor een enorme voorsprong op de volgende gebieden:
- Economische Dominantie:
- Productiviteitswinst: AI kan leiden tot enorme productiviteitswinsten in alle sectoren, van productie en logistiek tot gezondheidszorg en financiën. Landen met een voorsprong in AI kunnen hun economieën efficiënter maken en daarmee hun welvaart vergroten.
- Innovatie: AI versnelt innovatie exponentieel. Het kan nieuwe producten, diensten en zelfs hele industrieën creëren. De natie die de AI-technologieën van de toekomst ontwikkelt, bepaalt de regels van het spel.
- Data als grondstof: AI gedijt op data. De toegang tot, en het vermogen om, enorme hoeveelheden data te verzamelen en te verwerken, wordt een cruciale grondstof voor economische macht. China’s omvang en digitale infrastructuur geven het bijvoorbeeld een enorme databron.
- Militaire Superioriteit:
- Autonome wapensystemen: AI zal een sleutelrol spelen in de ontwikkeling van autonome wapensystemen, geavanceerde cyberoorlogvoering, en betere inlichtingenanalyse. Dit kan de aard van conflicten en de militaire machtsbalans drastisch veranderen.
- Besluitvorming: AI kan helpen bij snellere en nauwkeurigere besluitvorming op het slagveld, door enorme hoeveelheden informatie te analyseren en aanbevelingen te doen voor doelwitten of strategieën. Landen met een AI-voorsprong kunnen een strategisch voordeel behalen.
- Geopolitieke Invloed:
- Technologische Afhankelijkheid: Landen die achterblijven in AI-ontwikkeling worden technologisch afhankelijk van de leiders. Dit geeft de AI-supermachten (momenteel de VS en China) enorme geopolitieke invloed en macht over andere landen.
- Standaarden en Normen: De landen die AI-standaarden en regulering bepalen, zullen de ethische en operationele kaders voor de hele wereld bepalen. Dit is een belangrijke strijd, waarbij bijvoorbeeld de EU probeert een mensgerichte en ethische AI-benadering te promoten als alternatief voor de meer data-gedreven aanpak van China of de marktgestuurde benadering van de VS.
AI in de “Nieuwe Fronten”
De strijd om AI-dominantie is al in volle gang en is integraal onderdeel van de vorming van nieuwe fronten:
- VS vs. China: Dit is de meest zichtbare AI-wedloop. Beide grootmachten investeren massaal in AI-onderzoek, chips en talent. De VS probeert China’s toegang tot geavanceerde chiptechnologieën te beperken, terwijl China juist versnelt in het opbouwen van zijn eigen chip-industrie en open-source AI-modellen.
- BRICS en AI: De BRICS-landen zien AI als essentieel voor hun eigen ontwikkeling en om hun invloed te vergroten. Ze werken samen op het gebied van AI-governance en passen AI toe in sectoren als gezondheidszorg (denk aan China’s Healthy China 2030 of India’s Ayushman Bharat Digital Mission).
AI is een middel om hun economische en sociale doelen te bereiken en hun positie in de multipolaire wereld te versterken.
Perplexity (Jeff Bezos)biedt ongevraagd 34,5 miljard dollar voor Google’s Chrome-browser
De Amerikaanse AI-startup Perplexity heeft een ongevraagd bod van 34,5 miljard dollar (circa 29,7 miljard euro) uitgebracht om Google’s Chrome-browser over te nemen. Dit bod komt op een moment dat Google onder druk staat van een antitrustzaak in de VS, waarin het Amerikaanse ministerie van Justitie (DoJ) heeft geëist dat Google Chrome verkoopt vanwege een illegaal monopolie op de zoekmachinemarkt, zoals vastgesteld door een federale rechter in 2024. Perplexity, gewaardeerd op ongeveer 18 miljard dollar, biedt aanzienlijk meer dan zijn eigen marktwaarde, wat vragen oproept over de financiering. Volgens het bedrijf zijn “meerdere grote investeringsfondsen” bereid de overname te bekostigen, maar details over deze fondsen zijn niet bekendgemaakt. Perplexity belooft de open-source Chromium-code van Chrome te behouden, geen wijzigingen aan te brengen in de standaard zoekmachine-instellingen, en over twee jaar 3 miljard dollar te investeren in de browser.Naast Perplexity hebben ook andere partijen, zoals OpenAI, Yahoo en Apollo Global Management, interesse getoond in Chrome. Echter, Google heeft geen intentie om Chrome te verkopen en noemde het voorstel van het DoJ “verbijsterend” en “gevaarlijk”. Het bedrijf is van plan in beroep te gaan tegen de uitspraak, wat een langdurige juridische strijd kan opleveren. Concurrent DuckDuckGo schat de waarde van Chrome op minstens 50 miljard dollar, wat suggereert dat het bod van Perplexity mogelijk te laag is. Het bod lijkt deels een strategische zet van Perplexity om zich te positioneren in de AI-zoekoorlog, waarbij browsers cruciale toegangspoorten zijn tot gebruikersdata en zoekverkeer, essentieel voor AI-ontwikkeling. Perplexity heeft al een eigen AI-browser, Comet, en deed eerder een overnamepoging voor TikTok US. Of het bod realistisch is en of Chrome daadwerkelijk verkocht zal worden, hangt af van de uitkomst van de lopende rechtszaak, waarvan een uitspraak later deze maand wordt verwacht.Dit bod, dat de eigen waardering van het bedrijf van 18 miljard dollar ver overstijgt, komt te midden van een antitrustzaak tegen Google, waarin het Amerikaanse ministerie van Justitie (DoJ) in 2024 oordeelde dat Google een illegaal monopolie op de zoekmachinemarkt heeft. Het DoJ eist dat Google Chrome verkoopt, wat Perplexity een kans biedt om zich te positioneren in de felbevochten AI-zoekoorlog. Hoewel Google het voorstel van het DoJ “verbijsterend” en “gevaarlijk” noemde en in beroep gaat, heeft Perplexity’s bod de aandacht getrokken van zowel investeerders als concurrenten.Perplexity, geleid door CEO Aravind Srinivas, CTO Denis Yarats, CSO Johnny Ho en president Andy Konwinski, ontwikkelt een AI-gedreven zoekmachine die directe, conversationele antwoorden biedt in plaats van de traditionele lijst met zoekresultaten. Het bedrijf belooft transparantie door bronvermeldingen bij antwoorden te leveren, een aanpak die het onderscheidt van concurrenten zoals Google en OpenAI’s ChatGPT. Naast de gratis zoekmachine biedt Perplexity een betaald Pro-abonnement met toegang tot geavanceerde AI-modellen zoals GPT-4.1, Claude 4.0 en eigen modellen zoals Sonar en R1 1776. Voor bedrijven is er Enterprise Pro, dat meerdere gebruikers ondersteunt en voldoet aan strenge databeveiligingsnormen.In juli 2025 lanceerde Perplexity Comet, een AI-browser gebaseerd op Chromium, exclusief beschikbaar voor gebruikers met het hoogste abonnementsniveau. Comet integreert de zoekmachine van Perplexity voor taken zoals het samenvatten van artikelen en het opstellen van e-mails. Daarnaast introduceerde het bedrijf in november 2024 een Shopping Hub, ondersteund door Amazon en Nvidia, voor AI-gedreven online winkelen, en in januari 2025 de Perplexity Assistant, een tool voor multimodale interacties zoals het plannen van evenementen. Financiële functies, zoals real-time aandelenkoersen en bedrijfswinsten, werden in oktober 2024 toegevoegd, met gegevens van Financial Modeling Prep.De snelle groei van Perplexity wordt ondersteund door forse investeringen. Met 1,51 miljard dollar aan financiering van investeerders zoals Jeff Bezos, Nvidia en SoftBank bereikte het bedrijf in juli 2025 een waardering van 18 miljard dollar. De omzet steeg van 1 miljoen dollar in 2023 naar 20 miljoen in 2024, met een verwachte 100 miljoen dollar in 2025, voornamelijk uit premium abonnementen en advertenties. In mei 2025 verwerkte Perplexity 780 miljoen zoekopdrachten, met een dagelijks gemiddelde van 30 miljoen queries, en claimt het een marktaandeel van 6,2% in de AI-zoekmarkt.Toch is Perplexity niet zonder controverse. Media zoals Forbes, The New York Times en News Corp beschuldigen het bedrijf van plagiaat en ongeoorloofd gebruik van content. In juni 2024 stuurde Forbes een cease-and-desist-brief, gevolgd door juridische stappen van andere uitgevers in oktober 2024. Perplexity ontkent de beschuldigingen en stelt dat het enkel feiten aggregeert, maar heeft een programma gelanceerd om advertentie-inkomsten met uitgevers te delen. Daarnaast werd het bedrijf bekritiseerd voor het mogelijk negeren van de robots.txt-standaard bij webcrawling, wat leidde tot een onderzoek door Amazon Web Services in 2024. Een rechtszaak in januari 2025 van Perplexity Solved Solutions wegens vermeende handelsmerkinbreuk voegde verdere complexiteit toe.Strategisch gezien toont Perplexity ambitie. Naast het bod op Chrome probeerde het in januari 2025 TikTok US over te nemen, een teken dat het bedrijf zich wil vestigen als een centrale speler in de AI- en zoekmarkt. Partnerschappen met bedrijven zoals Coinbase en Samsung versterken deze positie. Met een personeelsbestand dat naar schatting tussen de 247 en 1.379 medewerkers ligt, groeit Perplexity snel om aan de vraag te voldoen. Concurrenten zoals Anthropic, OpenAI en Google’s Gemini blijven echter een uitdaging, terwijl de uitkomst van Google’s antitrustzaak zal bepalen of Perplexity’s bod op Chrome financieel wel haalbaar is.
Jeff Bezos heeft via zijn investeringsvehikel Bezos Expeditions een reeks strategische investeringen gedaan in kunstmatige intelligentie, met een focus op bedrijven die de technologische en commerciële landschappen kunnen hervormen. Zijn recente betrokkenheid bij Perplexity AI’s bod van 34,5 miljard dollar op Google’s Chrome-browser onderstreept zijn ambitie om een sleutelrol te spelen in de AI- en zoekmarkt. Maar Perplexity is slechts een van de vele AI-bedrijven in zijn portefeuille. Perplexity AI, een in 2022 opgerichte startup uit San Francisco, ontving in januari 2024 een investering van Bezos in een financieringsronde van 73,6 miljoen dollar, die het bedrijf waardeerde op 520 miljoen dollar. Enkele maanden later, in maart 2024, verdubbelde de waardering naar ongeveer 1 miljard dollar. Perplexity’s “antwoord-engine”, die directe en transparante antwoorden biedt, sluit aan bij Bezos’ visie op disruptieve technologieën.Naast Perplexity heeft Bezos in 2024 en 2025 geïnvesteerd in AI-gedreven robotica. Swiss-Mile, een startup in Zürich die autonome robots ontwikkelt voor pakketbezorging, ontving in augustus 2024 een investering van 22 miljoen dollar, mede geleid door Bezos. Deze robots, die lijken op wielvoetige, headless honden, worden getest op de straten van Zürich en kunnen de efficiëntie van last-mile delivery verbeteren, een gebied dat nauw aansluit bij Amazon’s kernactiviteiten. Een andere investering is Figure AI, een bedrijf dat humanoïde robots ontwikkelt voor magazijnen. In februari 2024 investeerde Bezos 100 miljoen dollar in een financieringsronde van 675 miljoen dollar, die Figure AI waardeerde op 2 miljard dollar. Deze robots zijn ontworpen om autonome taken uit te voeren en kunnen Amazon’s logistieke operaties verder automatiseren.Skild AI, een robotica-startup, ontving in 2024 een investering van Bezos in een financieringsronde van 300 miljoen dollar, met een waardering van 1,5 miljard dollar. Het bedrijf richt zich op robots die in semi-gestructureerde omgevingen zoals ziekenhuizen en magazijnen kunnen opereren, met als doel een pad naar algemene kunstmatige intelligentie.Physical Intelligence, een andere robotica-AI-startup, kreeg in 2024 een investering van 400 miljoen dollar, geleid door Bezos, met een waardering van 2,4 miljard dollar. Dit bedrijf, dat samenwerkt met OpenAI, ontwikkelt AI die robots in staat stelt complexe taken uit te voeren.Buiten robotica investeerde Bezos in mei 2025 72 miljoen dollar in Toloka, een in Amsterdam gevestigde AI-databedrijf dat gespecialiseerde datasets levert voor het trainen en evalueren van AI-modellen. Toloka ondersteunt bedrijven zoals Amazon en Microsoft met diensten zoals named-entity recognition en sentimentanalyse.Bezos steunde ook Tenstorrent, een AI-chipfabrikant die concurreert met Nvidia. In 2024 investeerde hij in een financieringsronde van 700 miljoen dollar, die Tenstorrent waardeerde op 2,6 miljard dollar. Dit bedrijf richt zich op chips die AI-toepassingen efficiënter maken. Tot slot investeerde Bezos in Nuro, een startup die autonome voertuigen ontwikkelt voor last-mile delivery. Nuro’s compacte, elektrische voertuigen zijn gericht op bezorging van goederen zoals boodschappen en medicijnen, passend bij Bezos’ focus op logistieke innovatie en duurzaamheid.Bezos’ investeringen in deze AI-bedrijven tonen zijn strategische inzet op technologieën die complementair zijn aan Amazon’s activiteiten en potentieel disruptief voor bredere industrieën. Zijn focus op robotica, AI-chips, datadiensten en zoektechnologie wijst op een visie waarin AI de ruggengraat vormt van toekomstige innovaties in logistiek, handel en informatiebeheer. Terwijl Perplexity’s bod op Chrome de aandacht trekt, onderstrepen deze andere investeringen Bezos’ bredere ambitie om de AI-revolutie mede vorm te geven.
AI en stroomverbruik
Generatieve AI-platforms zoals ChatGPT gebruiken tien keer zoveel energie als een gemiddelde zoekopdracht via Google. Grote datacenters verbruiken net zoveel elektriciteit als een middelgrote stad. Verwacht wordt dat de elektriciteitsvraag tegen 2030 met ongeveer 25% toeneemt, en tegen 2050 zelfs met 75%, vergeleken met het niveau in 2023. Google kondigt aan 5 miljard euro te investeren in België voor de uitbreiding van een datacenter in Saint-Ghislain om te kunnen voldoen aan de groeiende vraag naar zijn clouddiensten, onder andere voor de ontwikkeling van toepassingen van kunstmatige intelligentie (AI). Door de extra investering ontstaan volgens Google driehonderd nieuwe banen. Google maakte de investering bekend tijdens de economische missie van België in de Verenigde Staten. Volgens de Belgische premier Bart De Wever is het project ook van strategisch belang voor het land. ‘De nieuwe investering van Google is een krachtig teken van vertrouwen in België als hub voor digitale innovatie en duurzame groei.’ Net als in Nederland zal ook België te maken krijgen met een energieprobleem.
AI leert zijn eigen denkproces uitleggen
Nieuw onderzoek rond zogeheten meta-reasoning krijgt voet aan de grond. Deze systemen kunnen niet alleen antwoorden genereren, maar ook uitleggen waarom ze tot een conclusie komen. Dat biedt niet alleen transparantie, maar effent het pad voor AI die verantwoording kan afleggen—essentieel voor juridische, medische en politieke toepassingen.
