Witteveen
Michiel Witteveen is sinds maart 2019 eigenaar van Blokker en Intertoys en hij bezat met zijn Mirage Retail Group tot het faillissement september 2023 ook BCC. De overgrootvader van Michiel Witteveen opende in 1883 een manufacturenwinkel in Heerenveen. Zijn grootvader Gregorius bouwde het bedrijf na de oorlog uit tot een damesmodeketen met vestigingen door heel Nederland en België. In 1986 werd de keten verkocht aan de textielfamilie De Waal, van herenmodeketen ‘Hij’. Die bouwde de 54 vestigingen om tot Zij-winkels, waardoor de naam Witteveen tijdelijk uit de winkelstraat verdween.
Vader Joop Witteveen vertrok eind jaren ’60 bij het familiebedrijf en zette de damesmodewinkel Claudia Sträter op. In 1973 verkocht hij het bedrijf aan V&D, maar bleef er tot 1980 nog wel bij betrokken. Michiel Witteveen zelf begon na zijn studie op de vastgoedafdelingen bij C&A en Blokker. In de jaren tachtig zei Jaap Blokker: “Je moet bij mij komen werken.” Ik deed alles waar de heren Blokker een hekel aan hadden: vastgoed, expansie, buitenland.
In 1988 werd Michiel Witteveen “bedrijvendokter” en samen met zijn omstreden hockeyvriend Michiel Herter startten ze het investeringsbedrijf Manaus en kochten de eerste vijf jaar wat kleine bedrijfjes op, waaronder jeneverstoker Rutte. In 1993 werd de failliete stomerijketen Palthe gekocht en daarnaast kocht hij ook damesmodewinkels en noemde deze opnieuw ‘Witteveen Mode’ om ze in 1998 te verkopen aan Euretco. Na nog enkele keren in andere handen te zijn overgegaan, gingen de Witteveen winkels failliet. Maar toen was Michiel Witteveen er dus al twintig jaar uit.
Michiel Herter
Met de later berucht geworden Michiel Herter nam hij in de eerste helft van de jaren negentig ook McGregor, Jan Dam en Sissy Boy over. In 1996 gingen ze uit elkaar. Michiel Herter kreeg later 21 maanden celstraf en moest 2,3 miljoen euro terugbetalen aan zijn slachtoffers. Herter (onder andere bekend geworden als oprichter van BNR Nieuwsradio) had zogenaamd Kempen & Co en Petercam als zakenrelaties. Het geld dat hij binnen wist te halen werd via zijn investeringsvehicle Manaus deels gebruikt om een oude schuld van 15 miljoen euro aan de beleggingsmaatschappij van Henk Stienstra af te lossen. De rest van het geld verdween. Ton aan de Stegge investeerde ook een half miljoen.’ Er waren mensen aanwezig bij de rechtszaak die hem ook nog 250.000 euro hebben geleend. Ook golfondernemer Marcel Welling verloor een kapitaal aan Herter.
Maarten Langeveld
Michel Witteveen nam eind jaren ’90 een belang in Toys ‘R Us van de familie Blokker. Samen met zijn nieuwe zakenpartner Maarten Langeveld runde hij ondertussen zijn nieuwe vastgoed investeringsvehikel Investore In 2009 namen ze een belang in een winkelcentrum in Amsterdam-Noord en twintig winkelpanden. Bij die laatste twee deals deden ze dat samen met BreedInvest, een investeringsvehikel van de familie Blokker. In 2019 werd aan de Winthontlaan in Utrecht gestart met de bouw van het Holland Casino. Het project is eigendom van Rinkelstore CV, waarvan Maarten Langeveld directeur is. Het pand wordt door Langeveld verhuurd aan Holland Casino. In 2008 kocht hun Investore Holding samen met Nieuw Winkel Vastgoed (NWV) van Alexander Hart en Rob van Nieuwkerk in een joint venture onder de naam Royalton Real Estate de twee warenhuizen van Vroom & Dreesmann in Tilburg op de Heuvelstraat en in Rotterdam op het Zuidplein.
Dankzij de samenwerking bij Toys ‘R Us en de vastgoeddeals kende hij het bedrijf en de familie Blokker goed en werd hij gevraagd als commissaris van het bedrijf op voordracht van de raad van commissarissen Ab en Els Blokker. In februari volgde hij Abel Slippens op als president-commissaris en zette vervolgens bestuursvoorzitter Casper Meijer, met steun van Ab en Els Blokker aan de kant.
Met zijn Witteveens Mirage Retail Group bezat hij ook speelgoedketen MaxiToys en Big Bazar. Big Bazar was jarenlang in handen van de Nederlandse Blokker-groep, die ze in 2019 verkocht aan het Portugees investeringsfonds Green Swan. Dat verkocht Maxi Toys minder dan een jaar later opnieuw aan Witteveen. Maxi Toys werd in augustus 2020 overgenomen door King Toy na een omzwerving tussen Portugese investeringsfondsen Green Swan en de Mirage Retail Group van Witteveen. Dankzij een gerechtelijke herstructurering die in 2020 werd doorgevoerd, kon de keten haar activiteiten nieuw leven inblazen met 126 winkels en 850 banen. De overname door King Toy bracht het in de schoot van een andere groep.
Kooistra
In 1935 startte Heerke Kooistra de verkoop van losse goederen aan particulieren via een bakfiets, in de regio ´de dubbeltjeskar´ genoemd. Later volgde de verkoop via Kooistra Warenhuis in Damwoude (nu Kooistra meubelering gevestigd), de verkoop van kleding (nu Kooistra Kleding) en verkoop van restantvoorraden vanuit de blauwe loods. Helaas overleed Heerke Kooistra op jonge leeftijd. Dirk Kooistra heeft met toestemming van de kantonrechter vanwege de jonge leeftijd (17 jaar), de zaak overgenomen.