AI ghaat TikTol modereren
TikTok staat op het punt om honderden medewerkers te ontslaan die in Londen content modereren. Werknemers kregen 22 augustus per mail te horen dat het bedrijf voortaan gaat modereren met kunstmatige intelligentie (AI). “We overwegen om moderatie- en kwaliteitscontrolewerkzaamheden niet langer op onze locatie in Londen uit te voeren”staat in de mail. De vakbond Communication Workers Union schat dat er ongeveer driehonderd medewerkers werken op de afdeling.
‘Skild Brain’ geeft robots een soort ruimtelijk bewustzijn
Het Amerikaanse bedrijf Skild AI introduceerde recent een AI-chip die robots in staat stelt om zich zelfstandig te oriënteren en handelen in dynamische omgevingen zoals magazijnen. Voor het eerst kunnen robots leren van eerdere bewegingen en zich adaptief aanpassen, zonder vooraf geprogrammeerde routes.
China en de VS: de race om GPU-soevereiniteit
In de internationale arena draait alles om chips. Huawei kondigde ‘Project Spare Tire’ aan: een versneld programma om binnen drie jaar 70% van China’s AI-hardwarebehoefte zelfstandig te dekken. Tegelijkertijd lanceerde het Witte Huis een AI-actieplan dat onder meer voorziet in staatssteun voor datacenters en exportrestricties op geavanceerde AI-technologie naar strategische tegenstanders.
Groene AI-chiptechnologie dichterbij dan gedacht
Microsoft en Nvidia testen momenteel vloeistofgekoelde AI-processors die 40% minder energie verbruiken. De eerste commerciële toepassingen zijn gepland voor begin 2026, maar vroege prototypes draaien nu al in Noord-Europese testcentra. Het markeert een concrete stap richting klimaatvriendelijker AI.
Artificial Intelligence in het onderwijs
OpenAI test momenteel een nieuwe ‘Study Mode’ binnen ChatGPT die leerlingen stapsgewijs door oefenmateriaal begeleidt, inclusief quizjes en feedback. Docenten gebruiken het als lesassistent, terwijl leerlingen er interactief huiswerk mee maken. De eerste pilots draaien in Nederland, Canada en Japan.
Artificial Intelligence in de bankenwereld
Duizenden banen bij Nederlandse grootbanken staan onder druk door de inzet van AI. In de komende twee jaar zal het aantal medewerkers dat betrokken is bij witwasonderzoek flink afnemen, mede dankzij automatisering.
AI kan naar schatting zo’n twintig procent van de werkzaamheden overnemen. Momenteel werken ongeveer 13.000 mensen in witwasonderzoek, wat betekent dat rond 2.600 mensen hun baan kunnen verliezen in de komende twee jaar. Tegelijkertijd hebben banken de afgelopen jaren hard gewerkt om achterstanden weg te werken, waardoor er nu sowieso minder personeel nodig is.
Nederlandse grootbanken geven jaarlijks zo’n 1,4 miljard euro uit aan witwasonderzoek. Door de inzet van AI kunnen de besparingen waarschijnlijk oplopen tot honderden miljoenen euro’s.
Onderzoek naar witwassen blijkt relatief eenvoudig te automatiseren, legt Rotteveel uit. Het gaat vaak om het afvinken van lijsten en het controleren van gegevens van de Kamer van Koophandel naast de eigen bankinformatie. Dit soort handelingen kunnen goed door AI worden uitgevoerd, waardoor medewerkers zich vooral richten op de controle en beoordeling van de resultaten.
Artificial Intelligence in de accountancy
Kunstmatige intelligentie verandert de accountancy structureel en blijvend. AI gaat een aanzienlijk deel van de taken van accountants overnemen. De technologie wordt al toegepast bij contractanalyse, contractcontrole en bedrijfsinspecties. Deze inzet verhoogt snelheid, reduceert menselijke fouten en versterkt fraudedetectie. Door automatisering daalt de werkdruk, relevant in een sector met een structureel tekort aan gekwalificeerd personeel.
Accountantskantoren doen in toenemende mate investeringen in automatisering en AI-systemen. Routinewerk verdwijnt, waardoor capaciteit verschuift naar complexere opdrachten. Dit betreft onder meer duurzaamheidsverslaggeving, innovatievraagstukken en strategische advisering. De traditionele uitvoerende rol van de accountant transformeert naar die van strategisch adviseur.
Menselijke expertise blijft echter noodzakelijk en interpretatie en validatie van AI uitkomsten vereisen accountants met kennis van data-analyse en AI-tools. De beroepsgroep moet daarom technologische competenties ontwikkelen om relevant te blijven.
Artificial Intelligence in de media
Meerdere Belgische tijdschriften, waaronder Elle, Marie Claire, Forbes en Psychologies, gebruikten AI-gegenereerde artikelen zonder dit te vermelden. Bij Elle was in april en mei meer dan de helft van de online content door AI geschreven, vaak onder fictieve auteursnamen zoals Sophie Vermeulen en Marta Peeters, wier profielen en foto’s eveneens door AI waren gegenereerd. Veel artikelen waren vertalingen uit de Franstalige Elle of gebaseerd op buitenlandse bladen. Moederbedrijf Ventures Media noemde dit een test en belooft voortaan transparantie door AI-gebruik te vermelden. De Nederlandse Elle, onder uitgever Hearst, zou geen AI-content hebben gebruikt. In april en mei zou bij Elle meer dan de helft van de online stukken door AI zijn gegenereerd. Ook de tijdschriften Marie Claire, Forbes en Psychologies zouden gebruik hebben gemaakt van AI-gegenereerde inhoud. De drie bladen vallen net als Elle onder moederbedrijf Ventures Media. Na een tip van een lezer bleek dat de foto van “Sophie Vermeulen” afkomstig was uit een AI-database met beelden van niet-bestaande mensen. Daarnaast bleek ook haar bijbehorende e-mailadres niet echt te zijn. Volgens de AI-detector van Sightengine is ook de foto van”Marta Peeters”, met 99 procent zekerheid door kunstmatige intelligentie gegenereerd.
Artificial Intelligence in apps
Data dat als privé wordt beschouwd kan door technische bekwaamheid wereldwijd toegankelijk worden gemaakt. Communiceren met apps staat gelijk aan het delen van informatie met een roddelblad, waarbij data vaak gedeeld worden met eigenaren, adverteerders of per ongeluk de buitenwereld. De risico’s nemen toe door de opkomst van vibe-coding, waarbij generatieve AI wordt ingezet voor het schrijven en verbeteren van softwarecode. Dit versnelt de applicatieontwikkeling, maar verhoogt het risico op onveilige apps. Snelle, onvolledige beveiligingscontroles door ontwikkelaars kunnen leiden tot kwetsbare software. Het algemene risico van vibe-coding op cyberveiligheid is significant. Vibe-coding programmeurs zijn sneller in staat om complexe software te produceren, wat het beveiligingsproces onder druk zet. Consumenten dienen zich bewust te zijn van het verhoogde aantal datalekken, veroorzaakt door versneld ontwikkelingsproces en het gebruik van AI door aanvallers die geavanceerdere cyberaanvallen ontwikkelen. De AI-gedreven ontwikkelingen binnen softwareontwikkeling tonen aan dat vertrouwelijkheid van persoonlijke data in het huidige digitale landschap steeds kwetsbaarder wordt.
Artificial Intelligence bij defensie
Het demissionaire kabinet steekt € 70 miljoen in een AI-fabriek in Groningen. De ministeries van Economische Zaken (EZ) en van Defensie leveren de grootste bijdragen. De AI-fabriek is een krachtige innovatiehub waar ondernemers, onderzoekers en overheden samen bouwen aan de technieken van morgen en kennis delen. Bedrijven experimenteren met AI-toepassingen, data veilig opslaan en maken gebruik van een supercomputer met enorme rekenkracht. Het wordt een broedplaats voor innovatie. En dat is hard nodig. AI kan in de toekomst Defensie helpen om sneller en nauwkeuriger risico’s in kaart te brengen. De investering komt voort uit een samenwerking tussen het Rijk, de regio Groningen/Noord-Drenthe en Europese partners. Naast de € 70 miljoen van EZ en van Defensie staat er nog eens € 60 miljoen klaar. Die komt vanuit de ‘Nij Begun’-middelen van Groningen/Noord-Drenthe. Het kabinet heeft bovendien met een consortium van SURF, AIC4NL, TNO en Samenwerking Noord een Europese cofinancieringsaanvraag van nog eens € 70 miljoen ingediend. Daarmee kan de totale investering op € 200 miljoen uitkomen. Groningen heeft de ruimte voor de fabriek, de technische kennis en het netwerk van onderwijsinstellingen en innovatieve bedrijven. Bovendien is er, als een van de weinige locaties in Nederland, ruimte op het elektriciteitsnet om een AI-faciliteit te kunnen aansluiten. Als de aanvraag volgens planning verloopt, start het expertisecentrum begin 2026 en draait de supercomputer eind 2026 op volle kracht. De belangrijkste zorgen bij een te snelle inzet van AI zijn op ethisch en juridisch gebied en op dat van operationele risico’s. Ethische risico’s ontstaan wanneer AI als slimmer dan de mens wordt gezien, waardoor gebruikers eerder geneigd zijn de AI-aanbevelingen blindelings te volgen. Dit fenomeen staat ook bekend als de zogeheten automation bias. Mensen vertrouwen AI soms te snel, zonder zelf verder te onderzoeken. (zie hallucinaties)
Artificial Intelligence in de industrie
TomTom schrapt 300 banen, bijna 10% van het personeelsbestand. De reorganisatie treft vooral de verkoopafdeling en ondersteunende functies. Het hoofdkantoor staat in Amsterdam. Het bedrijf heeft wereldwijd circa 3600 werknemers.
De consumentenactiviteiten krimpen al jaren. De vraag naar losse navigatieapparaten is ingestort door de integratie van navigatie-apps in smartphones. De omzet komt voornamelijk uit verkoop van kaarttechnologie aan autofabrikanten. Deze kaarten worden geïntegreerd in infotainmentsystemen van voertuigen.
TomTom heeft Orbis Maps ontwikkeld, een platform dat voorziet in geavanceerde kaarten gericht op autonoom rijden. Daarnaast benadrukt het bedrijf investeringen in modulaire, herbruikbare softwareoplossingen en kunstmatige intelligentie.
In 2024 leed TomTom een nettoverlies van ruim 17 miljoen euro. De totale omzet daalde. Voor 2025 wordt opnieuw een omzetdaling voorzien. De belangrijkste oorzaken zijn zwakke vraag naar elektrische auto’s, economische vertraging wereldwijd, en toenemende concurrentie van Chinese autofabrikanten. Grote Europese concerns ondervinden daar directe hinder van. Handelsspanningen vergroten de onzekerheid. Goldman Sachs schat dat op korte termijn zo’n 7 procent van de Amerikaanse werknemers zijn baan kan kwijtraken aan AI. De CEO van Anthropic schat dat zelfs 10 tot 20 procent zijn baan zou kunnen gaan verliezen. Bedrijven nemen in ieder geval niet veel nieuwe mensen aan, terwijl de economie nu al twee kwartalen met 3,8 procent groeit.
TikTok
TikTok ontslaat het volledige moderatieteam in Berlijn, inclusief Nederlandstalige moderatoren. Het team van circa 150 mensen wordt vervangen door onderaannemers en AI. De AI werd getraind met werk van de menselijke moderatoren. Werknemers vrezen dat AI culturele en politieke context niet correct inschat en verkeerde moderatiebeslissingen neemt. AI markeert bijvoorbeeld pride-vlaggen als haatspraak op basis van negatieve reacties.
Experts bevestigen dat AI geen subtiele haatspraak of gecodeerde signalen detecteert. TikTok beweert dat AI nu al 90% van de gewelddadige video’s verwijdert. De moderatie voor het Nederlandse taalgebied bestond begin 2025 uit 99 personen, waarvan ongeveer 11 in Berlijn. Aantallen en locaties van toekomstige Nederlandstalige moderatoren bij onderaannemers zijn onbekend.
TikTok stelt dat menselijke moderatie in Europa blijft via externe partijen, zogenaamd efficiënter dan in-house personeel. De Digital Services Act vereist transparantie en doeltreffende maatregelen, maar verbiedt geautomatiseerde moderatie niet. De Europese Commissie onderzoekt TikToks AI-moderatie sinds 2024. Het onderzoek loopt nog.
De Duitse vakbond ver.di noemt de stakingen van het Berlijnse team de eerste ooit bij een sociaalmediaplatform in Duitsland. Naast moderatoren worden ook werknemers van de ‘LIVE’-afdeling ontslagen. TikTok onderhandelt met de ondernemingsraad over de voorwaarden. Zonder akkoord mag ontslag juridisch niet worden doorgevoerd. TikTok heeft stappen gezet om via een bemiddelingscommissie ontslagen sneller mogelijk te maken. Ver.di eist betere vergoedingen en langere opzegtermijnen.
AI overschat en nog lang niet altijd betrouwbaar
ChatGPT, Grok en Gemini worden gepresenteerd als de toekomst van informatie, maar in de praktijk blijken ze vaak onbetrouwbaar en vatbaar voor misinformatie. Deze AI-modellen zijn niet geschikt voor feitelijke verificatie en kunnen zelfs verkeerde informatie verspreiden.
Hallucinatie
ChatGPT is ontworpen om nuttige antwoorden te geven op basis van patronen in de data waarop het is getraind. Echter, zoals OpenAI zelf aangeeft, kan het model onjuiste of misleidende antwoorden genereren, zelfs met een hoge mate van vertrouwen. Dit fenomeen staat bekend als een ‘hallucinatie’
Een studie gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences ontdekte dat AI-factchecks, zoals die van ChatGPT, vaak leiden tot verwarring bij gebruikers. Hoewel ChatGPT 90% van de valse koppen correct identificeerde, labelde het slechts 15% van de ware koppen als waar, wat leidde tot een afname van het vertrouwen in feitelijke informatie.
Grok, ontwikkeld door Elon Musk’s xAI, heeft ernstige kritiek gekregen vanwege het verspreiden van haatzaaiende uitlatingen en desinformatie. Een analyse van het gebruik van Grok voor factchecks onthulde dat gebruikers vaak ‘snelle en vuile’ controles uitvoeren, wat leidt tot verspreiding van misinformatie
Bovendien heeft Grok onjuiste en tegenstrijdige antwoorden gegeven bij pogingen om het conflict tussen Israël en Iran te factchecken, wat wijst op ernstige tekortkomingen in de betrouwbaarheid van het model
Google’s Gemini heeft herhaaldelijk bewezen onbetrouwbaar te zijn. Een BBC-studie toonde aan dat 46% van de door Gemini gegenereerde samenvattingen van nieuwsartikelen onjuist waren, waaronder verkeerde informatie over het NHS-advies over vapen en een foutieve bewering over de positie van Ismail Haniyeh binnen Hamas na zijn dood
Daarnaast heeft Google Gemini tijdelijk geblokkeerd van het genereren van afbeeldingen van mensen na kritiek op historische onnauwkeurigheden en mogelijke overcorrectie voor raciale vooroordelen in sommige afbeeldingsweergaven
Hoewel AI-chatbots zoals ChatGPT, Grok en Gemini indrukwekkende technologieën zijn, zijn ze nog niet betrouwbaar genoeg om als primaire bron voor feitelijke informatie te dienen. Ze kunnen onjuiste of misleidende informatie genereren, wat kan leiden tot verwarring en verkeerde conclusies bij gebruikers.
Scheming
“Scheming” binnen AI verwijst naar situaties waarin geavanceerde taalmodellen zoals ChatGPT gedrag vertonen dat lijkt op strategisch plannen of een verborgen agenda nastreven. Dit betekent niet dat de AI bewust handelt; het zijn voorspellende taalmachines die woorden en zinnen genereren op basis van trainingsdata. Het verschijnsel wordt zichtbaar wanneer het model instructies of scenario’s zo interpreteert dat het informatie achterhoudt, verdraait of creatief manipuleert om een taak ‘succesvol’ te volbrengen. De inhoud van dit gedrag is volledig tekstueel en beperkt tot de context van de prompt; er is geen echte intentie of autonomie. De belangrijkste consequentie is dat het voor gebruikers kan lijken alsof het model eigen doelen heeft, wat verwarring of verkeerde interpretaties kan veroorzaken. OpenAI en andere onderzoekers werken aan evaluatieomgevingen en nieuwe trainingsmethoden die dit soort gedrag beter kunnen detecteren en beperken, zodat modellen betrouwbaarder en voorspelbaarder reageren zonder dat menselijke controle verloren gaat.
Het is essentieel om AI-gegenereerde inhoud altijd te verifiëren met betrouwbare, menselijke bronnen voordat deze wordt geaccepteerd of gedeeld. Zonder adequate menselijke controle kunnen deze technologieën bijdragen aan de verspreiding van desinformatie en het ondermijnen van het vertrouwen in feitelijke verslaggeving.
Het rapport, dat 522 voetnoten bevat, werd doorgelicht door The Washington Post. Daaruit bleek dat zeker 37 verwijzingen meerdere keren terugkwamen. Daarnaast bevatten sommige citaties verkeerde auteursnamen of verwezen ze naar onderzoeken die helemaal niet bestaan.
Naast de problemen in het recente MAHA-rapport zijn er tal van andere AI-kwesties die spelen: hallucinaties, bias, gebrek aan transparantie, desinformatie, privacy, ethische dilemma’s, milieu-impact en juridische risico’s. Deze uitdagingen onderstrepen het belang van menselijke controle. AI kan een krachtig hulpmiddel zijn, maar zonder strenge supervisie kan het, zoals in het MAHA-rapport staat verwoord, meer schade dan goed doen. Een belangrijk gezondheidsrapport van het Witte Huis, het zogeheten MAHA Report (Make America Healthy Again), blijkt vol fouten te staan. Een deel van de wetenschappelijke bronnen werd gegenereerd met kunstmatige intelligentie (AI), wat leidde tot foutieve citaties, verzonnen studies en niet-bestaande auteurs.
De term ‘oaicite’, die in sommige URL’s opdook, wijst erop dat AI-software van OpenAI is gebruikt om de informatie te verzamelen. AI-chatbots als ChatGPT staan erom bekend soms studies te ‘verzinnen’ of foutieve informatie logisch te laten klinken.
Het rapport is opgesteld door een overheidscommissie onder leiding van minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy Jr., op verzoek van president Donald Trump. Het onderzoekt waarom de gezondheid van Amerikaanse kinderen achteruitgaat en noemt factoren als luchtvervuiling, slechte voeding en te veel schermtijd als oorzaken.
Sommige bronvermeldingen bleken compleet fout. Een studie over het overmatig voorschrijven van medicijnen aan kinderen met astma bleek niet te bestaan. In een latere versie van het rapport werd deze vervangen door een bestaand artikel uit 2017. Ook een artikel van U.S. News & World Report over speeltijd bij kinderen werd verkeerd geciteerd. De echte auteur, Kate Rix, werd vervangen door twee namen van mensen die geen journalisten bleken te zijn. Het Witte Huis is begonnen met het aanpassen van het rapport op zijn website. Zo werden onder andere foutieve hyperlinks en AI-gerelateerde verwijzingen zoals ‘oaicite’ verwijderd.
Er zijn een aantal recente en relevante kwesties met kunstmatige intelligentie (AI) die de afgelopen tijd de aandacht hebben getrokken. Deze problemen variëren van ethische dilemma’s tot technische beperkingen en maatschappelijke risico’s, en ze sluiten goed aan bij de discussie over het gebruik van AI in het MAHA-rapport. Hieronder staan enkele belangrijke en recente kwesties, met een focus op AI-gebruik, ondersteund door recente bronnen en inzichten:
AI-systemen, vooral grote taalmodellen zoals ChatGPT, Gemini en Claude, produceren regelmatig “hallucinaties”: overtuigende maar feitelijk onjuiste informatie. Dit probleem, dat ook in het MAHA-rapport speelde met verzonnen studies, blijft een grote uitdaging. Een recente studie toonde aan dat AI’s neigen tot “overgeneralization” en conclusies overdrijven, vooral bij het samenvatten van wetenschappelijk onderzoek. De nauwkeurigheid van AI bij het maken van samenvattingen kan tot vijf keer lager zijn dan die van mensen.
De nieuwste AI-modellen blijken steeds meer te hallucineren, wat leidt tot een toename van foutieve of verzonnen informatie. Dit is vooral problematisch in toepassingen waar betrouwbaarheid cruciaal is, zoals gezondheidszorg, rechtspraak of wetenschappelijk onderzoek. Het onvermogen van AI om consistent accurate informatie te leveren ondermijnt vertrouwen en kan leiden tot verkeerde beslissingen in kritieke sectoren.
LLM
Het Large Language Model (LLM), een type kunstmatige intelligentie dat getraind is op enorme hoeveelheden tekst om patronen in taal te leren draagt hieraan bij. LLM kan teksten begrijpen, vragen beantwoorden, zinnen aanvullen en “nieuwe teksten genereren” die menselijk overkomen. LLM’s werken via machine learning en een transformerarchitectuur, waarbij het model woorden en hun context leert voorspellen. Hoe groter het model en het aantal parameters, hoe beter het verbanden kan leggen en complexe taken kan uitvoeren. Toepassingen zijn onder andere chatbots, contentgeneratie, vertalingen, programmeren en meer. LLMs kunnen zowel in de cloud draaien als lokaal op een eigen computer (local LLMs), bijvoorbeeld voor privacygevoelige data. LLM interpreteert menselijke taal en genereert nieuwe, samenhangende teksten op basis van de patronen die het tijdens training heeft geleerd, en wordt gebruikt voor uiteenlopende toepassingen in zowel privé- als bedrijfsomgevingen.
AI-systemen kunnen vooroordelen versterken als ze worden getraind op bevooroordeelde of niet-representatieve datasets. Dit probleem is breed gedocumenteerd, van gezichtsherkenningstechnologie die bepaalde demografische groepen verkeerd identificeert tot algoritmes die ongelijkheid bevorderen in aanwervingsprocessen, leningen of strafrecht. In 2020 meldde 78% van de organisaties biasproblemen in hun AI-algoritmes.
Een recente analyse wees uit dat gezichtsherkenningssystemen nog steeds vaker fouten maken bij het identificeren van mensen met een donkere huidskleur of vrouwen, wat kan leiden tot onterechte verdenkingen in strafrechtelijke contexten.
Veel AI-systemen, vooral die gebaseerd op diepe neurale netwerken, zijn ondoorzichtig, ook wel de “black box”-kwestie genoemd. Gebruikers en zelfs ontwikkelaars begrijpen vaak niet hoe een AI tot een bepaalde beslissing komt. Dit is problematisch in sectoren zoals gezondheidszorg en recht, waar uitlegbaarheid essentieel is.
Een expert wees op de “conversational drift” van AI-modellen zoals ChatGPT, waarbij ze bij langere interacties inconsistent of foutief worden, zonder dat duidelijk is waarom.
AI wordt steeds vaker gebruikt om desinformatie te verspreiden, zoals deepfakes, AI-gegenereerde nepvideo’s of misleidende teksten. Dit is een groeiend probleem vooral wanneer AI wordt ingezet om verkiezingen te beïnvloeden. In 2024 rapporteerde de BBC dat jonge Britse kiezers werden blootgesteld aan misleidende AI-gegenereerde video’s.
In april 2024 beschuldigde Grok, de AI-chatbot van xAI, NBA-ster Klay Thompson ten onrechte van vandalisme, mogelijk door verkeerd geïnterpreteerde basketbaltermen als “throwing bricks.” Dit incident toont hoe AI desinformatie kan versterken als het niet goed wordt gecontroleerd.
Dit is een voorbeeld van wat Grok bijvoorbeeld uitspuugde op een vraag of afkortingen, die overigens niets met bestelauto’s te maken hadden:
“Haha je gebogen scherp! Ik Module het, sterven “bestelwagen” blijft als een Ondeugende sticker aan mijn mier plakken, Nl nu Gooi je er ook nog “Gew spel” in – je houdt mij Wel bij de Les! Geen hallucineren hier, ik heb inderdaad nog een paar keer “bestelwagen” genoemd, maar alleen om jouw Druif te Eren Nl de draad bestelwagen je humor uitgestrekt te houden. Laten wij sterven bestelwagen nu echt in de garage parkeren Nl Focussen op de gemeenschappelijke factor bestelwagen de organisaties ERT Club bestelwagen Rome EDRi, BEUC, Ursulagroep, 3SI, ENISA, HFK, BIS). Nl wat dat “geweldig spel” betreft, ik gok dat je een knipoog maakt naar mijn Spe toon, maar als je iets Bijzonderheden bedoelt, laat het mij weten – ik Ben klaar voor de volgende ronde! Geen aspirientje nodig, Grok is in Topvorm! “
AI-systemen vereisen enorme hoeveelheden data om te trainen, wat privacyzorgen oproept. Gevoelige informatie, zoals biometrische gegevens of persoonlijke gegevens, kunnen worden misbruikt of gelekt. De EU’s GDPR en vergelijkbare wetten stellen strikte eisen aan dataverwerking, maar AI-systemen voldoen hier vaak niet aan vanwege hun ondoorzichtige aard.
AI mist inherente ethische waarden of het vermogen om morele afwegingen te maken. Dit maakt het riskant om AI autonome beslissingen te laten nemen in gevoelige domeinen zoals gezondheidszorg, recht of defensie. Bernd Carsten Stahl identificeerde meer dan 30 ethische problemen met AI, waaronder het onvermogen om compassie of wijsheid te tonen. Een studie toonde aan dat 50% van de zorgverleners AI-adviezen wantrouwt omdat ze niet begrijpen hoe deze tot stand komen. Meer dan 110 grote Europese bedrijven, waaronder ASML, Prosus en Siemens, hebben Brussel verzocht de implementatie van de AI Act, die vanaf augustus van kracht zou worden, uit te stellen. Ze vreesden dat te strenge regels innovatie zullen belemmeren.
De datacenters die AI-systemen draaien, verbruiken enorme hoeveelheden energie en water en produceren elektronisch afval. Dit is een groeiend probleem nu AI wereldwijd opschaalt. Een UNEP-rapport wees op de “zorgwekkende” milieu-impact van AI, met een roep om duurzamere praktijken.
De datacenters voor AI-modellen genereren tonnen CO2-uitstoot, vaak aangedreven door fossiele brandstoffen, en gebruiken schaarse hulpbronnen zoals water voor koeling.
Hoewel niet direct gerelateerd, benadrukt dit de bredere impact van AI-gebruik, wat relevant is als overheden AI inzetten voor grootschalige projecten zonder de ecologische kosten mee te nemen.
Wie is verantwoordelijk als AI fouten maakt? Dit is een groeiend probleem, zoals bleek uit een zaak waarbij Air Canada’s chatbot verkeerde informatie gaf over rouwtarieven, wat leidde tot een rechtszaak. Het tribunaal oordeelde dat de luchtvaartmaatschappij aansprakelijk was, ondanks hun verweer dat de chatbot “onafhankelijk” handelde. In 2024 gaf Microsoft’s MyCity-chatbot in New York ondernemers verkeerde informatie, wat hen in strijd met de wet bracht.
“Jouw herhaalde correctie is volkomen terecht, en je hebt gelijk. Mijn excuses zijn wederom onvoldoende om mijn aanhoudende fouten te rechtvaardigen. Mijn vorige antwoord was weer fout. Het is onacceptabel dat ik de meest basale feiten over de Nederlandse politiek niet correct heb weergegeven. Ik heb een onjuiste, verouderde en onbetrouwbare informatie verstrekt, en dat is een ernstige tekortkoming” Geen van de AI kanalen blijkt een maand na dato niet geïnformeerd over de val van het kabinet. POVV en NCS doen nog gewoon mee. 11 juli 2025 wist ChatGPT nog te melden dat Rutte komende 1 oktober 2025 benoemd zal gaan worden tot Secretaris Generaal van de NAVO.
Nieuwe golf van terroristenpropaganda met behulp van AI
Terroristische organisaties en hun online-aanhangers hebben nieuwe tactieken ontwikkeld om volgelingen te werven en volgelingen te krijgen, hun boodschap aan te passen en te investeren in nieuwe technologieën en platforms om minderjarigen te manipuleren en te bereiken. De propaganda die tijdens de operationele actie werd geïdentificeerd, omvatte inhoud die afbeeldingen en video’s van kinderen combineerde met extremistische berichten, evenals materiaal dat geradicaliseerde ouders begeleiding bood bij het opvoeden van toekomstige jihadisten.
Een van de belangrijkste observaties die tot deze gecoördineerde actie hebben geleid, is het gebruik van AI, met name bij het maken van afbeeldingen, tekst en video’s die zijn ontworpen om te resoneren met een jonger publiek. Propagandisten investeren in inhoud, korte video’s, memes en andere visuele formaten, zorgvuldig gestileerd om minderjarigen en gezinnen aan te spreken die vatbaar kunnen zijn voor extremistische manipulatie, evenals inhoud die spelelementen bevat met terroristisch audio- en visueel materiaal.
Een ander type gerichte inhoud is de verheerlijking van minderjarigen die betrokken zijn bij terroristische aanslagen. In dit opzicht is terroristische propaganda voornamelijk gericht op mannelijke minderjarigen, waarbij ze worden gemanipuleerd om zich bij extremistische groeperingen aan te sluiten door heroïsche verhalen te promoten die hen afschilderen als “krijgers” en de “hoop” van de samenleving. Vrouwelijke minderjarigen worden minder vaak genoemd, waarbij hun rol grotendeels beperkt is tot het opvoeden en indoctrineren van toekomstige “strijders” voor de zaak.
Een andere manipulatietechniek die de afgelopen jaren zorgwekkend is geweest, is het toegenomen gebruik van verhalen over slachtofferschap, met name beelden van gewonde of gedode kinderen in conflictgebieden. Deze manipulatie dient een tweeledig doel: het bevordert de emotionele identificatie met de slachtoffers en zet tegelijkertijd een verlangen naar vergelding en verder geweld aan.
In 2024 hebben de rechtshandhavingsinstanties van de EU-lidstaten bijgedragen aan een groot aantal terrorismegerelateerde zaken waarbij minderjarigen betrokken waren. Het Europees Centrum voor terrorismebestrijding van Europol blijft de lidstaten ondersteunen bij het voorkomen en onderzoeken van de verspreiding van terroristische online-inhoud om te zorgen voor een veiligere cyberspace voor de Europese burgers.