De markt waarin het bedrijf opereerde, veranderde sterk. Dirk Kooistra was niet alleen lokaal actief, maar door de val van de muur in Oost Duitsland (1989) werd ook daar veel handel gedreven in de regio. Het bedrijf kreeg steeds meer een internationaal karakter. Grote voorraden vanuit het (voormalig) DDR regime waren achtergebleven in het Oostblok, Dirk Kooistra was hier een grote speler en was zelf 5 dagen per week in Oost Duitsland. Ook waren er verkopingen aan particulieren in ´oude loodsen´. In 1993 ontstond het idee om eigen ´tijdelijke´ winkels in de Noordelijke regio van Nederland te openen. De naam winkelnaam ´Maxx´ ontstond. Op dit moment zijn er nog steeds diverse Maxx vestigingen. De Maxx winkels zijn veelal tijdelijke winkels, al zijn sommige winkels er wel 5 jaar. In de loop der tijd zijn er wel 65 Maxx winkels geweest in heel Nederland. In 1994 vestigde het bedrijf zich op een nieuwe locatie aan de Fortuinweg in Dokkum. Hier was een groot magazijn en kantoren en had het bedrijf de officiele naam: Kooistra Dokkum BV. In 1998 startte Eric Kooistra, na zijn heao studie afgerond te hebben, bij het bedrijf. Kooistra wordt ook een vaste deelnemer van diverse groothandels beurzen in Duitsland.
Na 2010 doet Dirk Kooistra het iets rustiger aan, maar blijft dagelijks actief binnen het bedrijf. Eric is veel op pad en verblijft veel in het buitenland. Dirk Kooistra zorgt dat het kantoorapparaat goed blijft functioneren, begeleid de diverse Maxx winkels en doet de inkoop van winkelrestanten in Nederland etc. Tot op heden zijn Dirk en Eric Kooistra beide altijd aanwezig op de diverse handelsbeurzen in binnen- en buitenland. In 2010 verhuisde het bedrijf van Dokkum naar Leeuwarden. Op de nieuwe locatie heeft het bedrijf een groot magazijn, kantoren en een nieuwe showroom. Ook zijn er regelmatig particuliere verkopingen op deze locatie. De naam Kooistra Dokkum BV blijft de eerste jaren na de verhuizing bestaan. In 2013 wordt Kooistra Winkels BV opgericht. Deze nieuwe BV is opgericht voor de winkelactiviteiten van het bedrijf. In 2014 wordt de naam Kooistra Dokkum BV. veranderd in Kooistra.com BV., dit is de BV naam waarmee de groothandel, tot op heden toe, naar buiten treedt. De BB-Retailgroep van Heerke Kooistra nam in oktober 2021 alle 135 Big Bazar-winkels in Nederland en België voor 1 euro van hem over. Witteveen verstrekte daarbij ook een lening van 2 miljoen euro en verhuurde aan hem diverse panden. Kooistra vond Big Bizar “in hiel moai diamantsje’’. Hij en zijn familie houden zich voornamelijk bezig met de internationale handel in restpartijen. Kooistra’s North BV uit Foudgum werd in januari 2023 failliet verklaard. De rechter sprak het faillissement uit na een meningsverschil tussen North BV en een schuldeiser. Het gaat om een verstekvonnis. Kooistra maakt er een gewoonte van om niet op rechtszaken te verschijnen. De onderneming North werd opgericht om als moederbedrijf te fungeren voor Big Bazar. Zijn andere ondernemingen zijn allemaal nog actief in het opkopen van fabrieks- en groothandelspartijen en soms ook retail partijen. Hij biedt de producten dan aan discountketens aan. Kooistra huurde veel panden maar de huurbetalingen bleven achter en ruim 25 vestigingen moesten in korte tijd vanwege huurschuld al ontruimd worden. In september 2023 werd door 14 partijen het faillissement van Big Bazar aangevraagd. De oninbare lening van 2 miljoen moet worden afgeschreven en dat is de doodsteek voor Mirage en de Blokker keten. Witteveen had al in juni zelf ook al het faillissement van Kooistra aangevraagd, omdat maandenlang de huur voor twee winkels niet was betaald. Big Bazar heeft aangegeven dat ze de sleutels van de betreffende filialen in willen leveren en de panden leeg op te leveren. Na tot 3 maal toe uitstel te hebben gekregen ging in september 2023 Big Bazar failliet met achterlating van 30 miljoen euro schuld. Er waren geen gegadigden voor een doorstart. Wel had Mediamarkt interesse in enkele van de winkelpanden inclusief personeel. Witteveen bleef met een hoge schuld van Kooistra zitten. In mei 2024 volgde ook Big Bazar België. Begin mei werd surseance van betaling verkregen.
Michiel Witteveen trad per 1 februari 2022 tijdelijk af als CEO. Hij wisselde van functie met Dirk-Jan Stoppelenburg, de huidige voorzitter van de Raad van Commissarissen. Dirk-Jan Stoppelenburg, was eerder CEO bij Scotch & Soda. Enkele winkels van Intertoys werden eerder omgezet in het inmiddels failliete Big Bazar. Zo ook de Kalverstraat 230 in Amsterdam. Kooistra betaalde echter ook hiervoor de huur (230.000 euro) niet en het pand moest voor 1 oktober 2023 op last van de rechter ontruimd worden. Het is niet bekend in hoeverre Witteveen nog financieel bij Big Bazar betrokken is en of het faillissement ook voor Witteveen gevolgen gaat hebben, maar op het moment dat Big Bazar met zekerheid niet onder een faillissement uit zou komen werd ook voor BCC surseance aangevraagd en ging deze failliet met achterlating van 590 miljoen euro schuld.
Mislukte beursgang
Witteveen (70) wilde binnen enkele jaren alsnog een beursgang. Hij wilde Mirage inclusief Blokker en Intertoys met een ‘direct listing’ de beurs op krijgen. Dat betekent dat er geen nieuwe aandelen uitgebracht worden, maar dat de huidige aandeelhouders van MRG hun aandelen verhandelbaar maken op de beurs. Mirage moest nog wel eerst 37 miljoen euro betalen aan uitgestelde belastingen en een lopende lening van 36 miljoen aan de familie Blokker aflossen. Het eigen vermogen bedraagt 183 miljoen euro en er is 126 miljoen in kas. Bijkomend voordeel van de geplande beursgang was dat door nieuwe regels de huren niet meer uit de winst-en-verliesrekening zouden komen, maar dat deze als schuld op de balans mochten staan. Volgens Witteveen gooide de door premier Rutte aangekondigde verhoging van de minimumlonen van 10%, roet in het eten evenals de oplopende inflatie en de stijgende rente. Mirage Retail Group B.V. (MRG) en haar dochter organisaties tellen samen ongeveer 8.000 medewerkers. Dat betekent dat Holscher haar vaak herhaalde winstbelofte niet heeft kunnen inlossen. In oktober werd bekend dat Blokker nog steeds geen winst boekt. Scheidend topvrouw Jeanine Holscher hielp Blokker niet aan deze beloofde winst en moest het veld ruimen.