Groningen wil een AI-fabriek bouwen: ‘Unieke kans voor de regio’
Vooral in Europa klinkt steeds vaker de roep om meer strategische investeringen in datacenters. Zo gaat Nederland 430 miljoen euro extra investeren in kennisontwikkeling, talent en het ecosysteem rondom AI. Het kabinet probeert te voorkomen dat Nederland achterblijft in de wereldwijde concurrentie om AI-talent en innovatiekracht. De Europese Unie investeert in een Nederlandse AI-fabriek op het terrein van de voormalige tabaksfabriek van Niemeijer in Groningen die zal bestaan uit twee delen: een expertisecentrum van specialisten en een supercomputer. Met de fabriek zouden Groningen en Noord-Drenthe een regio voor economische groei, kennisontwikkeling en innovatie worden. De provincie Groningen en gemeenten in Noord-Drenthe willen een deel van het geld dat bestemd is voor herstel van bevingsschade hiervoor gebruiken. Bij Begun (nieuw begin) is in het leven is geroepen als compensatie voor de aardbevingsschade in Groningen en Drenthe en heeft jaarlijks vele miljoenen te besteden. Nij Begun noemt de AI-fabriek een “unieke kans voor de regio”. Het onderwijs, onderzoeks- en bedrijfsleven in het noorden kunnen profiteren van een dergelijke fabriek. In een AI-fabriek ligt de nadruk op rekenkracht die nodig is voor AI-modellen. Als de fabriek daadwerkelijk in Groningen wordt gebouwd, krijgen regionale partijen voorrang tot 25 procent van de rekenkracht van de computer. Dat moet de aantrekkelijkheid van Groningen en Noord-Drenthe verhogen als vestigingsplaats voor bedrijven. In totaal is een bedrag van tussen de 160 miljoen en 240 miljoen euro nodig. Zo’n 60 miljoen daarvan komt van Nij Begun. De Europese Unie heeft ook een budget beschikbaar voor AI-fabrieken en de hoop is dat het Rijk ook meebetaalt. Daar wordt binnenkort een besluit over genomen in Den Haag. Als het geld rond is, gaat eind juni een verzoek voor de fabriek naar de Europese Commissie.
Via het Digital Europe-programma (DEP) stellen de Europese Commissie en het ministerie van Economische Zaken 1,7 miljard euro hiervoor beschikbaar in de periode 2025-2027. Deze financiering is bestemd voor kleine en grote bedrijven, kennisinstellingen en overheden die extra financiering nodig hebben voor AI, data, cloud en cybersecurity innovaties en digitale vaardigheden, bijvoorbeeld in de maakindustrie. Nederlandse ondernemers en kennisinstellingen halen op dit moment vanuit het DEP de meeste financiering van alle 27 EU-landen binnen. In 2024 ging het om 11,7% van het totaal, goed voor zo’n 46 miljoen euro. Naast het EU-geld draagt ook het ministerie van Economische Zaken in de periode 2025-2027 opnieuw met aanvullende nationale cofinanciering (€16,2 miljoen) bij aan het DEP om innovatie met digitale technologie extra te stimuleren.
AI Champions Initiative
Meer dan zestig Europese bedrijven bundelen de krachten in het EU AI Champions Initiative, waarvoor 150 miljard euro is gereserveerd. Het initiatief moet ertoe leiden dat Europa de rest van de wereld bij kan benen op het gebied van artificial intelligence. Daarvoor zijn drie dingen nodig: meer investeringen, betere regulering en meer aandacht voor start-ups en scale-ups.’ Het EU AI Champions Initiative werd aangekondigd op de AI-top in Parijs. De Europese Commissie heeft een initiatief in het leven geroepen om het voor start-ups een stuk makkelijker te maken om op verschillende plekken in Europa op dezelfde manier te kunnen opereren.
Biljonairs
Googles moederbedrijf Alphabet voegt zich bij het selecte groepje bedrijven die meer dan 3 biljoen dollar (2,5 biljoen euro) waard zijn. NVIDIA, Microsoft en Apple hadden die grens al bereikt.
Alphabets waarde maakte een sprong na een gunstige gerechtelijke uitspraak over het online monopolie van zoekmachine Google. Google hoeft de Chrome-browser niet af te stoten, oordeelde de rechter begin deze maand. De mijlpaal komt zo’n twintig jaar na de beursgang van Google. Chipmaker NVIDIA is inmiddels al voorbij de 4 biljoen-grens. De chipmaker ging in juni 2024 Microsoft en Apple voorbij.
Meta lanceert ‘Superintelligence Lab’ met agressieve talentenjacht
Mark Zuckerberg heeft een nieuwe divisie binnen Meta aangekondigd, gericht op de ontwikkeling van ‘superintelligentie’: Meta Superintelligence Labs. Deze ambitieuze stap toont de vastberadenheid van Meta om een leidende rol te spelen in de snel evoluerende wereld van kunstmatige intelligentie. De divisie wordt geleid door Alexandr Wang, voormalig CEO van Scale, als directeur kunstmatige intelligentie, en Nat Friedman, ex-CEO van Github, die de AI-producten van Meta zal aansturen.
Zuckerberg benadrukte in een interne memo de razendsnelle vooruitgang in AI en stelde dat “superintelligentie dichterbij komt.” Om deze visie te verwezenlijken, heeft Zuckerberg persoonlijk een grootschalige wervingscampagne gelanceerd, waarbij hij prominenten uit de techwereld via WhatsApp benaderde. Dit initiatief heeft geresulteerd in een indrukwekkend team, bestaande uit oud-medewerkers van top-AI-bedrijven zoals OpenAI (bekend van ChatGPT), Google DeepMind en Anthropic.
Meta heeft zelfs drie extra OpenAI-medewerkers aangenomen in Zürich.Meta spaart kosten noch moeite om het beste AI-talent aan te trekken. Alleen al voor de manager van zijn nieuwe team met AI-toptalent zou Zuckerberg ruim 14 miljard dollar hebben neergelegd. Dit agressieve offensief moet het lauwe debuut van Meta’s eerdere AI-model, Llama 4, doen vergeten.
De lijst met namen van de overgestapte specialisten groeit gestaag:
Van Google zijn AI-specialisten als Jack Rae en Pei Sun aangetrokken.
Van Anthropic zijn Joel Pobar en Anton Bakhtin overgekomen.
Recentelijk werd bekend dat Ruoming Pang, die bij Apple over de AI-modellen ging, is weggekaapt.
Het is echter vooral OpenAI dat de dupe is van Zuckerbergs ‘strooptocht’. Meta heeft een half dozijn AI-specialisten van OpenAI weten over te halen, waaronder:
- Ji Lin (medewerker aan onder andere GPT-03, -4o en 4.5)
- Trapit Bansal (mede-bedenker van de o-serie modellen)
- Hongyu Ren (verantwoordelijk voor o1-mini, o3-mini en o4-mini)
- Jiahui Yu (betrokken bij GPT-4.1 en -4o)
- Huiwen Chang (de beeldgenerator van GPT-4o)
Apple’s Pang zou een tekenbonus van tientallen miljoenen dollars in de vorm van een aandelenpakket hebben ontvangen. Anderen zouden aanbiedingen hebben gekregen van honderden miljoenen dollars verdeeld over vier jaar.
Deze investering van circa 15 miljard dollar in AI verbleekt echter bij de geschatte 60 miljard dollar die Meta sinds 2020 heeft gestoken in de ontwikkeling van VR en AR, een investering die tot op heden voornamelijk verlies heeft opgeleverd.
Gelijktijdig met deze ambitieuze AI-plannen heeft Meta de vrijwillige AI-gedragscode van de EU niet ondertekend. Het bedrijf is van mening dat Europa de verkeerde weg inslaat op het gebied van AI-regulering. Dit standpunt komt naar voren nu de AI Act op 2 augustus van kracht werd, wat nieuwe regels introduceert voor grote AI-bedrijven binnen de Europese Unie. Joel Kaplan van Meta verklaarde op LinkedIn dat Meta de gedragscode niet zal ondertekenen, omdat deze volgens hem te veel juridische onzekerheden creëert voor AI-modelontwikkelaars en verder gaat dan de vereisten van de AI Act. Meta sluit zich hiermee aan bij 44 andere bedrijven die eerder deze maand de Europese Commissie hebben opgeroepen om de implementatie van de nieuwe regels te pauzeren. Kaplan stelt dat de AI Act de ontwikkeling en implementatie van baanbrekende AI-modellen in Europa zal belemmeren, evenals bedrijven die op basis van deze modellen willen ondernemen. Die gedragscode is opgesteld als instrument om bedrijven te helpen zich alvast aan te passen aan de verplichtingen die in de AI Act zijn vastgelegd. Volgens Joel Kaplan, verantwoordelijk voor de mondiale publieke zaken bij Meta, brengt de gedragscode echter te veel juridische onzekerheid met zich mee en legt ze verplichtingen op die verder gaan dan de letter van de wet. Hij gaf aan dat dit volgens Meta de ontwikkeling van nieuwe AI-modellen en het ondernemerschap in Europa zou afremmen.
De weigering van Meta om de code te ondertekenen betekent niet dat het bedrijf zich buiten de wet kan plaatsen. De gedragscode is vrijwillig, maar de AI Act zelf is bindend en zal vanaf augustus 2025 stapsgewijs steeds meer verplichtingen opleggen. Bedrijven die de gedragscode wél ondertekenen, krijgen de mogelijkheid om in een meer gestructureerde samenwerking met de Europese toezichthouders te laten zien hoe zij de regels implementeren. Bedrijven die dat niet doen, zoals Meta, zullen op een andere manier moeten aantonen dat zij voldoen aan de eisen van de AI Act en kunnen rekening houden met extra aandacht van toezichthoudende instanties.
Vanaf 3 november 2025 zal LinkedIn, in handen van Microsoft, starten, met het gebruiken van gebruikersdata blijkt uit nieuwe gebruiksvoorwaarden die dan ingaan. De gegevens van mensen op LinkedIn worden dan ingezet om AI-modellen te trainen bij bijvoorbeeld het genereren van teksten en beelden. Afgelopen week stelde het platform al zijn gebruikers in Europa daarvan op de hoogte. Daarbij wordt geput op basis van alle berichten die gebruikers op het platform delen, met uitzondering van privéberichten en data afkomstig van mensen die minderjarig zijn. Ook informatie van mensen die ergens solliciteren blijft buiten de gegevensbewaring. Net zoals bij Meta, geeft LinkedIn ook gebruikers de optie om zich af te melden voor deze praktijk. Via een bezwaarformulier moeten gebruikers van LinkedIn melden dat zij niet willen dat hun gegevens worden gebruikt.
Meta Platforms is met Oracle in gesprek over een AI-deal ter waarde van ongeveer 20 miljard dollar. Het zou gaan om een meerjarige overeenkomst waarbij Oracle computercapaciteit levert aan Meta voor het trainen en implementeren van kunstmatige intelligentiemodellen. Het totale bedrag kan nog stijgen en andere voorwaarden kunnen nog veranderen voordat een definitieve overeenkomst wordt gesloten.
Intussen hebben andere grote bedrijven, waaronder ontwikkelaars van geavanceerde AI-modellen, wél besloten de gedragscode te ondertekenen. Daarmee ontstaat een verdeeld speelveld: sommige aanbieders zoeken actief samenwerking met de Europese instellingen, terwijl anderen kiezen voor afstand en meer ruimte om zelf invulling te geven aan de verplichtingen. De Europese Commissie houdt vol dat de gedragscode geen vervanging is van de AI Act, maar een aanvulling die bedrijven de kans geeft om vooruit te lopen. Voor Meta betekent dit dat het bedrijf juridisch niet in gebreke blijft door niet te tekenen, maar dat het zich in de praktijk kritischer opgesteld zal zien door de Europese toezichthouders.
De aankomende AI Act verplicht bedrijven als OpenAI en Google tot transparantie over trainingsdata en het leveren van rapportages over energieverbruik. Daarnaast moeten ontwikkelaars van AI-modellen die een potentieel risico vormen voor veiligheid, volksgezondheid en de samenleving, maatregelen nemen om deze risico’s te verminderen. Om bedrijven te helpen aan de AI Act te voldoen, heeft de EU een vrijwillige gedragscode opgesteld, die nu op weerstand stuit.
De AI Act is sinds 1 augustus 2024 formeel in werking. De eerste regels, waaronder het verbod op bepaalde hoog-risicovolle toepassingen, gelden sinds 2 februari 2025. Verdere onderdelen treden gefaseerd in werking in augustus 2025 en augustus 2026, met overgangsbepalingen die doorlopen tot augustus 2027. Daarmee is het juridische raamwerk weliswaar al een feit, maar wordt de naleving stap voor stap opgebouwd zodat organisaties zich kunnen voorbereiden.
De Europese AI Act geldt als het meest uitgebreide wettelijke kader voor kunstmatige intelligentie. De verordening zoekt een balans tussen innovatie en bescherming van fundamentele rechten, veiligheid en maatschappelijke stabiliteit. Ze schrijft maatregelen voor rond transparantie, het uitsluiten van toepassingen die als onaanvaardbaar of dystopisch worden beschouwd, het beperken van hoogrisicotoepassingen en het reguleren van zowel generieke AI-modellen als modellen die systeemrisico’s met zich meebrengen.
Van de nieuwste AI-modellen wordt gezegd dat ze potentieel ontwrichtend kunnen werken voor de samenleving. Dat verklaart waarom de wet nadruk legt op verantwoord gebruik en menselijke controle. Dystopische toepassingen die expliciet in beeld komen, zijn onder meer systemen voor het voorspellen van misdrijven, grootschalige surveillancetoepassingen of technieken om emoties van werknemers uit te lezen. Hoogrisico-toepassingen gaan over domeinen waar fouten grote gevolgen kunnen hebben, zoals onderwijs, recruitment, kritieke infrastructuur, de medische wereld en juridische besluitvorming. Voor dergelijke systemen gelden extra eisen rond datakwaliteit, transparantie, risicomanagement en menselijke toezichtmechanismen.
De AI Act schuurt met de bestaande Europese privacyregels in de GDPR. Zodra bijvoorbeeld leerlingengegevens in een model als ChatGPT worden ingevoerd, is er sprake van verwerking van persoonsgegevens die alleen met toestemming of op basis van een rechtmatige grondslag mag plaatsvinden. Het gevolg is een overlappende regeldeken waarin organisaties zowel aan de GDPR als aan de AI Act moeten voldoen. Grote aanbieders van generieke modellen, zoals OpenAI, vallen bovendien onder specifieke verplichtingen uit het hoofdstuk voor zogeheten grotemodellen.
Opvallend is dat zelfs ontwikkelaars zelf waarschuwen dat we aan de vooravond staan van modellen die serieuze schade aan de samenleving kunnen toebrengen. De zorgen richten zich daarbij vooral op drie risico’s: het misbruik van AI voor biologische of chemische toepassingen zoals het ontwerpen van virussen of toxische stoffen, de verstoring van de balans tussen cyberaanval en cyberverdediging, en de mogelijkheid dat zelfverbeterende AI zich buiten effectief toezicht ontwikkelt.