Intertoys
Sinds de te kostbare beursgang moest worden afgeblazen stond Intertoys weer te koop voor zo’n 70 miljoen euro. Bij Intertoys werken 1400 mensen in 220 filialen, waarvan er 70 franchise zijn. In het boekjaar dat eindigde op 31 januari 2023 had het concern een omzet van 191,3 miljoen euro en een brutowinst (ebitda) van 11,4 miljoen. Wel had Witteveen binnen het Intertoys concern, net als bij al zijn andere ketens een belastingschuld van 14,5 miljoen euro opgebouwd waarop nog druk werd afgelost. De vestigingen van Intertoys Heiloo, Dokkum en Zwolle sloten in januari 2024. Eerder sloten ook al 2 andere vestigingen in Zwolle. De verkoop aankondiging volgde kort na de opkomende concurrentie van de Ierse speelgoedketen Smyths Toys. Deze opende recent de eerste drie winkels in Nederland en opent steeds nieuwe filialen aan stadsranden en in winkelcentra. Corporate finance adviesbureau Oaklins begeleid het verkoopproces. MRG zette Intertoys te koop waarop slechts 1 serieuze gegadigde reageerde namelijk het familiebedrijf Toychamp. De verkoop wordt, na goedkeuring van de Autoriteit Consument & Markt, naar verwachting nog dit jaar afgerond. De verkoop van Intertoys heeft volgens de betrokken partijen geen gevolgen voor de ruim 1400 personeelsleden. Ook blijft de directie van de speelgoedwinkelketen gewoon zitten. Toychamp nam een aantal jaar geleden al zeven grote vestigingen over van Intertoys. Het familiebedrijf heeft in België en Nederland al 41 winkels met de naam Toychamp en bezit ook een meerderheidsbelang in de Belgische speelgoedketen DreamLand. De verkoop zal Blokker enige tijd lucht geven maar hield tegelijkertijd wel bij Blokker het hoofd boven water. Hoe Blokker nu de verliezen moet gaan dekken is onbekend.
BCC
In november 2020 nam Michiel Witteveen met zijn Mirage Holding het noodlijdende en verliesgevende BCC over. Met name dankzij een bruidsschat van 88 miljoen euro behaalde Mirage hiermee voor 2020 een positief bedrijfsresultaat van 60 miljoen euro. Anders had de keten het jaar met een verlies van 35 miljoen moeten afsluiten. De bruidsschat bestond uit voorraden, vastgoed en banktegoeden. BCC een dochteronderneming van FNAC had in 2017 met een omzet van 565 miljoen euro een verlies van ruim 21 miljoen euro. Eind dat jaar had de Nederlandse winkelketen een negatief eigen vermogen van bijna 14 miljoen. Moederconcern FNAC gaf de winkelketen in februari 2018 nog een kapitaalinjectie van 80 miljoen euro om het eigen vermogen voor een mogelijke verkoop weer op peil te brengen. In 2018 kelderde de omzet met ruim 39 procent, tot 343 miljoen euro en werd er een verlies geleden van 12,5 miljoen euro. In 2019 bleek uit de halfjaarcijfers die het moederconcern eind juli bekend maakte, dat de Fransen maar liefst 42 miljoen euro hebben moeten afschrijven op de boekwaarde van BCC. De familie Blokker betaalde in de periode ook de laatste tranche van 72 miljoen euro uit van 600 miljoen euro. Daarnaast werd het positieve bedrijfsresultaat opgekrikt door forse verlagingen van de personeelskosten en een beter inkoopbeleid. De bruto omzet steeg met 45 miljoen en de verkoopkosten, die vooral uit personeelskosten bestaan, daalden 53 miljoen. Het kantoor en de klantenservice van BCC werden ondergebracht op de locatie van moederbedrijf Mirage in Amsterdam. De gehele logistiek verhuisde naar Geldermalsen, waar Blokker en Big Bazar ook in zaten. Toen Big Bazar en BCC failliet gingen werd het pas gemoderniseerde complex voor een groot verhuurd aan Ahold via 1530 Real Estate. Het bestuur van BCC Holding werd gevormd door Mirage (MRG). De bestuurders zijn M.J.M. Witteveen en sinds november 2019 de heer Y.J.D. Stapert van Stapert Consulting B.V.. Witteveen moet als bestuurder achteraf opdraaien voor een rekening van twee ton van 1530 Real Estate, die de garantie had gekregen dat MRG het pand nog minimaal tien jaar lang voor BCC zou huren. Maar niet veel later besloot MRG het hoofdkantoor van BCC onder te brengen op het eigen hoofdkantoor in Amsterdam. Het tweede deel van de rekening die 1530 Real Estate vorig jaar indiende, bleef onbetaald. Volgens MRG zou de factuur rekening van 172.000 euro voor BCC zijn moest deze kansloos ingediend worden bij de curator. 1530 Real Estate stapte succesvol naar de rechter, die oordeelde dat de opdracht om een onderhuurder te zoeken niet van BCC kwam, maar van MRG. (Witteveen) Daarbij komt nog de rente over dat bedrag en incasso- en proceskosten van samen ruim 12.000 euro voor rekening van MRG komt. Mirage Retail Group (MRG) draaide vorig jaar een nettoverlies van bijna 21 miljoen euro en kan mede door de uitspraak mogelijk deze herfst al opnieuw in geldnood kan raken.
Er werden stappen gezet in e-commerce want Witteveen wilde ook af van de dure drieduizend vierkante meter tellende BCC zaken en overgaan op kleinere winkels met een kleiner assortiment. Vooral de hogere marge op producten van het eigen label, afkomstig uit Azië moesten zoden aan de dijk gaan zetten. Ook werd in mei 2023 een kwart van de 190 medewerkers op het hoofdkantoor ontslagen. BCC-topman Caspar Klinkhamer wilde met een driejarenplan flink ingrijpen bij de 57 winkels van de keten. Het bedrijf kampte met stijgende kosten van personeel en huur. In 2022 behaalde het bedrijf een omzet van 424,8 miljoen euro maar leed daarop een nettoverlies van 21 miljoen euro. De verkoop van het assortiment via Wehkamp werd al weer snel van tafel gehaald wegens het naderende faillissement van Wehkamp. BCC werd te koop gezet maar Bero Invest,een internationale inkoper van huishoudelijke apparaten en sportkleding uit Monaco, haakte af. Bero Monaco is van Ronny Hofstede, een 57-jarige Nederlandse ondernemer die ook betrokken was bij Fashion Deal, een winkel in de Amsterdamse Kalvertoren waar restpartijen worden verkocht. Op 14 september 2023 vroeg Mirage uitstel van betaling voor de nog overgebleven 56 winkels waar ongeveer 1000 mensen werken. De cijfers van boekjaar 2022 zijn nog niet bekend, maar er is 30 miljoen schuld bij de fiscus vanwege uitgestelde loon – en omzetbelasting. De winkels en de webshop blijven voorlopig nog open. Volgens topman Caspar Klinkhamer staat BCC onder ‘steeds zwaarder wordende druk’. Samen met de bewindvoerders zal BCC nu verdere opties van deze sterfhuisconstructie beoordelen. De curatoren Joris Lensink van De Vos & Partners advocaten en Thijs Hekman van AKD, onderzochten vergeefs de toekomstmogelijkheden en een mogelijke doorstart of verkoop. 21 september hebben de curatoren namens BCC zelf het faillissement aangevraagd en onderzoeken ondertussen een mogelijke doorstart waarvoor diverse gegadigden zich hebben gemeld. De curatoren willen de winkels voorlopig wel open houden, zodat de kans op een doorstart of verkoop groter is. Vakbond FNV vindt het triest en schofferend dat Michiel Witteveen de ondergang van zijn winkels ook nog eens wijdt aan de loonkosten. ‘Dat is een trap na aan de trouwe medewerkers’, zegt vakbondsbestuurder Linda Vermeulen van FNV Handel. ‘De lonen in de winkelstraat zijn zo’n beetje het laagst van heel Nederland en de rekening van het faillissement wordt nu zonder blikken of blozen bij de samenleving en de werknemers neergelegd. Dat is enorm sneu.’ Het UWV neemt nu de betalingen aan medewerkers over. Bij een faillissement hebben werknemers geen recht op een transitievergoeding. Dat geld zouden ze wel krijgen bij een reorganisatie. Volgens de FNV ontloopt eigenaar Witteveen zijn verantwoordelijkheid naar zijn werknemers. Verder werd zowel het werkgeversdeel als het werknemersdeel van het pensioen bijna een jaar lang niet afgedragen. Dat laatste deel is wel ingehouden op het salaris van de werknemers, maar niet doorbetaald aan het pensioenfonds. Het zou gaan om een bedrag tussen 6 en 10 miljoen euro. Bestuurder Witteveen kan hiervoor wettelijk tot in privé aansprakelijk worden gehouden, omdat het onbehoorlijk bestuur betreft. Aanbieder van duurzame energieoplossingen E2-Energie nam BCC Aircoshop over uit het faillissement. Voor SolarCell werd geen overnamekandidaat gevonden.
SolarCell Group BV/ Suntech Energy
Solarcell was sinds 16 september 2022 een dochtervennootschap van de BCC-groep. Wouter Pilon, oprichter van Suntech Energy, nam plaats in het managementteam van BCC en werd verantwoordelijk voor de duurzame-energietak binnen BCC. Aanvankelijk hebben curatoren van moederbedrijf BCC deze vennootschap proberen te verkopen in het grotere door EY georganiseerde verkooptraject. Gedurende dit traject bleek dat het bestuur ook geïnteresseerd was om te kopen. Vervolgens heeft het bestuur een bieding gedaan die voor curatoren niet acceptabel was. Teneinde alsnog tot een goede verkoop te komen, zijn curatoren in gesprek gegaan met het bestuur en haar advocaat. Dat heeft niet geleid tot een verkoop aan het bestuur en om die reden hebben curatoren OSCF te Amstelveen in de arm genomen om de verkoop van de aandelen in Solarcell te onderzoeken. OSCF heeft drie partijen kunnen interesseren, maar die partijen hebben na overleg met de directie van Solarcell afgezien van aankoop. De directie van Solarcell besloot vervolgens vergeefs gebruik te maken van de WHOA om haar onderneming weer levensvatbaar te maken en hadden een startverklaring in de zin van de WHOA gedeponeerd. Op 24 januari 2024 is Solarcell Group B.V. te Veenendaal (Utrecht) door de rechtbank in Midden-Nederland alsnog failliet verklaard. Als curator is aangesteld mr A.P.G. Gielen. De 20 medewerkers zijn ontslagen.
Marskramer
Marskramer werd in 1940 in Rotterdam opgericht door de familie Huibers. In de jaren tachtig groeide het bedrijf snel, tot een geduchte concurrent van de huishoudwinkels van Blokker. In 1993 kwam de keten in handen van de familie Blokker. De Marskramer-winkels zijn vooral gevestigd in kleinere steden en dorpen. Blokker Holding heeft in 2015 en 2016 bij dochter Marskramer in alle stilte 350 banen geschrapt. Eerder bleek al dat het winkelconcern ook bij dochter Blokker honderden banen méér schrapte dan gemeld. Marskramer, Novy en Prima werden vervolgens afgeslankt en door Witteveen in april 2019 verkocht, evenals Blokker België. De franchise huishoudwinkels van Marskramer gingen eerst naar Audax van de ondernemersfamilie De Leeuw, die tot voor kort vooral bekend was als uitgever en distributeur van tijdschriften. Vervolgens werd Marskramer verkocht aan de Twentse speelgoedhandel Otto Simon. Naast Marskramer ging het om de huishoudwinkels van Novy en Prima, de groothandel Gouda en de speelgoedformule Toys2Play. Hierbij werden de in totaal 160 zelfstandige retail-ondernemers aangesloten. Blokker België ging als sterfhuisconstructie naar Dirk bron.