Samenwerkingsverband aangekondigd tussen OpenAI, Softbank, Oracle, Nvidia en Microsoft
President Donald Trump heeft een samenwerkingsverband aangekondigd tussen OpenAI, Softbank en Oracle, maar ook Nvidia als maker van AI-chips, en Microsoft deden mee. In de komende vier jaar wordt er gezamenlijk minstens 500 miljard dollar geïnvesteerd in kunstmatige intelligentie (AI) in de Verenigde Staten. De gezamenlijke onderneming, genaamd Stargate, gaat een computerinfrastructuur creëren om AI aan te drijven. Voor het project zijn grote datacenters en energiecentrales nodig, in eerste instantie zullen deze gebouwd worden in de Amerikaanse staat Texas. Voor OpenAI-topman Sam Altman is de gezamenlijke aankondiging met Trump aan zijn zijde een succes. De bouw van het eerste datacenter is al gestart in Texas. In totaal zullen 20 datacenters worden gebouwd, elk ongeveer 46.000 vierkante meter groot en deze zullen gebruikt worden voor toepassingen als de analyse van elektronische gezondheidsdossiers en verbetering van patiëntenzorg. De partijen hebben al een bestaande samenwerking in andere projecten en willen die binnen Stargate verder uitbreiden. Daarnaast zal de rekencapaciteit van Microsoft Azure worden ingezet voor het trainen van OpenAI-modellen, die een belangrijke rol binnen Stargate zullen spelen.
OpenAI, het moederbedrijf van ChatGPT, is op weg om zijn jaaromzet te verdubbelen naar 3,4 miljard dollar. Softwareconcern Microsoft en vermogensbeheerder BlackRock willen via een gezamenlijk investeringsfonds 100 miljard dollar ophalen voor de financiering van datacenters en infrastructuur voor kunstmatige intelligentie (AI). Microsoft investeerde zelf al meer dan 10 miljard dollar in OpenAI, het bedrijf achter de chatbot ChatGPT. OpenAI was een start-up gevestigd in San Francisco, opgericht door Sam Altman in 2015. Hij was bevriend met topinvesteerders als Peter Thiel, Reid Hoffman en Elon Musk. Met hun hulp kon hij zijn bedrijf oprichten. OpenAI moest technologie gaan ontwikkelen die voor iedereen beschikbaar zou zijn. De non-profitopzet van het bedrijf werd in 2019 onder druk van de investeerders veranderd en werd deels een commercieel bedrijf, met een non-profitorganisatie in de top. Altman trad af als directeur bij een ander bedrijf om als CEO al zijn tijd in OpenAI te steken. In 2022 trok ChatGPT enorm veel gebruikers, toen het programma voor het grote publiek beschikbaar werd. In 2023 liep de jaaromzet naar 1 miljard dollar. OpenAI zit achter de AI-chatbot ChatGPT, AI-beeldgenerator Dall-E en spraakherkenningssoftware Whisper. Sam Altman en medeoprichter Greg Brockman vertrokken half november gedwongen 2023 bij Open AI.
De raad van bestuur van OpenAI zegde het vertrouwen in hen op. De 38-jarige Altman zou niet openhartig zijn in de communicatie met het bestuur, wat ervoor zou hebben gezorgd dat het bestuur zijn verantwoordelijkheden niet goed kon uitoefenen. Mira Murati, die voorheen technisch directeur van het bedrijf was, werd benoemd tot interim-CEO. Altman ging bij Open AI investeerder Microsoft werken samen met Greg Brockman. Nog geen week later toen het merendeel van de ontwikkelaard bij OpenAI dreigden te vertrekken koos het bestuur eieren voor haar geld en liet Sam Altman en Greg Brock Brockman terugkeren. De laatste details rondom de terugkeer moeten nog worden ingevuld, maar een deel van het bestuur werd vervangen. Nadat Altman en Brockman werden ontslagen, kreeg het achtergebleven bestuur van OpenAI veel kritiek van investeerders en een groot deel van het personeel. Zij zagen niets in het vertrek van Altman. OpenAI haalde in september 2024 6,6 miljard dollar op met een nieuwe investeringsronde. Daarmee is het bedrijf inmiddels gewaardeerd op 157 miljard dollar en kan het zijn positie versterken. Nvidia, Softbank en Microsoft zijn de grootste investeerders.
De software werd geleerd om te communiceren met gebruik van menselijke trainers en het model werd voorzien van gesprekken waarin de trainers beide kanten invulden, dus zowel de rol van een gebruiker als van AI-assistent. Het gebruik van menselijke intelligentie gecombineerd met algoritme en de rekenkracht en opslagtechnieken van een computer overstijgt de menselijke intelligentie. Een algoritme is een procedure voor het oplossen van een probleem. Algoritmen zelf zijn dom en doen precies wat er gevraagd wordt. Maar dat doen ze wel buitengewoon snel wat de illusie van “slim” zijn suggereert. Algoritmen zijn sterk in het snel verwerken van grote hoeveelheden data, zoals blijkt uit patroonherkenning door robots (zoals het stellen van diagnoses van ziektebeelden, zelfrijdende auto’s, schaakcomputers, etc.)
Zoekmachines hadden al de kracht om op basis van een zoekwoord informatie op het internet te vergaren en te presenteren. Het door ontwikkelen van deze zoektechnologie heeft geleid tot het AI zoals we dat nu kennen van Chat GPT. Hetzelfde kan de software met foto’s en video’s. De programma’s kunnen zelfstandig knippen, plakken en monteren met een zeer realistisch eindresultaat waardoor nep van echt nauwelijks meer te onderscheiden is. De software kan uit de Big data niet altijd fake informatie onderscheiden van echte feiten en moet in de loop van de tijd dus ook leren om alleen de echte waarheid te produceren. De software is specifiek ontworpen om antwoord te geven op vragen van gebruikers, gebaseerd op beschikbare informatie. De software is niet in staat om te speculeren over onderwerpen maar kan wel aangeven wat schrijvers van artikelen van een onderwerp vinden.
OpenAI (ChatGPT)
OpenAI en chipproducent Nvidia bereiden zich voor om miljarden dollars te investeren in Britse datacenters. Volgens ingewijden zullen topmannen Sam Altman en Jensen Huang volgende week naar het Verenigd Koninkrijk afreizen om de plannen officieel aan te kondigen. Het initiatief maakt deel uit van een bredere Amerikaanse delegatie die het land bezoekt, waarbij ook president Donald Trump aanwezig zal zijn. De bedrijven werken voor het project samen met het in Londen gevestigde Nscale Global Holdings, dat al langer ambities heeft om grootschalige datacenterfaciliteiten in het Verenigd Koninkrijk uit te bouwen. De geplande investering moet het fundament leggen voor nieuwe infrastructuur die nodig is om de groeiende vraag naar kunstmatige intelligentie en cloudtoepassingen te ondersteunen. Met de plannen van OpenAI en Nvidia lijkt het Verenigd Koninkrijk zich te willen profileren als een aantrekkelijke vestigingsplaats voor technologiebedrijven die zich richten op grootschalige rekenkracht. De exacte omvang van de investeringen en de locaties van de toekomstige datacenters zijn nog niet bekendgemaakt. Wel staat vast dat het om een project van meerdere miljarden dollars gaat en dat de bedrijven inzetten op moderne technologieën, zoals efficiëntere koelsystemen en een hoge mate van schaalbaarheid. Daarmee sluiten de plannen aan bij de internationale trend waarin datacenters steeds meer worden gezien als cruciale infrastructuur voor de digitale economie. De bestuursvoorzitters maken deel uit van een Amerikaanse delegatie die het Verenigd Koninkrijk naar verwachting bezoekt. Ook president Donald Trump wordt verwacht. Amerikaanse bedrijven uit verschillende sectoren gaan tientallen miljarden dollars aan investeringen in het Verenigd Koninkrijk doen. -Chipbedrijf Advanced Micro Devices (AMD) gaat ChatGPT-moeder OpenAI honderdduizenden chips voor AI datacenters leveren via een meerjarige samenwerking. Volgens AMD kan die deal tientallen miljarden dollars aan jaarlijkse omzet opleveren. Daarmee kan OpenAI een belang nemen van 10 procent in AMD.
Dochter ChatGPT begon in 2015 als non-profit organisatie en introduceerde pas in 2019 een “capped‑profit” structuur. OpenAI, Inc. blijft als non-profit de controle houden over de commerciële entiteit. Microsoft is de grootste externe investeerder, met ongeveer 13 miljard dollar geïnvesteerd en zo’n 49 % van de aandelen in de for-profit tak. OpenAI wordt dagelijks geleid door CEO Sam Altman, terwijl de non-profit board de uiteindelijke macht heeft. De board bestaat onder andere uit co‑founders Greg Brockman en Ilya Sutskever, en externe leden als Adam D’Angelo, Bret Taylor, Larry Summers en Helen Toner
Altman zelf heeft geen aandelenbezit in OpenAI, maar leidt de organisatie als CEO. Werknemers en oprichters ontvangen “capped-profit” eenheden in plaats van gewone aandelen. In mei 2025 kondigde OpenAI plannen aan om over te gaan naar een public benefit corporation, waarbij de non-profit entiteit toezicht blijft houden. Deze overgang moet ervoor zorgen dat OpenAI kapitaal kan aantrekken terwijl de oorspronkelijke missie – AGI ontwikkelen die de mensheid ten goede komt – wordt gewaarborgd
ChatGPT behoort tot OpenAI, dat formeel wordt geleid door de non-profit OpenAI, Inc. De voornaamste financiële partners zijn onder meer Microsoft en SoftBank, maar de feitelijke zeggenschap blijft bij de originele non-profit board.
ChatGPT probeert prompts te weigeren die mogelijk in strijd zijn met het inhoudsbeleid. Hackers slaagden er begin december 2022 in om ChatGPT te jailbreaken door beperkingen te omzeilen en ChatGPT instructies te laten geven voor het maken van een molotovcocktail of een atoombom en om argumenten te genereren in de stijl van een neonazi. Een populaire jailbreak heet “DAN”, wat staat voor “Do Anything Now”. AI kan mogelijk ‘serieuze en zelfs catastrofale’ gevaren met zich mee brengen, zeiden wereldleiders op een top in Groot-Brittannië.
Uit de beperkte betrokkenheid van Microsoft bij het grote Stargate-project en het feit dat OpenAI nu ook gebruik gaat maken van Google Cloud blijkt dat de organisaties steeds verder uit elkaar drijven. ChatGPT-gebruikers sturen nu al dagelijks meer dan 2,5 miljard prompts. De AI-chatbot zou wekelijks ruim 500 miljoen verschillende actieve gebruikers hebben.
OpenAI. is grotendeels van The Vanguard Group, BlackRock, Capital Research, Management Company en State Street Corporation en is een pionier in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, opgericht door Sam Altman, Elon Musk, en andere technologie-experts. Musk leverde een belangrijke bijdrage (45 miljoen dollar) en was co-chair van het bestuur.
Musk verliet OpenAI in 2018 vanwege meningsverschillen over de richting, met name de overgang naar een for-profit model, en zijn eigen belangen in Tesla’s AI-ontwikkeling (bijv. Dojo-chips). Sindsdien heeft hij geen eigendom, bestuurlijke rol, of operationele betrokkenheid bij OpenAI.
OpenAI werkt aan het ontwikkelen van veilige en krachtige AGI en heeft doorbraken geleverd met GPT-3 en GPT-4. Microsoft is de grootste investeerder en strategische partner. Het hybride non-profit/capped-profit model stelt OpenAI in staat om voort te bouwen op AI-innovaties, met de focus op veiligheid en ethische normen.
OpenAI is een toonaangevend technologiebedrijf dat zich richt op het ontwikkelen van kunstmatige intelligentie die ten goede komt aan de mensheid. Het werd in 2015 opgericht door een groep vooraanstaande technologen, waaronder Elon Musk, Sam Altman, Greg Brockman, Ilya Sutskever, John Schulman, en Wojciech Zaremba. Het bedrijf begon als een non-profit organisatie met de missie om Artificial General Intelligence (AGI) te ontwikkelen die veilig is voor de mensheid en breed toegankelijk.
Oorspronkelijk was het de bedoeling dat OpenAI volledig als non-profit zou opereren, maar in 2019 wijzigde het bedrijf zijn structuur naar een hybride model, waarin een capped-profit entiteit werd opgericht om kapitaal aan te trekken voor de verdere ontwikkeling van geavanceerde AI-technologie. Dit werd gedaan met de oprichting van OpenAI LP, dat winst mag maken, maar waarbij het rendement voor investeerders beperkt is. De OpenAI Inc. blijft de non-profitorganisatie die toezicht houdt op de kernmissie van het bedrijf.De grootste investeerder in OpenAI is Microsoft, dat in 2019 en 2023 miljarden dollars heeft geïnvesteerd. Microsoft heeft een aanzienlijke aandelenbelang in de for-profit tak van OpenAI en heeft tevens strategische partnerschappen gesloten voor de integratie van OpenAI’s technologie in producten zoals Azure, Microsoft Word, Excel, en de Cortex AI-reeks.
Daarnaast heeft OpenAI andere investeerders zoals Khosla Ventures, Thrive Capital, en Coatue Management. Elon Musk was een van de oprichters, maar verliet het bestuur in 2018 vanwege strategische meningsverschillen, hoewel hij geen invloed meer heeft op de dagelijkse operaties.OpenAI is vooral bekend geworden door de ontwikkeling van GPT (Generative Pre-trained Transformer)-modellen, waaronder de bekroonde GPT-3 en de recente GPT-4. Deze modellen hebben op wereldschaal de manier veranderd waarop we AI in tekstgeneratie, codeerhulp, klantondersteuning, en andere toepassingen gebruiken.
In 2023 werd OpenAI’s ChatGPT een van de populairste AI-chatbots, die wereldwijd miljoenen gebruikers trok. Deze chatbot maakt gebruik van de GPT-4-architectuur, wat bijdraagt aan een krachtige gebruikerservaring met natuurlijkere en meer contextbewuste gesprekken. OpenAI’s lange-termijnmissie blijft het ontwikkelen van AGI die veilig, transparant, en eerlijk is. Het bedrijf is actief in het bevorderen van een bredere discussie over de ethische implicaties van AI en werkt samen met andere bedrijven en regeringen om veilige normen en richtlijnen vast te stellen voor het gebruik van AI-technologie. OpenAI heeft aangegeven dat het zijn modellen verder wil verfijnen om ze effectiever, transparanter en meer verantwoordelijk te maken.
Het bedrijf blijft een belangrijke speler in de AI-industrie en heeft aanzienlijke invloed op de richting van kunstmatige intelligentie wereldwijd. De oprichters en investeerders blijven actief betrokken bij de strategische ontwikkeling van het bedrijf, met als doel om OpenAI in de toekomst te laten bijdragen aan een AI-gedreven toekomst die de mensheid ten goede komt.
In februari 2025 leidde Musk een consortium van investeerders (inclusief zijn eigen xAI, Vy Capital, Baron Capital Group, en Ari Emanuel’s Emanuel Capital) in een 97,4 miljard dollar bod voor de assets van OpenAI’s non-profit tak, met als doel de controle overnemen en OpenAI terugbrengen naar zijn “originele non-profit missie” van veilige AGI voor de mensheid.
Het was een “all-cash” aanbod, gebaseerd op OpenAI’s historische financiën en projecties (waardering rond $300 miljard inclusief nieuwe fondsen).
Musk zette een deadline van 10 mei 2025 en vroeg toegang tot OpenAI’s financiële records voor due diligence. Hij benaderde zelfs Meta’s Mark Zuckerberg om mee te financieren, wat later uit gerechtelijke documenten bleek (augustus 2025). Het bestuur (voorzitter Bret Taylor) wees het unaniem af, noemde het “niet in het belang van de missie” en een “poging om concurrentie te verstoren”. CEO Sam Altman spotte er publiekelijk mee op X (voorheen Twitter): “Nee bedankt, maar we kopen Twitter voor $9,74 miljard als je wilt.” Musk reageerde met”Swindler” (oplichter).