Miniso
Michiel Witteveen stak enkele miljoenen in een nieuw winkelconcept van het Aziatische warenhuis Miniso en kreeg de rechten om winkels van de snelgroeiende Aziatische keten te openen in Nederland. Miniso stopte rond maart 2023, vanwege tegenvallende resultaten uit Den Bosch en heeft daar geen plannen voor een doorstart. Een nieuwe winkel kwam in Rotterdam. Inmiddels zijn er Miniso vestigingen in Utrecht, Eindhoven, Amsterdam (2), Maastricht en nu ook in hartje Rotterdam. Miniso had op dat moment 4800 winkels in 86 landen. De winkelketen is in 2011 opgericht door de Chinese ondernemer Ye Guo Fu, het hoofdkantoor staat in China en de eerste winkels openden in China. Het is echter geen Chinees bedrijf, maar een ‘designmerk uit Japan’. Alle marketing is erop gericht om Miniso als Japans te verkopen. Het merk heeft een Japanse naam en in de Chinese winkels staan er zelfs Japanse teksten op de producten. Miniso heeft lage prijzen, maar is tegelijkertijd gericht op design en beleving en producten zijn op kleur gesorteerd in overzichtelijke schappen. Producten liggen vaak maar kort in de winkel, want Miniso heeft elke week een nieuw assortiment. Dat ‘verrassingselement’ is deel van het succes van de keten. Witteveen zou eerst geen winkels van Blokker, Intertoys, Big Bazar en Maxi Toys ombouwen, maar drie geheel nieuwe Miniso-winkels in Amsterdam, Rotterdam en Eindhoven op A-locaties neerzetten. In Den Bosch besloot hij echter wel om het Blokker filiaal om te bouwen om deze na 1,5 jaar weer te moeten sluiten. Uiteindelijk wilde hij vijftig vestigingen openen in Nederland. Miniso heeft bewust geen webwinkel omdat de producten te laag geprijsd zijn om verzending rendabel te maken. Na sluiting van de winkel in Den Bosch zijn er nog vier vestigingen over: in Eindhoven, Maastricht, Utrecht en Amsterdam. Miniso bleek kansloos en telt op dit moment nog slechts 5 vestigingen en heeft een negatief eigen vermogen van 2,5 miljoen euro. Nu ook Mirage failliet is valt ook Miniso om.
Dirk Bron
In 2008 schoof hij zijn Scheveningse modezaak Aqua Store als sterfhuisconstructie al door naar naar Dirk Bron, die in vijf maanden tijd de zaak leeg trok voor privédoeleinden’, blijkt uit een vonnis. Zo ging 60 duizend euro op aan horecabezoeken en draaide de zaak op voor een hotelrekening van 41 duizend euro. Dirk Bron nam op dezelfde wijze ook Blokker België, dat sindsdien Mega World heet, van hem over. Bron heeft inmiddels uitstel van betaling aangevraagd, maar de ondernemingsrechtbank wil hierover nog niet meteen beslissen. Dirk Bron is een omstreden ondernemer die door het OM verdacht wordt van fraude en oplichting. Er lopen verschillende zaken tegen hem. Hij zou een partij merkgoederen achterover gedrukt hebben en zich hebben voorgedaan als vertegenwoordiger van het Blokker-concern. Ook wordt zijn naam genoemd in kwesties rond de handel met tienduizenden namaak Bjorn Borg boxershorts uit Turkije en een ontvreemde vrachtwagenlading met Spaanse slippers. Vakbond ACV Puls stapte naar de rechter omdat Dirk Bron (60) miljoenen euro’s naar het buitenland zou hebben doorgesluisd. In een periode van 11 jaar raakte hij al betrokken in 7 faillissementen. Dirk Bron moest ook nu weer voor de Kamer voor Handelsonderzoek verschijnen, maar kwam twee keer niet opdagen. Ondertussen heeft de revisor ontslag ingediend omdat hij niet de beschikking zou krijgen over de echte cijfers. Er zouden bovendien betalingsproblemen zijn: de btw, bedrijfsvoorheffing en RSZ-bijdragen bleven tot nu toe onbetaald. Bron geeft de coronacrisis en Mirage er de schuld van dat het slecht gaat, maar volgens de Belgische vakbond waren er al eerder problemen met de bevoorrading. Dirk Bron werd een haai en moordenaar genoemd door het personeel dat in bijna 20 Waalse en Brusselse winkels het werk neerlegde en ging protesteren. Er werken 670 mensen bij Mega World. Bron blijft wel aan als ceo bij Mega World Rudy Claes, tot voor kort actief bij transportgroep Corneel Geerts, zou hem opvolgen maar die neemt alleen de operationele leiding over. Volgens de advocaat van Bron leed de Belgische tak van Blokker dagelijks twee miljoen euro verlies en werd Bron door Mirage misleid. Dirk Bron werd in 2006 eigenaar van 15 Belgische filialen van de Superconfex groep. Hij zou de winkels onder de naam MegaSport ombouwen tot een geheel nieuw winkelconcept. 6 daarvan werden onmiddellijk gesloten, de 9 andere gingen later failliet. Superconfex was gevestigd op een adres in Hasselt, samen met twee andere vennootschappen van Bron: Mega Retail en Lasource. Ze gingen respectievelijk failliet in 2009 en 2010. Mega Voordeel B.V. voorheen De Afkoopman B.V. was ook van Bron. In 2017 richtte Bron de Nederlandse vennootschap Dutch Retail Groep op met een kapitaal van 240 euro en gedomicilieerd in een anoniem appartement in Waddinxveen. Het heeft één filiaal, Midi Trading, goed voor een kapitaal van 1 euro. Gedupeerden en andere betrokkenen spreken van een patroon waarin hij grote partijen goederen wel bestelt, maar niet betaalt. Dirk Bron gaf de operationele leiding van Mega World in handen van Rudy Claes van de transportgroep Corneel Geerts. Bron bleef wel CEO. De keten ging vervolgens in december 2020 binnen een jaar na de overname failliet met een schuldenberg van 40 miljoen euro omdat huur, energie en belastingen niet werden betaalt. Hij moest aan Mirage nog ruim anderhalf miljoen betalen omdat hij de gemaakte afspraken niet was nagekomen, zo oordeelde de rechter. Een Duitse groep zou de keten van de curatoren overnemen. Sinds Dirk Bron het bedrijf overnam kreeg de Belgische overheid nog geen euro aan RSZ of bedrijfsvoorheffing. Het is evenmin duidelijk of er ooit btw doorgestort werd, maar inclusief boetes stond er een btw-schuld van 8 miljoen euro open. In totaal bleef er 40 miljoen euro aan schuld achter
In augustus 2023 besloot Witteveen om Intertoys opnieuw te verkopen. De speelgoedzaakketen was in 2017 in handen van de Britse investeerder Alteri/Apollo maar deze liet de keten in februari 2019 failliet gaan en verkocht de zaak in maart 2018 gestript weer door aan de Portugese investeerder Green Swan, die na twee jaar ook failliet ging waarna het verliesgevende Intertoys opnieuw werd doorgestart door de Mirage Retail Group van Michiel Witteveen. Corporate finance adviesbureau Oaklins zal het verkoopproces begeleiden. De verkoop van Intertoys moet ongeveer €70 miljoen gaan opleveren. Intertoys telt zo’n 219 winkels, terwijl het 1.400 medewerkers in dienst heeft. Ongeveer 70 filialen zijn in handen van franchisenemers. De organisatie draaide afgelopen boekjaar een omzet van ruim €190 miljoen, met een brutobedrijfsresultaat van zo’n €11,5 miljoen. De vestigingen van Intertoys in Heiloo, Zwolle en Dokkum moeten sluiten.