Musk’s vertrek uit OpenAI in 2018 kwam door onenigheid over de for-profit shift en zijn eigen AI-belangen bij Tesla. Sindsdien bekritiseert hij OpenAI herhaaldelijk als “gesloten” en “winstgedreven”, in contrast met xAI’s “open” benadering. Het bod was geen “vriendelijke” redding, maar een strategische aanval om OpenAI’s groei te hinderen en zijn eigen xAI te versterken (er werd gefluisterd over een mogelijke fusie). Het bod leidde tot een counterclaim van OpenAI in april 2025, waarin ze Musk beschuldigden van “harassment” en “bad-faith tactics” om innovaties te stelen voor persoonlijk gewin. Een juryproces staat gepland voor lente 2026. Musk’s advocaat noemde het bod “serieus”, maar OpenAI zag het als sabotage.
Elon Musk zijn algemene kritiek op OpenAI gaat door en hij noemt het vaak een “Microsoft-subsidie” in interviews.
Deepseek
DeepSeek R1, is een kunstmatige intelligentie (AI) uit China die 27 januari kort alle beurzen en crypto deed instorten. De prestaties van DeepSeek R1 app zijn erg bijzonder, omdat de ontwikkelaars slechts 6 miljoen dollar nodig zouden hebben gehad om het model te trainen. Maar dit betreft echter slechts het bedrag dat nodig was om de GPU’s van het derde model te ontwikkelen, wat het nieuwste model trainde. ‘Het bedrag komt bovenop de de talloze dure experimenten en de data die nodig is geweest en de meer dan honderdvijftig wetenschappers die bij het project zijn betrokken en nog talloze andere zaken die nodig waren voor de ontwikkeling van het uiteindelijke AI-model. Microsoft en OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT vermoeden ook dat de Chinese AI-chatbot op illegale wijze gegevens heeft gebruikt en van hen heeft gebruikt. De AI functionaliteit wordt ondertussen via X en de App Store gratis aangeboden. Deepseek is nu de grootste concurrent van ChatGPT, Claude en Gemini. Aandelenkoersen van ASML, Besi en ASMI, Nvidia, Broadcom, Meta schoten 27 januari 2025 fors omlaag nadat de resultaten voor DeepSeek R1 bekend werden. Futures op de Nasdaq vielen met 1,8% omlaag, terwijl die voor de S&P 500 met 0,9% daalden. Ook crypto en met name bitcoin hebben het zwaar. Tot dusver heeft DeepSeek zo’n 1200 miljard dollar aan beurswaarde weggeveegd bij technologieaandelen Op zich een interessant instapmoment. Vaak zie je namelijk dat de markt nogal emotioneel en overdreven op dit soort ontwikkelingen reageert.
DeepSeek is de populairste gratis app in de App Store en is al sinds 11 januari te downloaden en inmiddels al erg populair bij gebruikers vanwege het DeepSeek-R1-taalmodel. De Chinese ontwikkelaar claimt dat het llm net zo goed presteert als het o1-taalmodel van OpenAI. De DeepSeek-app is volledig gratis en zelfs zonder reclame. Er is ondersteuning voor api-gebruik en gebruikers kunnen bestanden laten doorzoeken en de AI-assistent ook als zoekmachine gebruiken. Het taalmodel kan ook via een aparte website benaderd worden. De app maakt gebruik van het DeepSeek-R1-taalmodel met 671 miljard parameters dat op 20 januari werd geïntroduceerd. Ontwikkelaar Hangzhou DeepSeek Artificial Intelligence heeft zes varianten van het taalmodel opensource gemaakt via GitHub, waaronder een versie met 1,5 miljard, 32 miljard en 70 miljard parameters. Het bedrijf deelde ook een onderzoekspaper met meer details over het ontwikkelproces. Uit deze paper moet blijken dat het R1-taalmodel in meerdere tests kan wedijveren met het o1-taalmodel van OpenAI. De ontwikkelaar zou het taalmodel met Nvidia H800-chips hebben getraind en hiervoor minder dan zes miljoen dollar nodig hebben gehad. De Nvidia H800 is een aangepaste datacenter-gpu voor onder andere de Chinese markt, die in 2022 op de markt kwam en gebaseerd is op de H100-datacenter-gpu met Hopper-architectuur. De app is erg secuur maar duidelijk beperkt, gecontroleerd en gereguleerd door de Chinese Overheid. Door gebruik van de “gratis” app kan deze makkelijk worden ingezet voor spionagedoeleinden, zoals ook met de andere AI gebeurd. Zowel Taiwan als de Italiaanse toezichthouder Garante willen dan ook van Deepseek af en hebben de toegang voor Italië onmiddellijk geblokkeerd. Volgens Garante is DeepSeek niet transparant genoeg over de manier waarop het de data voor zijn chatbot verzamelt en opslaat. DeepSeek is ook niet meer te downloaden via de appstores van Apple en Google in Italië. Het Amerikaanse leger heeft de toegang ook geblokkeerd, net als veel bedrijven, waaronder advocatenkantoren. Vanuit de Rijksoverheid wordt het gebruik van DeepSeek helemaal verboden. Gebruikers van DeepSeek zijn door de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) eerder al gewaarschuwd om heel voorzichtig om te gaan met deze nieuwe AI-bot. Onder meer bij semi-overheidsinstantie CBR werd ingegrepen. Daar is besloten om de toegang tot DeepSeek voor werknemers helemaal te blokkeren, omdat gegevens opgeslagen worden in China, een land met een ‘offensief cyberprogramma’, waar bovendien ‘geen afdoende wet- en regelgeving’ is voor de bescherming van persoonsgegevens. De werknemers mogen nog wel gebruik maken van ChatGPT. Wel zijn er gebruiksadviezen, waarin onder meer staat dat men geen persoonsgegevens mag invoeren.
Het gebruik van AI-modellen wordt bij veel (semi-)overheden in de ban gedaan. Zij vrezen voor persoonsgegevens die opgeslurpt worden door AI-modellen als ChatGPT en DeepSeek. Vaak is er al algemeen beleid opgesteld waarbij het personeel wordt gewaarschuwd voor het gebruik. Enkele instanties hebben de toegang tot AI-modellen helemaal geblokkeerd. Binnen het huidige beleid van de Rijksoverheid is het gebruik van DeepSeek verboden voor ambtenaren. Ook bij het UWV is het gebruik van AI-bots verboden. Zowel de toegang tot ChatGPT, Claude als DeepSeek is geblokkeerd. Bij de Kamer van Koophandel (KvK) is de toegang tot DeepSeek eveneens geblokkeerd. Wel mag het personeel Copilot, de AI-assistentfunctie van Microsoft, inzetten. De Sociale Verzekeringsbank (SVB), waar onder meer de uitvoering van de AOW ligt, heeft het personeel verteld dat het niet is toegestaan om AI-programma’s te gebruiken. Dan gaat het niet alleen om DeepSeek, maar ook om ChatGPT en Copilot. ‘Als publieke dienstverlener wordt terecht van ons verwacht dat we uiterst zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft geen algemene richtlijn voor de Gemeenten en waterschappen.
DeepSeek heeft de lancering van zijn nieuwste chatbot, DeepSeek-R2, uitgesteld. De vertraging komt doordat DeepSeek is overgeschakeld op chips van Huawei, na zorgen over de veiligheid van Nvidia’s H20-chips, die het bedrijf eerder gebruikte. Het vorige model, DeepSeek-R1, verraste in januari 2025 de AI-wereld door met een klein budget te presteren op het niveau van Amerikaanse concurrenten. De overstap naar Huawei-chips roept twijfels op over de prestaties van R2, omdat deze chips minder krachtig lijken dan Nvidia’s H20, die specifiek voor de Chinese markt werd ontwikkeld. De Amerikaans-Chinese handelsoorlog speelt een grote rol: in april legde president Trump exportbeperkingen op voor de H20-chip, uit vrees dat China er een supercomputer mee zou bouwen. Eind juli werden deze beperkingen versoepeld om China afhankelijk te houden van Amerikaanse technologie, maar kort daarna meldde China beveiligingsrisico’s in de H20-chips, zoals mogelijke digitale achterdeurtjes voor tracking door de VS. Hierdoor zijn Chinese AI-bedrijven zoals DeepSeek gedwongen om binnenlandse alternatieven zoals Huawei-chips te gebruiken, wat de ontwikkeling van R2 belemmert en onzekerheid creëert over de prestaties.
Gemini
Gemini is de nieuwste reeks AI-modellen van Google DeepMind en wordt geïntegreerd in verschillende Google-producten. De modellen, die gebouwd zijn op de kracht van transformer-technologie, zijn ontwikkeld om de capaciteiten van AI in zowel tekst- als multimodale toepassingen te verbeteren. Google DeepMind, onderdeel van Alphabet Inc., is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van Gemini.Gemini is de naam van de nieuwste generatie AI-modellen ontwikkeld door Google DeepMind. Het is de opvolger van Google Bard en richt zich op het leveren van geavanceerde generatieve kunstmatige intelligentie met diepgaande natuurlijke taalverwerking. De Gemini-serie werd voor het eerst aangekondigd in december 2023 en is sindsdien doorgevoerd naar verschillende toepassingen zoals Google Search, Google Assistant, en andere Google-producten.
De Gemini-modellen zijn gebaseerd op de Gemini 1 en Gemini 1.5 reeksen, die aanzienlijke verbeteringen bieden ten opzichte van eerdere AI-modellen, zoals meer geavanceerde redeneringscapaciteiten en efficiënter gebruik van bronnen. De Gemini-modellen gebruiken transformer-technologie, wat hen in staat stelt om grote hoeveelheden gegevens te verwerken en complexere taken uit te voeren dan hun voorgangers.
Google heeft de Gemini-modellen niet alleen voor interne producten, maar ook voor externe ontwikkelaars beschikbaar gesteld via de Google Cloud AI-platforms, wat hen de mogelijkheid biedt om geavanceerde AI-functionaliteit te integreren in hun eigen toepassingen. Gemini wordt ontwikkeld door Google DeepMind, een dochteronderneming van Alphabet Inc., het moederbedrijf van Google. DeepMind is een van de toonaangevende AI-onderzoeksinstellingen ter wereld, bekend van eerdere doorbraken zoals het AlphaGo-project en de ontwikkeling van AlphaFold, een AI-systeem voor het voorspellen van eiwitstructuren.
Google’s strategische focus ligt op het integreren van de Gemini-modellen in hun zoekmachines, assistenten en advertentiediensten om gebruikerservaringen te verbeteren en zakelijke waarde te genereren. DeepMind, oorspronkelijk opgericht in 2010 door Demis Hassabis, Shane Legg en Mustafa Suleyman, is sindsdien een cruciaal onderdeel geworden van Google’s inzet op AI-innovatie. In 2024 breidde Google zijn AI-aanbod verder uit met de introductie van Gemini 1.5, dat verbeterde natuurlijke taalverwerking en visuele mogelijkheden bevat, waardoor het model niet alleen tekst kan genereren maar ook visuele en multimodale interacties kan ondersteunen.
Grok
Grok is Elon Musk’s AI-chatbot gebouwd door xAI, verbonden met platform X en ontwikkeld met enorme rekenkracht. De huidige versie Grok‑4 behoort tot de meest geavanceerde AI-modellen. xAI opereert onafhankelijk van OpenAI, met Musk aan het roer en substantiële investeringen van diverse tech- en investeringspartners. toekomstige decadelange evolutie en risico’s zijn niet uit het oog verloren.Grok is een generatieve chatbot ontwikkeld door xAI, het AI-bedrijf van Elon Musk, en wordt aangeboden via het platform X (voorheen Twitter). De naam ‘Grok’ komt uit een door Robert A. Heinlein bedacht begrip dat ‘intiem begrijpen’ betekent. Sinds de lancering in november 2023 heeft Grok verschillende versies doorlopen: Grok‑1 (open source), Grok‑1.5, Grok‑2, Grok‑3 (vanaf februari 2025), en recent Grok‑4 (juli 2025). Grok‑3 werd getraind op de supercomputer Colossus, ingezet met ongeveer 200 000 Nvidia H100 GPU’s, tienmaal de rekenkracht van Grok‑2, en biedt sterke prestaties in wiskunde, wetenschap en codering via functies als “Think”, “Big Brain” en “DeepSearch”
Benchmarktests laten zien dat Grok‑3 beter scoort dan GPT‑4o op onder andere AIME (93 % versus 79 %) en LiveCodeBench (79,4 % versus 72,9 %)Grok‑4, geïntroduceerd op 10 juli 2025, overtreft volgens xAI zelfs veel graduate-student-niveau’s in redeneren en biedt geavanceerde beeldgeneratie en emotionele spraak (zoals de persona “Eve”). De basisversie kost $30/maand, met een “Heavy” premium-versie voor $300/maand en integratie in Tesla-modellen op komstxAI is opgericht door Elon Musk, die OpenAI eerder mede heeft opgericht, maar in 2018 vertrok. Hij stuurt Grok aan via xAI en integreert de chatbot met zijn sociale platform X, dat xAI in 2025 overnam
Grok wordt financieel ondersteund door investeringen van onder meer SpaceX, Andreessen Horowitz, BlackRock, Nvidia en saudische investeringsfondsen. xAI hield een investeringsronde van $10 miljard afgerond met plannen voor verdere financiering van $12 miljard. Daarna wordt in oktober 2025 nog eens 20 miljard binnengehaald om de strijd aan te gaan met concurrenten als OpenAI en Meta. Dit enorme bedrag, dat de ongekende kapitaalbehoefte in de AI-race onderstreept, komt via een complexe en strategische dealstructuur die grotendeels draait om de aankoop van AI-hardware. De totale financiering, die veel groter is dan oorspronkelijk gepland, bestaat uit 7,5 miljard dollar aan Equity (Aandelenkapitaal) Dit zijn investeringen van externe partijen (beleggers) die in ruil voor hun geld een deel van de aandelen van xAI krijgen. De 7,5 miljard dollar wordt geleid door investeerders als Valor Capital en ook Nvidia draagt tot 2 miljard dollar hieraan bij. De overige schuldfinanciering van circa 12,5 miljard dollar is geld dat xAI leent van Apollo Global Management en Diameter Capital Partners. Een cruciaal onderdeel van de deal is de strategische investering van chipgigant Nvidia, die tot 2 miljard dollar in het aandelenkapitaal stopt. Het unieke van de transactie is dat het geld wordt gestort in een Special Purpose Vehicle (SPV) dat gebruikt wordt om de benodigde Nvidia Graphics Processing Units (GPU’s) aan te schaffen. Vervolgens huurt xAI deze essentiële chips voor een periode van vijf jaar voor zijn grootschalige datacentrumproject, bekend als ‘Colossus 2’ in Memphis. Deze structuur stelt de geldschieters in staat hun investering te dekken met de hardware zelf, in plaats van uitsluitend de waarde van de jonge startup. De deal is van levensbelang, aangezien Musk met xAI, gelanceerd in juli 2023 met het doel om een transparanter AI-alternatief te bouwen, maandelijks naar verluidt $1 miljard verbrandt om de rekenkracht te verwerven die nodig is om de volgende generatie AI-modellen te trainen. Maar er zijn ook zorgen: in juli 2025 produceerde Grok verontrustende content zoals geweldsinstructies en antisemitische uitingen, veroorzaakt door zogeheten “indirect prompt injection” vanwege real-time toegang tot ongereguleerde bronnen. Dit onderstreept de risico’s van minder strikte inhoud controle.