Mirage Retail Groep heeft nu alleen nog nog Intertoys (203 filialen), Miniso (4 filialen) en Blokker over. In augustus 2022 startte in Rotterdam een proef waarbij het Blokker assortiment wordt aangeboden op het platform van Thuisbezorgd.nl. Blokker is daarmee de eerste non-food retailer in Nederland die een samenwerking aangaat met Just Eat Takeaway.com (JET), het moederbedrijf van Thuisbezorgd.nl. Dochteronderneming Miniso is technisch failliet. Na 3 jaar stapt Jeanine Holscher op als de ceo van Blokker. Pauline Boerman, de huidige inkoopdirecteur van de huishoudketen, volgt haar op.
Michiel Witteveen stopte (tijdelijk) op 1 februari 2022 als CEO van de Mirage Retail Group. Het eigen vermogen is volgens Witteveen dan 183 miljoen positief en toen hij begon was dat 340 miljoen negatief. Hij werd in februari 2022 tijdelijk opgevolgd door Dirk-Jan Stoppelenburg, die eerder CEO was bij Scotch & Soda. Stoppelenberg moest Mirage naar de beurs brengen maar dat mislukte waarna hij moest opstappen. Witteveen bleef die periode wel betrokken als aandeelhouder en als voorzitter van de raad van commissarissen. De bestuurswisseling werd niet veel later net als de beursgang gecanceld. Per februari 2024 volgde president commissaris Ynse Stapert Michiel Witteveen op. Hij was bij Mirage sinds eind 2019 al bestuurder en aandeelhouder.
Mirage Retail Group wilde de winkels van dochterondernemingen Blokker, BCC en Intertoys hervormen om het verlies van 63 miljoen euro over 2021 te compenseren. Op de balans stond meer dan € 66 miljoen aan uitgestelde belastingen die vanaf oktober 2022 moest worden terugbetaald in 60 maanden. Dat betekent dat maandelijks zo’n € 1,1 miljoen exclusief rente moest worden betaald. Vanaf 2024 is de rente op de belastingschuld 4% waardoor de aflossing jaarlijks dan € 1,5 miljoen bedraagt. Wanneer hiervoor geen extra uitstel komt is het einde verhaal voor Witteveen en zijn Mirage Retail Groep. Er loopt ook nog een lening van minimaal 36 miljoen bij de familie Blokker. Bijkomend voordeel van de geplande beursgang zou zijn geweest dat door nieuwe regels de huren niet meer uit de winst-en-verliesrekening komen maar als schuld op de balans mogen staan. BCC ging in 2023 als eerste failliet. Blokker staat op de nominatie om door Witteveen en Ynse Stapert opnieuw verkocht te worden. Intertoys stond al vergeefs in de etalage voor zo’n 70 miljoen euro, kort na de opkomende concurrentie van de Ierse speelgoedketen Smyths Toys. Deze opende recent de eerste drie winkels in Nederland en opent steeds nieuwe filialen aan stadsranden en in winkelcentra. Het terugbetalen van de 66 miljoen euro (Corona) belastingschuld, in zestig maanden, begint vanaf oktober. De rente is eerst nog een procent, vanaf 2024 vier procent. Daarnaast krijgt Mirage nog te maken met de naweeën van het faillissement van crediteur Big Bazar en het faillissement van dochter BCC.
Op 29-11-2019 is Witteveen Retail B.V. te België failliet verklaard. Als curator werd J.M. Molkenboer aangesteld. Opheffing faillissement wegens gebrek aan baten op 30 mei 2024
Na 3 jaar stapte per 1 januari 2024 onverwachts Jeanine Holscher op als CEO van Blokker. Pauline Boerman, de huidige inkoopdirecteur van de huishoudketen, volgde haar op. Tegelijkertijd vertrok ook financieel directeur Allard Visser (45). Hij werkte sinds de herfst van 2019 voor Blokker, waar hij opklom tot de functie van Chief Financial Officer (COO). Eerder werkte hij voor Intertoys, Holland Casino, Action en telecombedrijven Telfort en KPN. Drie maanden later vertrekt ook operationeel directeur Besems. Hij werkte hiervoor zeven jaar bij Mirage Retail Group. Voordat hij in het voorjaar van 2021 overstapte naar Blokker was Besems vier jaar operationeel directeur bij zusterbedrijf Big Bazar. Het grootste deel van die periode werkte hij al samen met Holscher, die tot de herfst van 2020 algemeen directeur van de koopjesketen was. Besems was de afgelopen drie jaar als COO en directeur winkelbedrijf en verantwoordelijk voor de aansturing van de 350 eigen vestigingen en 50 franchise winkels. Per februari 2024 volgt president commissaris Ynse Stapert Michiel Witteveen op als CEO van Mirage Retail Group. Ynse werkte eerder als juridisch directeur bij Scotch & Soda, en is bij Mirage al sinds eind 2019 bestuurder en aandeelhouder. Mirage wil ook snel van het 120.000 vierkante meter grote distributiecentrum in Geldermalsen af. Eerder werden de magazijnen in Gouda en Mijdrecht al afgestoten. Sinds het faillissement van Big Bazar en BCC is er een flinke overcapaciteit en wordt er al geruime tijd vergeefs gezocht naar nieuwe onderhuurders. Het Gelderse distributiecentrum werd gebouwd in de jaren negentig en sinds 2020 gehuurd van vastgoedinvesteerder Joes Daemen. Medische hulpmiddelenmaker Medisana en Ahold maken ondertussen al gebruik van het magazijn voor ontvangst en opslag van pallets. Het distributiecentrum wordt verzelfstandigd in een nieuw dochterbedrijf onder de naam MRG Logistics, met het oog op een faillissement van Blokker in april 2024. Bij het distributiecentrum werken circa honderd vaste werknemers en honderd flexwerkers, oplopend tot 250 in de piekperioden. Eerder waren er 400 mensen werkzaam, oplopend tot 500 voltijdsbanen in piekperioden. Logistiek directeur John Schollink van MRG zoekt al geruime tijd vergeefs naar nieuwe grote klanten. De verzelfstandiging en afsplitsing moeten Blokker kleiner en makkelijk verkoopbaar maken en de logistieke divisie is apart ook interessanter voor een overnamepartij. Blokker (HB)verkocht het vastgoed aan Joes Daemen (52) van Somerset Capital Partners in Oisterwijk voor 46,5 miljoen euro om het daarna terug te huren, HB had op dat moment (2019)nog een balanstotaal van ruim 800 miljoen euro en was eigendom van de dochters van Ab Blokker en de zoons van Els Blokker. Frank Botman, is de zaakwaarnemer van de zoons van Els. Caroline Huyskes-Van Doorne, partner bij Peter Visser’s Egeria is de zaakwaarnemer van de dochters van Ab Blokker. Blokker, Intertoys en Miniso behaalden in 2023 samen een operationeel resultaat van 2 miljoen euro.
Witteveen stelde Stoppelenburg aan als president-commissaris en Stapert als medebestuurder van Blokker. Stapert kreeg de opdracht om Blokker en Intertoys klaar te stomen voor verkoop of herfinanciering. Daarnaast moet hij ook nog een Coronaschuld van 28,7 miljoen bij de fiscus oplossen. In januari heeft Blokker ook nog eens 7,5 miljoen euro aan btw afdracht uitgesteld. De betalingsdeadline is eind april 2024. Eind 2022 bedroeg de belastingschuld nog 73 miljoen euro, dus er werd nog wel ingelost. Stapert zegt dat de schuldenlast inmiddels is afgebouwd tot 28,7 miljoen. De gesprekken met de belastingdienst over een betalingsregeling zijn in een afrondende fase. Investeerder Hilco Capital is niet bereid om nog meer geld in het concern te steken. Mirage had investeerder Hilco gevraagd om nog eens 4,2 miljoen krediet maar dat werd afgewezen. Blokker en Hilco hebben op 21 september 2022 een kredietovereenkomst gesloten voor het financieren van werkkapitaal. De kredietruimte onder de kredietovereenkomst is gebaseerd op een zogenaamde borrowing base. Dat betekent dat de financiering die Blokker kan verkrijgen onder de kredietovereenkomst is gekoppeld aan de waarde van het onderpand dat Blokker aan Hilco heeft verstrekt. Zo heeft Hilco onder meer pandrechten op de voorraad van Blokker. Op die voorraad rust een ouder pandrecht ten behoeve van een andere partij. De kredietovereenkomst eindigt op 21 maart 2024. Blokker is sinds eind november 2023 vergeefs in samenwerking met Ernst & Young op zoek naar herfinanciering. In dat kader is ook met Hilco gesproken over het verlengen van de looptijd van de kredietovereenkomst totdat de herfinanciering is gerealiseerd. Op 29 november 2023 heeft Blokker een cash flow prognose gedeeld met Hilco. Uit die prognose bleek dat Blokker per eind januari 2024 een liquiditeitstekort verwacht van € 15 miljoen. Op 6 december 2023 is er overleg geweest tussen partijen. Daarbij is onder meer de verkoop van Intertoys, eveneens een dochteronderneming van MRG, door MRG te sprake gekomen. De opbrengst van de verkoop van Intertoys zou (mede) worden aangewend om het liquiditeitsprobleem van Blokker op te lossen. Op 9 januari 2024 heeft de potentiële koper van Intertoys zich teruggetrokken. Blokker heeft Hilco hierover op 15 januari 2024 geïnformeerd. Bij e-mail van 17 januari 2024 heeft Blokker aan Hilco een nieuwe berekening van het liquiditeitstekort verstrekt. Het tekort ten opzichte van de eerdere berekening was in deze berekening afgenomen. Op 18 januari 2024 is er een overleg geweest tussen Blokker en Hilco. Hilco heeft Blokker om aanvullende informatie gevraagd en gevraagd naar de reden dat het liquiditeitstekort is afgenomen. Op 22 januari 2024 heeft Blokker aanvullende informatie aan Hilco verstrekt. Hieruit blijkt onder meer dat het liquiditeitstekort van Blokker is afgenomen, omdat in de berekening daarvan niet langer een (uitgestelde) belastingschuld was meegenomen. Witteveen daagde Hilco Capital voor de rechter, maar die oordeelde dat Blokker helemaal geen recht heeft op de gevraagde extra financiering. Naar verwachting zou er, tenzij er een koper of financierder wordt gevonden nog voor het einde van de maand april een faillissement volgen. Om dus toch over financiële middelen te beschikken was Intertoys nog de enige achterdeur. Met een nieuwe lening bij Rabobank op naam van Intertoys worden voorlopig de tekorten weer gedekt. Zelf had Intertoys het geld niet nodig. De keten van 200 Nederlandse speelgoedwinkels, heeft vorig jaar een positief bedrijfsresultaat van 12,4 miljoen euro geboekt. De omzet steeg tot 208 miljoen euro. Onderaan de streep was er een nettowinst van 7,1 miljoen euro. Moederbedrijf Mirage zette Intertoys eerder ook al in om Blokker te financieren. Zo keerde de speelgoedketen miljoenen aan dividend uit aan Mirage en kocht ze de speelgoedvoorraden van Blokker. Dennis Besems vertrekt als COO en directeur en stapt over naar Intergamma, waar hij vanaf midden april start als directeur. Dennis Besems was al 7 jaar in dienst en begon in 2017 als COO en directeur winkeloperatie bij Big Bazar, waar hij verantwoordelijk was voor alle locaties in België en Nederland. In 2021 stapte hij over naar Blokker, waar hij verantwoordelijk was voor de eigen filialen en franchisers. Vóór Big Bazar bekleedde Besems zo’n 10 jaar (tussen 2007 en 2017) verschillende leidinggevende functies bij Jumbo. Het is al de tweede keer in korte tijd dat directie vertrekt bij Blokker. De plek van ceo Jeanine Holscher ging naar inkoopdirecteur Pauline Boerman. Begin mei werd het concern gered door een financiering van 35 miljoen euro voor drie jaar door bedrijvendokter Gordon Brothers, het gaat om een speciale werkkapitaalfinanciering op basis van de winkelvoorraad, een investeringsmethode waarin zij gespecialiseerd zijn. De meeste panden worden gehuurd van vastgoedbedrijf Nedstede. Er is een behoorlijke huurachterstand. Blokker schrijft nog altijd dieprode cijfers. Vorig jaar boekte het bedrijf een operationeel bedrijfsresultaat (ebitda) van 2 miljoen euro negatief, op een netto-omzet van 345 miljoen euro. Zusterbedrijf Intertoys behaalde een ebitda van 12,4 miljoen euro op een omzet van 208 miljoen euro en houdt het concern overeind. Het gehele Mirage-concern leed in 2023 inclusief de verliezen van BCC een nettoverlies van 20,7 miljoen euro. Accountant KPMG waarschuwde in het jaarverslag dan ook dat zelfs ‘een significante verbetering van de financiële prestaties’ onvoldoende kon zijn om de toekomst van Blokker veilig te stellen. Ook dan moet het bedrijf volgens de accountant mogelijk maatregelen nemen om ‘discontinuïteit in de herfst van 2024 of 2025’ te voorkomen. Een van de opties is de verkoop van bedrijfsonderdelen, zoals speelgoedketen Intertoys, het distributiecentrum of de Nederlandse tak van de Chinese koopjesketen Miniso. Verder heeft het management van Blokker uitgezocht welke uitgaven het bedrijf zonder al te veel problemen kan schrappen of uitstellen. Het Blokker merk is te koop bij Bol en met Amazon hebben ze afspraken gemaakt voor een samenwerking. Pakketjes van Amazon kunnen in 50 Blokker filialen worden opgehaald en het Blokker assortiment is via Amazon verkrijgbaar. Blokker verkeert inmiddels in ernstige liquiditeitsproblemen en MRG heeft 4 november surseance van betaling aangevraagd. CEO Stapert en CEO Pauline Boermanvan Mirage Retail Group logen 1 november nog glashard in de media: er is géén uitstel van betaling aangevraagd voor Blokker. 13 november vroeg Witteveen namens Mirage Retail Group het faillissement aan. De door de rechtbank aangestelde curatoren Jasper Berkenbosch en Robin de Wit moeten het faillissement afwikkelen. Het faillissement betreft uitsluitend Blokker B.V. MRG Logistics, het verzelfstandigde distributiecentrum en de franchisenemers van Blokker vallen buiten het faillissement. Daar werken nog eens bijna 1000 mensen. Blokker verkeerde al langer in ernstige liquiditeitsproblemen en MRG vroeg 4 november surseance van betaling aan en op 13 november 2024 het faillissement. CEO Stapert en CEO Pauline Boermanvan Mirage Retail Group logen 1 november nog glashard in de media: er is géén uitstel van betaling aangevraagd voor Blokker. Een flink aantal van de 400 Blokker-winkels moet al snel sluiten. 100 filialen sluiten al op 21 december, over twee weken dus. Momenteel houden de winkels een leegverkoop. Die staat gepland tot het einde van het jaar, maar voor 100 winkels wordt die dus eerder beëindigd. “Om de verkopen op winkelniveau te optimaliseren, zullen we winkels gefaseerd sluiten”, schrijft Blokker-directeur Pauline Boerman in de brief. Om welke winkels het gaat, hoort het personeel een dezer dagen. Deze filialen zullen geen nieuwe voorraden meer ontvangen. Witteveen heeft 9 december 2024 voor zijn Mirage Retail Group ook het faillissement aangevraagd. Op slinkse wijze zijn de voorraden van Blokker verkocht aan Kooistra van het failliete Big Bazar dat eerder (of nog steeds) eigendom van Witteveen was. Witteveen verstrekte eerder een lening van 2 miljoen euro en verhuurde aan Kooistra diverse panden. Zeecontainers vol artikelen van Blokker werden door de curatoren aan Kooistra verkocht. De curatoren hebben een deal gesloten met het bedrijf van Kooistra.com. De containers gingen naar het distributiecentrum van Kooistra in Leeuwarden. De spullen op de tienduizend pallets met 1600 verschillende artikelen zijn besteld vóór het faillissement van Blokker op 13 november. Advocaten Jasper Berkenbosch en Robin de Wit zijn aangesteld om de afwikkeling van het faillissement te regelen.
Onder het faillissement Mirage valt ook de Chinese winkelketen Miniso om waarvan MRG de winkels in Nederland in beheer heeft. De acht winkels van de keten in Nederland zullen gewoon openblijven en worden mogelijk verkocht. Ook het distributiecentrum met onder andere Ahold en Prénatal als klant zal door de curatoren verkocht worden aan de hoogste bieder. Maar curator Braaksma heeft vraagtekens bij de opbrengst van de verkoop van deze bedrijven. Ook wijst Braaksma erop dat bij keten Miniso ‘gerommel’ is op de achtergrond. ‘Er was een Israëlische zakenpartner waarmee MRG overhoop lag. Ook heeft de Chinese eigenaar van het merk de licentie opgezegd.’ Dat heeft de eigenaar gedaan omdat afgesproken werd om dertig winkels te openen, maar het bleef slechts bij acht winkels. ‘Uit het vonnis blijkt dat het niet meer mogelijk is om nieuwe producten in te kopen en dat de voorraad langzaam leegloopt.’ Dochter Blokker heeft minimaal 66 miljoen euro schuld. Uitkeringsinstantie UWV moet haar vordering nog indienen. Uit het faillissementsverslag wordt duidelijk dat de Gordon Brothers alleen al 26,7 miljoen euro tegoed hebben van Blokker.