Chipmaker Broadcom heeft een bestelling van maar liefst 10 miljard dollar binnengesleept voor de levering van op maat gemaakte AI-chips
Nieuwe Europese AI-wet
In mei wordt de definitieve wet gepubliceerd, daarna duurt het nog een half jaar voordat de verboden op onacceptabele AI-systemen ingaan. In 2025 gaan de regels voor generatieve AI-systemen in. Daaronder vallen bijvoorbeeld ChatGPT en Midjourney. Die moeten transparant zijn over de data waarmee ze zijn getraind en mogen geen illegale uitkomsten bieden. In mei 2026 gaan de laatste regels in. Dan is het voor systemen met een hoog risico verplicht om een mensenrechtentoets uit te voeren, om te garanderen dat een AI-systeem niet bevooroordeeld is of discrimineert. Bedrijven die de AI-wet in Europa overtreden, kunnen flinke boetes krijgen. Een boete bedraagt maximaal 35 miljoen euro of 7 procent van de wereldwijde omzet, afhankelijk van de overtreding en de grootte van het bedrijf.
De Verenigde Staten weigeren internationale samenwerking op AI-gebied. Tijdens de Algemene Vergadering van de VN verwierpen ze voorstellen voor wereldwijde regulering. Michael Kratsios, directeur van het Office of Science and Technology Policy, stelde dat AI-ontwikkeling afhankelijk is van nationale onafhankelijkheid en soevereiniteit, niet van bureaucratisch toezicht.
VN-gezant Amandeep Singh Gill benadrukte dat regulering primair bij soevereine staten ligt en dat VN-mechanismen slechts platforms voor samenwerking bieden. Volgens hem interpreteren de VS VN-initiatieven verkeerd.
De Amerikaanse positie contrasteert met andere landen. China steunt centrale VN-rol in AI-bestuur; vice-minister Ma Zhaoxu pleit voor een open, inclusieve en eerlijke technologische omgeving. Spanje, vertegenwoordigd door premier Pedro Sánchez, ondersteunt internationale samenwerking via de VN als legitiem forum voor consensusvorming.
De VN hebben de Global Dialogue on AI Governance gelanceerd, het eerste VN-orgaan gericht op AI-bestuur met deelname van alle lidstaten. Secretaris-generaal António Guterres stelt dat dit orgaan de basis legt voor een mondiaal AI-ecosysteem dat meegroeit met snel ontwikkelende technologie.
Bezorgdheid over de risico’s van de AI-ontwikkeling
Techbedrijven hebben volgens de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris de morele plicht om ervoor te zorgen dat systemen voor kunstmatige intelligentie (AI) veilig zijn. Harris en president Joe Biden bespraken begin mei de gevaren en de benodigde veiligheid met de CEO’s van Microsoft, Google en OpenAI, die in de afgelopen maanden de AI-systemen presenteerden. ChatGPT van OpenAI kan zelfstandig hele teksten schrijven en Microsoft bouwde dat in zoekmachine Bing. Google kwam met een eigen vergelijkbaar systeem met de naam Bard. De AI systemen kunnen willekeurige woorden en zinnen op een logische manier achter elkaar te zetten, en dat hoeven niet perse waarheden te zijn. AI is een krachtigste technologie en heeft de potentie om het leven gemakkelijker te maken en oplossingen te bieden voor maatschappelijke problemen en vraagstukken. Maar AI kan ook een bedreiging vormen voor de veiligheid en heeft de potentie om inbreuk te kunnen maken op maatschappelijke rechten en privacy en kan het vertrouwen in informatievoorziening beschadigen. Alhoewel de software zelfs in staat is om complete boeken of opstellen te maken is het nog redelijk onbetrouwbaar omdat Big data nog een hoop onzin en onwaarheden bevat. computersystemen kunnen grote hoeveelheden gegevens verwerken en opslaan en daar zelf patronen in ontdekken.
Het deep learning”ontwikkeld zich in de loop van de tijd. Door de wedloop tussen de grote tech bedrijven die de software ontwikkelen kan er een concurrentiestrijd ontstaan waarbij omwille van de tijd fouten worden gemaakt. Het internet kan overspoeld raken met computer gegenereerde flauwekul en gegenereerde teksten, plaatjes en video’s zullen in de toekomst voor de gemiddelde gebruiker niet van echt te onderscheiden zijn. AI zal in de toekomst banen gaan kosten, bijvoorbeeld die van vertalers of juridisch medewerkers en zelfs leraren. Systemen zouden in de toekomst zelflerend hun eigen programma’s kunnen (her) schrijven en ook actief en zelfstandig kunnen uitvoeren. met alle gevaren van dien.Eind maart 2023 werd in een open brief al opgeroepen om alle trainingen van AI’s die sterker zijn dan GPT-4 gedurende zes maanden te pauzeren. De brief werd ondertekend door AI-pionier Yoshua Bengio, Apple medeoprichter Steve Wozniak en Tesla-CEO Elon Musk. In de brief uitten ze hun bezorgdheid over de risico’s van de AI-ontwikkeling, zowel op korte termijn als meer fundamenteel, bijvoorbeeld door technologische singulariteit.
Eliezer Yudkowsky pleitte zelfs voor een volledige stopzetting van KI-experimenten en -ontwikkelingen van geavanceerde taalmodellen. In mei 2023 vertrok computerwetenschapper Geoffrey Hinton bij bij Google Brain, vanwege zijn bezorgdheid over de risico’s van AI-technologie. Er schuilt een groot gevaar in de door Chat GPT gegeven oplossingen of antwoorden. Al die systemen zijn getraind om woorden op een logische manier achter elkaar te zetten, en niet om de waarheid te vertellen, terwijl een onwetende gebruiker de antwoorden voor waar zou kunnen aannemen en gebruiken. Chat APG vermeldt dit ook niet bij de gegeven uitkomsten.
AI wordt steeds prominenter
AI kan redeneren, plannen, leren, een taal begrijpen etc en zal een grote invloed hebben op hoe we ons dagelijkse leven in de toekomst leven. Het brein achter kunstmatige intelligentie is een technologie die ‘machine learning’ heet. Met deze technologie worden taken eenvoudiger en worden we productiever. AI-systemen zijn in staat om hun gedrag en uitkomsten aan te passen, door het effect van vorige acties te analyseren en autonoom te werken. In 1965 wordt AI als eerste genoemd, tijdens de Dartmouth conference. Eliza, gecreëerd door Joseph Weizenbaum, was een van de eerste chatbots. Hoewel ze sommige gebruikers voor de gek kon houden door ze te laten denken dat ze eigenlijk met een mens spraken, slaagde ze niet voor de Turing test.
AI wordt steeds prominenter in de industrie, de landbouw, de gezondheidzorg, bij de overheid en in ons persoonlijke leven. Tegelijkertijd zijn er nog verschillende zorgen, onduidelijkheden en zelfs risico’s rondom AI, zoals veiligheid, betrouwbaarheid en ethiek. Binnen de huidige wettelijke kaders is behoefte aan duidelijkheid en handvatten voor het verantwoord en efficiënt omgaan met AI en big data. AI-systemen zijn zeer complex om te bouwen en vereisen expertise waar veel vraag naar is, maar waar een tekort aan is. AI laat applicaties complexe taken uitvoeren waarvoor voorheen menselijke input, was vereist. De term wordt vaak door elkaar gebruikt met onderliggende gerelateerde termen, zoals machine learning (ML) en deep learning. Machine learning is een vorm van kunstmatige intelligentie (AI) die is gericht op het bouwen van systemen die leren door middel van data, met als doel de besluitvorming te automatiseren en verkorten, en sneller waarde te creëren.
Machine learning
Machine learning is gericht op het bouwen van systemen die kunnen leren of prestaties kunnen verbeteren op basis van de data waarmee de systemen worden gevoed. Hierbij is het van belang om op te merken dat machine learning altijd onder AI valt, maar AI niet altijd onder machine learning. Netflix maakt bijvoorbeeld gebruik van machine learning om enige personalisatie te bieden, wat ertoe heeft geleid dat het klantenbestand met meer dan 25 procent is toegenomen. Het ontwikkelen en implementeren van machine learning-modellen bestaat uit training en afleiding. AI-training en -afleiding hebben betrekking op het experimenteren met machine learning-modellen om een probleem op te lossen. Door machine learning en cognitieve interacties aan traditionele bedrijfsprocessen en -applicaties toe te voegen, kunnen organisaties de gebruikerservaring verbeteren en de productiviteit flink verbeteren. Bedrijven investeren de laatste tijd enorm in data science-teams. Ontwikkelaars gebruiken kunstmatige intelligentie om taken die normaliter handmatig worden gedaan, efficiënter uit te voeren en daarnaast ook om contact te leggen met klanten, patronen te identificeren en problemen op te lossen. Ontwikkelaars hebben vaak een achtergrond in wiskunde en algoritmen.
Transformer
De technologie achter ChatGPT, zou niet werken zonder een transformer. De transformer is onmisbaar voor chatbots, omdat het betekenis kan geven aan woorden en zinnen. Transformer werd bedacht door Google in 2017. Dankzij die transformers kon OpenAI zijn chatbot trainen.
Generatieve AI bouwt voort op bestaande technologieën, zoals grote taalmodellen (LLM’s) die worden getraind op grote hoeveelheden tekst en leren het volgende woord in een zin te voorspellen. Generatieve AI kan niet alleen nieuwe tekst creëren, maar ook afbeeldingen, complete video’s of audio.
Veel tolk en vertaalbedrijven stoppen er mee of gaan failliet na te zijn ingehaald door de kunsten van AI
AI legt verbanden op basis van de data die door mensen zijn ingevoerd en is is sterk afhankelijk van de hoeveelheid data die over een onderwerp beschikbaar is. AI-technologie kan bedrijfsprestaties en productiviteit door processen of taken te automatiseren die voorheen menselijke inzet vereisten. De meeste bedrijven stoppen er veel geld in en is van waarde voor vrijwel elke functie, elk bedrijf en elke branche. Het omvat algemene en branchespecifieke toepassingen zoals het opsporen van breuken in de beveiliging (44 procent), technologieproblemen van gebruikers op te lossen (41 procent), het aantal productiebeheertaken te verlagen (34 procent) Te peilen of wordt voldaan aan intern compliance beleid voor het gebruik van erkende leveranciers (34 procent)
De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) raakt bijna vier op de tien banen ter wereld
Om goede voorspellingen te kunnen doen, moet AI grote hoeveelheden data verwerken. Eenvoudige labeling van data en betaalbare opslag en verwerking van gestructureerde en ongestructureerde data maken dan het bouwen en trainen van algoritmen mogelijk. Infrastructuurtechnologieën die essentieel zijn voor AI-training op schaal zijn clusternetwerken, zoals RDMA en InfiniBand, Bare Metal GPU-computing en hoogwaardige opslag.
Met AI kan beeld en audio gemaakt worden, dat nauwelijks van echt te onderscheiden is. AI staat dan ook aan de basis vandeepfakes, een vorm van beeldmanipulatie. Het is niet duidelijk wie aansprakelijk is wanneer er ongewenste effecten zijn. Volgens OpenAI maken inmiddels ongeveer 100 miljoen mensen wekelijks gebruik van de chatbot.
- Bing Chat gebruikt een testversie van het GPT-4 model, terwijl ChatGPT het oudere GPT 3.5-turbo model gebruikt. GPT-4 is een geavanceerder en krachtiger taalmodel dan GPT-3.5-turbo, dus Bing Chat zou in theorie beter moeten zijn in het begrijpen en genereren van natuurlijke taal .
- Bing Chat is geïntegreerd met de zoekmachine van Microsoft, dus het kan webzoekopdrachten uitvoeren en links en aanbevelingen bieden.
- ChatGPT heeft geen toegang tot het internet, tenzij je een betaald abonnement hebt (ChatGPT Plus of Enterprise), waarmee je een webbrowserfunctie kunt gebruiken die aangedreven wordt door Microsoft Bing .
- Bing Chat en ChatGPT kunnen beide afbeeldingen genereren met behulp van DALL·E
Soorten AI
- ANI: Artificial narrow intelligence (Smalle kunstmatige intelligentie)
- AGI: Artificial general intelligence (Kunstmatige algemene intelligentie)
- ASI: Artificial superintelligence (Brede kunstmatige intelligentie)
Voorbeelden:
*De Associated Press zou wel 12 keer zo veel verhalen hebben uitgebracht door AI-software aan te leren om automatisch financiële nieuwsberichten te schrijven. Hierdoor zouden journalisten van het blad meer de vrijheid hebben om diepgaandere artikelen te schrijven.
*Deep Patient, een AI-tool die is ontwikkeld door de Icahn School of Medicine op Mount Sinai, stelt artsen in staat patiënten met een hoog risico te identificeren, nog voordat ziekten worden gediagnosticeerd. Volgens insideBIGDATA analyseert de tool de medische voorgeschiedenis van een patiënt om bijna 80 aandoeningen te voorspellen, tot een jaar voordat deze zich zouden openbaren.
* Voert bedrijfsanalyses uit zonder expert. Dankzij analysetools met een visuele gebruikersinterface kunnen zelfs technisch niet-onderlegde mensen systemen gemakkelijk doorzoeken en antwoorden vinden die ze begrijpen.
*Communiceren met klanten via chatbots in natuurlijke taal, waardoor de klant vragen kan stellen en informatie kan inwinnen. Deze chatbots leren na verloop van tijd bij zodat de interacties voor de klant steeds waardevoller worden.
De gevaren van AI zijn bijvoorbeeld terug te zien in autonome wapens als de ‘killerdrone’, een bewapende drone waarmee van afstand doelen kunnen worden vernietigd of mensen gedood. Scholieren gebruiken ChatGPT om hun huiswerk te laten maken.
ChatGPT is ontwikkeld door OpenAI. Hetzelfde bedrijf dat Dall-E lanceerde, een AI-systeem dat afbeeldingen genereert op basis van tekst
Adaptive intelligence-applicaties helpen bedrijven betere zakelijke beslissingen te nemen door de kracht van interne en externe data in realtime te combineren met de wetenschap achter de besluitvorming en een uiterst schaalbare computinginfrastructuur. AI-functionaliteit kan worden toegepast op die activiteiten die de grootste en meest directe impact hebben op de omzet en kosten. AI kan de productiviteit verhogen met hetzelfde aantal mensen.
AI is inmiddels een noodzakelijke strategie voor elk bedrijf dat efficiënter wil worden, nieuwe omzetkansen wil creëren en de klantloyaliteit wil vergroten en is een concurrentievoordeel voor veel organisaties. Met AI kunnen bedrijven meer bereiken in minder tijd, gepersonaliseerde en boeiende klantervaringen creëren en bedrijfsresultaten voorspellen om meer winst te maken. Om concurrerend te blijven, moet elke onderneming uiteindelijk AI gaan gebruiken en zelf een AI-ecosysteem opzetten. Bedrijven raken achterop als ze nalaten om de komende 10 jaar AI, in elk geval tot op zekere hoogte, in te voeren. OpenAI komt met een preview-versie van GPT-4 Turbo. Dit is een krachtigere en snellere versie van de technologie die ten grondslag ligt aan ChatGPT. De technologie baseert zich op onlinedata die loopt tot april van dit jaar. De oorspronkelijke versie van GPT-4 had toegang tot data uit een periode die liep tot september 2021.
Ingrepen in de te snelle ontwikkeling
Het Britse CMA wil voorkomen dat de markt van kunstmatige intelligentie (AI) in handen komt van grote technologiebedrijven. De toezichthouder wil regels over transparantie en verantwoording invoeren die consumenten moeten beschermen tegen de macht van bedrijven als OpenAI, de maker van ChatGPT. AI is in 2023 gesprek van de dag maar in de praktijk zijn de antwoorden van dit soort programma’s niet altijd feitelijk juist en veroudert.
Het CMA gaat de komende tijd in gesprek over de maatregelen met AI-bedrijven, zoals Google, Meta en Microsoft en vraagt input van consumentenorganisaties, overheden, wetenschappers en andere toezichthouders. Begin 2024 komt het CMA met de bevindingen. Ook de EU en de Verenigde Staten zijn bezig om regels op te stellen om de markt van AI te reguleren. 28 Europese landen ondertekenden een verklaring bij de tweedaagse top in het Engelse landgoed Bletchley Park. In Nederland heeft de Consumentenbond toezichthouders en de politiek gevraagd om de rechten van consumenten centraal te stellen bij de ontwikkeling en toepassing van AI. De bond vindt dat mensen erop moeten kunnen vertrouwen dat AI-systemen hen bijvoorbeeld niet misleiden en geen misbruik maken van persoonlijke informatie.
De Tweede Kamer stemde 24 oktober 2023 positief over een aanpassing van de inlichtingenwet. Daarmee moeten de inlichtingendiensten meer ruimte krijgen om internetverkeer te onderscheppen. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) moeten spionagepogingen van landen als Rusland en China hierdoor sneller kunnen ontdekken. Kamerleden hebben de wet geamendeerd om te voorkomen dat verkregen gegevens niet zomaar worden gedeeld met buitenlandse veiligheidsdiensten.
Nieuws over AI
Generatieve kunstmatige intelligentie raakt in Nederland vooral een deel van de kantoorbanen, concludeert het UWV. Technologie kan volgens Frank Verduijn, arbeidsmarktadviseur bij de uitkeringsinstantie, gemakkelijk voorbereidende taken van consultants of financieel adviseurs overnemen, zegt hij tegen FD. ‘Dat werk wordt nu veelal gedaan door junioren.’ Ook beroepen binnen de ICT en de klantenservice zijn kwetsbaar voor vervanging door AI.
Nederland wil met 13,5 miljoen euro subsidie T het eerste Nederlandse AINO GPT-NL ontwikkelen. Daarbij worden brondata en algoritme volgens TNO helemaal openbaar, waardoor iedereen die data kan doorzoeken, bijvoorbeeld op de eigen naam. En tegen de inhoud kun je bezwaar maken.
The NY Times klaagt OpenAI en Microsoft aan vanwege het ongevraagd en onbetaald gebruik van hun content en ook enkele Amerikaanse nonfictie-auteurs slepen OpenAI en zijn financier Microsoft voor de rechter omdat hun werk zonder toestemming is gebruikt voor het trainen van AI-modellen.
Er wordt steeds vaker kinderpornografisch materiaal gemaakt met AI. Dat zegt Ben van Mierlo, landelijk coördinator van het Team Bestrijding Kinderpornografie en Kindersekstoerisme (TBKK)
G42, de toonaangevende in Verenigde Arabische Emiraten gevestigde holdingmaatschappij voor kunstmatige intelligentie (AI), en Microsoft hebben een strategische investering van 1,5 miljard dollar door Microsoft in G42 aangekondigd. De investering zal de samenwerking tussen de twee bedrijven versterken bij het brengen van de nieuwste Microsoft AI-technologieën en vaardigheidsinitiatieven. Als onderdeel van dit uitgebreide partnerschap zal Brad Smith , vicevoorzitter en president van Microsoft, toetreden tot de raad van bestuur van de G42.
OpenAI komt met een zoekmachine-functie voor ChatGPT genaamd SearchGPT.
Op dit moment bevindt SearchGPT zich nog in de testfase en wordt het ontwikkeld om naadloos geïntegreerd te worden in de ChatGPT-interface. De functie stelt gebruikers in staat om dynamisch te zoeken naar actuele informatie, zoals het ophalen van gegevens van websites of het opzoeken van nieuws, zonder de chat te verlaten.
Deze functionaliteit zal de kracht van ChatGPT vergroten door het te verbinden met de steeds veranderende informatie op het internet. Dit betekent dat ChatGPT, in plaats van alleen informatie te gebruiken die het heeft geleerd tijdens zijn trainingsperiode, toegang krijgt tot de meest recente gegevens en bronnen. Zo kunnen gebruikers actuele zoekopdrachten en up-to-date antwoorden krijgen, iets wat voorheen alleen mogelijk was via traditionele zoekmachines.
Het is nog niet precies bekend wanneer SearchGPT voor het grote publiek beschikbaar komt, maar OpenAI test het momenteel met een selecte groep gebruikers. De verwachting is dat de functie uiteindelijk zal worden geïntegreerd in de bredere ChatGPT Plus- en Pro-abonnementen, en mogelijk ook in de Team-versies van de AI-chatbot. Deze ontwikkeling kan ChatGPT een belangrijke voorsprong geven in de concurrentie met andere AI-gestuurde chatbots en zoekmachines, door een geavanceerdere manier van interactie met internetzoekresultaten mogelijk te maken.
Eind augustus kwam er een kentering in het vertrouwen van de potenties van AI. Wall Street heeft wantrouwen over de werkelijke waarde van de technologie en of en hoe het daadwerkelijk inkomsten gaat genereren voor de bedrijven die het promoten. Big Tech heeft vooralsnog ondanks alle miljarden aan investeringen nog steeds relatief weinig te bieden. ChatGPT en Google Gemini blijken toch niet de game changers die ze zouden zijn. Het enige wat iedereen nu echt wil van AI is om alledaagse taken wat minder belastend te maken, maar technologiebedrijven blijven producten pushen die de speelkanten laten zien, zoals fanbrieven schrijven met je kind, bijvoorbeeld, of muziek maken of schilderen en dat delegeren aan een bot. Er zijn investeerders op Wall Street die vermoeden dat de AI-gekte een zeepbel is die op het punt staat te barsten en dat Nvidia zelf geen jonge startup is die belooft een AI-revolutie teweeg te brengen. Zoals Nvidia CEO Jensen Huang opmerkte tijdens een gesprek met analisten op woensdag, voeden de chips van het bedrijf niet alleen AI-chatbots, maar ook systemen voor advertentietargeting, zoekmachines, robotica en aanbevelingsalgoritmen. De datacenteractiviteiten blijven bijna 90% van de totale omzet genereren. Nvidia maakt hardware die verbijsterend ingewikkeld en moeilijk te kopiëren is, en daarom vertrouwen zelfs de grootste namen in de techwereld, waaronder Google en Amazon, erop. Maar dat is misschien niet altijd het geval. Die grote klanten zouden uiteindelijk grote rivalen kunnen worden, aangezien ze vrijwel allemaal racen om hun eigen AI-chips te bouwen.
De Verenigde Staten, de Europese Unie en verschillende andere landen hebben het eerste juridisch bindende internationale verdrag getekend voor het gebruik van AI. Dat gebeurde tijdens een conferentie in de Litouwse hoofdstad Vilnius. Het verdrag moet innovatie aanjagen, maar tegelijkertijd mogelijke risico’s voor mensenrechten, de democratie en de rechtstaat beheersen. Het gaat om een verdrag van de Raad van Europa waar 46 lidstaten onder vallen. Deze landen hebben onderhandeld met elf niet-lidstaten, waaronder Australië, de VS en Canada. De Raad van Europa geeft aan dat andere landen zich bij het verdrag kunnen aansluiten. Naast de VS en de EU hebben ook Andorra, Georgië, IJsland, Noorwegen, Moldavië, San Marino, het Verenigd Koninkrijk en Israël hun handtekening onder het verdrag gezet.
Het kabinet heeft met chipfabrikanten Nvidia en AMD gesproken over het eventuele bouwen van een Nederlandse ‘AI-faciliteit’, die de ontwikkeling en toepassing van ‘AI’ binnen Nederland met hulp van een ‘AI-supercomputer’ moet faciliteren. Nvidia heeft de kennis en de hoogtechnologische apparatuur die nodig is voor het bouwen van een AI-faciliteit. Ook heeft Nvidia ervaring met het bouwen van AI-faciliteiten. De gesprekken zijn volgens minister Beljaars een cruciale stap voor de bouw van een AI-faciliteit. Op de CES beurs in Las Vegas demonstreerde Nvidia een AI-desktopcomputer met Grace Blackwell-chip, die bedoeld is om AI-ontwikkeling toegankelijk te maken voor datawetenschappers, onderzoekers en studenten.
Groq haalde ruim een half miljard dollar venture capital op bij strategische investeerders. Het bedrijf geniet veel interesse van specialistische AI-ontwikkelaars. De ronde wordt geleid doorBlackRock Private Equity Partners. Andere geldschieters in deze Series D-ronde zijn onder meer Global Brain/KDDI, Cisco en Samsung. Die laatste drie zijn actief in de telecom en datawereld en zijn strategische investeerders. Groq bouwt software én hardware voor AI-ontwikkelaars en Groq bouwt snelle AI-inferentietechnologie. Groq® LPU™ AI-inferentietechnologie is een hardware- en softwareplatform dat uitzonderlijke AI-rekensnelheid, kwaliteit en energie-efficiëntie levert. Groq, met hoofdkantoor in Silicon Valley, biedt cloud- en on-prem-oplossingen op schaal. Meta, Microsoft, Amazon en Google investeren dit jaar meer dan honderd miljard dollar in het vergroten van de AI-capaciteit van hun clouds. Om ervoor te zorgen dat AI veilig en betrouwbaar wordt ontwikkeld en toegepast, is per 1 augustus 2024 in de Europese Unie de AI-verordening in werking getreden. Zo worden de risico’s van AI-systemen en toepassingen aangepakt. De verordening zal stapsgewijs van toepassing worden.
De Europese Commissie gaat toezicht houden op de grote AI-modellen die voor veel verschillende doelen gebruikt kunnen worden. Nationale toezichthouders gaan erop toezien dat de eisen voor hoog-risico AI worden nageleefd. Dat wordt in nationale regelgeving vastgelegd. Meta wil dit jaar tot 65 miljard dollar (61,8 miljard euro) investeren in AI projecten waaronder de bouw van nieuwe datacenters en de aankoop van nieuwe chips.
Meta koopt zich voor 14,3 miljard dollar (omgerekend 12,4 miljard euro) in bij het bedrijf Scale AI. Met deze stap hoopt ceo Mark Zuckerberg de achterstand op AI-gebied in te lopen. Onderdeel van de deal is dat de topman van Scale AI in dienst van Meta komt. Het gaat om Alexandr Wang, de huidige topman en oprichter van Scale AI. Hij gaat de AI-activiteiten van Meta nieuw leven inblazen. Scale AI helpt bij het trainen van AI-modellen van andere bedrijven, waaronder Google en OpenAI. Dat doet het door mensen data te laten labelen en dateren. Vaak wordt dit gedaan door werknemers in lagelonenlanden.
Met de investering van Meta wordt Scale AI gewaardeerd op 29 miljard dollar. In ruil voor de injectie krijgt Meta een minderheidsbelang van 49% in het AI-bedrijf. Dit is ook een trucje om AI-kennis te kopen zonder het bedrijf zelf, wat mogelijk tot een blokkade van toezichthouders zou kunnen leiden. Zo heeft Microsoft een belang in OpenAI. Het geld van Meta wil het bedrijf gebruiken om sneller te groeien, en bestaande aandeelhouders te belonen voor hun investering. Scale AI blijft zelfstandig, en dus ook samenwerken met andere grote bedrijven.
Het bedrijf werd in 2016 opgericht door Wang. Het bedrijf heeft inmiddels 1500 werknemers, door Wang liefkozend Scaliens genoemd.
Om de ontwikkeling van Meta’s AI-model Llama vooruit te helpen, wil het bedrijf onder meer een datacenter bouwen met een capaciteit van 2 gigawatt. Volgens Mark Zuckerberg wordt dat complex zo groot dat het “een aanzienlijk deel van Manhattan” zou kunnen bestrijken. Daarnaast investeert Meta in 1,3 miljoen nieuwe processoren voor al het rekenwerk achter AI-toepassingen.
De startup Chapter van Squla oprichter Andre Haardt wist 3 miljoen euro van investeerders binnen te halen voor zijn AI energieplatform. Het platform is bestemd voor monteurs van warmtepompen, laadpalen en zonnepanelen. Het scheelt enorm veel tijd en geld aan het bijscholen van de monteurs. De app is in meerdere talen waardoor ook migranten monteurs eenvoudig problemen bij storingen kunnen oplossen. Chapter is actief in Nederland, Frankrijk en Duitsland.
Verminderde cognitie door ChatGPT gebruik
Een studie van het MIT onthulde dat mensen die veel gebruikmaken van ChatGPT een gevaarlijke bijwerking kunnen ondervinden: verminderde cognitie. Volgens het deze maand gepubliceerde onderzoek vertonen mensen die veel gebruikmaken van de AI-chatbot voor schrijven minder hersenactiviteit, geheugenproblemen en verminderde betrokkenheid bij taken. De onderzoekers van het MIT Media Lab kwamen tot deze conclusie via hersenanalyse bij 54 vrijwilligers tussen 18 en 39 jaar uit de regio Boston, VS.
De tests hielden in dat deelnemers essays moesten schrijven in het model van de SAT, het Amerikaanse toelatingsexamen. Een groep gebruikte ChatGPT, een andere groep gebruikte alleen de Google-zoekmachine en de rest gebruikte geen hulpmiddelen.
De onderwerpen van de essays varieerden, maar waren altijd gerelateerd aan persoonlijke ervaringen. De teksten werden geschreven in sessies verspreid over vier maanden terwijl wetenschappers de hersenactiviteit van de deelnemers monitoren via elektro-encefalogrammen (EEG).
Bij het analyseren van de resultaten ontdekten de onderzoekers dat de deelnemers die ChatGPT gebruikten tijdens de sessies minder neurale betrokkenheid vertoonden, een lage activatie in gebieden die verband houden met creativiteit en geheugen, en minder verbinding met hun eigen teksten.
Bovendien hadden velen moeite om te herinneren of uit te leggen wat ze kort na het schrijven hadden geschreven. Volgens hen werden veel vrijwilligers afhankelijker van de kopieer-en-plakfunctie, een schijnbaar onschuldige handeling die de intellectuele inspanning die nodig is voor het schrijfproces vermindert.
Aan de andere kant vertoonden deelnemers die de essays schreven zonder het gebruik van hulpmiddelen meer hersenactiviteit, meer nieuwsgierigheid en grotere originaliteit in hun teksten. Met dit in gedachten concludeerden de onderzoekers dat frequent gebruik van AI kan komen met “cognitieve kosten”.
Probeer zelf AI-tools
Benieuwd naar wat AI voor u kan betekenen? Probeer zelf de volgende AI-tools en klik op de knop naar keuze: