Met een balanstotaal van 837 miljard euro is de ING de grootste bank van Nederland. De Rabobank volgt met een balanstotaal van 632 miljard euro. Op de derde plek staat de ABN AMRO met een balanstotaal van 396 miljard euro.
De Nederlandse Vereniging van Banken, de ABN AMRO, ASN Bank, ING, NWB Bank, Rabobank en Triodos Bank en de overheid hebben afspraken gemaakt om de transitie naar een circulaire economie te versnellen. Een circulaire economie produceert zo min mogelijk afval en kent geen onnodige verspilling van grondstoffen. Een dergelijke economie is onmisbaar voor het bereiken van de klimaatdoelen, het verminderen van druk op onze leefomgeving en het vergroten van de leveringszekerheid van schaarse grondstoffen. Alleen door met verschillende partijen samen op te trekken is de Nederlandse ambitie voor een circulaire economie haalbaar. Met bedrijven, gemeenten, provincies, rijksoverheid en dus ook met de financiële sector. Met de ondertekening brengen overheid en banken in beeld wat nodig is om de positie van circulaire ondernemers te versterken. Overheid en banken zullen jaarlijks de voortgang van deze afspraak en van de transitie bespreken. De banken en de overheid werkten al samen in de Kopgroep Circulair Financieren, waar ze onder meer werken aan concrete oplossingen voor problemen waar circulaire ondernemers tegenaan lopen. Bijvoorbeeld de manier waarop het financieel risico door banken wordt berekend, waar lineaire business cases nog veelal het uitgangspunt zijn. De schaarse beschikbaarheid van grondstoffen of restwaarden van producten worden hier nog beperkt in meegenomen.
Door de renteverhogingen van de ECB ontstond ruimte voor de banken om zelf ook weer rente te geven op spaartegoeden. Vanaf 10 april 2024 kregen spaarders met een tegoed tot 25.000 euro bij SNS en RegioBank 1,8 procent rente, waar dat 1,7 procent was. De hoogste spaarrente elders staat nu op 2,7 procent, onder andere bij Banca Progetto, Open bank, CKC Spaarbank, Bigbank, Nordax bank, Renault bank, Inbank, Klarna, Bunq (2,46) of de Garantibank. Spaargeld vastzetten levert bij Banca Progetto zelfs 4,75 procent rente op wanneer je minimaal 5.000 euro stort. In België is er de Staatsbon die ook toegankelijk is voor Nederlandse spaarders en deze geeft een nettorendement van 2,81 procent. Nederlandse spaarbanken bieden in Duitsland vaak fors hogere rentes aan dan aan spaarders in Nederland. Nederlanders sparen wel steeds meer in het buitenland. Eind 2023 stond er 12,3 miljard euro van Nederlanders op een rekening in andere eurolanden, 1,8 miljard euro meer dan in oktober. Voor spaarders bij ASN gaat die in juli opnieuw omhoog. Deze kosten bedragen 9 tot bijna 14 procent en zijn in vijf jaar tijd bij alle banken meer dan verdubbeld. Gemiddeld moet er zo’n 38,40 euro worden betaald voor de dienstverlening. De spaarrentes zijn volgens ACM te laag doordat er te weinig concurrentie is. Voor onderlinge afspraken heeft de ACM geen aanwijzingen, maar het is volgens haar wel aannemelijk dat er sprake is van ‘stilzwijgende afstemming’.
SNS Bank, ASN Bank en RegioBank kondigden aan dat klanten maandelijks 50 cent meer gaan betalen. Per jaar is dat 6 euro meer. Dat lijkt een bescheiden verhoging, toch betalen rekeninghouders straks bij de drie banken 16 tot bijna 19 procent meer dan op dit moment. Het lijkt op een kartelafspraak , wat vanaf 1 juli betaal je zowel bij ASN Bank als bij Rabobank precies 3,20 euro per maand, ofwel 38,40 euro per jaar. In de afgelopen jaren had ASN Bank doorgaans de goedkoopste rekening. n de afgelopen vijf jaar zijn kosten van betaalrekeningen al verdubbeld.
Spaarders die een spaarrekening hebben bij ABN AMRO, ING of Rabobank verliezen gezamenlijk 1,8 miljard euro aan spaarrente die de banken nu zelf houden. Gemiddeld kregen spaarders op hun spaarrekening bij deze banken tussen juni 2022 en mei 2023 0,21 procent rente. Spaarders krijgen nu nog steeds maar gemiddeld 1,6 procent rente op hun spaarrekening. Op jaarbasis lopen spaarders bij deze banken nu dus al tot 2,7 miljard euro aan rente mis. In 2024 gaat wel de maximale rente die een kredietverstrekker mag vragen over een lening met 1 procent omhoog. Die rente is gemaximeerd op de wettelijke rente plus een opslag van 8 procent en wordt volgend jaar dus 15 procent.
De Nederlandse Depositogarantie beschermt rekeninghouders tot 100.000 euro per persoon, per bank. Wanneer een bank failliet gaat, dan zorgt De Centrale Bank ervoor dat rekeninghouders binnen 7 werkdagen weer toegang tot hun geld krijgen. Met 5 miljard euro voldoen de Nederlandse banken aan deze norm. Alle banken binnen de EU voldoen inmiddels ook aan de vereisten van de Europese richtlijn voor depositogarantiestelsels die door de ECB is bepaald op 0,8 procent van de totale som die bij banken is ondergebracht, voor zover dat in aanmerking komt voor bescherming door de Depositogarantie.
De aandelen van de belangrijkste banken ter wereld zijn het afgelopen jaar in totaal met 635 miljard dollar gedaald voornamelijk vanwege de angst voor inflatie en het na-effect van de corona pandemie. Amerikaanse banken lieten de grootste dalingen zien, terwijl Japanse instellingen, zoals de Japan Post Bank juist relatief kleine dalingen lieten zien. De Amerikaanse bank Wells Fargo verloor 56,26% (128 miljard dollar). De Spaanse bank Banco Santander 46,16% en JP Morgan Chase 30,16%. JP Morgan Chase verloor het meeste en heeft een verlies van meer dan 131 miljard dollar. De Industrial and Commercial Bank in China verloor 27% (73 miljard dollar) en de Bank of China 30 miljard dollar. In totaal verloren de vier grootste Chinese banken in totaal 179 miljard dollar. De Japanse Mizuho Financial Group verloor 11,33% (4 miljard dollar) en het Franse Credit Agricole 30% (12 miljard dollar). Dankzij een snelle interventie van centrale banken in maart vielen deze banken niet om. Aangezien banken op zoek zijn naar nieuwere vormen van inkomsten en bedrijfsmodellen experimenteren zij met door de staat gesteunde digitale valuta. Na de EU-verkiezingen wacht de banksector op duidelijkheid over het cruciale gezamenlijke depositoverzekeringsbeleid.
De vier grootste Amerikaanse banken hebben in 2023 samen 12% meer winst en omzet geboekt. Bij Citigroup liep de winst met 38% terug en bij Bank of America met 3,6%, terwijl Wells Fargo (45% meer winst) en JPMorgan (32%) juist goede resultaten boekten
Verschillende Amerikaanse banken staan op omvallen, zoals de Metropolitan Bank, New York Community Bank, de New York Community bank, de Valley National Bank, Harbor One, Comerica Vank en de Metropolitan Bank. Het aantal wanbetalingen op uitstaande leningen bij de Amerikaanse banken JPMorgan Chase, Bank of America, Wells Fargo en Citigroup is in het laatste kwartaal van 2023 met 24 miljard dollar toegenomen. De Fed (Amerikaanse Centrale Bank) heeft, door het veelvuldig opkopen van staatsobligaties, een schuld opgebouwd van 9.000 miljard dollar. Banken komen in de problemen omdat 12 maart het een jaar geleden opgezette “Bank term Funding program” van de Fed afloopt, waardoor banken niet langer langs deze weg geholpen kunnen worden. In de recordjaren (bankencrisis) van 2009/2010/ 2011 gingen er ruim 340 Amerikaanse banken failliet. De afgelopen vijf jaar zijn 14 banken in de VS failliet gegaan
Uit duizenden gelekte documenten aan Buzzfeednews van het Amerikaanse FinCEN uit de jaren 2000 tot 2017 blijken een kleine 2 biljoen euro aan zwarte- en criminele transacties bij grote internationale banken voor te komen. Banken melden verdachte transacties met Suspicious Activity Reports (SAR) standaard in het geheim aan Financial Crimes Investigation Network (FinCen). Twee Nederlandse effectenhandelaren Schildershoven Finance BV (Cyprus) en Tristane Capital zouden geld uit Rusland via een dochteronderneming van ING in Polen hebben overgeboekt. De twee bedrijven gebruikten een wisseltruc met “spiegelhandel” in aandelen en obligaties en gebruikten een rekening van ING Slaski om zo’n 675 miljoen dollar aan betalingen wit te wassen. Het Financial Crimes Investigation Network (FinCEN) onderzoekt ook witwaspraktijken bij HSBC, Deutsche Bank, JP Morgan en Barclays Bank.
spiegelhandel’, is een wisseltruc waarmee zwart geld via allerlei omwegen van aandelenaankopen en brievenbusfirma’s in belastingparadijzen wordt witgewassen. Hiervoor werd de Deutsche Bank in 2017 beboet met 630 miljoen dollar van Britse en Amerikaanse toezichthouders, omdat door de bank al dan niet bewust aan deze handel had meegewerkt.
Uit de Panama Papers bleek dat tussen januari 2011 en oktober 2014 20,8 miljard dollar aan steekpenningen vanuit Rusland werd witgewassen via 5.140 bedrijfsaccounts bij 732 buitenlandse banken in 96 landen. Het netwerk bevatte 21 niet traceerbare bedrijven in het Verenigd Koninkrijk, Cyprus en Nieuw Zeeland. Russische bedrijven sluisden hun geld Rusland uit door een schuldbekentenis op te maken en deze te laten bekrachtigen door een Moldavische rechter bij de Moldindconbank in Moldavië(republiek in zuid-oost Europa) en Trasta Komercbanka in Litouwen. De bedrijven hadden bij dezelfde bank hun rekeningen. De HSBC sluisde 545 miljoen dollar door via een tak van de bank in Hong Kong. 2,4 miljoen dollar zou via de ING zijn witgewassen. Drie jaar na de publicaties hebben overheden wereldwijd al ruim een miljard euro aan boetes en achterstallige belasting opgelegd.
Bij ABN Amro, ING, Rabobank, Bunq en NIBC is het beleid voor aanpak van belastingontwijking door zakelijke klanten nog steeds onvoldoende. Deze banken scoren een 5 of lager in het nieuwe beleidsonderzoek van de Eerlijke Bankwijzer. Ook het beleid op zeven duurzaamheidsthema’s bij ING, ABN Amro en ING zijn met een cijfer 5 onvoldoende.
RusKhimAlians klaagde UniCredit en Deutsche Bank aan met als resultaat een beslag op 700 miljoen euro aan activa van Deutsche Bank en UniCredit in Rusland. Beide besluiten werden door de rechtbank uitgevaardigd op verzoek van RusKhimAlians, die voornemens was een grote gasverwerkings- en vloeibaarmakingsfabriek te bouwen in samenwerking met het Duitse bedrijf Linde, dat zich terugtrok uit het project vanwege de sancties. Beide banken stonden garant voor het project. Het begon vorig jaar met voorbereidende gesprekken over een verkoop, maar de gesprekken leverden niets op. Bij Deutsche gaat het om 239 miljoen euro ($260 miljoen) en bij het Italiaanse Unicredit om ongeveer 463 miljoen euro ($504 miljoen).
cum-cum deals
8 maart 2023 deden de Franse autoriteiten huiszoeking bij Société Générale, BNP Paribas, HSBC, Exane en Notixes op verdenking van belastingfraude en witwassen. Het onderzoek betrof het strippen van dividenden en zogenaamde cum-cum fraude praktijken. 150 onderzoekers, 16 Franse en 6 Duitse magistraten werkten mee aan het onderzoek onder leiding van het Franse financieel parket (PNF) . De banken riskeren gezamenlijk 1 miljard euro te moeten terugbetalen. ABN Amro was tot februari 2016 betrokken bij frauduleuze dividendarbitrage (CumEx-handel). In 2020 won de fiscus de zaak over de handelingen van ABN Amro. Het hoogste rechtscollege in Nederland heeft dit arrest 19 januari 2024 vernietigd en de zaak voor een nieuw oordeel terugverwezen naar een ander hof. De Hoge Raad stelt verder dat de administratie van de bank deugde, in tegenstelling tot het eerdere oordeel van de fiscus en het hof.
In The CumEx Filesstaat hoe het meermaals terugvorderen van dividendbelasting in zijn werk ging. De CumEx-handel bracht de belastingdiensten van verschillende landen grote schade toe. Ook in Nederland zou de schade door het zogenoemde ‘dividendstrippen’ in de miljoenen lopen. Eerder werd een Britse bankier veroordeeld voor het gebruiken van de cum/ex methode. Hij moet Denemarken 1,7 miljard dollar plus 5 procent rente terugbetalen. Het OM noemt het dividendstrippen een “ernstige vorm van witteboordencriminaliteit“. De Hoge Raad oordeelde echter in nadeel van de fiscus. De boetes voor dividendstrippen zijn nu onzeker.De Duitse fiscus, justitie en de toezichthouder op de financiële sector Bafin. doen al jaren grootschalig onderzoek naar het omstreden dividend(strippen) door meer dan 130 banken waaronder ook ABN AMRO. Spijtoptanten van deze belastingfraude konden zich tot 3 maart 2016 aangeven. ING ontkent hieraan te hebben meegedaan, maar ABN AMRO trof een voorziening van ongeveer 150 miljoen euro. In Duitsland zou behalve de DekaBank, de HypoVereinsbank en de HSH Nordbank ook de (Staats)Commerzbank hiermee gefraudeerd hebben, zo blijkt uit een rapport van PricewaterhouseCoopers (PwC). Ook Morgan Stanley, Deutsche Bank, UBS, BNP Paribas, JPMorgan Chase, Santander, het Engelse Barclays (280 miljoen euro) en de Canadese Maple bank (450 miljoen euro) werden gesnapt en aangepakt. Over een periode van tien jaar zou onterecht belasting op aandelen zijn teruggevraagd.
Met cum-ex en cum-cum deals werd voor circa 12 miljard euro aan belasting dubbel teruggevraagd door te profiteren van de traagheid van de afwikkelingssystemen van de belastingdienst. De schimmige aandelentransacties worden gedaan tussen drie partijen op of rond de dag dat dividend op een aandeel wordt uitgekeerd en de belasting daarop wordt afgedragen. Door de aandelen snel aan elkaar te verkopen kon de fiscus niet zien wie op welk moment de rechtmatige eigenaar was van de aandelen en hierover moest afdragen. Twee van de drie partijen konden zo dividendbelasting terugvragen, terwijl de uitgevende instelling deze één keer had betaald. Duitsland gaat de circa 10 miljard euro aan frauduleus verkregen belastingteruggaven uit de jaren 1999 tot 2012 terugvorderen. De betrokken banken staat op een zwarte lijst van de Duitse Belastingdienst in Wuppertal.
De Belastingdienst vordert in zes rechtszaken 241 miljoen euro van beurshandelsbedrijven omdat ze zich schuldig hebben gemaakt aan illegale vormen van dividendstrippen.
De zogeheten cum/ex-fraude kostte belastingdiensten in de Verenigde Staten, Duitsland en zeker tien andere Europese landen in totaal zo’n 150 miljard euro. Dat is drie keer zoveel als eerder werd ingeschat. Nederland zou relatief het zwaarst zijn getroffen. De hoogste Duitse rechtbank besloot eind juli 2021 dat de truc illegaal is. De Duitse autoriteiten zijn in verband met de zaak ook meermaals binnengevallen bij het kantoor van ABN Amro in Frankfurt. Het onderzoek naar de affaire loopt nog. De bank heeft in Nederland daarnaast het Openbaar Ministerie achter zich aan. Justitie heeft de bank als verdachte aangemerkt in een onderzoek naar het terugvorderen van dividendbelasting door een derde partij.
Topfiscalist Ulf Johannemann van advocatenkantoor Freshfields Bruckhaus Deringer werd 30 januari 2024 door de rechtbank in Frankfurt veroordeeld tot een celstraf van drieënhalf jaar vanwege zijn aandeel in cum/ex-transacties. Het openbaar ministerie had vijfeneenhalf jaar cel geëist. Door hem verdiende de Duitse Maple Bank dik aan de deals en de de fiscus liep naar schatting 374 miljoen euro mis. Een bankier van de inmiddels failliete Maple Bank kreeg een voorwaardelijke celstraf van twee jaar en moet de staat bijna 2 miljoen euro terugbetalen. Hij bekende dat hij in de periode 2006-2011 met hulp van Johannemann en diens collega’s dividendbelasting terug claimde die zijn bank nooit had betaald. Johanneann bekende in december 2023 na lang dralen. De Maple Bank was maar één van zijn klanten. Johannemann stond tal van gerenommeerde investeringsbanken bij. In 2021 liepen belastingdiensten wereldwijd 150 miljard euro mis door de fraude met dividendstrippen. De Duitse fiscus ging voor 36 miljard euro het schip in. Er lopen alleen bij ht OM in Keulen al circa honderdtwintig onderzoeken tegen 1700 zakenbankiers en hun adviseurs. Een voormalige manager van het Londense hedgefonds Duet kocht onlangs nog vervolging af met 2,2 miljoen euro. Duitsland liep naar schatting zo’n 36 miljard euro aan belasting mis door dividendstrippen.
Er zijn zo’n 11.000 banken in 200 landen. De vijf grootste banken in Nederland zijn ING, Rabobank, ABN AMRO, BNG Bank en NWB Bank. Zij hebben gezamenlijk meer dan 90% van de totale assets in hun bezit. Om het kostenniveau omlaag te brengen zijn banken bezig met een grote digitaliseringsslag. Bij de grote banken zijn sinds 2011 tienduizenden banen verdwenen. Tegelijkertijd is er een toenemende vraag naar IT, risk en compliance, data analytics en cybersercurity.
Tot nu toe is er in de VS 2024 slechts één bank failliet gegaan. Republic First Bank (Philadelphia), dat zaken deed onder de naam Republic Bank, ging op 26 april 2024 failliet. Dat was de eerste Federal Deposit Insurance Corp. (FDIC) bank die failliet ging sinds Citizens Bank of Sac City, Iowa in november 2023 failliet ging. Dat was het vijfde faillissement van een FDIC bank in 2023, een jaar met enkele van de grootste bankfaillissementen in de Amerikaanse geschiedenis. Eerder in 2023 ging Silicon Valley Bank failliet op 10 maart, gevolgd door Signature Bank twee dagen later, waarmee een einde kwam aan een ongebruikelijke reeks van meer dan 800 dagen zonder bankfaillissement. De volgende bank die failliet ging, was First Republic Bank op 1 mei, daarna Heartland Tri-State Bank op 28 juli. Later in november 2023 ging Citizens Bank failliet.
De top van de financiële wereld en het centrale bankwezen waren in Washington voor de jaarvergadering van het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank. Onderwerp van gesprek was de giftige mix van hoge inflatie, voedsel- en energieschokken, hoge financieringskosten en de gevolgen van klimaatverandering. Ghana, Egypte en Sri Lanka – hebben financiële hulp nodig en kloppen aan bij multilaterale banken. Oekraïne vraagt om oplossingen om miljarden aan financiering veilig te stellen. Centrale banken buiten de Verenigde Staten proberen hun valuta te beschermen tegen een stijgende dollar.
Deutsche Bank zit steeds opnieuw in de gevarenzone. Het faillissement van hedgefonds Archegos leidde tot 10 miljard verlies voor de Credit Suisse, Nomura, Morgan Stanley en Deutsche Bank. Aandelenpakketten van bedrijven als ViacomCBS en Discovery moesten met grote verliezen worden verkocht. Archegos speculeerde met geleend geld op koersstijgingen bij media- en Tech aandelen van ViacomCBS (Paramount). Het hedgefonds had tot wel 160 miljard dollar aan posities uitstaan. De directie werd gearresteerd en 10 oktober 2023 dient de rechtszaak.
De dochterbanken van de grote Russische Sberbank in Europa werden door SRB van de ECB ontmanteld. De Sberbank Europe AG in Oostenrijk is failliet en twee dochterbanken in Kroatië en Slovenië zijn overgenomen. De Kroatische staatsbank Hrvatska Postanska Banka nam de Kroatische tak van Sberbank over, Nova Ljubljanska Banka deed dat met het Sloveense deel.
De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen heeft de toegang van 7 Russische banken tot de Europese markt bevroren. De stabiliteit van Europa en de financiële markten raken hierdoor ernstig verstoord. De Europese banken hebben het zwaar te verduren op de beurs sinds de oorlogshandelingen van Rusland op 23 februari 2022. De Europese banken voornamelijk die uit Frankrijk, Italië en Spanje zijn erg afhankelijk van Rusland. Een belangrijke maatregel was het land afsnijden van SWIFT, een streng beveiligd netwerk dat duizenden financiële instellingen over de hele wereld met elkaar verbindt. De topman van de Franse centrale bank, François Villeroy de Galhau, sloeg na de verkiezingen alarm vanwege de precaire staat van de Franse financiën. Hij merkt op dat de Franse staatsfinanciën er al langer slecht voor staan. ‘We kunnen de tekorten niet verder laten oplopen.’
De winsten van de westerse banken in Rusland zijn verdrievoudigd zijn naar 3 miljard euro, door de gestegen rentes op leningen
Drie van de grootste banken in China weigeren betalingen uit Rusland. Banken in Turkije en de Verenigde Arabische Emiraten hebben ook dit voornemen. Europese banken, waaronder ING doen er ondertussen nog prima zaken en betaalden afgelopen jaar 800 miljoen euro belasting aan Kremlin. De sancties van het westen richting Rusland hebben er juist voor gezorgd dat deze zeven banken flink konden profiteren, schrijft The Financial Times.
Er zijn in Nederland minder dan 4.916 geldautomaten. Dat zijn er 879 minder dan een jaar geleden. Volgens Geldmaat neemt het gebruik van contant geld af, maar komt de verplichting dat iedereen binnen 5 kilometer een geldautomaat moet hebben niet in het gedrang.
Banken mogen kosten rekenen voor het opnemen van grote bedragen contant geld. Klanten van ABN AMRO moeten sinds 1 juli 2021 extra betalen als ze meer dan 12.000 euro per jaar willen opnemen. De prijs voor een standaard betaalrekening is de afgelopen 5 jaar gemiddeld met 42% gestegen. De banken maakten in 2021 gezamenlijk een verlies van 570 miljoen euro op het betalingsverkeer. In 2005 bedroeg het verlies nog 23 miljoen euro. Nederland is het enige Europese land waarin de banken verlies draaien op contant geld verkeer en pinbetalingen. Aan zakelijk betalingsverkeer wordt wel verdiend. Banken verdienen alleen aan creditcards en betaalrekeningen dankzij de rente-inkomsten. Op alle andere zaken leggen de banken geld toe. Dat leidde tot een verliespost van ruim 1,1 miljard euro. Banken zijn steeds meer geld kwijt aan risico- en compliance kosten vanwege de veiligheid van het betalingsverkeer en controles op de geldstromen.
Banken konden vanwege Corona in 2020 voor in totaal 2,2 biljoen (2200 miljard) euro lenen bij de ECB tegen een rente van -1 procent. De bedoeling was dat het geld zou worden uitgeleend aan bedrijven om zo de economie te stimuleren en te voorkomen dat de economie nóg hardere klappen kreeg. Maar de rente die banken betalen wordt berekend als het gemiddelde over de afgelopen drie jaar. Rabobank boekte over 2021 ongeveer 3,7 miljard euro winst, de ABN AMRO 1,2 miljard en ING 4,8 miljard euro. Gezamenlijk ongeveer 10 miljard euro. De extra kosten voor een betaalrekening zijn echter sinds 2017 voor cliënten bij acht Nederlandse banken gemiddeld 42 procent duurder geworden. Triodos Bank gaat aan kop met meer dan een verdubbeling van de kosten en Knab is de enige bank die de prijzen in de afgelopen vijf jaar niet heeft verhoogd.
De banken hanteerden vanaf 1 maart 2021 een negatieve rente op betaal-, spaar- en beleggingsrekeningen. Over het deel van het saldo dat hoger dan 100.000 euro is, betaalden zowel particuliere als zakelijke klanten een negatieve rente van 0,5 procent per jaar. Voor de andere klanten bleef de spaarrente voor bedragen tot 250.000 euro 0,01 procent. Klanten van de Rabobank hoefden vanaf 1 augustus 2022 geen geld meer te betalen om hun spaargeld bij de bank te stallen. De bank schafte de negatieve rente die het rekende af na de renteverhoging van de Europese Centrale Bank (ECB).
Europese banken hebben voor bijna 1000 miljard euro aan probleemleningen. Er moet behoorlijk worden afgeschreven op leningen die vanwege de Coronapandemie wellicht niet zullen worden terugbetaald. De meeste banken zitten dan ook in zwaar weer en door de miljarden aan claims, boetes en rechtszaken moeten er aan alle kanten bezuinigd worden. De spaarrente wordt bewust laag gehouden, veel personeel moet het veld ruimen, filialen worden gesloten, gebouwen, niet-kernactiviteiten en kredietportefeuilles en leasemaatschappijen worden verkocht of naar de beurs gebracht. Door gebruik te maken van her-inkoopovereenkomsten of repo’s, kunnen banken hun schuldenratio’s tijdelijk zo aanpassen dat ze op belangrijke rapportagedata, binnen de limieten vallen van toezichthouders. Het gros van de slechte portefeuilles wordt doorverkocht aan gespecialiseerde hedgefund opkopers als Elliott, Cerberus Capital Management en Lone Star Funds, veelal in gesecuritiseerde vorm met behulp van het overheidsgarantieprogramma Gacs. De financiering komt onder andere uit pensioenfondsen, liefdadigheidsinstellingen en staatsinvesteringsfondsen. Dan is er ook nog de ECB met quantitative easing en het speciale ’teltro’-loket. Daar kunnen banken tijdelijk geld tegen een negatief tarief ophalen, mits ze het uitlenen aan bedrijven en huishoudens. De Europese banken hebben gezamenlijk 722 miljard aan (teltro’s) schuld opgebouwd bij de ECB die feitelijk moest worden afgelost in 2020. Doordat de ECB opnieuw Teltro leningen beschikbaar heeft gesteld kunnen de aflossingen net als bij een ponzischeme worden ingelost. Met de quantitative easing (QE) creëren centrale banken (digitaal) geld bij waarmee ze effecten (zoals staatsobligaties) aankopen. Hierdoor worden banken gered, dalen de rentetarieven en worden leningen ook voor banken goedkoper.
De Europese Commissie verdenkt acht EU banken van kartelvorming. De financiële instellingen zouden concurrenten hebben buitengesloten van de aankoop van en handel in Europese staatsobligaties. De Europese Commissie legde in mei 2019 Barclays, Royal Bank of Scotland (RBS), Citigroup, JPMorgan Chase en het Japanse Mitsubishi UFJ Financial Group (MUFG) boetes op van in totaal bijna 1,1 miljard euro vanwege verboden kartelafspraken bij de handel in valuta’s. Het Zwitserse UBS ontliep een boete omdat die de zaak aanhangig heeft gemaakt bij de Commissie. De overtredingen vonden in wisselende samenstelling van de betrokken banken plaats tussen 2007 en 2013. Ook de Rabobank kreeg een boete van maar liefst 26,6 miljoen euro voor het maken van geheime afspraken met Deutsche Bank over de handel in staatsobligaties. Ze wisselden stiekem marktgevoelige informatie uit en stemden hun prijzen en handelsstrategieën op elkaar af, oordeelt de Europese Commissie.
Sinds de bankencrisis hebben Nederlandse banken en verzekeraars voor ruim 2,15 miljard aan boetes gekregen. 1,9 miljard euro werd opgelegd in de Verenigde Staten. Nederlandse financiële instellingen betaalden verder zo’n 140 miljoen euro aan boetes in het Verenigd Koninkrijk. Rabobank was de laatste tien jaar het meeste geld kwijt aan boetes en betaalde in totaal 822 miljoen euro voor de betrokkenheid bij het Libor-schandaal. In juli 2017 schikten vanwege fraude de Deutsche Bank en JPMorgan Chase voor 127 miljoen euro in een zaak over de beïnvloeding van rentetarieven voor de Japanse yen. Investeerders hadden aanklachten ingediend tegen de banken wegens gerommel met de Libor- en Euroyen-rentetarieven. Eerder troffen Citigroup en HSBC en de Franse bank BNP Paribas ook al schikkingen om verdere vervolging voor koersmanipulatie te voorkomen. Credit Suisse schikte in november 2017 ook voor 135 miljoen dollar haar koersmanipulatie. De banken schikten voor een totaalbedrag van 5,8 miljard dollar. Grote banken malverseerden met renteswaps, derivaten, Libor, goud- en valutakoersen en zijn verwikkeld in allerlei dubieuze activiteiten. Europese banken boeken zo’n 25 miljard aan winst in belastingparadijzen en meer dan dertig Zwitserse banken waren betrokken bij het witwassen van smeergeld van Petrobras in Brazilië. De Belgische Optima bank verloor de vergunning wegens wanbeheer, slecht bestuur en agressieve marketing en schimmige vastgoedbeleggingen en ging half juni 2016 failliet. Société Générale (SG) heeft voor 50 miljoen dollar geschikt met justitie in de Verenigde Staten en moet dit deels financieren met een beursgang van zijn autoleasetak ALD. De vijf grootste Amerikaanse banken en twintig Europese hebben sinds de kredietcrisis al in totaal ruim 228 miljard euro aan boetes en schadevergoedingen betaald en waarschijnlijk komt daar nog zo’n 50 tot 60 miljard euro bij. De Rabobank, ING, ABN AMRO en Volksbank hebben 171 wietwinkels in onderpand voor 1,1 miljard euro aan hypotheekleningen aan huisbazen van cannabisshops. Een derde van de pandeigenaren van de 570 wietwinkels betaalt zo met huurpenningen uit de verkoop van softdrugs zijn bankfinanciering.
De banken moeten van de ECB de balansen opschonen en probleemleningen verkopen. Voor heel Europa zou het gaan om 1.950 miljard euro, ofwel zo’n 4 procent van alle Europese bankbezittingen. Europese banken namen in een nieuwe ronde van goedkope langetermijnleningen bij de ECB, de zogenoemde TLTRO-operatie, ruim 233 miljard euro op. Italiaanse banken hadden al zo’n 360 miljard euro aan slechte leningen en door de beursdalingen als gevolg van de Brexit kregen de banken nog eens te maken met verliezen van meer dan 20 procent. Franse banken hebben bijna 300 miljard euro uitstaan in Italië. Begin juni viel de eerste Italiaanse bank om. De oudste bank van Europa de Italiaanse bank Monte dei Paschi di Siena (MPS) werd onlangs, ondanks alle afspraken en resoluties, met 8,8 miljard belastinggeld gered. De Italiaanse regering liquideerde Banco Populare di Vicenza en Veneto Banca. De schade bedroeg geschat 10 miljard euro. De Europese Centrale Bank had het vertrouwen in de twee banken opgezegd omdat de overlevingsplannen die de banken zelf schreven niet geloofwaardig genoeg waren. De slechte leningen zijn ondergebracht in een ‘bad bank’ en het ondertussen door Fintech bedreigde Intesa Sanpaolo nam de gezonde delen over en kreeg hiervoor ruim 5 miljard euro. Daarnaast heeft de staat garanties gegeven voor 12 miljard euro. Einde oefening voor de respectievelijk 151 en 140 jaar oude banken uit Vicenza en Montebelluna.
ING is ondertussen bezig met een grootscheepse reorganisatie waarbij 7.000 medewerkers afvloeien. ING België sluit de meeste Record Bank filialen, zodat er circa vijftig van de 536 overblijven. De Rabobank verkoopt de door hypotheken gedekte obligaties (covered bonds) aan institutionele beleggers en werkt aan het opzetten van een nieuwe hypotheekbank genaamd Vista. Daarmee wil het financiële concern hypotheken gaan verkopen die worden gefinancierd door institutionele beleggers zoals pensioenfondsen. De vastgoedfinancieringsactiviteiten inclusief circa 60 werknemers, een kredietportefeuille ter waarde van 1,7 miljard euro en de klantenportefeuille van ruim 9000 leningen van RNHB Hypotheekbank werden verkocht en Athlon Car Lease van De Lage landen werd verkocht voor 1,1 miljard euro. De Rabobank verkocht ook Robeco voor 1,9 miljard euro.
Bankia SA de op drie na grootste (Staats)bank van Spanje moest met 18 miljard euro steun van de EU overeind gehouden worden. De Italiaanse bank Monte dei Paschi di Siena (MPS) kreeg ondanks de nieuwe regelgeving een kleine 9 miljard aan Staatssteun en ook de Liberbank balanceerde op het randje van de afgrond en moest fuseren met Unicaja Banco. Aegon verkocht alle aandelen. Deutsche Bank vormt het grootste gevaar voor het bankensysteem met miljarden verlies. De Oostenrijkse Hypo Alpe Adria Bank is al omgevallen met een tekort van ruim 8 miljard euro, waardoor schuldeisers hun geld kwijt zijn en Nederland 63 miljoen moet meebetalen via afwaarderingen bij Staatsbank BNG. De handel in de grootste Italiaanse bank UniCredit moest worden stilgelegd nadat bleek dat er € 8,1 miljard Staatssteun nodig was om de bank niet om te laten vallen. De totale portefeuille met zwakke kredieten zou € 50 miljard groot zijn. BNP Paribas en Société Générale verkochten samen circa 4,4 miljoen van hun aandelen in Euronext aan institutionele beleggers.
Vanwege de negatieve rente werd er steeds risicovoller belegd in onder andere Contingent Convertible Bonds (CoCo’s). CoCo’s die waardeloos worden op het moment dat een bank omvalt of bad bank wordt. Vooral obligatiefondsen lopen enorme risico’s omdat deze alleen kunnen kiezen voor de meest risicovolle variant van volledige afschrijving. Beleggers die juist vanwege de veiligheid en zekerheid beleggen in obligatiefondsen komen straks van een koude kermis thuis. ING heeft grote delen van een wet geschreven die banken een belangrijk fiscaal voordeel gaf bij het verstrekken van zeer risicovolle obligaties. De ING-top paste de concept wettekst aan en de minister nam destijds vrijwel alles over. Volgens het ministerie van Financiën had ING niet meegeschreven. maar was deze slechts geconsulteerd. Met ingewikkelde en risicovolle CoCo obligaties kunnen bedrijven geld ophalen, maar als het bedrijf vervolgens in de problemen komt vervalt de obligatie. Dat betekent dat de geldschieter dan zijn inleg kwijt is en de schrijver van de obligatie het geld inneemt. Daartegenover staat dat de uitlenende partij een zeer royale rente krijgt om het risico te compenseren. Omdat in geval van nood het uitgeleende geld “ingenomen” kan worden door het bedrijf dat de CoCo uitgeeft mag het bedrag als eigen vermogen meegerekend worden. Daarmee is het product extra interessant voor banken, omdat zij sinds de crisis hogere kapitaalbuffers moeten aanhouden. De banken wilden graag dat de rente op deze leningen aftrekbaar werd van de belasting. De bank stapte naar het kabinet om dit mogelijk te maken, “anders zou de kredietverlening daaronder lijden”. Hoewel ook ambtenaren van Financiën de belastingwetswijziging als staatssteun zien, staat in de concept wettekst toch dat de wet alleen geldt voor financiële instellingen. ABN-baas Gerrit Zalm wordt vervolgens verzocht om de woorden “financiële instellingen” uit de tekst te krijgen, maar uiteindelijk verzon ING een formulering en stuurde de gewijzigde wet naar het ministerie die door de minister werd overgenomen. Het Zweedse Handelsbanken zet veertig internationale bedrijven op een zwarte lijst, waaronder Shell omdat die bedrijven betrokken zijn geweest bij milieuschandalen, mensenrechtenschendingen, corruptie of het omstreden North Dakota oliepijpleiding project in de Verenigde Staten. Shell is onder andere de veroorzaker van de milieuverontreiniging in Nigeria. Andere bedrijven op de zwarte lijst zijn Chevron, Alstom, Deutsche Telekom, Lockheed Martin, Hewlett Packard Enterprises en Renault. Met de betrokken ondernemingen zijn bijna 5 miljard euro aan beleggingen gemoeid. Alle deelnemingen van Handelsbanken in die bedrijven worden beëindigd.
ECB
De ECB (De Europese Centrale Bank) houdt rechtstreeks toezicht op de 109 meest systeemrelevante banken in Europa. De ECB heeft ongeveer twintig banken gedreigd met boetes als tekortkomingen op het vlak van klimaatrisico’s niet aangepakt worden. De brieven zijn in oktober en november 2023 verzonden. Sinds kort zijn er nieuwe Europese regels met betrekking tot het berekenen van boeterentes. Banken gingen uit van een verkeerde rentevaste periode waaraan een hogere rentevoet hangt. AFM doet onderzoek naar de berekening van de te hoge oversluitboetes. De stichting Oversluitclaim gaat procederen en proberen het teveel betaalde terug te vorderen. Het zou gaan om bijna 5 miljard euro. SNS bank wacht het proces niet af en gaat klanten die te veel hebben betaald compenseren. ABN Amro is al van de voor klanten nadelige rekenmethode afgestapt en ook ING en de RABO beweren dat de berekeningen in orde en volgens de eisen van de wet zijn. Een cyberstresstest die de Europese Centrale Bank (ECB) uitvoerde, bracht verschillende tekortkomingen aan het licht, waardoor een ernstige succesvolle cyberaanval een aanzienlijke bedreiging zou kunnen vormen. Zo’n 109 banken werden getest op hun vermogen om te herstellen van een cyberaanval. Ze moesten een herstelprogramma uitvoeren en aantonen dat zij de aanval succesvol hadden afgeslagen.
Een Amerikaanse rechter van het Court of Appeals for the Second Circuit staat particulieren alsnog toe om banken ook in civiele zaken aan te klagen voor de manipulatie van de Libor rente. Volgens de uitspraak mogen particulieren en beleggingsfondsen onafhankelijk van reeds gedane schikkingen met de Amerikaanse justitie in de Verenigde Staten alsnog schadeclaims indienen. De uitspraak overruled de eerdere uitspraak van het lagere Amerikaanse rechtscollege van 2013.
HSBC, JPMorgan en Credit Agricole werden beboet voor bijna € 485 miljoen. De banken zijn de afgelopen jaren niet alleen met de Liborrente en derivaten in de weer geweest, maar ook met de manipulatie van de goudkoersen. Er zijn al een aantal officiële onderzoeken gaande naar onder andere ongedekte shortposities, waarbij niet alleen de centrale banken, maar wellicht ook de Federal Reserve betrokken is. Een voormalige handelaar van Barclays maakte in juni 2012 volgens de FCA misbruik van „zwaktes” in de handelssystemen van de bank, om de goudprijs te beïnvloeden. Barclays is hiervoor met 26 miljoen pond beboet, maar het beïnvloeden van de goudprijs werd door meer banken gedaan. Deutsche Bank heeft ook een schikking getroffen voor het manipuleren van de zilverprijs. Drie oud-handelaren van JPMorgan, Barclays en Citigroup staan terecht omdat zij via een geheime chatgroep informatie uitwisselden over het beïnvloeden van wisselkoersen. Philippe Moryoussef die was vertrokken naar Frankrijk om de Britse straf te ontlopen, kreeg uiteindelijk acht jaar cel opgelegd.
Emsley Deonicio Tromp is sinds 1991 directeur van de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten en diens rechtsvoorganger de Centrale Bank van de Nederlandse Antillen. Hij staat terecht voor belastingfraude en wordt tevens verdacht van het witwassen van geld in de privésfeer. Tromp heeft volgens het OM, ‘het land Curaçao’ voor zo’n 2,8 miljoen euro benadeeld, maar is gewoon nog in functie.
Renteswaps en derivaten
De stichting Renteswapschadeclaim heeft voor elkaar gekregen dat tenminste 90% van de bij de stichting aangesloten gedupeerden zeer ruim door de banken worden gecompenseerd. 5 juli is er uiteindelijk met alle banken een regeling getroffen over de afhandeling van derivatenclaims. De regeling is niet van toepassing op grote vastgoedondernemingen, zeer grote bedrijven en ondernemingen die aantoonbaar de kennis over renteswaps in huis hadden. Rabobank treft een extra voorziening van 500 miljoen euro bovenop de 200 miljoen die al was gereserveerd. Omdat de compensatie voor de banken aftrekbaar is betaalt de belastingbetaler mee voor de malversatie van de banken. Rabobank verkocht zo’n 9.000 rentederivaten aan mkb’ers, ABN Amro circa 6.000 en ING Bank ruim 600. Door de oplopende uitvoeringskosten heeft de sector al bijna 2 miljard euro moeten reserveren.
Vicentin
Rabobank, ING, ABN Amro en FMO verloren samen 208 miljoen euro door het faillissement van de Argentijnse sojahandelaar Vicentin. Er zou mogelijk sprake zijn van fraude en banken denken dat er geld is weggesluisd. De Financieringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) raakte 150 miljoen dollar kwijt, ING 72 miljoen dollar en Rabobank 23 miljoen dollar. ABN Amro samen met Rabo en ING verliezen nog eens extra door het belang van 34,7 % dat ze hebben in FMO. Ook de Nederlandse overheid heeft 51 procent van deze aandelen. Vicentin ging in december 2019 plotseling failliet en was een van de grootste Argentijnse agro-industriële conglomeraten. In 2019 kreeg het bedrijf nog voor 500 miljoen dollar aan leningen van banken. Bijna de helft daarvan, 245 miljoen dollar zou zijn geleend door de banken en de FMO.
American Express
De Russische Centrale Bank heeft dinsdag de bankvergunning van American Express Bank ingetrokken nadat ze zelf in mei al hadden besloten om zichzelf in het land te liquideren. American Express staakte haar activiteiten in Rusland en was een van de drie Amerikaanse creditcardgiganten die de toegang van Russische banken tot hun betalingsnetwerken blokkeerden als reactie op de invasie van Oekraïne door Moskou in 2022. American Express stond op de 300e plaats staat van de grootste banken van Rusland op basis van activa. Vorige maand was American Express Bank de eerste buitenlandse bankdochter in Rusland die besloot om haar activiteiten te liquideren in plaats van te verkopen. President Vladimir Poetin gaf daarop American Express Bank in mei toestemming om haar Russische activiteiten ‘vrijwillig te liquideren’.
Vimpelcom
ING zou smeergeldbetalingen van Telecombedrijf Vimpelcom hebben overgeboekt aan een Oezbeekse regeringsfunctionaris zonder dit te melden. De FIOD heeft al in maart 2016 een inval en onderzoek bij de bank gedaan. VimpelCom zelf schikte de zaak voor 795 miljoen met de Nederlandse en Amerikaanse autoriteiten. Het bedrijf had ruim 100 miljoen euro aan steekpenningen betaald om toegang te krijgen tot de lokale telefoniemarkt en het krijgen van 3G- en 4G-licenties. De regeringsfunctionaris zorgde er voor dat het bedrijf de afgelopen tien jaar meer dan 2,25 miljard euro omzette in Oezbekistan. Het Russische VimpelCom vestigde zich in 2010 in Amsterdam vanwege het gunstige belastingklimaat en is genoteerd aan de beurs in New York, waardoor ook de Amerikanen tot vervolging konden overgaan. De smeergeldbetalingen vonden plaats tussen januari 2006 en oktober 2011. Henk van Dalen was van september 2010 tot november 2013 financieel directeur van VimpelCom en in die periode werd op 19 oktober 2011 nog 30 miljoen dollar betaald. Van Dalen is nu commissaris bij Rabobank, Avebe, Macintosh, Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, Evides, lid van de raad van toezicht bij het Erasmus Medisch Centrum en eerder ook directeur bij chemieconcern DSM en postbedrijf TNT. In 2015 werd op het vliegveld van Oslo de Noorse Jo Lunder, een oud-collega van hem gearresteerd wegens betrokkenheid bij de corruptie. De smeergelden zouden betaald zijn aan Gulnara Karimova, de dochter van de Oezbeekse leider Karimov. Volgens onderzoek kreeg zij in totaal meer dan 1 miljard dollar. De vrouw heeft na het bekend worden van de corruptiezaak huisarrest in de hoofdstad Tasjkent.
VimpelCom is een joint venture van het Noorse Telenor en de Russische Alfa Group en een van de grootste telecombedrijven ter wereld met een netwerk van 222 miljoen klanten in onder meer Rusland, Italië en Afrikaanse en Aziatische landen. In 2007 kocht de Gibraltese brievenbusfirma Takilant Ltd. van de presidentsdochter, 33,3 procent van de aandelen van een dochterbedrijf van VimpelCom voor 20 miljoen dollar. In 2009 kocht VimpelCom de aandelen weer terug voor 57,5 miljoen dollar. In 2007 betaalde Watertrail Industries Ltd., een dochteronderneming van VimpelCom 25 miljoen dollar aan Takilant. In 2011 betaalde Watertrail Industries Ltd. nog eens 30 miljoen dollar aan Takilant. Ook het Zweeds Finse Teliasonera en het Russische MTS worden verdacht van corruptie met Takilant. Ook deze geldstromen liepen via de ING, Fortis, ATB en Svenska Handelsbanken. Teliasonera betaalde ook 220 miljoen via een derdenrekening van advocatenkantoor Houthoff Buruma, die het weer doorstortte naar Fortuis, die het weer doorsluisde naar Takilant in Gibraltar.
Volgens de OCCRP zijn de grootste bedragen witgewassen via de Danske Bank (Denemarken, $1,2 miljard) en de Bank of China (ruim 700 miljoen). Een belangrijk tussenstation bij die transacties zou een Moldavische bank zijn. Hierbij zouden 500 bankiers en medewerkers van de Russische geheime dienst betrokken zijn. Ook zou Igor Poetin, een neef van de Russische president, een rol spelen in de fraude, vanaf een bank in Moskou.
Het aandeel van banken en verzekeraars binnen de financiële sector is de afgelopen tien jaar kleiner geworden. De afgelopen tien jaar stegen ze met 2300 miljard dollar. De banken en verzekeraars groeiden met slechts 1300 miljard dollar.
TMNL/Transactie Monitoring Nederland B.V.
Nederlandse grootbanken zetten de samenwerkingsactie ‘Transactie Monitoring Nederland’ (TMNL) op een lager pitje. TMNL bestaat sinds 2020 en was bedoeld om gezamenlijk fraude en witwassen tegen te gaan. TMNL bracht transactiegegevens van verschillende banken bij elkaar en legt daar verbanden tussen die zorgen voor nieuwe inzichten op het gebied van mogelijk witwassen en terrorismefinanciering. TMNL zorgt ervoor dat banken beter in staat zijn om mogelijk ongebruikelijke transacties te detecteren en dat er patronen blootgelegd kunnen worden die anders niet zouden opvallen. Hierdoor kunnen opsporingsdiensten witwassen effectiever aanpakken, worden publieke middelen efficiënter ingezet én krijgen criminelen minder bewegingsruimte. Banken vormen vanuit de huidige Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) een belangrijke schakel in de strijd en kunnen zo een wezenlijke bijdrage leveren aan het effectiever maken van de bestrijdingsketen. Tot voor kort zochten banken mogelijk ongebruikelijke transactiepatronen individueel en stuurden ongebruikelijke transacties naar de Financial Intelligence Unit – Nederland (FIU). De FIU onderzoekt deze transacties verder en stuurt ze waar nodig door naar de opsporingsdiensten. Maar individuele banken hebben beperkt zicht op mogelijk ongebruikelijke transactiestromen, omdat criminelen deze vaak spreiden over verschillende banken. Rabobank, ABN Amro, Triodos, ING en de Volksbank) zijn steeds op zoek naar witwassers en terroristen die van hun diensten gebruikmaken. Aan die zoektocht geven ze jaarlijks anderhalf miljard euro uit. De Europese wet die in 2027 van kracht wordt, maakt de werkwijze van het initiatief onmogelijk. Rotteveel noemt het ‘de zoveelste druppel,’ waarna de banken besloten te stoppen met TMNL. De antiwitwaswetgeving die eind april werd aangenomen door het Europees Parlement leidt ertoe dat het delen van gegevens tussen banken een stuk moeilijker wordt, wat ten goede komt aan de privacy van de klant. Het delen van gegevens mag straks alleen als er bij voorbaat een hoog risico voor witwassen is vastgesteld. TMNL blijft dus wel bestaan, maar wordt een stuk kleiner.
ABN AMRO
Gerrit Zalm verliet in 2017 de bank, een jaar eerder dan gepland na tumult over slecht toezicht bij witwasaffaires. Zalm trad eind 2008 aan en werd een paar maanden later officieel bestuursvoorzitter. Zijn contract werd in 2014 nog met vier jaar verlengd. ABN Amro gaat 975 tot 1.375 medewerkers afvloeien om zo structureel 200 miljoen euro per jaar te besparen. De private banking-activiteiten in Azië en het Midden-Oosten worden verkocht aan bank- en vermogensbeheerder LGT uit Liechtenstein. ABN AMRO kreeg van de AFM boetes van 750.000 euro en 2 miljoen euro voor de verkoop en het onvoldoende bijhouden van gegevens over aan het midden- en kleinbedrijf (mkb) met betrekking tot renteswaps. In Nederland werden in totaal zo’n 17.000 rentederivaten verkocht die bedoeld waren om renterisico’s af te dekken. Door de huidige negatieve rente hebben deze echter een negatieve waarde gekregen van miljarden euro’s. ING en ABN Amro hadden elk zo’n 180 miljoen euro geleend aan het Duitse fintechbedrijf en betalingsverwerker Wirecard. Het demissionair kabinet van De Nederlandse Staat verkoopt in een versneld tempo haar aandelen. Het huidige belang van 49,5 procent wordt nu teruggebracht naar circa 40 procent.
Het demissionaire kabinet van de Nederlandse Staat verkoopt momenteel in versneld tempo aandelen en het belang van 49,5 procent is al teruggebracht naar circa 40 procent. Dat maakt de bank interessant voor overnames. Deutsche Bank zou een van de mogelijke gegadigden zijn en zou informeel al bezig zijn om dit te onderzoeken. De geruchten waren voor Silchester International Investors reden genoeg om 3,01 procent belang te nemen. De Britten hebben nu 26 miljoen aandelen in handen. ABN Amro nam een van de oudste Duitse banken, de Duitse private bank Hauck Aufhauser Lampe (HAL) over van de Chinese eigenaar Fosun Internation voor 672 miljoen euro. CEO Robert Swaak treedt in de eerste helft van 2025 terug en maakt zijn termijn niet af. De Europese Commissie ging akkoord met de overname. ABN AMRO was al in Duitsland actief onder de naam Bethmann Bank voor vermogende klanten en wil de twee banken nu samenvoegen. Met de aankoop van HAL, dat al in 1796 is opgericht, heeft ABN AMRO straks ongeveer 70 miljard euro aan vermogen van Duitsers in beheer. HAL heeft een hoofdkantoor in Frankfurt en bijkantoren in verschillende Europese steden en in China.
ABN Amro heeft ook het zwaar verliesgevende beleggersplatform Bux overgenomen. Via Bux kreeg de bank er een half miljoen, vooral jonge, klanten bij die zijn verdeeld over acht landen. Naast Nederland zijn dit België, Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, Italië, Spanje en Ierland. BUX groeide hard maar leed in 2022 een verlies van 16 miljoen euro. In 2021 was er ook al een verlies van 17,7 miljoen euro. BUX heeft de afgelopen jaren veel geld opgehaald bij investeerders waaronder ABN voor verdere expansie in Europa. In totaal gaat het om 103 miljoen euro tussen 2015 en 2021 en is uitgegroeid tot een grote neobroker met mobiele applicaties met 500.000 klanten in 8 Europese markten. Na de overname werden ABN AMRO en BUX samen de grootste aanbieder van producten voor beleggers in Nederland. De combinatie is ook voor Deutsche Bank een welkome aanvulling. 1 juli werd de overname officieel.
ASN
In 2017 groeide het klantenbestand van SNS dochteronderneming ASN naar een totaal van 667.389. De groei zat in 2017 met name bij klanten met een algemene betaalrekening. Op 31 december 2021 waren er in totaal 834.917 klanten. De ASN Bank wordt gepromoot als gids bij het maken van duurzame keuzes. In de financiële sector, politiek en media is er volop aandacht voor klimaatverandering en de energietransitie. Het aantal nieuwe klanten groeide de afgelopen jaren flink, met in 2021 opnieuw de grootste toename (+6%) sinds 2012. Beleggingsrekeningen waren naar verhouding het meest populair (+19%) Het vermogen onder beheer steeg naar 15,9 miljard euro.
Adyen/Klarna
Adyen heeft sinds augustus 2017 een bankvergunning en verzorgt een online betaalsysteem waarmee bedrijven betalingen kunnen afhandelen, in plaats van verschillende aan elkaar gekoppelde systemen, en voert hiermee betalingen uit voor verschillende webwinkels en technologiebedrijven. Aandelen van Adyen zijn 17 augustus 2023 op 1 dag tot wel 28 procent gezakt en 18 miljard minder waard geworden vanwege teleurstellende cijfers. De winst bleek 10 procent lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Ook de omzetgroei en de winstmarge vielen tegen. Pieter Van der Does (53) was in 2006 een van de oprichters. In 2018 ging het bedrijf naar de beurs, met een introductiekoers van 240 euro per aandeel. Na een gigantische koersexplosie en een daarop volgende terugval noteert het aandeel tegenwoordig zo’n 1320 euro. Adyen handelt betaaltransacties af voor onder meer McDonald’s en H&M en heeft last van de hoge inflatie en stijgende rentekosten. Ook is er meer concurrentie en is het bedrijf meer kwijt aan lonen. Adyen is bij de consument beter bekend als Klarna. Van der Does heeft zelf sinds april 2022 elke maand voor 11 tot 15 miljoen euro aan aandelen verkocht en de teller staat inmiddels op 123 miljoen euro.
Alfen Bank
Mikhail Fridman van de Carlyle Group werd net als veel andere oligarchen rijk na de implosie van de Sovjet-Unie. Als medeoprichter van Alfa-Bank, de grootste privébank van Rusland, is hij een belangrijke aandeelhouder van de overkoepelende Alfa Group, waartoe ook de Russische voedingsreus X5 Retail behoort. Toen Alfa in 2013 de oliemaatschappij TNK-BP aan het staatsoliebedrijf Rosneft verkocht, cashte Fridman ruim 5 miljard dollar. Met die opbrengst startte hij een investeringsgroep in Londen. Daar bezit hij het victoriaanse landgoed Athlone House, dat zowat 75 miljoen euro kostte en een kunstcollectie ter waarde van ruim 50 miljoen huisvest. Begin oktober vorig jaar raakte bekend dat Fridman Londen had verlaten. Na een verblijf in Israël trok hij naar Moskou. Hij won een rechtszaak tegen de EU over sanctie die hem zijn opgelegd. De Raad van de Europese Unie kan nog in hoger beroep gaan tegen de uitspraak. Bovendien gelden de sancties tegen de oligarch die van na maart 2023 dateren en beter onderbouwd zijn nog altijd. Op de sanctielijst staan ruim 1.700 personen en 400 bedrijven. Tientallen van hen hebben aangekondigd net als Fridman naar het hof in Luxemburg te stappen.
Amsterdam Trade bank
De Amsterdam Trade Bank, dochter van de Russische Alfa bank verkeerde in zwaar weer en zocht naar nieuwe investeerders of kopers. De zwaar gesanctioneerde Russische oligarch Michaïl Fridman moest lijdzaam toezien hoe de rechtbank in Amsterdam de bank 21 april 2022 failliet verklaarde. De Amsterdam Trade Bank was een kleine bank met circa 100 medewerkers en ongeveer een miljard aan kapitaal was vooral actief in het leningensegment, aan het mkb. Ze bedienden ook een groep spaarders in Nederland, Duitsland en Oostenrijk. Zo’n 23.000 spaarders, voornamelijk in Nederland zijn gedupeerd. Bedragen tot 100.00 euro zijn gegarandeerd en beleggers kunnen maximaal 20.000 euro terugkrijgen via de compensatieregeling van de Nederlandse Bank. Bij de bank die in 1994 werd opgericht viel in 2017 de FIOD binnen vanwege het overtreden van de witwasregels. Door de oorlog met de Oekraïne werd in Amerika en het Verenigd Koninkrijk de moederbank gesanctioneerd. De bank in de verkoop zetten was de enige manier voor de oligarchen om de boel nog te redden. Zo’n 10.000 gedupeerde klanten van de failliete Amsterdam Trade Bank (ATB) hebben inmiddels hun geld teruggekregen. Dat is ruim de helft van de 700 miljoen euro van 23.000 spaarders. ATB /Alfa Bank is het eerste faillissement van een bank sinds de DSB Bank in 2009. Tegen enkele eigenaren van de Russische Alfa Bank zijn na de inval van Rusland in Oekraïne sancties afgekondigd. De bank staat op de sanctielijsten van de VS en het Verenigd Koninkrijk. De software van de betaalsystemen ging op slot waardoor de bank geen betalingen meer kon doen. In het waarborgfonds zit nu drie miljard euro, van de geplande vijf miljard.
AXA bank Overgenomen door Crelan bank
BBVA (Spanje)
De Spaanse bank BBVA heeft een vijandig bod op Banco Sabadell gedaan. Met het bod richt de een-na-grootste Spaanse bank zich nu direct tot de aandeelhouders van zijn concurrent. Het bestuur van het bankbedrijf wordt daarbij gepasseerd. Dat ligt gevoelig, aangezien het bestuur het aanvankelijke bod van 11,5 miljard euro had afgewezen. Het Sabadell-bestuur vindt het bedrag te laag. Maar volgens Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, zoals BBVA voluit heet, is er geen ruimte voor een hoger bod. Daarom is hetzelfde bod nu naar de aandeelhouders gestuurd. Het is de tweede keer dat BBVA zijn rivaal Sabadell probeert over te nemen. Eind 2020 onderhandelden de banken kortstondig over een mogelijke samenvoeging. Toen konden ze het ook niet eens worden over de prijs. Door de samenvoeging zou een nieuwe Spaanse grootbank met een balans van ruim 1 biljoen euro ontstaan. De gezamenlijke marktwaarde van BBVA en Sabadell zou ongeveer 70 miljard euro bedragen. Dat is ongeveer gelijk aan de beurswaarde van Banco Santander, de grootste kredietverstrekker van Spanje.
BMO Alto (VS)
BMO Alto is onderdeel van BMO Financial Group, een financiële dienstverlener met meer dan 200 jaar expertise.
BNG
BNG werd opgericht in 1914 als een structuurvennootschap. Aandeelhouders van de bank zijn uitsluitend overheden. De Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap. BNG Bank is gevestigd in Den Haag en heeft geen nevenvestigingen. Het door BNG Bank uitgegeven schuldpapier heeft een credit rating AAA van Standard & Poor’s (S&P), Aaa van Moody’s en AAA van Fitch. BNG Bank behoort tot de meest kredietwaardige banken ter wereld. BNG Bank heeft een balans van meer dan 130 miljard euro en is de vierde bank van Nederland en een relevante speler in de financiering van decentrale overheden, wonen, zorg, onderwijs, energie en infrastructuur. De bank biedt financiering aan voor alle looptijden tegen zo laag mogelijke prijzen.BNG Bank biedt daarnaast financiële diensten op maat, zoals kredietverlening, betalingsverkeer en gebiedsontwikkeling. De bank is actief in projectfinanciering en participeert in publiek-private samenwerking. Verreweg het grootste deel van de kredietverlening van de bank is kredietrisicovrij, omdat deze aan of onder garantie van overheden plaatsvindt. Carel van Eykelenburg, de huidige voorzitter van de Raad van Bestuur van BNG verdient meer dan zes ton per jaar. Vanuit de 2e Kamer wordt geprotesteerd tegen dergelijke obscene vergoedingen. Kamerleden hebben al Kamervragen gesteld aan de minister van Financiën.
BNP Paribas (Frankrijk)
Hugo Peek, is vanaf 15 januari 2024 de nieuwe topman van BNP Paribas Nederland. BNP Paribas wil zich als Franse bank op de Nederlandse markt profileren. De Franse bank schikte voor 350 miljoen dollar een koersmanipulatie aanklacht. De koers van het aandeel zakte 15 maart 2023 met wel 11% na de onrust bij Credit Suisse. Ook wordt de bank verdacht van cum-cum fraude. 28 maart 2023 was er een huiszoeking bij de bank. BNP Paribas betaalde ook een schikking van 37,5 miljoen euro voor de derivatenfraude die woningcorporatie Vestia tien jaar geleden aan de rand van de afgrond bracht. De bank is ook verwikkeld in een controversiële zaak die momenteel wordt onderzocht door zowel de Franse als de Amerikaanse gerechtelijke autoriteiten. Het onderzoek, dat in juni van start ging, richt zich op het verergeren van het witwassen van geld en concentreert zich op talrijke verdachte financiële stromen die tussen 2019 en 2021 plaatsvonden via TCR International Limited, een bedrijf gevestigd in Cyprus. BNP Paribas Securities Services fungeerde gedurende deze periode als bankpartner voor TCR International. Honderden miljoenen euro’s en dollars van potentieel twijfelachtige oorsprong of met dubbelzinnige economische motieven zijn via de geldrekeningen van TCR International in Frankrijk zijn gecirculeerd. Van januari 2019 tot januari 2022 heeft BNP Paribas Securities Services de bewaardiensten voor effecten uitgebreid naar deze Cypriotische entiteit. Deze diensten omvatten de bewaring van aandelen en obligaties voor institutionele klanten. Het Franse onderzoek richt zich scherp op de herkomst en bestemming van de gelden. Het Franse onderzoek werd in gang gezet door een onderzoek door het Amerikaanse federale rechtssysteem naar de financiële kanalen die werden geëxploiteerd door de Wagner Group en haar voormalige hoofd, Evgueni Prigojine, die in augustus omkwamen bij een crash van een privéjet. De VS zijn op zoek naar financiële intermediairs die mogelijk aan dergelijke transacties hebben deelgenomen, met bijzondere nadruk op bepaalde stromen die verband houden met TCR International en die via BNP Paribas Securities Services verliepen. De bank voert gesprekken met de Franse verzekeraar AXA om 100% van haar AXA Investment Managers-tak te kopen voor een overeengekomen prijs van 5,1 miljard euro ($5,50 miljard). De mogelijke gecombineerde entiteit zou een totaal beheerd vermogen hebben van ongeveer 1,5 biljoen euro ($ 1,62 biljoen), zei BNP in een verklaring, en het zou een van de top Europese vermogensbeheerders worden na leider Amundi, die eind juni 2,16 biljoen euro aan beheerd vermogen had. BNP zei te verwachten dat de transactie medio 2025 zal worden afgerond.
Banco Popular (Spanje)
Banco Popular moest gered worden omdat deze niet meer op korte termijn aan de verplichtingen kon voldoen. Banco Popular heeft de afgelopen jaren 37 miljard uitgeleend aan projectontwikkelaars voor vakantiebungalows, kantoren en huizen waarvan de waarde door de economische crisis kelderden. De kapitaalbuffer was zo sterk verslechterd dat de ECB de bank tot maatregelen dwong. De aandeelhouders draaiden op voor de verliezen. Banco Popular kon notabene bij de laatste stresstest van de ECB nog rekenen op een buffer van 7 procent.
Banca Progetto (Italië)
Een digitale bank gecontroleerd door BPL Holdco S.à.rl en een investeringsvehikel van Oaktree Capital Management en geleid door Paolo Fiorentino, Heeft kantoren in Milaan en Rome en een commercieel netwerk over het hele nationale grondgebied. Banca Progetto is gespecialiseerd in diensten voor kleine en middelgrote Italiaanse bedrijven en particuliere klanten. Het is gericht op particulieren met spaarproducten zoals depositorekeningen, door salaris gedekte leningen voor particuliere werknemers, staats-, overheids-, para-publieke en gepensioneerde werknemers en het MKB met middellangetermijnleningen en factoring.
Banco Sabadel (Spanje)
De Spaanse bank BBVA heeft een vijandig bod op Banco Sabadell gedaan. Met het bod richt de een-na-grootste Spaanse bank zich nu direct tot de aandeelhouders van zijn concurrent. Het bestuur van het bankbedrijf wordt daarbij gepasseerd. Dat ligt gevoelig, aangezien het bestuur het aanvankelijke bod van 11,5 miljard euro had afgewezen. Het Sabadell-bestuur vindt het bedrag te laag. Maar volgens Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, zoals BBVA voluit heet, is er geen ruimte voor een hoger bod. Daarom is hetzelfde bod nu naar de aandeelhouders gestuurd. Het is de tweede keer dat BBVA zijn rivaal Sabadell probeert over te nemen. Eind 2020 onderhandelden de banken kortstondig over een mogelijke samenvoeging. Toen konden ze het ook niet eens worden over de prijs. Door de samenvoeging zou een nieuwe Spaanse grootbank met een balans van ruim 1 biljoen euro ontstaan. De gezamenlijke marktwaarde van BBVA en Sabadell zou ongeveer 70 miljard euro bedragen. Dat is ongeveer gelijk aan de beurswaarde van Banco Santander, de grootste kredietverstrekker van Spanje.
Bank of America (VS)
De op een na grootste bank van de Verenigde Staten. Een federaal hof van beroep in Amerika heeft het vonnis van een lagere rechter teruggedraaid waarin werd bepaald dat Bank of America 1,2 miljard euro boete moest betalen voor fraude bij het doorverkopen van rommelhypotheken aan Fannie Mae en Freddie Mac. Dochteronderneming Countrywide is in 2013 schuldig bevonden aan misleiding bij het doorverkopen van slechte hypotheekleningen. Volgens de aanklagers verkochten de bankiers slechte leningen opzettelijk als goede leningen. De Bank of America heeft voor 250 miljoen dollar geschikt in een zaak over onterechte afschrijvingen bij klanten. De bank wordt ervan beschuldigd systematisch te veel kredietkosten in rekening te hebben gebracht bij klanten. Van dat bedrag is 150 miljoen dollar een ‘boete’, de resterende 100 miljoen dollar moet terug worden gestort aan gedupeerde rekeninghouders.
Bankia SA (Spanje)
Bankia fuseerde met de kleinere concurrent Banco Mare Nostrum (BMN) Door de fusie zegt Bankia de positie als vierde bank van Spanje te verstevigen. De Spaanse overheid hoopt zo een betere prijs te kunnen krijgen als Bankia naar de beurs gebracht wordt. Door de fusie verwatert het staatsbelang naar 66,56% en de winst per aandeel zal naar verwachting met 16% stijgen. Bankia geeft 205,6 miljoen nieuwe aandelen uit voor de huidige aandeelhouders van BMN, die vervolgens gezamenlijk 6,67% van de stukken in Bankia bezitten. Bankia kreeg ongeveer 18 miljard euro steun van de EU om niet om te vallen. Bankia is de op drie na grootste (Staats)bank van Spanje, opgericht in 2010 door zeven reeds bestaande (bad) banken. In 2012 werd door de oppositiepartij PSOE een verzoek ingediend tot oprichting van een parlementaire onderzoekscommissie, maar dat voorstel werd verworpen door de regerende meerderheid van de PP met 175 stemmen tegen 139 die allen belangen of betrekkingen hadden met de bank. Een groep Spaanse activisten die zich “QuerellaPaRato” noemen (rechtszaak voor Rato) haalden intussen geld om Rodrigo Rato aan te klagen omdat voorzitter Rodrigo Rato met miljoenen aan compensaties kon opstappen. Verschillende aandeelhouders en voormalige personeelsleden toonden zich bereid te getuigen. Rodrigo Rato was tussen 2010 en 2012 bestuursvoorzitter van de Bankia die miljarden euro’s aan verliezen verzweeg en waarbij tienduizenden kleine investeerders hun spaargeld verloren. Rato wordt onder meer verdacht van witwassen, oplichting, belastingfraude en wanbestuur terwijl hij notabene zelf altijd fel uithaalde naar belastingfraudeurs. Rato was in Spanje minister van financiën, maar ook IMF baas.
Rodrigo Rato gebruikte via advocatenkantoor Finsbury Trust & Corporate Services Ltd. het Panamese advocatenkantoor Mossack Fonseca om zijn vermogen te verhullen voor de Spaanse belastingdienst. Rodrigo Rato was minister in het conservatieve kabinet-Aznar (1996-2004) en was tot 2007 directeur van het Internationale Monetaire Fonds (IMF). Rato liquideerde in 2013 zijn Panamese bedrijven Westcastle Corporation en Red Rose Financial Enterprises en maakte hij 3,6 miljoen euro over naar zijn eigen bankrekeningen en naar zijn bedrijf Vivaway Limited in het Verenigd Koninkrijk. Rato hield ruim twintig jaar een deel van zijn fortuin geheim via deze bedrijven. Zijn Panamese bedrijven stonden op naam van stromannen. De Spaanse justitie doet nu onderzoek naar de herkomst van het geld.
Barclays (VK)
Barclays is een Britse financiële dienstverlener die internationaal opereert. Het bedrijf is een holding, genoteerd aan de London Stock Exchange – waar het deel uitmaakt van de FTSE 100 – en de New York Stock Exchange. Barclays is een van de grootste banken ter wereld en behoort volgens Forbes tot de 25 grootste bedrijven wereldwijd. De bank werd opgericht in 1690 en begon in 1736 de merknaam Barclays te gebruiken. In 1896 fuseerden enkele Londense banken tot één bank en deze datum wordt ook aangehouden als oprichtingsdatum. In 1967 was Barclays de eerste bank in de wereld met een geldautomaat. Barclays is ook het bedrijf achter de in sommige Europese landen populaire creditcard Barclaycard. Eind 2020 telde de bank 83.000 medewerkers. Barclays schrapte honderden banen om kosten te besparen. Ook zijn er plannen voor het herstructureren van teams binnen de afdeling voor consumentenbankieren. Topman C. S. Venkatakrishnan staat onder druk van aandeelhouders om de winst te verhogen en had eerder al beloofd de kosten van de bank terug te dringen. 7 juli 2016 kregen vier voormalige medewerkers van de Britse bank Barclays gevangenisstraffen voor hun aandeel in de Liborfraudezaak. Eén van de bankmedewerkers werd veroordeeld tot 6,5 jaar gevangenisstraf, twee van hen tot vier jaar en een tot twee jaar en negen maanden. Barclays werkte mee aan het onderzoek door justitie naar manipulatie van wisselkoersen. De drie banken hadden eerder al schikkingen getroffen waarbij de medewerking een eis was. Barclays ondervroeg sindsdien alle bankmedewerkers en bestudeerde 2,4 miljoen documenten en 100.000 audiofragmenten. In totaal werd er al zo’n 4,5 miljoen dollar aan boetes opgelegd. 19 juli 2018 zijn handelaren van zakenbanken Deutsche Bank en Barclays in Londen vanwege de Euribor fraude veroordeeld tot gezamenlijk dertien jaar celstraf. De Britse jury sprak eerder die maand enkele andere handelaren vrij. Euribor is een rentetarief dat banken gebruiken voor financiële contracten zoals consumentenleningen. Het tarief werd vastgesteld door onderling met elkaar hierover in het geheim afspraken te maken.
BAWAG Group AG
BAWAG Group AG is een beursgenoteerde holdingmaatschappij met het hoofdkantoor in Wenen, Oostenrijk, die 2,1 miljoen klanten in de detailhandel, kleine bedrijven, bedrijven, onroerend goed en de publieke sector bedient in Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland, Nederland, West-Europa en de Verenigde Staten. De Groep opereert onder verschillende merken en biedt eenvoudige, transparante en betaalbare financiële producten en diensten aan via meerdere kanalen. BAWAG nam in januari 2024 Knab over van ASR voor 510 miljoen euro. Nog eens 80 miljoen extra wordt in de 2e helft van 2024 betaald zodra ook het beheer van de hypotheken is overgedragen. Knab werd opgericht in 2012 door René Frijters en heeft veel leningen uitgezet via allerlei digitale kredietplatformen in binnen- en buitenland. Knab heeft de kredietverlening via platforms teruggebracht tot minder dan 2 procent van de totale balans. Knab heeft ongeveer 346.000 klanten en profileert zich als bank voor zzp’ers. Eind 2023 had de bank een nettowinst 32,2 miljoen euro. De bank kreeg van De Nederlandsche Bank (DNB) over de periode 2019 tot 2022 een boete van 2.968.750 euro omdat de risico’s van leningen die klanten zijn aangegaan, niet goed werden beheerd. Over 2023 werd een winst geboekt van 683 miljoen euro.
BES (EU)
Ricardo Salgado, de voormalige topman van de Banco Espirito Santo (BES) is onder huisarrest geplaatst in verband met het onderzoek naar onder meer belastingfraude, witwassen en corruptie en moest opstappen. Nog vijf anderen zijn ook verdacht en worden onderzocht door de Portugese autoriteiten. In ESFG zit behalve banken, verzekeringsmaatschappij, (Tivoli)hotels en ziekenhuizen ook het belang van 897 miljoen euro van Portugal Telecom SGPS SA, die nu ook betrokken is in een onderzoek van justitie. Het belang in PT kwam vlak voor de ondergang tot stand waardoor een groot deel van het verlies op het nu wankelende Portugal Telecom werd afgewenteld. ESFG heeft ook bezittingen in Brazilië waaronder enige energie projecten. Met 4.9 miljard euro steun van de EU moest Banco Espirito Santo, de op één na grootste bank van Portugal, eind juli 2014 gered en gesplitst worden. Het Portugese gerecht heeft sinds 2011 verschillende onderzoeken lopen naar Espirito Santo International (ESI) de moederholding van de private bank vanwege banden tussen Zwitserse fondsbeheerders en klanten in Portugal. De moedermaatschappij Espírito Santo Financial Group (ESFG) is inmiddels failliet. Ricardo Salgado hevelde tot het omvallen van BES elk jaar een stuk van de reserves uit de bank, als dividend via Luxemburg door naar Espírito Santo Cayman Islands Limited. De EU schoot er hierdoor een kleine 80 miljard euro bij in en de Franse groep Crédit Agricole, met 14,6% grootaandeelhouder van BES, moest 708 miljoen euro afschrijven.
Bask bank (VS)
In 1999 waren de oprichters bij Texas Capital Bank pioniers op het gebied van digitale bankieren door de eerste online-only spaarbank in de VS te lanceren. Vandaag de dag ontvangen bij deze Amerikaanse bank klanten de hoogste rente nl 5,1 %. Het begon allemaal met de unieke Bask Mileage Savings Account die sparen met American Airlines AAdvantage® miles beloonde. Nu hebben e de manier waarop onze klanten over bankieren denken uitgebreid. In 2020 heeft Bask de spaarervaring opnieuw vormgegeven – en later uitgebreid met de Bask Interest Savings Account en Certificates of Deposit (CD’s).
Bigbank, opgericht in 1992, is een internationale kredietbank met het hoofdkantoor in Tallinn (Estland) en actief in een aantal Europese landen. In Nederland bieden zij sinds 2012 spaardeposito’s aan met een vaste looptijd en sinds 2021 ook flexibele spaarrekeningen die vrij opneembaar zijn en met een relatief hoge rente. Ze gebruiken de inleg op spaarrekeningen en deposito’s voor kleinschalige kredieten aan particulieren en bedrijven in een aantal andere Europese landen. Ze combineren dit traditionele bedrijfsmodel met slimme digitale systemen en online dienstverlening. Daardoor houden ze de kosten laag en kunnen ze spaarders hoge rentetarieven bieden.
BinckBank
Relatief kleine bank met hoge spaarrente. BinckBank ziet de handelsactiviteit sterk afnemen en kreeg ook nog eens 150 claims voor een totaal van zo’n 3,8 miljoen euro van klanten van Alex die verlies hebben geleden op beleggingen. BinckBank kreeg van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) een boete van 500.000 euro voor het niet tijdig melden van ‘over the counter’ transacties in Luxemburg in de periode van 2010 tot 2014 en vanaf 2011 tot 2014 op XBRD, een derivatenbeurs in Brussel, en XMON, een derivatenbeurs in Parijs. Ondanks de financiële tegenslag nam BinckBank de snel groeiende online vermogensbeheerder Pritle over voor € 12,5 miljoen. Daarvan € 7,5 miljoen in contanten en een bedrag van € 5 miljoen in aandelen van Nederlandse online bank Binck. In de aankoop zit € 60 miljoen onder beheer van 6500 klanten en 28 medewerkers die nu in dienst komen bij BinckBank. De bank veranderde de besmette naam in Saxo.
BPER (Italië)
BPER Banca de Italiaanse bank uit Modena heeft de noodlijdende geldschieter Carige overgenomen van het Italiaanse depositogarantiefonds FITD, dat 80% van de aandelen bezit. De acquisitie zal eind juni 2022 worden afgerond. Gezamenlijk zullen de twee banken de nummer vier van het land worden, achter Intesa Sanpaolo, UniCredit en Banco BPM. BPER, stond bekend als Banca Popolare dell’Emilia Romagna. FITD doet eerst nog een extra kapitaalinjectie van 530 mln euro. Daarnaast kan BPER rekenen op €350 mln à €370 mln aan fiscale steun vanuit Rom. Als de aandelen van FITD zijn overgedragen, zal BPER Banca een bod doen op de 20% van de aandelen die nog in publieke handen zijn.
Brand New Day
Pensioenverzekeraar Brand New Day die in 2010 werd opgericht heeft een bankvergunning gekregen en wil als nieuwe spaarbank een fors hogere spaarrente. Brand New Day met een rente van 0,4 procent. Er worden nog geen betaalproducten aangeboden. De focus blijft liggen op pensioenproducten voor consumenten en bedrijven. Banksparen is een vorm van aanvullend pensioen. De bank heeft circa 150.000 klanten. Daar zijn in juli de 40.000 klanten van het overgenomen Allianz Nederland Asset Management bijgekomen. Het is de tweede keer dat de oprichters van Brand New Day een bankvergunning krijgen.
Bunq
De online Bunq bank boekte in 2023 de allereerste nettowinst van 53 miljoen euro. Door de snelle groei heeft de bank hogere financiële buffers nodig. Aandeelhouders hebben daarom een kapitaalinjectie van 29 miljoen euro toegezegd. Het aantal gebruikers groeide in de afgelopen twaalf maanden van 5,4 miljoen naar 9 miljoen, die samen meer dan 4,5 miljard euro aan tegoeden aanhouden. Bunq wil uitbreiden naar het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten en heeft daar een bankvergunning aangevraagd. Het bedrijf gaat zich in de VS vooral richten op Europese expats. Onlinebank (Neo)Bunq leed in 2020 ruim 16 miljoen euro verlies en in 2021 ruim 13,4 miljoen euro. Maar ondertussen heeft Bunq wel inmiddels 2,3 miljard euro aan tegoeden van klanten onder haar beheer. 91 procent meer dan een jaar eerder. En in het laatste kwartaal van 2022 was de bank voor het eerst winstgevend. Bunq werd in 2012 opgericht door de Nederlandse ondernemer Ali Niknam om een alternatief te bieden voor de traditionele banken. Bij de overname van de Ierse kredietverschaffer CapitalFlow in juli voorspelde het bedrijf van oprichter Ali Niknam nog dat de bank voor het einde van 2021 structureel break even zou draaien. 90 procent van de bank is in handen van Ali Niknam zelf en 10 procent is van het Britse Pollen Street Capital. Door de relatief hoge spaarrente van ruim 2,5% die Bunq biedt is de inleg in vier maanden verdubbeld tot 4,5 miljard euro. In maart meldde Bunq nog dat de inleg op spaarrekeningen destijds in een jaar tijd was verdubbeld tot 2,3 miljard euro. Bunq heeft per september 2023 negen miljoen gebruikers, waarvan de helft bijdraagt aan de omzet, omdat ze betalen voor bankdiensten rond een betaalrekening of een spaarrekening aanhouden waar Bunq rente-inkomsten aan verdient. De andere helft bestaat grotendeels uit gebruikers van de app Tricount, waarmee groepen gezamenlijke rekeningen kunnen vereffenen. Bunq kocht deze app in 2022.
Bunq zegt zich met zijn betaalrekeningen te richten op de ’digitale nomade’, die overal ter wereld makkelijk zijn financiën wil kunnen regelen. Het aantal houders van zo’n betaalde rekening maakt het niet bekend, maar ligt waarschijnlijk rond de 200.000. Niknam maakte dinsdagavond tijdens een bijeenkomst voor medewerkers en relaties bekend dat klanten van bepaalde abonnementsvormen 1 procent van hun uitgaven aan eten en drinken en 2% van hun uitgaven aan ov terugkrijgen. Ook wordt het mogelijk om te gaan sparen in Amerikaanse dollars en Britse ponden, tegen een hogere rente dan in Nederland. Daarvoor moeten wel koersrisico’s voor lief genomen worden. Ook vallen deze tegoeden buiten het depositogarantiestelsel.
Stichtingen die het slachtoffer werden van een WhatsApp-fraude, eisen bijna een ton schadevergoeding van Bunq. De bankrekeningen van de organisaties, die vluchtelingen steunen en spaargeld van studenten beheren, werden vorig jaar door oplichters leeggehaald en de gedupeerden vinden de bank aansprakelijk voor de schade, omdat deze te laat zou hebben ingegrepen. De gedupeerde stichtingen vinden dat Bunq tekortschoot in het voorkomen van de fraude of het beperken van de schade, door niet of te laat op te treden toen er verdachte transacties werden uitgevoerd. Er werd bijvoorbeeld in zeer korte tijd ruim 40 keer achter elkaar 900 euro overgeschreven naar een andere bank. En voor tienduizenden euro’s goud gekocht. Ook bij studentenrekeningen was sprake van opmerkelijke transacties die alarmbellen hadden moeten laten rinkelen. In korte tijd werden bij hen 38 bedragen tussen 250 en 1500 euro overgeschreven naar een enkele andere rekening. Volgens de gedupeerde partijen leverde Bunq na de fraude bovendien gebrekkige nazorg en zij stellen Bunq dan ook formeel aansprakelijk voor 94.397 euro. In het geval de stichtingen als gevolg van de fraude failliet gaan, willen zij de volledige schade daarvan op Bunq verhalen. CapitalFlow werd in 2021 overgenomen. Om de diversiteit in de techsector te vergroten heeft bunq € 100.000 gedoneerd aan het non-profit initiatief Next Level. Next Level probeert met behulp van storytelling vrouwen en minderheden in de leeftijd van 16 tot en met 28 jaar te inspireren voor een carrière in de techsector te kiezen. Bunq heeft in een nieuwe investeringsronde 44,5 miljoen euro aan groeikapitaal opgehaald. In 2023 werd al bijna honderd miljoen in de online bank geïnvesteerd. Bunq stelt het bedrag te willen gebruiken om zijn internationale groei te versnellen. Huidige investeerders Ali Niknam, Pollen Street Capital en Raymond Kasiman maakten deel uit van de investeringsronde en stemden in met een waardering van 1,65 miljard euro. De online bank heeft inmiddels ruim negen miljoen Europese gebruikers, die samen meer dan 4,5 miljard euro aan gebruikerstegoeden aanhouden. In 2022 werd winst geboekt en ook over heel 2023 wordt dit verwacht. DNB had in twee jaar tijd twee boetes uitgedeeld, van in totaal 875.000 euro. Bunq had volgens DNB enkele jaren bij een tiental klanten niet goed in beeld wie zij waren en wat zij met hun geld deden. Bunq maakte bezwaar bij de rechter toen DNB het bezwaar zelf afwees. Bij de rechter kreeg Bunq weliswaar geen gelijk, maar de boete werd wel verlaagd naar een kleine 130.000 euro. Klanten van Bunq worden opvallend vaak opgelicht met spoofing. Daarbij worden klanten van Bunq gebeld door iemand die zegt namens de bank te bellen. Via een technisch trucje lijkt het nummer van je bank te komen. Ook met behulp van echt lijkende emails van de bank wordt door criminelen succesvol om inlogs en codes gevraagd. Bunq is niet voorbereid om snel en adequaat op misbruik te reageren en in enkele uren tijd verdwijnt dan het saldo van de Bunqrekeninghouders, die verslagen en machteloos moeten toezien hoe hun rekening wordt geplunderd. Bunq-topman Ali Niknam zegt de kritiek van slachtoffers van phishingfraudeurs op de klantenservice te begrijpen en is druk bezig met het doorvoeren van verbeteringen en is van plan slachtoffers te vergoeden. Niknam stelt ook dat bunq contact had met slachtoffers voordat de mediaberichten verschenen. ‘Voor velen zijn wij nog altijd bezig om geld terug te halen, voor anderen kijken we in hoeverre een coulancevergoeding passend is. Bestolen klanten hebben inmiddels advocaten ingeschakeld om Bunq te dagvaarden. Ook de Consumentenbond vindt het onacceptabel dat de internetbank onbereikbaar is voor klanten die het slachtoffer worden van criminelen. ,,Dat kan gewoon niet”, zegt woordvoerder Joyce Donat. ,,Je moet, als je volkomen in paniek bent omdat er een enorm bedrag van je spaarrekening is verdwenen, een levend mens aan de telefoon kunnen krijgen. Bij Bunq kan dat niet, dat is hun beleid.” Bunq heeft in juni alsnog een ‘uitgestelde betaling’ van 24 uur ingesteld wanneer de klant zijn standaard limiet verhoogt, inlogt op een nieuw apparaat of bij een betaling naar een nieuw rekeningnummer. Bij de uitgestelde betaling lijkt het alsof de betaling is doorgevoerd. Maar de bank houdt in werkelijkheid het geld nog 24 uur vast. Bij onraad, kan de klant de betaling dan nog annuleren. De meeste andere banken voerden enkele jaren geleden al een afkoelperiode van 4 uur in als klanten hun overboeklimiet verhogen. Dat leidde aantoonbaar tot minder bankhelpdeskfraude. Bunq stopte met wachttijd voor overboekingen, omdat ‘evaluatie uitwees dat het geen invloed had op het aantal fraudegevallen, terwijl het wel leidde tot veel klachten van onze gebruikers.’ Dat waren hoofdzakelijk gebruikers die deze beperkingen maar lastig vonden. Bunq zegt ook toe dat er een waarschuwing komt op het moment dat consumenten geld overmaken naar een rekening waarbij naam en nummer niet overeenkomen. Ook deze maatregel is al lange tijd gebruikelijk bij andere banken.
In 2012 startte Niknam, tevens oprichter van hostingpartij TransIP, de nieuwe bank Bunq. Zelf omschrijft hij de disrupter in de Nederlandse bankenmarkt als een informatisering bedrijf dat ‘toevallig’ bankdiensten levert. Bunq heeft naast de zelfbenoemde ‘Bunqer’ verder geen kantoren en is één van de partners van Apple Pay.
Bunq draaide in 2021 een verlies van €13,4 miljoen en in 2022 een verlies van €10,5 miljoen. De winst over 2023 is voor een groot deel te danken aan de rentemarge. de winst van €53 mln over 2023 wordt gebruikt om internationaal verder te groeien. De gebruikerstegoeden groeiden van €1,8 miljard tot ongeveer €7 miljard en de bruto rente-inkomsten waren bijna vijf keer zo hoog waren als in 2022. Bunq mag voorlopig niet beginnen in de VS. De aanvraag voor een banklicentie is 30 januari 2024, na bijna een jaar wachten op toestemming toch ingetrokken. Een nieuwe aanvraag wordt voorbereid. Medewerkers hebben mogelijk de bankierseed geschonden door stiekem mee te kijken met bankrekeningen. Dat oordeelt Tuchtrecht Banken, die kijkt of bankiers zich aan de regels houden, op basis van een artikel van NRC. De krant heeft vier medewerkers van de bank gesproken die zeggen dat ze onder meer om privé-redenen meekeken met andermans bankverkeer en dat er geen alarmbellen afgingen. Ook de Autoriteit Persoonsgegevens gaat naar aanleiding van het artikel contact opnemen met de bank en noemt de beschuldigingen zorgwekkend.
CKV Bank (België)
CKV Spaarbank is een onafhankelijke, Belgische Spaarbank die sedert 1956 actief is over heel België met een gevarieerd aanbod traditionele spaarproducten en hoge rente en ook gespecialiseerd in hypothecair gewaarborgde kredieten, en dit zowel voor private als professionele doeleinden. CKV Spaarbank beschikt over een distributienetwerk van spaarbankagenten en zelfstandige kredietaanbrengers. CKV Spaarbank is een niet beursgenoteerde, onafhankelijke, financiële instelling. De Belgische Spaarbank staat onder toezicht staat van de Nationale Bank van België en de FSMA (Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten) Het is een stabiele financiële instelling en deelnemer van het Belgisch depositogarantiestelsel. Het zijn experts in niche-kredietverlening in samenwerking met een breed netwerk van zelfstandige kredietmakelaars. heeft een ruim distributienetwerk van spaarbankagenten en 50 professionele, ervaren en servicegerichte medewerkers.
Carige (Italië)
De Europese Centrale Bank (ECB) plaatste de Italiaanse bankengroep Carige onder volledig toezicht, nadat de 536-jarige bank er niet in was geslaagd een noodzakelijke kapitaalverhoging door te voeren. Het depositogarantiefonds moest uiteindelijk de bank voor een bankroet behoeden en de ECB stelde drie bestuurders aan die op zoek moesten naar een overnamepartner. Carige heeft €350 mln à €370 mln aan fiscale staatssteun ontvangen en klanten hebben ongeveer 3 miljard euro aan deposito’s teruggetrokken. Het verlies in 2019 bedroeg zo’n 783 miljoen. BPER Banca neemt het noodlijdende Carige eind juni 2022 over. De bank uit Modena bereikte hierover overeenstemming met het Italiaanse depositogarantiefonds FITD, dat 80% van de aandelen bezit. Gezamenlijk zullen de twee banken de nummer vier van het land worden, achter Intesa Sanpaolo, UniCredit en Banco BPM. Carige gold lange tijd als een van de hoofdpijndossiers van de regering, naast Monte dei Paschi di Siena. De in 1483 opgerichte Genuese bank ging in 2019 al bijna onderuit door de vele oninbare kredieten, managementproblemen en een lage winstgevendheid.
Citygroup
Citigroup is de op twee na grootste bank in de VS, alleen JP Morgan Chase en Bank of America zijn nog groter. De bank ontstond door de fusie van Citicorp en Travelers Group op 7 april 1998. De aandelen staan genoteerd aan de New York Stock Exchange in New York. Citygroup werkte mee met justitie bij het onderzoek naar manipulatie van wisselkoersen nadat eerder al een schikking getroffen waarbij de medewerking een eis was. Binnen twee jaar moeten nu 20.000 werknemers vertrekken vanwege bezuinigingen, De bank leed 1,8 miljard verlies ovger het 4e kwartaal van 2024. In 2023 moesten ook al 7000 werknemers vertrekken en dat kostte de bank 800 miljoen dollar. Ook in Mexico moeten nog eens 40.000 werknemers op zoek naar ander werk. Er blijven dan nog 180.000 van de 240.000 over.
Clear Bank
De Britse financiële dienstverlener ClearBank krijgt een hoofdkantoor in Amsterdam. De bank regelt betalingsverkeer voor financiële partijen en is momenteel enkel actief in het Verenigd Koninkrijk. Onder meer vanwege de sterke economie, goede kredietstatus en de bloeiende fintechsector is de keuze op Nederland gevallen, volgens Rintse Zijlstra, directeur van ClearBank Europe. In het VK is ClearBank al een hele grote naam en nu wil het bedrijf doorgroeien naar eerst de EU en later de Verenigde Staten. ClearBank Europe ontving een licentie van de Europese Centrale Bank (ECB) en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB). ClearBank richt zich voornamelijk op de fintech sector. Naar eigen zeggen is de bank van plan meer dan 70 miljoen euro te investeren in de Europese activiteiten. Dat geld gaat vooral naar de uitbreiding van ClearBank in elk Europees land. Een opgave, omdat ieder land eigen regels heeft. Zijlstra ziet de Nederlandse betalingsverwerkers Adyen en Mollie als potentiële klanten van ClearBank Europe.
Commerzbank (Duitsland)
Ondanks hoge reorganisatiekosten maakte de bank 430 miljoen winst. In 2020 was dit nog een verlies van bijna 3 miljard. Topman Manfred Knof is in 2021 begonnen aan een reorganisatie. De belangrijke rente-inkomsten bleven stabiel en de provisies namen toe terwijl onderliggende kosten daalden. Voor de reorganisatie en het compenseren van gedupeerde klanten met leningen in Zwitserse franken werd bijna 2 miljard euro gereserveerd. De bank schrapte tijdens de reorganisatie nog eens 7300 banen en stopte met het uitkeren van dividend. Het totaal aantal verdwenen banen komt daarmee op 9600. Bij Commerzbank werkten wereldwijd 50.000 werknemers. Commerzbank richt zich nu alleen nog op kleinere klanten en heeft onderdelen samengevoegd tot drie operationele divisies. Voor het hoofdkantoor in Frankfurt werd een leaseback constructie gedaan met een dochter van Samsung en dat leverde zo’n 600 miljoen euro zo. Commerzbank is nu huurder van het 259 meter hoge kantoorgebouw. Het Italiaanse UniCredit werkte aan een overnamebod op Commerzbank en zou het financiële concern willen fuseren met zijn eigen Duitse dochterbedrijf HypoVereinsbank. Ook andere Europese banken, zoals de Franse bank BNP Paribas, het Spaanse Santander en ING zouden mogelijk interesse hebben in de Commerzbank. De Financial Conduct Authority (FCA) legde de bank in 2020 een boete op van ruim 42 miljoen euro, vanwege het van 2012 tot 2017 gebrekkige toezichthouden op witwaspraktijken. 13 maart stortte de aandelenkoers in met 11,6% nadat de SVB in de VS failliet ging.
Credit Suisse (Zwitzerland)
In 1856 werd in Zürich de Schweizerische Kreditanstalt (SKA) opgericht en deze richtte zich op de financiering van de Zwitserse spoorwegen en industrie. De bank groeit tot in de top 3 van het land, naast Union Bank of Switzerland en Swiss Bank Corporation. Zwitserse banken sluisden tijdens de Tweede Wereldoorlog vermogen van de nazi’s weg. Na de oorlog blijven ze nog lang internationaal aantrekkingskracht uitoefenen op bedrijven en rijke particulieren die hun vermogen of inkomen aan het zicht van de fiscus in hun eigen land willen onttrekken. De bank kreeg 2,5 miljard dollar boete wegens belastingontduiking in de VS en daar 5,3 miljard dollar boete wegens het doorverkopen van rommelhypotheken Ook kreeg de bank 238 miljoen euro boete wegens witwassen van geld in Frankrijk, beschuldigingen van koersmanipulatie en een verlies van 4,8 miljard euro bij de ondergang van het hedgefonds Archegos. De bank was betrokken bij een spionagezaak, waarbij een van de topfunctionarissen overstapte naar UBS, gevolgd door privédetectives. Credit Suisse was ooit een betrouwbare vermogensbeheerder, handelaar in derivaten en begeleider van fusies, overnames en beursintroducties, maar nu lopen de klanten massaal weg. Credit Suisse kondigde aan de publicatie van het jaarverslag uit te stellen. Het uitstel volgde op een verzoek van de Amerikaanse toezichthouder SEC om meer informatie over de herzieningen van de resultaten in de boekjaren 2020 en 2019. Credit Suisse ontliep een boete om gebreken bij de controle op witwaspraktijken, nadat de Zwitserse bank aanzienlijke verbeteringen heeft doorgevoerd bij de naleving van anti-witwasregels. Er wordt ook meer ingezet op vermogensbeheer en de investeringstak wordt afgebouwd. De bank schikte net als de Deutsche Bank met Justitie USA voor circa 5,3 miljard dollar voor het verkopen van risicovolle hypotheekbeleggingen in aanloop naar de financiële crisis. 2,8 miljard dollar hiervan gaat naar huiseigenaren en gemeenschappen die werden getroffen door het kelderen van de huizenprijzen. Credit Suisse had een voorstel van 5 tot 7 miljard dollar eerder afgewezen. De bank leed in het vierde kwartaal van 2016 opnieuw een miljardenverlies (bijna 2,2 miljard euro). Credit Suisse schikte in november 2017 ook voor 135 miljoen dollar haar koersmanipulatie. Bestuurders zouden de manipulatie van 2008 tot 2015 in stand hebben gehouden en enkele hooggeplaatste managers zouden de valutahandelaren hebben aangemoedigd hieraan mee te werken. Gelekte data hebben achttienduizend rekeningen blootgelegd van klanten die betrokken zouden zijn geweest bij marteling, drugshandel, witwassen van geld, corruptie en andere ernstige misdaden. De gegevens hebben betrekking op rekeningen van de jaren veertig tot ver in de jaren tien, maar betreffen niet de huidige activiteiten van de bank. Op de rekeningen stond in totaal meer dan 100 miljard Zwitserse frank (ongeveer 96 miljard euro). De oorzaak is een gebrek aan zorgvuldigheid bij het natrekken van cliënten (‘due diligence’) en ondanks herhaalde toezeggingen gedurende tientallen jaren om dubieuze klanten en illegale fondsen te verwijderen. Het gaat onder meer om een mensenhandelaar in de Filipijnen, een beursbestuurder in Hongkong die is veroordeeld wegens omkoping, een miljardair die opdracht gaf tot de moord op zijn Libanese vriendin en leidinggevenden die het staatsoliebedrijf van Venezuela plunderden. Ook corrupte politici uit onder meer Egypte tot Oekraïne bankierden bij Credit Suisse. De bank verloor 5,5 miljard aan het faillissement van hedgefonds Archegos en het faillissement van Greensil Netherlands. De CEO Thomas Gottstein moest vertrekken en beleggers hebben het vertrouwen in de bank verloren De koers is in 2022 met 60% gedaald en de bank dreigt om te vallen. De aanstelling op 1 augustus van een nieuwe CEO Ulrich Korner heeft het tij niet kunnen keren. Om beleggers gerust te stellen, gaat Credit Suisse tot 3 miljard Zwitserse frank ($3 miljard) aan obligaties terugkopen. Het Qatarese staatsinvesteringsfonds plaatst een belang in Credit Suisse door in te tekenen op de kapitaalverhoging. De Qatar Investment Authority, het staatsinvesteringsfonds, wil intekenen op de kapitaalverhoging van 4 miljard Zwitserse frank (4,05 miljard euro) die Credit Suisse wil doorvoeren. Het zou die aangrijpen voor het optrekken van zijn belang in de grootbank. De Qatari schoten Credit Suisse tijdens de bankencrisis van 2008 al financieel te hulp en en bezitten sindsdien een belang van 5 procent. Ze zijn daarmee de tweede grootste aandeelhouder, na het Amerikaanse investeringsfonds Harris Associates, een deel van de Franse bankgroep BPCE (Banque Populaire, Caisse d’Épargne), dat 10 procent in handen heeft. Qatar lijkt daarmee te reageren op het voornemen van de Saoedi’s om via de Saudi National Bank voor 1,5 miljard Zwitserse frank te participeren in de kapitaalverhoging van Credit Suisse. Via een ander vehikel heeft Saoedi-Arabië al een belang van 4,9 procent in de Zwitserse grootbank. Qatar en Saoedi-Arabië zijn buurlanden, maar de relaties tussen de twee zijn gespannen. Als zowel de Qatari als de Saoedi’s vers geld stoppen in Credit Suisse, zal 20 tot 25 procent van het kapitaal van de bank in handen zijn van investeerders uit het Midden-Oosten. De kredietbeoordelaar S&P Global Ratings verlaagde de kredietrating voor de lange termijn schulden van Credit Suisse Group van BBB tot BBB-. De nieuwe rating is maar een stap verwijderd van BB, de zogeheten rommelrating. Met de tiende achtereenvolgende koersdaling eind november 2022 is de 166 jaar oude bank ruim een kwart minder waard geworden. Ten opzichte van begin dit jaar is Credit Suisse al tweederde van zijn marktwaarde kwijtgeraakt. Gemiddeld staan Europese banken dit jaar op een verlies van nog geen 5%. Beleggers waarderen de bank inmiddels op ZFr 9,4 miljard. De laatste keer dat Credit Suisse zo goedkoop was, was begin jaren 90. De bank waarschuwde voor een verlies over de laatste drie maanden van het jaar tot ZFr 1,5 miljard. Dat zou het vijfde kwartaalverlies op rij zijn. Over het derde kwartaal was er sprake van een negatief saldo van ZFr 4 mrd. Credit Suisse verwachte verder verliezen te lijden bij vermogensbeheer maar bovenal bij de zakenbankactiviteiten.
De Australisch-Britse financieringsmaatschappij Greensill Capital ging in maart 2022 failliet terwijl deze twee jaar eerder nog op 3,5 miljard dollar werd gewaardeerd. De New York Times betitelde het bankroet van Greensill als een van de meest spectaculaire ineenstortingen van de laatste tien jaar. Grootste slachtoffers: de Japanse Softbank, de Britse staaltycoon Sanjeev Gupta en Credit Suisse. Zij geloofden het verhaal van een Australische boer die vertelde dat hij een gat in de markt had gevonden. Bedrijven willen zo laat mogelijk betalen voor hun voorraden terwijl leveranciers zo snel mogelijk betaald willen worden. Supply chain financing. Een veelvuldig toegepast vorm van voorfinanciering waar Greensill nog iets aan toe aan toevoegde. Hij bundelde de vorderingen van leveranciers tot een aantrekkelijk pakketje, tot een short term asset dat beleggers konden kopen. Zoals Lehman struikelde over de op een vergelijkbare manier verpakte rommelhypotheken, zo viel Greensill over de facturenpakketjes. De risk managers bij Credit Suisse negeerden alle alarmsignalen en klanten aan wie ze het schuldpapier van Greensill verkocht, waaronder het Noorse staatsoliefonds eisten miljarden terug.
Ook bij de propositie van investeringsmaatschappij Archegos Capital Management van de Amerikaans-Koreaanse miljardair Bill Hwang ging het mis. Toen het aandelenfonds Archegos in het voorjaar van 2021 verliezen begon te lijden en Hwang onverwacht niet in staat bleek de verliezen te compenseren, moesten Morgan Stanley, UBS én Credit Suisse er voor opdraaien. Credit Suisse, een systeembank die in feite ‘too big to fail zou zijn viel er van om. De bank onderging ondertussen een ingrijpende verbouwing, waarmee de kwakkelende bank er bovenop hoopte te komen. Het plan was om het personeelsbestand tegen 2025 met ongeveer negenduizend te verminderen. De investeringsbank wordt opgesplitst met meer aandacht voor private banking. Apollo Global Management heeft de afdeling schuldsecurisatie gekocht. Daarvoor verstrekt Credit Suisse zelf een lening aan de investeringsmaatschappij. Om de bedrijfssanering verder te bekostigen heeft de bank de aandeelhouders gevraagd om een kapitaalverhoging van ZFr 4 miljard. Via een claimemissie wilde Credit Suisse ZFr 2,2 miljard ophalen en daarnaast wilde het onderhands voor ZFr 1,8 miljard aan aandelen plaatsen bij grote investeerders uit Saoedi-Arabië en Qatar. Het aandeel Credit Suisse kelderde sinds het debacle met SVB met meer dan 22%. De resultaten van de bank zouden onbetrouwbaar zijn waardoor de grootste aandeelhouder Saudi National Bank geen extra financiële steun meer wil geven. De handel in het aandeel Credit Suisse werd een aantal keren stilgelegd, ondanks een balans van wel 500 miljard. Credit Suisse verloor tot 30% van de koerswaarde. Om niet om te vallen werd 50 miljard Zwitserse frank (ruim 50 miljard euro) van de centrale bank geleend. Credit Suisse is 19 maart overgenomen door UBS voor ongeveer drie miljard euro. De Zwitserse centrale bank (SNB) maakte daarnaast bekend ter wille van de liquiditeit garant te staan voor een lening van maximaal 100 miljard Zwitserse frank (ruim 101 miljard euro), maar daar zag UBS begin augustus 2023 alweer van af.. De overname betekent dat UBS maar een fractie betaalt van de marktwaarde waarop Credit Suisse vrijdag eindigde. Die was ongeveer 7,5 miljard Zwitserse frank. Met de overname ontloopt Credit Suisse niet de eventuele vervolging of boete wegens haar mogelijke rol bij belastingfraude door Nederlandse zwartspaarders. Minister Keller Sutter stelt dat zonder de oplossing betalingstransacties met Credit Suisse in Zwitserland aanzienlijk zouden zijn verstoord en mogelijk zelfs ingestort. Volgens Keller-Sutter waren de andere opties rond Credit Suisse veel riskanter. Zo zou de impact van een faillissement op de Zwitserse economie enorm zijn geweest. Ook een tijdelijke nationalisatie was volgens haar risicovol. Na 167 jaar kwam er zo een einde aan de geschiedenis van Credit Suisse als zelfstandige bank. De grootste overname in het bankwezen sinds de financiële crisis van 2008 werd in juni 2023 geheel afgrond. Door de overname is UBS nu een van de grootste vermogensbeheerders ter wereld. Na 167-jaar is Credit Suisse geschiedenis. Credit Suisse leende 463 miljoen euro aan Rituals waarmee in 2021 minderheidsaandeelhouders in de keten zijn uitgekocht. Daarmee is Cloosterman de enige aandeelhouder van het luxemerk met meer dan duizend winkels en nog veel meer verkoopadressen geworden
Crelan (België)
Crelan heeft AXA bank overgenomen en is een van de grootste banken in België. Met een succesvolle uitgifte van obligaties voor grote beleggers slaagt de bank in een eerste grote test op de financiële markten sinds ze vorig jaar AXA Bank België overnam. Sinds Crelan eind vorig jaar de toelating kreeg om AXA Bank België te kopen is de bank volop bezig met de integratie van die groep. Om dat proces tegen eind 2024 afgerond te krijgen moet de bank haar IT-infrastructuur aanpassen en haar productaanbod bijsturen. De bank past ook haar financiële buffers aan om in orde te zijn met de Europese regelgeving. Die bepaalt dat banken een extra stootkussen van zowel eigen middelen als vreemd vermogen moeten aanhouden dat ze in noodsituaties kunnen inzetten om te vermijden dat een redding met belastinggeld nodig is. Met dat doel voor ogen haalde Crelan dinsdag 300 miljoen euro op door schuldpapier uit te geven bij grote investeerders. Een primeur, want het was de eerste keer dat de coöperatieve bank bij institutionele partijen aanklopte voor zo’n kapitaaloperatie. De vraag naar de obligaties die over een looptijd van drie jaar een jaarlijks rendement van 5,4 procent bieden, bleek groter dan het aanbod. Grote partijen hadden voor 350 miljoen euro ingetekend op het aanbod, vijftig miljoen euro meer dan wat mogelijk was. Crelan is van plan op gezette tijden gelijkaardige kapitaaloperaties te lanceren om zijn buffers aan te sterken. De bank heeft de mogelijkheid om de komende jaren zo’n 3 miljard euro uit te geven van het soort obligaties dat dinsdag werd verkocht aan grote beleggers. n de eerste zes maanden van 2022 boekte de bank een nettowinst van 55,9 miljoen euro. In dezelfde periode een jaar eerder was dat nog 12,7 miljoen euro, maar dat is exclusief de overname van AXA Bank. Crelan had een boekhoudkundige meevaller van 3,7 miljoen euro omdat het na een herziening van de overnamewaardering iets minder dan verwacht op tafel moest leggen voor AXA.
DNB (De Nederlandse Bank)
De stijgende rente heeft een flinke impact op de financiële huishouding van DNB. Door 460 miljoen euro uit de reserves te halen (waar ruim elf miljard op staat), kon het nettoresultaat voor 2022 nog op nul uitkomen, maar de staat hoeft echter geen dividend verwachten. De Staat kreeg sinds 1999 ruim 16 miljard euro aan dividend. Dit jaar is er voor het eerst sinds 1931 al een verlies van bijna een half miljard euro. De kans dat DNB met een negatief financieel vermogen komt te zitten is zeker aanwezig en als de huidige buffer van 11 miljard euro niet voldoende blijkt, dan moet de Nederlandse Staat financieel bijspringen. Een centrale bank kan nooit failliet gaan en kan met een negatief vermogen gewoon doordraaien. DNB staat voor dit jaar op een verlies van 3,5 miljard euro en dat verlies kan de komende jaren oplopen tot wel 10 miljard. Het verlies komt vooral door de hoge ECB-rente. Banken zijn verplicht om een deel van hun geld bij DNB te stallen en kregen daar 4 procent rente over voor een totaal bedrag van 7,5 miljard euro. Ook in 2023 en 2024 gaat dit voort en de verliezen zullen nog fors oplopen. In 2022 werden er bij DNB 51 integriteitsincidenten gemeld omdat personeel de fout ingingen met privébeleggingen. Oud topman en Commissaris Peter Blom vertrok naar DNB maar moest dankzij Pieter Lakeman in september 2023 terugtreden. Blom was benoemd door Wobke Hoekstra van het CDA. In november 2022 moest Blom zijn functie al neerleggen vanwege de commotie over de certificaten. Lakeman diende samen met honderden gedupeerden een persoonlijke schadeclaim in tegen Blom en drie andere bestuurders. Beleggers van Triodos die al bijna drie jaar niet bij hun geld konden, omdat Triodos vlak na het uitbreken van de coronacrisis de handel in certificaten opschortte. In totaal hebben de bijna drieduizend certificaathouders circa 1 miljard euro aan beleggingen bij de bank uitstaan. Triodos heeft 43.000 certificaathouders. Een onderzoek zou niet in het belang zijn van de bank en de certificaathouders. Begin 2024 stapte na 5 jaar ook directielid en voorzitter Else Bos op. Het is voor het eerst sinds 1931 dat DNB een ‘aanzienlijk verlies’ lijdt. Toen kwam DNB onverwacht 30 miljoen gulden in het rood (omgerekend en gecorrigeerd voor inflatie 330 miljoen euro). Dat kwam doordat de Britse centrale bank de goudstandaard losliet en DNB met waardeloze Britse ponden bleef zitten. Het kostte bankpresident Klaas Henderikus Willem (Klaas) Knot’s voorganger Nout Wellink in 2017 zijn baan. Knot zijn termijn loopt in 2025 af en laat de bank in deplorabele toestand achter.
DSB
Het faillissement van het doelbewust kapot gemaakte DSB werd in 2022 afgewikkeld. Nadat alle schuldeisers hun geld terugkregen resteerde er zelfs nog 650 miljoen, waarmee ook rentevorderingen deels kunnen worden voldaan. 280.000 klanten van DB kunnen hun misgelopen rente opeisen. De curatoren verkochten de laatste hypotheekleningenportefeuille voor 1,6 miljard aan de Haagse bank NIBC. In totaal werd 12,5 miljard ontvangen en uitgekeerd aan schuldeisers en ongeveer 90% van de ontslagen medewerkers is elders al weer aan het werk Vereffenaar Rudy Douma gaat de resterende 650 miljoen uitkeren aan de schuldeisers die tijdens het faillissement geen rente hebben ontvangen over hun vordering. Ook de Nederlandse banken die in 2009 zo’n 3,7 miljard moesten bijspijkeren vanwege het depositogarantiestelsel worden deels gecompenseerd. Er is echter niet genoeg om de 785 miljoen in zijn geheel af te kunnen wikkelen. De Nederlandsche Bank heeft namens de banken, de grootste rentevordering van ongeveer 700 miljoen. Dirk Scheringa betaalde 1 miljoen euro aan de curatoren en zag zelf af van zo’n 10 miljoen euro aan vorderingen. In 2012 werd hij door de curatoren aansprakelijk gesteld waarbij beslag werd gelegd op twee van zijn huizen. Scheringa investeerde in spelers voor voetbalclub AZ, het Dirk Scheringa museum, een schaatsploeg en twee zakenvliegtuigen. Voormalig operationeel directeur Hans van Goor heeft afstand moeten doen van zijn vordering van ruim 270.000 euro. De boedel van DSB had nog leningen uitstaan, onder de handelsnaam Finqus. Scheringa wil nu met zijn bedrijf CS Factoring en de lege beurshuls Lavide naar de beurs. Voormalig financieel directeur Gerrit Zalm werd uiteindelijk toch niet aansprakelijk gesteld. Gerrit Zalm was van 2007 tot 2008 hoofdeconoom bij DSB. Bij de uitspraak over de Dirk Scheringa Bank was ernstige kritiek over de vergaande verwevenheid tussen DSB Bank en DSB Beheer, een opmerkelijk gebrek aan continuïteit bij de invulling van sleutelposities binnen de DSB. Accountant Ernst & Young heeft grote fouten gemaakt bij de controle en mag van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBB) een halfjaar lang het beroep niet meer uitoefenen omdat de accountant op meerdere punten tekort is geschoten. Door ambtenaren van Financiën en functionarissen van De Nederlandsche Bank (DNB) onder ede te laten horen, hoopt Scheringa te bewijzen dat zijn DSB negen jaar geleden doelbewust is kapotgemaakt. De Rijksrecherche concludeerde eerder in een onderzoek dat niet vast te stellen is óf, en zo ja door wie, er is gelekt aan de media. Er waren meer dan 500 mensen op de hoogte van de faillissementsaanvraag. Scheringa wil 830 miljoen euro schadevergoeding eisen wanneer blijkt dat destijds doelbewust door De Nederlandsche Bank in 2009 naar de pers gelekt is dat DSB Bank geliquideerd zou worden. De curatoren en hun adviseurs hebben ruim 67 miljoen euro verdiend aan de afwikkeling van het faillissement van DSB Bank, die twaalf jaar duurde. De curatoren Rutger Schimmelpenninck en Ben Knüppe hebben voor 31,8 miljoen euro aan kosten gefactureerd. Andere adviseurs schreven voor nog eens 18 miljoen euro aan rekeningen. De curatoren willen de kosten verhalen op toezichthouder DNB en verwachten dat deze alle schuldeisers zal betalen. De afwikkeling duurt vijf tot tien jaar. Gerrit Zalm was financieel directeur bij DSB tussen 2007 en 2008 en probeerde de publicatie van een kritisch rapport over de ondergang van de bank en de rol die hij daarin speelde tegen te houden. In het rapport stond onder andere dat DSB de zorgplicht had geschonden. De curatoren besloten om circa 8.000 gedupeerden van het faillissement hun volledige vordering uit te keren mits ze afzien van rente en andere aanspraken. Ook 500 leveranciers van DSB en 22.000 polis klanten waarbij de bank destijds veel te veel provisie had gerekend mocht een schadeclaim indienen. De meeste schuldeisers ontvingen zo’n driekwart van hun vordering en kunnen nu de resterende 90 miljoen euro verwachten. Ruim 300 achtergestelde depositohouders krijgen ook hun geld terug. De DSB boedel heeft nog zo’n 77.000 leningen uitstaan ter waarde van ongeveer 3,9 miljard euro. Scheringa stopte begon vervolgens met CS Factoring om het daarna naar de beurs te kunnen brengen, maar dat ging op het laatste moment niet door. Scheringa wilde daarna een politieke carrière, maar werd maart 2016 uit de Ondernemerspartij van Hero Brinkman gezet omdat hij zijn lidmaatschapsgeld niet had betaald. Daarna werd hij het gezicht van ICO Headstart, een bedrijf dat ondernemers helpt bij het lanceren van cryptocurrencies. De samenwerking tussen ICO HeadStart en Dirk Scheringa was van korte duur. Scheringa zou niet genoeg kennis hebben van de materie en ook zijn Engels was gebrekkig. In 2017 startte hij met Nationale Bedrijvencheck (NBC) waarmee hij gezondheidskeuringen zou gaan verzorgen voor werknemers van bedrijven. Door deze te laten uitvoeren door huisartsen, dacht het bedrijf de keuringen te kunnen laten vergoeden onder de basiszorgverzekering. Maar de Nederlandse Zorgautoriteit trapte daar niet in. Leverancier Convins kreeg vervolgens de rekeningen niet betaald en stapte naar de rechter. Die oordeelde dat het bedrijf van Scheringa de rekeningen van ruim 100.000 euro inderdaad moest betalen. Maar omdat dat ook na het vonnis niet gebeurde, vroeg Convins het faillissement aan. Volgens Convins-eigenaar Nikos van der Laan is het waarschijnlijk dat de curator nu de handelswijze van de voormalige bestuurders Scheringa en Paul Vlaanderen gaat onderzoeken. De curator doet onderzoek naar de oorzaken van het faillissement en de eventuele bestuursaansprakelijkheid. De afwikkeling van het faillissement duurde in totaal 12 jaar. In 2021 werd de laatste leningenportefeuille verkocht en resterende 200 schuldeisers voor en bedrag van 838 miljoen euro terugbetaald. Honderdduizenden voormalige klanten van de bank kunnen nog wat extra geld tegemoetzien voornamelijk rente over gelden van na het faillissement van dik twaalf jaar terug. Zodra de uitdeling is afgerond, zal DSB echt ophouden te bestaan. Voor een groot deel van de mensen gaat het waarschijnlijk om minder dan 10 euro extra compensatie, maar het kan bij anderen ook om hogere bedragen gaan. Oud-klanten die een spaarrekening hadden bij de bank van ondernemer Dirk Scheringa toen die failliet ging, kunnen op een speciale website zien of ze nog wat geld tegemoet kunnen zien. Spaarders die na de faillietverklaring op 19 oktober 2009 een aantal maanden op hun geld hebben moeten wachten, hebben recht op rente over deze periode. Dat het afwikkelen van het faillissement vervolgens zo lang duurde, komt onder meer doordat er ook een oplossing nodig was voor claims van voormalige klanten die DSB beschuldigden van bijvoorbeeld overcreditering. De curatoren van de Bank zoeken nog zo’n 173.000 rekeninghouders die recht hebben op misgelopen rente. Er zijn brieven verstuurd maar veel post kwam retour. Het faillissement van de bank werd in december 2022 afgerond. Toen bleek dat nog 283.000 rekeninghouders van de voormalige bank recht hebben op in totaal 48 miljoen euro aan misgelopen rente. 110.000 klanten hebben zich wel gemeld. Aan hen is 25 miljoen euro uitgekeerd. Dirk Scheringa zegt opnieuw een enorme schadeclaim voor te bereiden en probeerde 29 augustus via de rechter geheime documenten van het ministerie van Financiën boven tafel te krijgen. Volgens zijn advocaat doet het ministerie er alles aan om openbaar maken van de stukken te vertragen, die Scheringa zouden moeten helpen met zijn miljoenenclaim. Twee jaar nadat hij een verzoek op de Wet open overheid (Woo) deed, heeft hij nog altijd niet alle documenten van het ministerie van Financiën die over het faillissement van de DSB Bank in 2009 gaan. Stukken die 15 jaar na dato bewijs moeten leveren over wat Scheringa al sinds het faillissement roept, namelijk dat zijn bedrijf ten onrecht kapot is gemaakt, en een faillissement niet nodig was geweest. In 2009 kwam de bank in opspraak door het verstrekken van te hoge leningen aan klanten en ook te dure verzekeringsproducten. Een oproep op tv door Pieter Lakeman leidt ertoe dat veel klanten massaal geld opnamen en de bank in de problemen kwam. Als uitlekt dat de Nederlandsche Bank (DNB) het bewind van de DSB wil overnemen volgt opnieuw een bankrun en is niet veel later het faillissement een feit. Van het ministerie van Financiën was niemand aanwezig in de rechtbank. Er is geen officiële afmelding geweest, maar via een verweerschrift uit juni laten ze weten uiterlijk eind september de laatste stukken openbaar te maken en ongeacht de uitspraak van de rechter die te accepteren. Maar dat vertrouwt Scheringa niet meer. “We wachten al 804 dagen”, zegt hij tegen de rechter. Ze zijn al 2 jaar en 2 maanden bezig, terwijl een Woo-verzoek eigenlijk in 6 weken moet zijn afgehandeld. In 2023 werd het ministerie al eens gedwongen stukken openbaar te maken. Maar zelfs het betalen van een dwangsom hielp niet. “Het is onacceptabel wat er gebeurt. Mijn cliënt wordt door het ministerie aan het lijntje gehouden”, aldus de advocaat van Scheringa. Bewust denken ze ook. “Het lijkt er inderdaad op dat ze er alles aan doen om te vertragen.” Een deel van de stukken zijn inmiddels openbaar gemaakt. Maar naar waarschijnlijkheid de meest gevoelige niet. Scheringa eist dat binnen twee weken alle stukken alsnog openbaar worden gemaakt. En dat er anders een dwangsom van 500 euro per dag betaald moet worden, met een maximum van 75.000 euro. Veel hoger dan normaal. “De eerdere dwangsom gaf onvoldoende prikkel. Maar gebleken is dat het ministerie een sterke prikkel nodig heeft”, verklaart de advocaat de hoogte van de gevraagde dwangsom. Na de zitting reageert Scheringa op de zaak. “Na de afronding van het faillissement was er 650 miljoen euro over en dat is naar De Nederlandsche Bank gegaan. Dat bewijst voor mij dat een faillissement niet nodig is geweest. En dat willen we terug. De stukken die hij al heeft, en ook nog moet krijgen, worden uiteindelijk gebruikt voor een procedure die de Spanbroeker wil starten tegen De Nederlandsche Bank. “Dat gaat niet alleen om die 650 miljoen die is overgebleven. Maar ook het museum (Scheringamuseum) en de club (AZ) zijn kapotgemaakt”, aldus Scheringa. In 2021 kondigde hij ook al eens aan een claim van 830 miljoen euro in te dienen, maar daarvan is het nooit gekomen. “Om hoeveel geld het zal gaan is nu nog niet te zeggen. Dat gaan we nog eens goed berekenen.”De rechter wilde, ondanks het verzoek van Scheringa, niet gelijk uitspraak doen. Dat volgt over uiterlijk zes weken.
DZ Bank
DZ Bank is de op vier na grootste bank in Duitsland, met meer dan 24.000 werknemers. Het hoofdkantoor is gevestigd in Frankfurt am Main en qua balans de op een na grootste bank van Duitsland. Binnen het financiële netwerk Volksbanken Raiffeisenbanken Coöperatieve, een van Duitslands grootste financiële dienstverleners in de particuliere sector, functioneert DZ Bank zowel als centrale instelling als als bedrijfs- en investeringsbank. Het gaat om de centrale organisatie waar zo’n 700 lokale coöperatieve banken onder vallen. Een dochterbedrijf van een van Duitslands grootste banken, DZ Bank, is getroffen door een cyberaanval. Daardoor zijn persoonlijke gegevens van tienduizenden klanten mogelijk in verkeerde handen gevallen. Het gaat om gegevens van beleggers in fondsen van de vastgoeddochter van DZ Bank, DG Immobilien Management. Cybercriminelen hebben niet alleen toegang gekregen tot adresgegevens en geboortedata, maar ook tot informatie over belegde bedragen, btw-nummers en de correspondentie van klanten. De vastgoeddochter van DZ Bank waarschuwt dat kwaadwillenden deze informatie kunnen gebruiken voor oplichting.
Danske bank (Denemarken)
In de Estse hoofdstad Tallinn AFP is Danske bank gevestigd. Topman van de grootste bank in Denemarken Thomas Borgen moest net als de topman van ING vertrekken nadat ook daar identieke witwaspraktijken uitkwamen. Tussen 2007 en 2015 werd 200 miljard euro’s via de bankkantoren in Estland geld van onder andere Russische criminelen witgewassen via honderden transacties. Thomas Borgen was de verantwoordelijke voor de misbruikte bankrekeningen in Estland. Advocatenbureau Bruun & Hjejle concludeert in 2018 opnieuw
Credit Suisse gaat door de grootste crisis in zijn 166-jarige bestaan. De reputatie van de internationaal actieve investeringsbank is aangetast door een reeks schandalen en verliezen. Om de balans te verstevigen en het vertrouwen van de financiële markten terug te winnen, zoekt Credit Suisse 4 miljard Zwitserse frank vers kapitaal.
Tegelijk kondigde de bank een ingrijpende herstructurering aan waarbij 9.000 van de 52.000 jobs de komende drie jaar verdwijnen. Verder wordt de focus verlegd van investeringsbankieren naar het minder wisselvallige vermogensbeheer. De kredietbeoordelaar S&P Global Ratings verlaagde de kredietrating voor de lange termijn schulden van Credit Suisse Group van BBB tot BBB-. De nieuwe rating is maar een stap verwijderd van BB, de zogeheten rommelrating. S&P denkt dat de aangekondigde herstructurering serieuze uitvoeringsrisico’s inhoudt in het huidige volatiele financiële en economische klimaat. Omdat het gros van de verdachte geldstromen bij Danske een illegale oorsprong lijkt te hebben en vooral van ex-Sovjet-staten naar het westen liep. Danske moet toegeven dat er zo’n 200 miljard euro aan dubieus geld door het kleine Estlandse filiaal is gestroomd. Tot 2015 konden Russen, Moldaviërs en Azerbeidzjanen zonder problemen bankieren. Tienduizenden verdachte transacties werden zonder controle doorgelaten. Deutsche Bank verbrak in 2015 de relatie met Danske Bank Estland omdat toen al duidelijk was wie de clientèle waren. Vooral de Moldavische klanten riepen wantrouwen op. Nadat een klokkenluider in 2013 ruchtbaarheid gaf aan de witwaspraktijken startte de bank een summier eigen onderzoek die ook niet met de top van de bank werd gedeeld. Het Openbaar Ministerie startte in augustus 2018 zelf een strafrechtelijk onderzoek. De bank kan een boete tegemoet zien die even hoog of in de buurt ligt van de boete die ING Nederland kreeg namelijk 650 tot 750 miljoen euro. De bank kan ook represaillemaatregelen van de Amerikaanse toezichthouders verwachten. De beurskoers van het aandeel Danske Bank verloor een derde van zijn beurswaarde. Veel vooral kleinere transacties gingen ook naar via de Trade bank naar Nederlandse banken zoals ABN AMRO ING en RABO en het bedrijfsleven. De praktijken vonden plaats tussen 2007 en 2015 toen Rehe aan het hoofd stond van de Estse afdeling. Hij stapte in 2015 op en werd getuige in het witwasonderzoek. Er lopen nu in meerdere landen strafrechtelijke onderzoeken naar de bank. Het financiële concern heeft al laten weten zich helemaal terug te trekken uit de Baltische staten en Rusland in verband met het schandaal. Rehe werd dood gevonden nadat hij verdween uit zijn woning in de hoofdstad Tallinn. Er zijn aanwijzingen die duiden op zelfmoord.
Delen Private Bank
Delen Private Bank is een Belgische nichespeler in vermogensbeheer en vermogensplanning uit Antwerpen die ook in het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland en Luxemburg actief is met plannen voor Frankrijk en Duitsland. Delen heeft Puur Beleggen overgenomen. Puur Beleggen bestaat sinds 2015. Het is een regionale vermogensbeheerder, die actief is in Noord- en Zuid-Holland en door twee partners wordt aangestuurd vanuit Noordwijk. Delen nam in 2022 ook Groenstate Vermogensbeheer in Twente over en daarvoor vermogensbeheerder Oyens & Van Eeghen en Nobel Vermogensbeheer. Het totaal belegd beheerd vermogen is ruim 51 miljard euro, inclusief een Belgisch aandeel van 35 miljard en een Nederlands deel van een kleine 1,5 miljard. De bank is 80% in handen van de Antwerpse houdstermaatschappij Ackermans & van Haaren en voor 20% eigendom van de Vlaamse familie Delen.
Deutsche Bank (Duitsland)
De bank heeft al jarenlang dieprode cijfers en leed miljarden verlies. Twee jaar geleden begon bestuursvoorzitter Christian Sewing aan een radicale sanering aan die het bedrijf nu weer enigszins op winst zette. Maar de onrust rond Credit Suisse was wel weer aanleiding om de koers van het aandeel Deutsch Bank met 7 % te doen kelderen. De kosten om de obligaties te kunnen verzekeren zijn na het debacle met Credit Suise fors opgelopen. Die kosten waren altijd al wel wat hoger. De risicopremies voor al zijn obligaties lopen op in vergelijking met de vijftien grootste andere banken. De aandelenkoers zakte 24 maart met maar liefst 12%.
Deutsche Bank vormt het grootste gevaar voor het bankensysteem en en had gered moeten worden door een fusie met Commerzbank, maar deze werd afgeblazen. Nadat topman John Cryan aan de kant werd geschoven moest ook operationeel directeur Kim Hammonds vertrekken. Ze zou op een intern evenement in maart hebben gezegd dat Deutsche Bank het meest disfunctionele bedrijf is, waar ze ooit voor heeft gewerkt. De grootste bank van Duitsland kreeg zware boetes, waardoor er in 2018 een nettoverlies van 6,8 miljard euro ontstond. Christian Sewing werd de nieuwe CEO en volgde de slecht presterende John Cryan op. Sewing (47) was tot nu toe samen met Marcus Schenck de vicevoorzitter van de raad van bestuur en is al zijn hele werkzame leven in dienst van Deutsche Bank. Sewing werkte onder meer voor de bank in Frankfurt, Londen, Singapore, Tokio en Toronto en is al de derde CEO in zes jaar tijd. De jaaromzet daalde na de reorganisatie met maar liefst 9 procent. Sewing ontving in 2022 een salaris van 8,9 miljoen euro.
Zes huidige en voormalige managers van Deutsche Bank werden in staat van beschuldiging gesteld en veroordeeld tot celstraffen tot zeven jaar voor het derivatenschandaal bij de Italiaanse Monte dei Paschi di Siena bank. Ook voormalige topmannen van de Japanse bank Nomura en Monte dei Paschi di Siena werden veroordeeld. Het gaat in totaal om dertien bankiers. Bij de Italiaanse bank zouden verliezen tussen 2008 en 2012 via ingewikkelde financiële constructies zijn gemaskeerd. In 2011 verkocht de bank Italiaanse staatsobligaties om de waarde er van te manipuleren. Justitie deed een inval in het Italiaanse hoofdkantoor van Deutsche Bank in Milaan en nam e-mails en documenten in beslag. De bank had voor zo’n 8 miljard euro aan obligaties waar zwaar verlies op werd geleden. Ze verkochten 7 miljard aan staatsobligaties en hebben klanten daarover verkeerd geïnformeerd. De Securities and Exchange Commission (SEC) onderzoekt een vermeende fraude waarbij de waarde van verpakte hypotheekleningen kunstmatig hoog zou zijn gehouden om in 2013 verliezen te verhullen. Verliezen op de leningen zouden over een langere periode zijn uitgesmeerd dan is toegestaan waarmee honderden miljoenen verliezen onopgemerkt bleven. Door verliezen op de leningen met vertraging in de boeken te zetten werd de winst van de bank geflatteerd. De voormalige bestuurders moeten meebetalen aan de opgelegde boetes. Voordat de huidige topman John Cryan in 2015 aan het roer kwam, werd Deutsche Bank geleid door Anshu Jain en Jürgen Fitschen. Daarvoor was Josef Ackermann tien jaar lang de hoogste baas. Cryan zei eerder al dat zijn voorgangers te veel nadruk legden op winst op de korte termijn en de bank onnodig complex en inefficiënt maakten.
In 2009 haalden bankmedewerkers 37 miljoen dollar binnen, door zonder toestemming met eigen geld via een extern hedgefonds te investeren in een omstreden constructie. De belegging was in 2009 voor de bank zelf opgetuigd. Een van de leidinggevenden stak 1 miljoen dollar in de constructie om verdiende er snel 9 miljoen dollar mee. Deutsche Bank onderzoekt de transactie en heeft alvast alle bonussen van de betrokkenen opgeschort. In 2015 kreeg de bank een boete van 2,2 miljard euro vanwege de Libor affaire. Zeven voormalige managers van de bank werden veroordeeld wegens belastingontduiking bij de handel in CO2-emissierechten. Een van hen kreeg drie jaar gevangenisstraf en de anderen kregen voorwaardelijke straffen of boetes en werden schikkingen getroffen. De betrokkenheid van nog vijftien andere werknemers en oud-medewerkers wordt nog onderzocht. De bank is al in 2010 gestopt met de handel in de emissierechten en heeft 220 miljoen euro aan onrechtmatige belastingkortingen terugbetaald. Russische klanten zouden via de bank 6 miljard euro hebben witgewassen.
In 2015 werd in totaal een verlies na belastingen geleden van 6,7 miljard euro en in 2016 1,4 miljard. Een Britse bankier van Deutsche Bank is 12 mei 2016 in Londen veroordeeld tot 4,5 jaar cel voor handel met voorkennis. Barclays, Deutsche Bank, HSBC, Scotiabank en Société Générale werden half april 2015 voor de rechtbank gedaagd wegens manipulatie met goudprijzen. Terwijl ze overlegden over de nieuwe goudprijs werd ondertussen met voorwetenschap doorgehandeld op de goudmarkt.
De bank schikte in oktober 2017 opnieuw in de afwikkeling van de Libor-affaire voor ruim 186 miljoen euro met 45 Amerikaanse staten. De bank verkocht financiële producten die waren gekoppeld aan het door de bank gemanipuleerde rentetarief waarmee hoge kosten in rekening werden gebracht. Deutsche Bank moest hiervoor eerder ook al meer al 2,5 miljard dollar aan boetes betalen. Bankier Christian Bittar kreeg voor de Euribor fraude een gevangenisstraf van vijf jaar en vier maanden. Bittar ging akkoord met een boete van $4,3 miljoen
De Deutsche Bank slankt de Nederlandse tak sinds 2013 af en heeft van de oorspronkelijke 18.000 veelal verliesgevende mkb-klanten nog circa 4.500 klanten die een langlopende lening hebben over. Deutsche Bank lijdt in Nederland nog steeds een jaarverlies van 94 miljoen euro, zonder vooruitzichten op verbetering. Een overname van ABN Amro zou een welkome uitbreiding kunnen zijn en een overname zou informeel al worden bekeken. Deutsche Bank Nederland was vorig jaar goed voor een jaaromzet van ruim 330 miljoen euro. Met een reorganisatie en het schrappen van bijna 3000 banen probeert de bank de boel weer op de rails te krijgen. In Duitsland wordt het aantal vestigingen met een kwart teruggebracht van 723 naar 535. De Amerikaanse divisie zakte voor de tweede keer op een rij voor de stresstest van de Fed. Deutsche Bank leed in 2015 een verlies van 6,7 miljard euro. Het IMF noemde de bank het grootste gevaar voor de stabiliteit van het bankensysteem. De bank tracht zich van de ondergang te redden door een fusie met Commerzbank. Wallstreet liet de bank 30 september hard vallen. De Bank heeft de Mexicaanse divisie spoorslags verkocht aan InvestaBank.
Met de SEC werd een schikking getroffen voor bijna 14,5 miljoen euro, omdat de Amerikaanse anticorruptie wetgeving werd overtreden door in China en Rusland op verzoek van de lokale ambtenaren familieleden van hen in dienst te nemen. Het strenge sollicitatiesysteem van de bank werd hiermee omzeild, waardoor minder gekwalificeerde mensen werden aangenomen. De corrupte sollicitatieprocedures werden niet vastgelegd om ontdekking te voorkomen.
Eerder werd geschikt voor circa 3 miljard euro vanwege het verstrekken van foute hypotheken in het verleden. Bovendien stelde de bank een bedrag van 4,1 miljard dollar ter beschikking voor verlichting van deze hypotheken bij de Amerikaanse klanten. Justitie had eerder een schikkingsvoorstel van zo’n 12,5 miljard euro gedaan, maar dat had de bank afgewezen. Deutsche Bank heeft ook rechtszaken lopen vanwege de rommelhypotheken die het heeft verstrekt en eerder al 5,5 miljard euro gereserveerd voor schikkingen. 5 januari 2017 werd besloten om 95 miljoen dollar (91 miljoen euro) te schikken met de Amerikaanse justitie vanwege belastingontduiking in 2000 via een netwerk van mantelbedrijven. In Italië heeft justitie een strafzaak in gang gezet tegen een medewerker en vijf oud-bestuurders. De koers van de bank daalt al sinds de zomer van 2015. Begin augustus 2015 stond het aandeel nog op circa 32 euro en deze staat nu nog zo’n 10,75 euro. De in 2007 aangekochte Britse verzekeringstak Abbey Life Assurance wordt verkocht voor circa 1,1 miljard euro. Afgelopen week is de beurskoers van Deutsche gedaald tot 6,43 euro. Ruim een jaar geleden was de koers nog 28 euro, en voor de financiële crisis zelfs meer dan 100 euro. De koninklijke familie van Qatar zou overwegen om haar belang te vergroten van circa 10 naar mogelijk 25 procent. De bonussen voor topbestuurders zijn voorlopig geschrapt. Het personeel van Deutsche Bank mag ondanks de malaise over 2017 een bedrag van 2,2 miljard euro verdelen als bonus. Het bestuur van de bank ziet voor het derde jaar op rij af van een variabele beloning en overweegt om één op de vijf medewerkers in de VS af te laten vloeien. De definitieve beslissing hierover wordt binnenkort genomen. Bij de Amerikaanse divisie werken nu nog circa 10.300 medewerkers. Dat is ongeveer een tiende van het totale personeelsbestand van de bank.
Deutsche Bank schikte met woningcorporatie Vestia voor een bedrag van 175 miljoen euro vanwege het derivatenschandaal dat Vestia bijna deed omvallen. Met de schikking zijn alle vorderingen van de Rotterdamse corporatie op de Duitse bank van tafel. De Rotterdamse woningcorporatie diende al drie jaar geleden bij het Britse High Court een schadeclaim in van zo’n €830 miljoen tegen Deutsche, wegens de levering van ‘giftige derivaten’. Tussen 2005 en 2011 verkochten de Duitsers vanuit hun Londense filiaal voor honderden miljoenen euro’s rentederivaten aan Vestia, oorspronkelijk bedoeld als bescherming tegen rentestijgingen. De handel liep via een frauduleuze constructie van tussenpersoon Arjan Greeven en Vestia-kasbeheerder Marcel de Vries. Vestia stelde zich in de Britse procedure, samen met Arjan Greeven, op het standpunt dat managers bij Deutsche op de hoogte waren van de fraude maar desondanks doorgingen met de verkoop van derivaten. Daarmee zou de bank de corruptie in de hand hebben gewerkt. In totaal zou Deutsche aan deze derivatenverkoop aan Vestia zo’n €114 miljoen hebben verdiend.
Internationale institutionele beleggers, waaronder Renaissance Technologies (Ren Tec), één van ‘s werelds best presterende hefboomfondsen halen sinds begin juli dagelijks circa 1 miljard dollar aan beleggingen weg de bank, nadat werd aangekondigd dat 18.000 van de 91.500 werknemers worden ontslagen en 74 miljard aan dubieuze leningen wordt overgeheveld naar een ‘bad bank’.
Deutsche bank ligt ook onder vuur bij de Amerikaanse Justitie, vanwege haar banden met het Maleisische investeringsfonds 1MDB. Justitie onderzoekt in hoeverre de Duitse bank de Amerikaanse wetten heeft overtreden toen ze in 2014 het investeringsfonds hielp bij een kapitaalsverhoging van 1,2 miljard dollar. Mogelijk was daarbij sprake van witwassen. Deutsche Bank is de tweede bank wier rol wordt onderzocht, eerder gebeurde dat al bij de Amerikaanse investeringsbank Goldman Sachs. Een vroeger directielid van Goldman ging aan de slag bij Deutsche Bank. Tim Leissner, een voormalig medewerker van Goldman Sachs die schuldig pleitte in het corruptieschandaal rond 1MDB, zou de autoriteiten hebben geïnformeerd over de betrokkenheid van de Deutsche Bank. De Duitse justitie is eind 2018 binnengevallen bij de bank. Liefst 170 medewerkers van de politie, het openbaar ministerie en de belastingdienst doorzochten zes verschillende gebouwen in Frankfurt, op zoek naar bewijsmateriaal voor witwassen op basis van informatie in de Panama Papers en Offshore Leaks. De bank zou klanten hebben geholpen met het oprichten van vennootschappen in belastingparadijzen, met name op de Britse Maagdeneilanden. Via die vennootschappen zou geld dat verdiend is met criminele activiteiten zijn witgewassen, mogelijk met medeweten van de bank of de medewerkers. Volgens de autoriteiten zou alleen al in 2016 311 miljoen euro zijn witgewassen voor meer dan 900 klanten, zonder dat de bank dit meldde bij de autoriteiten. Ook blijkt de financieel adviseur van een lid van de Saoedische koninklijke familie smeergeld gekregen te hebben Medewerkers van de bank betaalden de adviseur 1,1 miljoen dollar (zo’n 1 miljoen euro). Deutsche Bank kwam de betalingen, die hebben plaatsgevonden tussen 2011 en 2012, op het spoor na intern onderzoek. Daaruit bleek dat bankmedewerkers van de afdeling vermogensbeheer de financieel adviseur ook gepaaid hebben door zijn nicht een stage aan te bieden op de juridische afdeling in Londen en haar uit te nodigen voor een exclusief congres in een Zwitsers skiresort St. Moritz.FGH.
Deutsche Bank wil voor 26 miljoen euro schikken in de kwestie met de overleden miljardair en kindermisbruiker Jeffrey Epstein. Het bedrag komt bovenop de boete van 150 miljoen dollar die eerder al is betaald aan de DFS. Door het slechte toezicht zou na het Epstein-schandaal de koers van de bank op de beurs onderuit gegaan zijn. De zaak draait om de zogenoemde Know Your Customer (KYC) procedures. In 2013 werd Epstein binnengehaald als klant, ondanks dat hij eerder al veroordeeld was wegens kindermisbruik in Florida. Zes jaar later werd hij opgepakt op verdenking van misbruik van talloze minderjarige vrouwen. Hij pleegde zelfmoord in zijn cel in afwachting van de omvangrijke zaak. Volgens DFS heeft Deutsche Bank nagelaten voldoende toezicht te houden over de honderden transacties ter waarde van miljoenen dollars die Epstein via de bank deed. De bank had, gezien het verleden van Epstein en de hoeveelheid informatie waarover het beschikte, veel scherper moeten zijn en nader onderzoek moeten doen, aldus de instantie. Deutsche bank was op de hoogte van de reputatie van Epstein, maar deed daar veel te weinig mee. De transacties betroffen onder meer schikkingen met advocatenkantoren, betalingen aan Russische modellen en betalingen aan mensen van wie werd beweerd dat ze betrokken waren bij het seksueel misbruiken van jonge vrouwen. Deutsche Bank ontkent zoals gebruikelijk en probeerde een Amerikaanse rechter te overtuigen om de klacht af te wijzen. Maar de rechter ging niet mee in dat verzoek. Het laatste fiasco ging om het faillissement van Archegos in 2022, waardoor aandelenpakketten van ViacomCBS en Discovery tegen bodemprijzen moesten worden verkocht. Het hedgefonds maakte veelvuldig gebruik van geleend geld en aandelenderivaten, zoals swaps. De bank heeft voor 75 miljoen dollar een schikking getroffen in met slachtoffers van zedendelinquent Jeffrey Epstein. De bank zou de misbruikpraktijken van Epstein gefaciliteerd hebben door hem financiële diensten te blijven leveren. Van 2013 tot en met 2018 was Epstein klant bij de Deutsche Bank. De rekening werd gebruikt om schikkingen te betalen met advocatenkantoren, geld over te maken naar vrouwen in Oost-Europa en gedurende die tijd een bedrag van zo’n 800.000 dollar op te nemen. Met verboden afspraken (kartel) schonden Rabo en Deutsche bank de Europese concurrentieregels. Deutsche Bank ontliep een boete van bijna 156 miljoen euro, omdat de naar de commissie stapte en het kartel opbiechtte. De beide banken stuurden aanvankelijk aan op een schikking, maar alleen Rabobank kreeg een boete van 26,6 miljoen euro.
Deutsche Bank wil het faillissement aanvragen van Shimao zijn, dat kampt met een schuld van bijna 12 miljard dollar. Deutsche Bank gaat niet akkoord met het ingediende reddingsplan dat na achttien maanden onderhandelen werd opgesteld. Shimao behoorde ooit tot de twintig grootste vastgoedconcerns van China. Eerder dit jaar werd de Chinese projectontwikkelaar Evergrande, dat kampte met een schuld van meer dan 300 miljard dollar, door de rechtbank in Hongkong failliet verklaard. De faillissementsaanvragen komen op een moment dat Beijing alles in het werk stelt om de vastgoedsector, een van de pijlers van de Chinese economie, nieuw leven in te blazen.
RusKhimAlians klaagde Deutsche Bank aan met als resultaat een beslag op 239 miljoen euro aan activa. Het besluit van de rechtbank kwam op verzoek van RusKhimAlians, die voornemens was een grote gasverwerkings- en vloeibaarmakingsfabriek te bouwen in samenwerking met het Duitse bedrijf Linde, dat zich terugtrok uit het project vanwege de sancties. Het begon vorig jaar met voorbereidende gesprekken over een verkoop, maar de gesprekken leverden niets op.
Voor het eerst in vier jaar werden er weer rode kwartaalcijfers geschreven. Het verlies is onder meer te wijten aan een juridisch conflict bij de overname van een Duitse bank wiens aandeelhouders naar de rechter stapte. Daarvoor moest Deutsche Bank 1,3 miljard euro opzij zetten. De bank had eigenlijk een tweede aandeleninkoop gepland voor 2024. Maar door het verlies dat 143 miljoen euro bedroeg, schrapt de bank het cadeautje voor de aandeelhouders nu. Enige positieve noot is wel dat analisten rekening hielden met een hoger verlies, dat ongeveer 280 miljoen euro moest bedragen. Een jaar eerder boekte Deutsche Bank nog een winst van 763 miljoen euro. Ondanks dat het verlies lager uitviel dan men had verwacht, wordt het aandeel van de bank keihard afgestraft door de beleggers. Op de Duitse beurs opende het aandeel bijna 7 procent lager en ging er een ruime euro van de koerswaarde. Zonder belastingen mee te rekenen boekte Deutsche Bank wel een winst van in totaal van 411 miljoen euro. Zonder de voorziening die de bank trof door het juridische conflict zou die winst voor belasting uitkomen op maar liefst 1,7 miljard euro. Een jaar eerder was het 1,4 miljard euro. Ondanks de tegenslag wil Deutsche Bank op de langere termijn toch weer doorgaan met het inkopen van eigen aandelen. De bank heeft als doel om zeker 8 miljard euro te gebruiken voor de aandeleninkoop. Dat moet onder meer gebeuren door dit jaar zeker 30 miljard euro omzet te behalen.
First Citizens Bank (VS)
First Citizens Bank nam 27 maart 2023 First Citizens Bank over. De bezittingen van Silicon Valley Bank (SVB) kwamen na het faillissement eerst in handen van de Amerikaanse overheid die ze doorverkocht. Het hoofdkantoor van de FCB staat in de staat North Carolina. FCB kreeg een korting van 16,5 miljard dollar op de bezittingen van SVB, die stonden voor 72 miljard dollar op de balans. De de zeventien filialen van SVB heten voortaan First Citizens Bank.
First Republic Bank (VS)
Een wat kleinere particuliere bank in de Amerikaanse staat Californië en vermogensbeheerder uit San Francisco en vooral actief in de staat Californië en in New York. De in 1995 opgerichte bank beheerde vooral veel spaargeld en hypotheken voor welgestelde Amerikanen. De bank zakte gelijk met de Pacific Western Bank 13 maart 2023 respectievelijk ruim 50 procent en bijna 30 procent in de voorbeurshandel op Wall Street. De bank moest met spoed geld lenen van de Federal Reserve en de zakenbank JPMorgan Chase & Co. De bank kreeg te maken met een bankrun, waarbij ruim 100 miljard dollar door klanten werd weggehaald. Elf van de grootste Amerikaanse banken, waaronder Morgan Stanley, Citigroup en Goldman Sachs moesten 30 miljard dollar (28 miljard euro) investeren om te voorkomen dat de bank om zou vallen. De banken investeerden ieder een bedrag van 1 tot 5 miljard en beloofden om de tegoeden zeker 120 dagen te laten staan. De Federal Reserve en de Amerikaanse overheid werden bij de redding betrokken. Slechts enkele uren voor de beurs in New York 1 mei openging, werd bekend dat JPMorgan Chase de spaartegoeden overnam. De financiële toezichthouder van de staat Californië garandeert de spaarders dat hun geld veilig blijft en voert nog overleg over de overname van de leningen van de First Republic Bank. De bank kwam in de problemen door de stijgende rente en klanten die het vertrouwen verloren. Dat gebeurde ook bij de Silicon Valley Bank, een start-up-bank gericht op de techindustrie, die vorige maand in de problemen kwam. Klanten haalden massaal hun spaartegoeden weg. In maart ging het al om ruim 100 miljard dollar, waardoor de beurskoers van de bank zakte met 95 procent. Aandeelhouders en de bank zelf zagen hun vermogen verdwijnen. De beurswaarde van de bank bedraagt nog maar 1,15 miljard dollar, tegen 22 miljard dollar begin maart. Bij de definitieve reddingspoging bleek zondag slechts een handvol bieders over, onder wie grootbank JPMorgan Chase. JPMorgan Chase zou met de deal meer dan 10 procent van het Amerikaanse spaargeld onder beheer krijgen. Daarom werd afgesproken dat JPMorgan Chase de 103.9 miljard dollar aan spaartegoeden van de First Republic Bank overneemt, maar dat de toezichthouder van Californië hiervoor garant blijft staan. Er wordt nog overlegd hoe en op welke manier JPMorgan ook de leningen en de hypothekenportefeuille, overneemt. De Fed gaf vrijdag in een rapport toe dat regels voor middelgrote banken niet streng genoeg zijn.
Fortis
Fortis heeft duizenden klanten geholpen met belastingontwijking door via hen rekeningen op naam te zetten van offshorebedrijven die vooral gevestigd waren op de Britse Maagdeneilanden, de Seychellen en op Niue. De Intertrust Group maakte vanaf 2002 tot eind 2008 deel uit van Fortis en trad op als “back office” voor de duizenden offshore structuren voor Fortis-klanten, voornamelijk beheerd vanuit Luxemburg. Intertrust beheerde het offshoresysteem tot aan de val van Fortis eind 2008. Na de afscheiding van Fortis in 2009 heeft Fortus Intertrust 98 procent van deze klanten afgestoten. Fortis nam in 2007 de Nederlandse delen van ABN AMRO over. In oktober 2008 werden de Nederlandse onderdelen genationaliseerd en de Belgische bankactiviteiten verkocht aan BNP Paribas. Beleggers die in 2008 misleid werden ontvangen een schadevergoeding van 1,3 miljard euro. Het gerechtshof in Amsterdam heeft zijn fiat gegeven voor de tweede schikkingsovereenkomst hierover tussen de Belgische verzekeraar Aegeas, de erfgenaam van Fortis en de claimorganisaties. Actieve beleggers, die zich hadden aangesloten bij een claimorganisatie, krijgen een vergoeding die een kwart hoger ligt dan die van niet-actieve beleggers. Het gerechtshof vindt de hogere vergoeding niet redelijk voor aandeelhouders die zich lieten vertegenwoordigen door de Vereniging Effectenbezitters (VEB). De rechters vinden dat de leden van de VEB geen extra kosten hebben gemaakt, omdat ze slechts hun normale contributie betaalden. Fortis-beleggers die niet onder de schikking willen vallen, hebben vijf maanden de tijd om hun bezwaar te melden. Beleggers die de schikking aanvaarden, krijgen nog vóór het jaareinde 70 procent van het schikkingsbedrag. Er zijn naar schatting 200.000 gedupeerden die in aanmerking komen voor een schadevergoeding. Fortis nam in 2007 de Nederlandse delen van ABN AMRO over. De kapitaalpositie van het Belgisch-Nederlandse bank- en verzekeringsconcern was daardoor dusdanig verzwakt dat het bedrijf ten onder ging in de kredietcrisis die kort daarna losbarstte. De Nederlandse onderdelen werden eind 2008 genationaliseerd, de Belgische bankactiviteiten werden verkocht. Aandeelhouders zagen daardoor de waarde van hun bezittingen in korte tijd veel minder waard worden. De Belgische justitie heeft – na tien jaar onderzoek – besloten om geen bestuurders te vervolgen. Ook ex Fortis-voorzitter Maurice graaf Lippens en ex-ceo Jean-Paul Votron ontlopen hun straf. Het onderzoek richtte zich op de periode van september 2007 tot en met april 2008. Toen verhoogde Fortis het kapitaal, maar in de prospectus werd een te rooskleurige inschatting gegeven van de impact van de Amerikaanse vastgoedcrisis. Naar aanleiding van het onderzoek had justitie in 2013 besloten onder meer oud-voorzitter Maurice Lippens, oud-topmannen Jean-Paul Votron en Herman Verwilst en voormalig financieel directeur Gilbert Mittler van Fortis te vervolgen vanwege valsheid in geschrifte, oplichting en het overtreden van een bankwet waarin verschillende informatieverplichtingen zijn vastgelegd. Fortis dreigde eind 2008 ten onder te gaan en werd door de Nederlandse en Belgische staat gered. Zij pompten €11,2 miljard in Fortis. Eerder dit jaar kwam de Belgische verzekeraar Ageas, de rechtsopvolger van Fortis, een schikking overeen met aandeelhouders. Die krijgen €1,3 miljard te verdelen. Er zijn naar schatting 200.000 gedupeerde beleggers. Van Fortis, met ooit banken en verzekeraars in 50 landen, en een beurswaarde van €40 miljard, is nu een verzekeraar over die actief is in 15 landen met een beurswaarde van ruim €9 miljard.
Friesland Bank NV
De bank was tot 13 december 2013 dienstverlener die zich richtte op de noordelijke helft van Nederland met vestigingen in de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht. De bank had ca. 900 werknemers. In 2012 maakten Rabobank Nederland en Friesland Bank bekend dat Friesland Bank voor 100% een dochter zou worden van Rabobank Nederland. In december 2013 werden alle beeldmerken van de Friesland Bank van de gebouwen gehaald. Hiermee kwam een eind aan het tijdperk van een 100-jarige regionale bank voor Noord-Nederland. In verband met de intrekking van de bankvergunning van Friesland Bank N.V. per 15 december 2014 is de naam van Friesland Bank N.V. gewijzigd naar Friesland Zekerheden Maatschappij N.V. Het eerste kantoor werd geopend in 1913 onder de naam Coöperatieve Zuivelbank. Deze heeft zich een tijd lang aangesloten bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank. Na 1963 werd de bank zelfstandig en in 1970 werd de naam veranderd in Friesland Bank. In 1991 fuseerde de Bank met de Friese Bondsspaarbanken in 1995 veranderde de bank van een coöperatieve onderneming met leden naar een Naamloze vennootschap met aandeelhouders. De aandelen waren volledig in handen van Friesland Bank Holding N.V.. Op 1 april 2011 ging deze laatste over naar Stichting Friesland Bank. In 2006 werd Bercoop (vroeger: Voorschotbank) overgenomen. Het hoofdkantoor van deze bank in Oldeberkoop werd daarna het regiokantoor voor de Stellingwerven. Friesland Bank bouwde belangen op in Van Lanschot, Triodos Bank en Optimix. Per eind 2010 had de bank aandelenbelangen van 23%, 5% en 70% respectievelijk van deze drie bedrijven. In december 2012 heeft Friesland Bank haar belang in Optimix verkocht. In 2011 kwam de bank in zwaar weer, het leed een verlies van € 350 miljoen mede als gevolg van een extra afschrijving op het belang in Van Lanschot en kredietenverliezen. De geplande verkoopplannen van Van Lanschot werden niet gerealiseerd en werd de bank door Rabobank overgenomen. Een deel van de kunstcollectie, het Landgoed Oranjewoud, € 25 miljoen in contanten en een 11% aandelenbelang in Van Lanschot zijn in het beheer van de Stichting Friesland Bank gekomen. De naam van de stichting is gewijzigd in Stichting Fryslan Boppe Oranjewoud. Inmiddels is de stichting de belangrijkste eigenaar geworden van de NDC Mediagroep (51%).
Garanti Bank
Garanti BBVA International is een relatief kleine algemene Nederlandse bank met het hoofdkantoor in Amsterdam. Bij Garanti BBVA International werken ze in kleine teams. Met korte lijnen en hoge spaarrente
GoDutch
Sinds mei 2024 is er een nieuwe bank voor kleine ondernemers. GoDutch richt zich actief op sociale en duurzame initiatieven. De ambitie is om binnen één jaar een bestand van 10.000 bedrijven op te bouwen in Nederland. GoDutch heeft diverse pakketten voor zakelijk bankieren gericht op mkb-bedrijven, zelfstandigen, verenigingen en stichtingen. De Nederlandse startup maakt gebruik van de bankvergunning van de Franse financiële dienstverlener Swann. Zo kan er gekozen worden voor een gratis rekening waar 10 procent van de inkomsten van de bank gedeeld wordt met de klant of een betaald pakket waarbij dat oploopt tot 70 procent. Hoe hoger de fee, hoe uitgebreider de functionaliteiten zijn, en hoe hoger het gedeelde percentage. Gebruikers ontvangen elk kwartaal hun deel van de inkomsten. Door de inkomsten en kosten transparant te maken en de inkomsten te delen met gebruikers, stellen zij een nieuwe norm. In plaats van bankieren als kostenpost, gaan de gebruikers geld verdienen aan hun betaalrekening. GoDutch wil gebruikers de keuze geven om hun inkomsten vanuit de app te doneren aan sociale en duurzame projecten. De bank biedt reguliere functionaliteiten van zakelijk bankieren zoals wereldwijde overboekingen, bulk betalingen via upload, SEPA-incasso’s en extra betaalkaarten voor personeel. De nieuwe bank werkt samen met de Franse betalingsdienstverlener Swann voor transactieverwerking, compliance en risk management. Verder vallen tegoeden op de zakelijke rekeningen van Swan onder het Europese depositogarantiestelsel, dat bescherming biedt tot 100.000 euro.
Goldman Sachs (VS)
Het ene schandaal bij Goldman is nog niet voorbij of het volgende biedt zich aan. De Federal Reserve heeft geconstateerd dat ongeoorloofd vertrouwelijke informatie van de koepel van Amerikaanse centrale banken is misbruikt voor eigen gewin. Goldman krijgt hiervoor nu een boete van 36,3 miljoen dollar. Een voormalig werknemer van de Fed had nog steeds toegang tot geheime data en speelde die door aan medewerkers van Goldman Sachs. Een voormalig directeur kreeg een boete van 337.500 dollar en mag nooit meer werkzaam zijn in de financiële sector omdat hij de Data misbruikte. Eerder moest Goldman Sachs al 50 miljoen dollar boete betalen aan de toezichthouder op de financiële sector in New York.
Goldman Sachs moest het afgelopen jaar bijna 1,5 miljard dollar opzij zetten in verband met rechtszaken en werd door het ABP in 2012 voor de rechter gedaagd wegens misleidende informatie over rommelhypotheken die tussen 2005 en 2007 aan de pensioenfondsen werden verkocht. De zaak werd twee jaar terug geschikt, waarbij Goldman eerst nog geheimhouding bedong over zowel het bedrag en aard van de aanklacht. Goldman werd van fraude en wanbeheer beschuldigd en acht hoge zakenbankiers werden persoonlijk aangeklaagd. Vanwege de slechte kwaliteit van de certificaten, heeft het ABP substantiële verliezen geleden. Goldman Sachs verloor 3,5 procent op de beurs nadat bleek dat er inderdaad 1,5 miljard dollar afging van de winst in het vierde kwartaal. Het Pensioenfonds Vervoer liet 5,4 miljard euro beheren door Goldman en leed 250 miljoen euro schade omdat Goldman speculeerde op de prijsdaling van door de bank zelf verkochte financiële producten. Zowel het ABP als Pensioenfonds Vervoer deed geen aangifte van strafbare feiten bij Justitie omdat dit niet gebruikelijk is in de pensioenwereld. Goldman kreeg een koekje van eigen deeg toen Yue Han een Chinese compliance-medewerker er vandoor ging met 640.000 dollar. De medewerker handelde buiten de bank om voor eigen rekening en vluchtte met de opbrengst naar zijn geboorteland. Yue Han profiteerde van interne gegevens over aandelen. Vanwege zijn functie als controleur kon hij maandenlang zijn gang gaan.
Goldman Sachs schikte in april 2016 voor ruim 4,4 miljard euro in een zaak die draaide om de verkoop van herverpakte woninghypotheken. Goldman Sachs kondigde in januari de schikking al aan. De schikking zelf is bijna 2,4 miljard dollar, schadevergoedingen aan gedupeerde huiseigenaren 1,8 miljard dollar en financiële regelingen met andere instanties 875 miljoen dollar.
Goldman Sachs is nu verwikkeld in een nieuwe rechtszaak. Met behulp van ingehuurde prostituees zou een vermogensbeheerder van een Libisch miljardenfonds gelokt en overgehaald zijn om geld te steken in risicovolle derivaten. De prostituee moest voor 600 dollar per avond de vermogensbeheerder vermaken en warm maken voor de deal. De vertegenwoordigers van het Libische fonds mochten op kosten van de bank naar Dubai vliegen en in het Ritz Carlton verblijven. Het benadeelde Libische fonds heeft bij Goldman Sachs 1 miljard aan claims neergelegd omdat Goldman de onervaren Libische medewerkers op deze wijze zou hebben uitgebuit. Ondanks alle schandalen en het verleden bleek José Manuel Barroso, oud-premie van Portugal en ex-voorzitter van de Europese Commissie bereid om een adviesfunctie bij de bank te accepteren. Barosso onderhield al tijdens zijn voorzitterschap geheime contacten met de bank en zou op vertrouwelijke basis veranderingen in EU-beleid hebben bewerkstelligd. Barroso ontkent de aantijgingen. Barroso was van 2004 tot 2014 voorzitter van de Europese Commissie en ging hij vrijwel direct na zijn vertrek aan de slag als adviseur bij Goldman Sachs. Jean-Claude Juncker volgde Barosso op en gaf het ethisch comité van de Commissie opdracht om de overstap te onderzoeken.
Goldman Sachs is ook betrokken bij een groot verduisteringsschandaal in Maleisië. Twee investeringsfondsen uit Abu Dhabi hebben in New York een aanklacht ingediend tegen de bank en stelden ze aansprakelijk voor de schade die ze hebben geleden. De International Petroleum Investment Company (IPIC) beschuldigt Goldman Sachs ervan zijn functionarissen te hebben omgekocht in een ‘enorme, wereldwijde samenzwering’. IPIC was net als Goldman Sachs betrokken bij de uitgifte van obligaties voor het Maleisische investeringsfonds 1MDB, die in 2012 en 2013 6,5 miljard dollar opleverden. Sindsdien werd 1MDB leeggeroofd. In enkele jaren tijd is er 4,5 miljard dollar weggesluisd. Met het geld zijn onder meer Amerikaans vastgoed, kunst, juwelen, een vliegtuig en een Nederlands jacht gekocht. Goldman Sachs schikte met justitie in de Verenigde Staten voor de malversaties rondom het staatsfonds. De bank heeft schuld bekend en betaalt een boete van 2,3 miljard dollar en betaalt daarnaast ook nog ongeveer 600 miljoen dollar terug. De Maleisische regering richtte investeringsfonds 1MDB in 2009 op maar werd al sinds 2015 verdacht. Goldman Sachs sloot voor miljarden dollars aan deals voor 1MDB en schikte eerder al met Maleisië voor 3,9 miljard dollar. De Aziatische divisie kreeg in Hongkong ook al een boete van 350 miljoen dollar en ook de autoriteiten in Singapore bezinnen zich op een boete. Goldman Sachs vordert in totaal 174 miljoen dollar aan compensaties en bonussen terug van topbestuurders als David Solomon, Lloyd Blankfein en enkele andere topfunctionarsissen. Golman sleepte ook Deutsche Bank mee in het fraude debacle en deed de schikking uit reputatie behoud. In 2022 moet de bank reorganiseren vanwege teleurstellende .
HSBC (VK)
HSBC is de grootste financiële dienstverlener en het op zes na grootste bedrijf ter wereld. HSBC Holdings plc is een financiële dienstverlener, die sinds 1991 gevestigd is in het Verenigd Koninkrijk. De voorloper was The Hongkong and Shanghai Banking Corporation die in 1865 in Shanghai en Hongkong werd opgericht door de Schot Thomas Sutherland om de Britse handel in het verre oosten te financieren. In 1951 kocht HSBC een meerderheidsbelang in de Hang Seng Bank. Na de voltooiing van de overname van het Britse Midland Bank in 1992 en de overdracht van Hongkong aan de Volksrepubliek China verhuisde HSBC zijn hoofdkantoor naar Londen. Ondanks de verhuizing haalt de bank nog steeds een groot deel van de inkomsten uit China. Medio 2015 besloot HSBC te gaan reorganiseren waarbij 25.000 banen verloren gingen. en in 2020 opnieuw met een reductie van nog eens 35.000 banen voor 2023. HSBC wil vanwege de Brexit de activiteiten in China uitbreiden en wellicht ook weer terug verhuizen. HSBC is actief in meer dan 70 landen met een balanstotaal van rond de $ 2.700 miljard. Bij HSBC werken zo’n 250.000 werknemers. In 2012 moest de bank een boete van 1,9 miljard dollar betalen vanwege witwaspraktijken. Uit onderzoek bleek dat HSBC miljarden dollars van Mexicaanse drugskartels wit waste en ontduiking van handelsembargo’s voor Iran. De bank moest in november 2014 samen met 4 andere banken een boete betalen van 618 miljoen dollar aan gezamenlijke toezichthouders in 3 landen wegens wisselkoersmanipulatie. In 2015 kwam de grote zwartgeldaffaire in Zwitserland opnieuw in de belangstelling. Het betrof reeds in 2007 gestolen klantgegevens. Eerder speelden de gestolen gegevens al een rol in de zogenaamde Lagarde-lijst van Griekse belastingontduikers. In 2015 werd door de Zwitserse autoriteiten een onderzoek ingesteld naar de gang van zaken bij de Zwitserse tak van HSBC. Topman Stuart Gulliver kwam in het nieuws als mogelijke belastingontduiker via zijn Zwitserse vestiging. Frankrijk bood HSBC een schikkingsvoorstel aan van 1,4 miljard euro. Toen de bank dit weigerde ging de Franse overheid over tot het voorbereiden van een proces. In Zwitserland schikte de bank wel voor 38 miljoen euro. De Britse klokkenluider Nicholas Wilson probeert al 12 jaar een megafraude van de Britse bank HSBC onder de aandacht te krijgen bij Britse toezichthouders. De Britse bank heeft volgens Wilson jarenlang op een illegale wijze kosten in rekening gebracht bij particulieren die schulden hadden op hypotheken, persoonlijke leningen, shopping cards en creditcards. Honderdduizenden klanten zouden voor zo’n 1 miljard gedupeerd zijn. Een voormalig handelaar van de bank is schuldig bevonden voor malversatie bij een transactie van 3,5 miljard dollar voor een klant. De handelaar zorgde er samen met collega’s voor dat de koers van het Britse pond in korte tijd opliep, vlak voordat de transactie plaatsvond. Door voor miljarden aan ponden te kopen voor de klant tegen de hogere koers verdiende hij in een klap miljoenen voor zijn bank.
Het Thema International Fund uit Dublin gaat slachtoffers van de Madoff-affaire 687 miljoen dollar uitbetalen. Het Ierse investeringsfonds hielp het beruchte piramidefonds van Bernard Madoff, die begin jaren negentig duizenden beleggers dupeerde. Het Ierse fonds maakte deel uit van een netwerk van offshorebedrijven die banden hadden met de Oostenrijkse bankier Sonja Kohn en de Zwitserse investeerdersfamilie Benbassat. Zij verschaften Bernard Madoff circa 1,9 miljard dollar voor zijn beruchte piramidefonds — het ponzischema — in de Verenigde Staten begon op te drogen. Klanten van Madoff werden voor circa 17,5 miljard dollar bedrogen. Madoff zelf werd in 2008 gearresteerd en zit een gevangenschap van 150 jaar uit. Vijf van zijn medewerkers werden in 2014 veroordeeld. Kohn en de Benbassat-familie, die verschillende Europese fondsen opzette en registreerde in belastingparadijzen, gingen vrijuit. Het Ierse fonds legde de schuld altijd bij Madoff en de HSBC-bank in Londen. In 2013 schikte HSBC voor 62 miljoen dollar met het Thema International Fund. Totaal moest HSBC in 2019 zo’n 6,7 miljard euro afschrijven, waardoor de winst halveerde naar 6 miljard dollar bij een omzet die ruim 2 miljard dollar steeg naar 55,4 miljard dollar. HSBC werd hard geraakt door het Chinees-Amerikaanse handelsconflict en de protesten in Hongkong, maar ook het coronavirus drukt de resultaten. HSBC denkt dat de kosten in totaal met 4,5 miljard dollar omlaag moeten . Er werken nu ongeveer nog 235.000 werknemers. Sinds het vertrek van John Flint in augustus 2019 wordt gezocht naar een opvolger. Quinn is een van de gegadigden. HSBC heeft de SVB de Britse bankdivisie overgenomen nadat deze in maart 2023 plotseling failliet ging
Halkbank (Turkije)
Vanaf ongeveer 2012, tot en met ongeveer 2016, was de Turkse Halkbank voor het grootste deel eigendom van de Turkse regering. Halkbank wordt er van verdacht mee te hebben gewerkt aan het omzeilen van sancties tegen Iran en zou hebben gefaciliteerd en deel hebben genomen aan frauduleuze transacties om de VS te misleiden. Hooggeplaatste overheidsfunctionarissen in Iran en Turkije zouden hieraan hebben deel hebben genomen. Sommige ambtenaren ontvingen steekpenningen ter waarde van tientallen miljoenen dollars. De opbrengst van de verkoop van olie en gas door Iran aan de Turkse nationale oliemaatschappij en gasmaatschappij werd onder meer gestort op Halkbank, op rekeningen op naam van de Centrale Bank van Iran, de National Iranian Oil Company (“NIOC”), en de nationale Iraanse gasmaatschappij. Gedurende de relevante periode was Halkbank de enige opslagplaats van opbrengsten van de verkoop van Iraanse olie door NIOC aan Turkije. Vanwege Amerikaanse sancties tegen Iran en het antiwitwas beleid van Amerikaanse banken, was het moeilijk voor Iran om toegang te krijgen tot deze fondsen om ze terug naar Iran over te dragen of om ze te gebruiken voor internationale financiële overdrachten ten behoeve van Iraanse overheidsinstellingen en banken. Vanaf of rond 2012 werden miljarden dollars verzameld in NIOC en de rekeningen van de Central Bank of Iran bij Halkbank. De top van Halkbank zou de ware aard van deze transacties voor ambtenaren hebben verborgen voor het Amerikaanse ministerie van Financiën zodat Halkbank voor miljarden dollars aan diensten kon leveren aan de regering van Iran zonder het risico te lopen door de Verenigde Staten te worden bestraft en zijn vermogen om correspondentrekeningen bij Amerikaanse financiële instellingen aan te houden, te verliezen. Halkband werd en wordt vervolgd voor samenzwering, bankfraude en witwassen.
Hypo Alpe Adria Bank (Oostenrijk)
De Oostenrijkse Hypo Alpe Adria Bank is de eerste bank met de twijfelachtige eer om met een tekort van ruim 8 miljard euro om te vallen onder de nieuwe SRM regels, waardoor schuldeisers hun geld kwijt zijn en Nederland 63 miljoen mag meebetalen via afwaarderingen bij Staatsbank BNG. In opdracht van de toezichthouder wordt 54% van de schulden weggestreept en wordt de terugbetalingstermijn voor de resterende schuld verlengd tot eind december 2023. Ook betaalt de bank geen rente meer aan de obligatiehouders. Heta Asset Resolution is een bank die zes jaar geleden ontstond bij de nationalisatie van de Hypo Alpe-Adria-Bank International. De bank kreeg de status van een ‘bad bank’. Onder de schuldeisers zitten Duitse banken, verzekeraars, hedge- en beleggingsfondsen. De bank ging ten onder aan witwassen, boiler rooms, financiering van de Freiheitliche Partei Österreichs en de handel in swaps. De Bayerische Landesbank pompte nog vergeefs miljarden in de bank, waarna medio 2009 de bank voor één euro werd verkocht aan de Oostenrijkse Staat om vervolgens genationaliseerd te worden.
ING
ING moest grootscheeps reorganiseren en zevenduizend medewerkers afvloeien om de schikking te kunnen betalen van 775 miljoen euro vanwege tekortkomingen bij toezicht op witwaspraktijken. Behalve duizenden banen in Nederland en België werden ook de vestigingen in andere landen hierbij betrokken. Bestuurder Patrick Flynn vertrekt (cfo) en Wilfred Nagel (cfo) gaat in augustus met pensioen. Voormalig cro Koos Timmermans volgde. Steven van Rijswijk, hoofd Client Coverage bij de ING Wholesale Bank, volgt Nagel op als risicodirecteur. Nick Jue, directievoorzitter van ING Nederland volgt Roland Boekhout op als directeur van de Duitse ING. Boekhout zelf wordt dan directeur van de Benelux vestigingen. ING Duitsland wordt samengevoegd met Oostenrijk, dat dan 8,2 miljoen klanten telt. Ralph Hamers (ceo) was sinds oktober 2013 de hoogste baas van ING. Steven van Rijswijk volgt hem op per 1 juli 2020. Ralph Hamers vertrok naar de Zwitserse bank UBS om daar na twee jaar weer te vertrekken. ING Bank verliet het huidige hoofdkantoor in Amsterdam Zuid Oost (het Zandkasteel). Het gebouw werd door het Duitse investeringsfonds Fünfzigste Sachwert Rendite-Fonds Holland (v.h. noodlijdende Hanzevast) verkocht voor slechts 16,1 miljoen euro aan projectontwikkelaars OVG en G&S die er in nauwe samenwerking met de Gemeente Amsterdam vijfhonderd woningen wil bouwen. ING Groep verkocht het hoofdkantoor in 2004 via Hanzevast Beleggingen aan MPC Capital (nu Cairn Real) en huurde het pand voor een periode van 15 jaar via Hanzevast terug. De koopsom bedroeg 125.275.000 euro. ING hielp de Duitse beleggers met de verkoop door de resterend huur tussen de 50- tot 60 miljoen euro tot en met half 2019 in een keer te betalen. OVG en G&S kregen tegelijkertijd de bouw van het nieuwe hoofdkantoor van ING in Amsterdam-Zuidoost, de ING Campus toegewezen. ING kocht het nieuwe terrein van woningcorporatie Rochdale voor slechts 11,5 miljoen euro, terwijl Rochdale er in 2008 46,5 miljoen euro voor had betaald. ING had op hetzelfde pand naar verluid eerder een optie genomen voor achttien miljoen euro. ING neemt vanwege de Russische invasie per 1 maart 2022 geen nieuwe Russische klanten meer aan, maar blijft wel in Moskou. De huurovereenkomst voor de locatie aan Kroonpark 6 in Arnhem-Zuid werd verlengd en uitgebreid met twee verdiepingen kantoorruimte in de Parktoren, aan het centraal station van Arnhem (1.100 m2 kantoorruimte en 24 parkeerplaatsen van Chalet Group). In 2015 werd ook de huisvesting aan de Velperweg aan Borghese verkocht voor herontwikkeling naar woningen. In Arnhem-Zuid huurt de bank 2.250 m2 kantoorruimte en 45 parkeerplaatsen van het Duitse vastgoedfonds SEB ImmoInvest. De Amerikaanse vermogensbeheerder Artisan Investments GP heeft begin december een belang van 3% genomen. ING heeft een lobbyafdeling van zeventien medewerkers, is lid van 38 financiële lobbyorganisaties en besteed jaarlijks zo’n 3 miljoen euro aan het lidmaatschap van bankenkoepel NVB die jaarlijks zo’n vier ton besteed aan vertegenwoordiging in Brussel. In North Dakota wordt gestopt met de aanleg van een pijpleiding op het grondgebied van een indianenstam welke werd gefinancierd door zeventien banken. ING had voor de leiding een directe lening verstrekt van € 120 miljoen en ABN AMRO heeft 45 miljoen dollar geleend aan bedrijven die erbij betrokken zijn. Na overleg met de indianenstam en druk van buitenaf trok ING zich half maart terug uit het project. ING Luxemburg heeft besloten om de onrendabele retailmarkt in het Groothertogdom te verlaten. De bank wil zich richten op groei in het wholesale en private banking segment. Dat bevestigde de bank nadat klanten van de Luxemburgse tak van ING de afgelopen weken volop screenshots deelden van een bericht waarin de bank aankondigde hun rekening te zullen sluiten. Naar verwachting worden 50.000 tot 80.000 rekeningen gesloten.
Inbank
Bij Inbank bieden ze probleemloze financieringsoplossingen voor de detailhandel in alle soorten en maten. Van fysieke tot geavanceerde bedrijfsmodellen en diensten, online en offline. Zo gebeurt de financiering precies waar en wanneer het nodig is. Door financiering een integraal onderdeel van een product of dienst te maken, helpen ze ruim 5.400 handelspartners.
Indover bank
Indover was een in Nederland gevestigde commerciële dochter van de Indonesische centrale bank Bank Indonesia die met name actief was op de professionele en interbancaire markt en die in 2008 failliet ging. De curatoren zijn sinds die tijd bezig met de afwikkeling en verloren in november 2017 een hoger beroep tegen de moedermaatschappij om wederzijdse claims die de curatoren en Bank Indonesia op elkaar menen te hebben te mogen verrekenen. Bank Indonesia zou nog ruim 43 miljoen euro uit de failliete boedel tegoed te hebben, maar die claim zou weggestreept moeten worden door een veel groter bedrag dat Bank Indonesia de boedel schuldig zou zijn. In totaal bedroeg de tegenclaim van de curatoren zo’n 70 miljoen euro. De rechters vonden niet dat Bank Indonesia heeft gegarandeerd om Bank Indover koste wat kost overeind te houden.
JPMorgan Chase (VS)
Twee voormalige medewerkers plunderden circa vier ton van onder meer acht rekeningen van overleden klanten. Er werden van de slapende rekeningen passen aangemaakt en hiermee pinden ze met 350 transacties de rekeningen leeg. JPMorgan Chase JP Morgan Chase schikte opnieuw voor 150 miljoen dollar met beleggers in het ’London Whale’-schandaal. Pensioenfondsen uit de VS en Zweden gingen naar de rechter vanwege misleiding. De Fransman Bruno Iksil werkte bij de Chief Investment Office (CIO) van JP Morgan in Londen en bewerkstelligde in de derivatenhandel een verlies van 6,2 miljard dollar. JP Morgan zou de toegenomen risico’s verborgen hebben gehouden. JP Morgan betaalde eerder al meer dan 1 miljard aan schikkingen in de VS en in Groot-Brittannië.
In 2013 was er ook al een schikking van 13 miljard dollar met Amerikaanse toezichthouders. De bank heeft volgens toezichthouder FHFA duidelijk gesjoemeld. Franse aanklagers onderzoeken nog of een tak van J.P. Morgan Chase & Co. medeplichtig is aan belastingfraude. Volgens de aanklagers zou J.P. Morgan Chase Bank National Association transacties hebben gefinancierd waarmee belasting werd ontdoken. JPMorgan Chase is de zwakste bank van de VS en moet het kapitaal met 4,5 procent versterken om te kunnen voldoen aan nieuwe kapitaaleisen van de Federal Reserve. De bank heeft daarnaast een schikking van 1,4 miljard dollar moeten treffen vanwege het in 2008 failliet verklaarde Lehman Brothers, waarvan miljarden dollars werden onttrokken. De bank werkte mee met justitie bij het onderzoek naar manipulatie van wisselkoersen nadat eerder al een schikking getroffen waarbij de medewerking een eis was. De bank heeft ook jarenlang donkere mensen en latino’s hogere hypotheekrentes laten betalen en schikte naar verluidt voor 55 miljoen dollar met justitie om zo vervolging af te kopen. Naast hogere rentetarieven werd er gemiddeld meer dan duizend dollar extra berekend aan toeslagen. Tussen 2006 en 2009 zouden minstens 53.000 mensen in totaal tientallen miljoenen schade hebben geleden.
Een slachtoffer beschuldigde Maxwell en Epstein er van dat ze haar tussen 2000 en 2002 opdracht hadden gegeven seks te hebben met een aantal van hun prominente kennissen, met name de Britse prins Andrew. De rechtszaak werd in mei 2017 geschikt, net voordat een proces zou beginnen. Maxwell werd in december 2021 in New York veroordeeld voor het verhandelen van minderjarige meisjes voor seks met Epstein. Vorig jaar werd ze veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar. Epstein werd beschuldigd van het verkrachten van jonge meisjes. Door zijn zelfdoding in 2019 kwam een einde aan zijn vervolging. JPMorgen Chase die banden had met Epstein zegt dit te betreuren. Epstein zou jarenlang tienermeisjes naar zijn privé-eiland in de Maagdeneilanden hebben gevlogen om te misbruiken. JPMorgan trof in juni ook al een schikking van 290 miljoen dollar met vermeende slachtoffers van Epstein. JPMorgan Chase heeft in een rechtszaak over oud-klant Jeffrey Epstein een schikking van 75 miljoen dollar getroffen met de Amerikaanse Maagdeneilanden.
Kas bank
Effectendienstverlener Kas Bank zag de winst in de eerste helft van 2016 met bijna 90 procent terugvallen tot 0,9 miljoen euro. Het aandeel Kas Bank stond donderdag 25 augustus onder flinke druk en noteerde zo’n 11 procent minder op 8,66 euro.
Klarna
Het Zweedse Fintechbedrijf Klarna van Adyen werd in 2005 in Stockholm opgericht om betalen te vereenvoudigen. Dit doen ze door consumenten aankopen eerst te laten ontvangen voor ze deze afrekenen. Tegelijkertijd nemen ze de potentiële krediet- en frauderisico’s van de webwinkelier over. Op dit moment is Klarna één van de snelst groeiende bedrijven in Europa. In 2014 bundelden Klarna en SOFORT hun krachten en vormden ze de Klarna Group, Europees marktleider op het gebied van online betalen. De Klarna Group heeft meer dan 5000 medewerkers en is actief op 45 markten. Ze bedienen meer dan 150 miljoen actieve gebruikers en werken samen met 500 000+ webwinkels. 150.000 actieve gebruikers, 500.000 aangesloten actieve webwinkels, 2 miljoen transacties per dag. Klarna kreeg in maart 2024 een boete van 670.000 euro wegens het tussen maart en juni 2020 overtreden van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) omdat gebruikers onvoldoende werden geïnformeerd over de opslag en verwerking van hun persoonlijke gegevens. De Zweedse rechtbank vond dat de verstrekte informatie onduidelijk of moeilijk toegankelijk was. Klarna lanceert Wikipink: naar eigen zeggen de eerste datahub in de kredietsector met gegevens over hoe Nederlandse consumenten Klarna’s kredietproducten gebruiken. Als reactie op de groeiende kritiek op de methodes van kredietverstrekkers in Nederland (zoals Buy Now Pay Later) biedt Klarna inzicht in gedetailleerde data over terugbetalingspercentages, incasso’s, wanbetalingen en de demografische kenmerken van consumenten. Klarna neemt bij elke transactie een nieuwe kredietbeslissing. Dit zorgt ervoor dat alleen consumenten die hun lening daadwerkelijk kunnen terugbetalen, Klarna’s betaaloplossingen kunnen blijven gebruiken. In 2022 ontving Klarna 35 miljoen aanvragen in Nederland, waarvan 15 procent is afgewezen. Daarnaast maakt Klarna altijd ‘volstrekt helder’ dat BNPL-aankopen tijdig dienen te worden terugbetaald. In recent klantonderzoek gaf 95 procent van de ondervraagden aan zich bewust te zijn wat een BNPL-krediet inhoudt en dat deze op tijd moet worden terugbetaald. Het aantal wanbetalingen bij Klarna ligt onder 0,5 procent, wat betekent dat 99,5 procent van de leningen wordt terugbetaald.
Knab/BAWAG
Knab werd in 2012 opgericht als onderdeel van verzekeraar Aegon. In juni 2023 werden de Nederlandse activiteiten van Aegon, waaronder Knab, overgenomen door ASR. Die verkocht de bank meteen door aan het Oostenrijkse BAWAG. Sinds de oprichting is Knab Zakelijk door MoneyView elk jaar uitgeroepen tot voordeligste zakelijke rekening voor zzp’ers. Daarnaast werken ze samen met bedrijven die relevante producten en diensten aanbieden zoals hypotheken of creditcards. De bank werd opgericht in 2012 door René Frijters in de nasleep van de bankencrisis van 2008-2011. Toen werden Nederlandse banken met steun van de staat overeind gehouden en consumenten vertrouwden banken niet meer. Knab, het omgekeerde van het woord bank, zou het allemaal anders doen. DNB heeft Knab gedwongen honderden miljoenen euro’s aan kredieten af te stoten omdat risicobeheersing en de kredietportefeuille niet op orde waren, ondanks herhaalde waarschuwingen en aanmaningen Knab heeft veel leningen uitgezet via allerlei digitale kredietplatformen in binnen- en buitenland. Knab heeft de kredietverlening via platforms teruggebracht tot minder dan 2 procent van de totale balans. De bank opereerde eerst onder de vleugels van bankverzekeraar Aegon en op diens banklicentie. Knab heeft ongeveer 346.000 klanten. De winst in 2022 halveerde door de grote afschrijving in de kredietportefeuille, onderaan de streep restte 32 miljoen euro. 4 juli 2023 werd Knab onderdeel van verzekeraar ASR. Omdat a.s.r. en Aegon Nederland samengingen werd ASR het nieuwe moederbedrijf. BAWAG nam in januari 2024 Knab over van ASR voor 510 miljoen euro. Nog eens 80 miljoen extra wordt in de 2e helft van 2024 betaald zodra ook het beheer van de hypotheken is overgedragen. Knab werd opgericht in 2012 door René Frijters en heeft veel leningen uitgezet via allerlei digitale kredietplatformen in binnen- en buitenland. Knab heeft de kredietverlening via platforms teruggebracht tot minder dan 2 procent van de totale balans. Knab heeft ongeveer 346.000 klanten en profileert zich als bank voor zzp’ers. Eind 2023 had de bank een nettowinst 32,2 miljoen euro. De bank kreeg van de toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) over de periode 2019 tot 2022 een boete van 2.968.750 euro omdat de risico’s van leningen die klanten zijn aangegaan, niet goed werden beheerst.
Konvers bank (zie ook Snoras bank) (Rusland)
De Konvers bank is van de Russische MDM groep die weer toebehoort aan Andrei Melnichenko en Sergei Popov. Uit ruim 1,3 miljoen gelekte banktransacties, e-mails en contracten van de inmiddels gesloten banken Snoras AB en Ukio Bankas bleek dat de Troika Bank miljarden aan Russisch geld via Litouwen naar banken in West-Europa sluisde. Ook bankrekeningen van ING en ABN AMRO werden gebruikt transacties ter hoogte van ruim 190 miljoen euro. Het geld was afkomstig van grote fraudezaken die door de Troika werden vermengd met privévermogens van vooraanstaande Russische politici en oligarchen. De Snoras-bank is deels het eigendom van Antonov, die in 1998 als effectenhandelaar een grote klapper maakte met de roebelcrisis. Alexander, de vader van Vladimir werd in maart 2009 in Moskou neergeschoten. Hij overleefde de aanslag. De schutter was naar zijn huis gereden en vuurde achttien kogels op Alexander af toen hij naar buiten kwam. Vijf kogels troffen hem in zijn buik en hij raakte een stukje van zijn vinger kwijt. Zijn bodyguard raakte gewond aan zijn been. De Russische krant Kommersant speculeerde dat het een maffia gerelateerde aanslag was in verband met de verkoop van Kaliningrad Seaport, waarbij zowel de vader als de zoon betrokken waren. De Snoras bank in Lithouwen is behalve van de Antonovs ook onderdeel van de Konvers bank.
Labouchere Dexia en Aegon
Het hoogste Nederlandse rechtscollege bepaalde 2 september 2016 dat circa 10.000 aandelenleaseklanten van het overgenomen Labouchere/Legio Lease alsnog volledig gecompenseerd moesten worden, als zij hun aandelenleasecontract hebben afgesloten via een tussenpersoon die niet over de juiste papieren beschikte. Maar dit moest per geval eerst nog per individuele klant bewezen worden en in de rechtszaal moeten worden vastgesteld. Dexia gaat er van uit dat sommige zaken inmiddels verjaard zijn. Dexia had eerder al geschikt maar een deel van de gedupeerden besloot door te procederen omdat niet alle schade werd vergoed. Tijdens de rechtsgang werd er aan voorbij gegaan dat Labouchere/Legio Lease in het geheel geen aandelen voor de klanten inkocht, zoals contractueel was vastgelegd, maar hiervoor heimelijk grotendeels derivaten- en optie constructies opzette, waarmee niet alleen de klanten maar ook de belastingdienst voor miljoenen werd benadeeld. De tussen 1996 en het jaar 2000 honderdduizenden afgesloten contracten voor aandelen leasen bleken vooral een vermogensverschuiving van in totaal zo’n 4 miljard euro, waarbij Aegon de grootste marktpartij was. Luxemburgse advieskantoor Experta, een voormalige dochteronderneming van Dexia heeft een record van 1.600 offshorebedrijven opgezet waarmee klanten tussen 2002 tot 2011 hun bankrekeningen in Luxemburg, Zwitserland en Jersey verborgen konden houden. De constructies zijn in de jaren negentig begonnen en gingen zelfs door na de ontmanteling van de Dexia Groep eind 2011. Dexia die in 2008 notabene gered moest worden met 3 miljard euro belastinggeld hielp anderen om via Panama belastingen te ontlopen. Dexia Nederland is de rechtsopvolger van Bank Labouchere, overgenomen van Aegon door de DexiaGroup in 2000.
In de rechtsprocedure tegen Aegon/Spaarbeleg (Aegon Bank N.V.) door gedupeerde leden die destijds een kansloos “Sprintplan”, Koersplan (van Aegon-dochter Spaarbeleg), Vermogensplan en Fundplan hebben afgesloten lijkt Aegon het onderspit te gaan delven. Zo’n 120.000 deelnemers liepen een financiële schade op van in totaal circa 700 miljoen euro, waaraan Aegon circa 700 miljoen euro verdiende. De rechtbank in Den Haag vond onlangs dat Aegon op veel punten inderdaad tekort geschoten is en dat Aegon een flink deel van haar woekerpolishouders moet compenseren. Voor Koersplan en Vermogensplan oordeelde de rechter dat de klanten niet goed geïnformeerd waren over de kosten verbonden aan de beleggingen en de hoogte van de overlijdensrisicopremie. Aegon moet klanten voor deze kosten compenseren, ook als ze al deels gecompenseerd zijn men zelfs wanneer ze op zich een positief resultaat met hun beleggingen hebben behaald. Want ook dan is schade geleden. Voor polishouders van Fundplan geldt een uitzondering. Want de compensatie geldt niet als sprake is van een garantie product. Volgens Aegon gaat dat om 80 procent van de gevallen. Aegon stelt zich op het standpunt dat veel kosten al zijn aangepast en dat de verzekeraar dus al tegemoet gekomen is aan de eisen van de rechtbank en lijkt tevreden met de uitspraak. Het Kifid deed kort geleden ook een onherroepelijke uitspraak in een zaak van een gedupeerde tegen Nationale Nederlanden die van belang was voor ruim een half miljoen polishouders van NN. Woekerpolis.nl en Woekerpolisproces.nl hebben een schikking hebben getroffen met verzekeraar Allianz. De zaak tegen Aegon duurt al sinds maart 2014. Aegon was met 1,3 miljoen polissen een van de grootste aanbieders van woekerpolissen. Dexia heeft nu een ontsnappingsroute bedacht. Met een BKR- registratie is het moeilijk of onmogelijk om bijvoorbeeld een hypotheek te krijgen. ,,Als mensen contact opnemen met Dexia zegt de bank: je kunt van die BKR-registratie af, maar dan moet je wel afzien van procedures tegen ons om je schade te verhalen. Mensen moeten dus hun rechten opgeven. Dat is chantage. Je moet wel meegaan anders krijg je de hypotheek of lening niet’’. Dat is voor sommige mensen reden geweest om akkoord te gaan met Dexia. Soms gaat het om een kleine restschuld van 1000 euro, maar er is ook een geval van iemand die nog 55.000 euro in het rood staat. Bij Radar kwam onder meer een taxichauffeur aan het woord die al jaren grote problemen heeft om een leasecontract voor een nieuwe auto te krijgen. Een ander zit klem omdat een hypotheekaanvraag vastloopt door de BKR-registratie. Die mensen staan onterecht genoteerd bij het BKR. Gedupeerden kunnen zich melden bij de stichting onterechte BKR registratie. Dexia ontkend en benadrukt dat ze verplicht is om openstaande schulden door te geven aan het BKR. Verzoeken om doorhalen van BKR-registraties worden zorgvuldig behandeld, aldus het bedrijf. BKR meldt dat er geen reden is om alle registraties van Dexia-klanten te verwijderen. Volgens het BKR zijn het allemaal individuele gevallen en moet per geval gekeken worden of de registratie terecht is.
Van Lanschot Kempen
Van Lanschot Kempen heeft over 2022 een winst van 84,3 miljoen euro geboekt en dat is bijna zestig miljoen minder dan in 2021. Tevens daalde het belegd vermogen in het afgelopen jaar met 7%. Het zware beursklimaat zou behoorlijk drukken op de cijfers. Zo zorgde een koersverlies van 21,5 miljard euro op de inleg van de klanten dat het belegd vermogen van 115,6 miljard euro daalde naar 107,8 miljard euro(-7%). Ondanks het lastige beursjaar had de vermogensbeheerder een hoge netto-instroom in assets under management en een toename van spaargelden. Zo brachten cliënten in 2022 per saldo 13,7 miljard euro extra aan vermogen. Spaargelden en deposito’s namen met 8% toe tot €12,7 miljard. De nettowinst daalde van 143,8 miljoen euro naar 84,3 miljoen euro. Een daling die werd veroorzaakt door hoge resultaten op deelnemingen in 2021 en eenmalige lasten in verband met de versnelde overname van een resterend belang van 30% in het Belgische Mercier Vanderlinden eind vorig jaar. Van Lanschot verkocht vanwege de kapitaaleisen met 23 miljoen euro verlies een deel van zijn portefeuille met zakelijke vastgoedleningen voor 400 miljard aan een dochter van Cerberus Capital Management. De transactie moet zorgen voor een verbetering van het risicoprofiel van de zakelijke kredietportefeuille. De afbouw van de zakelijke kredietportefeuille, die per 31 december 2014 3,1 miljard euro bedroeg wordt nog verder voortgezet. Alle rekeningen van kleine niet beleggende klanten worden beëindigd. Van Lanschot verkleinde ook meteen het belang in bouwbedrijf Heijmans van 4,91 procent naar 0,53 procent. Van Lanschot Kempen neemt UBS Wealth Management Nederland over. In augustus vorig jaar werd ook Staalbankiers, met €1,7 miljard beheerd vermogen en ruim € 300 miljoen aan spaargelden al voor € 16 miljoen overgenomen van Achmea. Mede hierdoor steeg het beheerd vermogen bij Van Lanschot Kempen naar € 75,8 miljard mede dankzij een netto-instroom van 0,9 miljard euro in het derde kwartaal. De belangrijkste kapitaalbuffer staat met 19,3 procent ruim boven de eigen doelstelling van Van Lanschot Kempen. Dat blijft ook zo na een voorgenomen kapitaaluitkering van 41 miljoen euro. 15 mei 2018 viel de fiscale opsporingsdienst (FIOD) en het Openbaar Ministerie (OM) bij Lanschot dochter Kempen & Co binnen in een strafonderzoek naar fraude door vastgoedhandelaar Coen R. die gebruik maakte van de erfpachtconstructies van de bank. Vastgoedbelegger Rob Ebbers heeft tegen hem een dagvaarding gedeponeerd bij het Kadaster en stelt bestuurders en commissarissen van Van Lanschot Kempen civielrechtelijk aansprakelijk voor 1,5 miljoen schade die hij zou lijden door erfpachtconstructies van R. met de bank. De 42-jarige Coen R. van Aemstel Business Management met zijn vastgoedbedrijven als Aemstel Wonen sloten erfpachtconstructies met Grondvermogen, een dochter van Van Lanschot Kempen. Grondvermogen kocht vanaf 2008 van woningbezitters de grond onder hun huis en ontving hiervoor een maandelijkse vergoeding die geïncasseerd werd door Kempen Dutch Inflation Fund van Van Lanschot. Het beleggingsfonds zou doorgeplaatst worden bij institutionele beleggers en pensioenfondsen, maar er bleek geen interesse voor, waardoor Van Lanschot in 2013 uiteindelijk de erfpachtportefeuille zelf moest financieren. Grondvermogen heeft voor 123 miljoen euro in erfpacht gegeven grond op de balans en ging in totaal tussen 2008 en 2013 700 erfpachtcontracten aan, voor meer dan duizend vastgoedobjecten. Zowel Grondvermogen als het beleggingsfonds Kempen Dutch Inflation Fund stonden niet op de website of in jaarverslag van de bank. Coen R. is 15 mei aangehouden en op zijn villa in Zandvoort werd beslag gelegd. Het OM verdenkt R. van witwassen en misbruik van producten of diensten van derden.
Liberbank (Spanje)
De CNMW heeft shortselling op Liberbank voor een maand verboden nadat deze in de eerste week van juni 2017 41 procent van de marktwaarde verloor. De kleinste beursgenoteerde bank van Spanje heeft een relatief hoog aantal leningen die niet of maar deels terugbetaald worden en hoge financiële verplichtingen. Liberbank ontstond in 2011 uit een fusie van drie kleinere banken en kreeg twee jaar later een beursnotering. De bank heeft zo’n negenhonderd vestigingen en vierduizend werknemers en doet vooral zaken in gebieden zoals Asturias, Extremadura en Cantabria. Liberbank was een Spaanse financiële dienstverlener, opgericht door een fusie van Group Cajastur, Caja de Extremadura en Caja Cantabria. Ontstaan uit de samenvoeging van de activa en passiva van het bankbedrijf.
Lloyds Bank (Schotland)
Lloyds Bank is een handelsnaam van Bank of Scotland plc, onderdeel van Lloyds Banking Group. De groep is in 2009 is ontstaan uit een fusie tussen een aantal bekende Britse financiële instellingen, waaronder Lloyds Bank en Bank of Scotland. Hun gezamenlijke geschiedenis gaat eeuwen terug en begon in 1695 met de oprichting van Bank of Scotland. Vandaag de dag zijn ze de grootste consumentenbank van Groot-Brittannië. Lloyds Banking Group is sinds 1966 actief in Nederland met bancaire producten en diensten voor consumenten en bedrijven. Lloyds Banking Group is groot en actief in 6 landen. In Groot-Brittannië hebben ze meer dan 30 miljoen klanten. Daar zijn ze de grootste in betaal- en spaarrekeningen, hypotheken, persoonlijke leningen en credit cards. Eén op de vier Britten bankiert bij Lloyds. Lloyds Bank is een handelsnaam van Lloyds Bank GmbH en onderdeel van Lloyds Banking Group. Een groep die in 2009 is ontstaan uit een fusie tussen een aantal bekende Britse financiële instellingen, waaronder Lloyds Bank en Bank of Scotland. Onze gezamenlijke geschiedenis gaat eeuwen terug en begon in 1695 met de oprichting van Bank of Scotland. Vhet is de grootste consumentenbank van Groot-Brittannië.
Mambu (Duitland)
Fintech Mambu haalde in 2021 twee investeringen op van respectievelijk 235 en 110 miljoen euro. Mambu is een Berlijns concern, met een hoofdkantoor in Amsterdam.
Metropolitan Bank
De bank staat op omvallen net als de New York Community Bank, de New York Community bank, de Valley National Bank, Harbor One, Comerica Vank en de Metropolitan Bank
Mollie
Mollie is geen bank maar een fintechbedrijf voor online betalingsverkeer in 2004 opgericht door Adriaan Mol. 8 procent van de 800 medewerkers moet afvloeien. In 2022 leed Mollie een verlies van 121,5 miljoen. Er werden in korte tijd te veel mensen aangenomen en het bedrijf bleek niet meer efficiënt. Volgens Mol staan er minder dan tachtig banen op de tocht omdat een deel van het personeel intern verder kan solliciteren. In 2021 werd nog in Limburg een tweede vestiging geopend en daar groeide het team in de afgelopen twee jaar van vijftien naar zeventig mensen. Blackstone, het grootste private-equitybedrijf ter wereld, betaalde in 2021 nog 665 miljoen euro voor een bescheiden aantal aandelen. De waarde van Mollie wordt nu 60 procent lager inschat. Tegelijkertijd voert het bedrijf een prijsverhoging door van 8% op de transactie kosten van 39 cent. Vooral het verstrekken van leningen is arbeidsintensief. De helpdesk functioneert slecht en het goedkeuren van nieuwe account duurt langer door extra controles. Ook Fintech Adyen heeft dezelfde problemen. Er is grote concurrentie van Google, Apple en Amazon die allemaal hun eigen betaalsystemen aanbieden. Bijna overal kun je ook met ApplePay, GooglePay en/of AmazonPay betalen, zowel bij webshops, gewone winkels, maar ook bij energiebedrijven en in het OV. Ook Klarna groeit en X gaat ook een geduchte concurrent worden. Het bedrijf raakte ook veel klanten kwijt door in Coronatijd betalingen te vertragen.
Monte dei Paschi di Siena (Italië)
Banca Monte dei Paschi di Siena bestaat sinds 1472 en is de oudste nog actieve financiële instelling ter wereld. De bank heeft al jaren problemen om te overleven en in 2017 moest de Italiaanse Staat de bank nog redden en heeft sindsdien een belang van 64 procent als controlerend aandeelhouder. De laatste maanden waren opnieuw ingrepen nodig, zoals een kapitaalverhoging van 2,5 miljard euro in november 2022 en een nieuw strategisch plan met besparingen zoals het schrappen van 4.000 banen. De kapitaalverhoging en de uitvoering van sommige acties uit het strategisch plan zouden suggereren dat de twijfels’ over het voortbestaan voorlopig achter de rug zijn. MPS besloot om dochter Antoneveneta te verkopen. De MPS bank is niet alleen de oudste bank ter wereld maar ook de zwakste bank van Europa. Bij een macro-economisch rampscenario zou de kapitaalsbuffer van MPS onder het nulpunt zakken. In de periode tot 2021 komen 5.500 arbeidsplaatsen te vervallen en wordt het aantal vestigingen afgebouwd van 2000 naar 1400. De Europese Commissie heeft de Italiaanse overheid toestemming gegeven om 5,4 miljard euro aan noodsteun te verstrekken. De Europese Commissie heeft een principeakkoord gesloten met de Italiaanse minister Pier Carlo Padoan van Financiën. Voorwaarde is dat MPS alle 26 miljard euro aan probleemleningen op de balans doorverkoopt. Ook moeten aandeel- en obligatiehouders meebetalen aan de verbetering van de kapitaalspositie. Kapitaalverschaffers Fortress en Fondiario zouden bereid zijn met het noodfonds Atlante alle slechte leningen van MPS over te nemen. MPS had feitelijk een kleine 9 miljard nodig. De Italiaanse regering bevestigt dat particuliere partijen de portefeuille slechte leningen zullen overnemen. De Europese bankenrichtlijn BRRD moest juist bewerkstelligen dat belastingbetalers banken niet meer hoeven te redden maar moet de Afwikkelingsraad (SRB) de bad bank feitelijk afhandelen. Het aandeel MPS kreeg 21 december op de beurs in Rome te maken met een nieuwe koersval van 12% en de handel in het aandeel werd opnieuw tijdelijk stilgelegd. De aandelenhandel van de Italiaanse bank werd 21 november vlak na het begin van de handel ook al stilgelegd nadat de koers met meer dan 5% onderuit ging. Na hervatting stond het aandeel op een min van 4,2% bij €0,22. Monte dei Paschi di Siena zakte 4 juli ook al 14% op de beurs en kelderde van 1,169 euro naar 0,329 euro. MPS had deze maand nog € 10,6 miljard in kas. De bank moest van de ECB miljarden bijstorten om aan Europese eisen te voldoen. Eind 2015 had Monte dei Paschi di Siena al 24,2 miljard euro aan slechte kredieten uitstaan en die mogen in 2018 nog maar 14,6 miljard euro bedragen. Daarom wil de bank dochter Antoneveneta die ze destijds kochten voor 9 miljard euro verkopen, voor vijf miljard eigen aandelen verkopen en pakketten met nauwelijks afgeloste leningen verkopen aan het fonds Atlante 2 om een tekort aan kapitaal op te vangen. De bank zou in totaal voor 9,2 miljard euro aan problematische leningen willen afstoten naar Atlante2, het nieuwe Italiaanse fonds waarvan de ECB dan weer probleemloos obligaties van kan opkopen in het kader van de monetaire verruiming. Daarmee leveren ze slechts een derde op van de 27,7 miljard euro dat aan leningen uitstond. Monte Pashi heeft de ECB tot 20 januari de tijd gevraagd om de kapitaalinjectie van 5 miljard euro af te ronden, maar eind december werd nog niet de helft van dit bedrag bereikt. De Staat kocht aandelen van de bank voor 6,49 euro per stuken en stak hiermee in totaal 3,85 miljard euro in de bank. Het gehele reddingsplan levert MPS een bedrag van 8 miljard euro op. Zo gaat de bank ook voor 4,47 miljard euro aan nieuwe aandelen uitgeven aan schuldeisers. De overheid koopt vervolgens nog eens voor 1,5 miljard euro aan nieuwe aandelen van kleinere schuldeisers. Het belang van de Italiaanse staat ging hiermee van 55 procent naar 70 procent. Topman Fabrizio Viola en de voorzitter van de raad van commissarissen Massimo Tononi zijn opgestapt. Vier anonieme investeerders uit Qatar zouden elk 250 miljoen euro aan aandelen van de bank willen kopen, maar kwamen daar later op terug. De bank waarschuwde dat er problemen zijn gerezen bij de stap om voor €1,5 miljard aan slechte leningen door te verkopen aan het noodfonds Atlante. Ook de poging om houders van obligaties en achtergestelde schulden te verleiden om hun stukken om te zetten in nieuwe aandelen mislukte en leverde nog geen 200 miljoen euro op. Zes huidige en voormalige managers van Deutsche Bank werden officieel in staat van beschuldiging gesteld voor het derivatenschandaal bij Monte dei Paschi di Siena en kregen in november 2019 celstraffen tot wel zeven jaar. Ook voormalige topmannen van de Japanse bank Nomura en Monte dei Paschi di Siena werden veroordeeld. Het gaat in totaal om dertien bankiers. Monte dei Paschi di Siena ontslaat 2600 medewerkers en sluit vijfhonderd filialen. De aandeelhouders zijn 25 november akkoord gegaan met het reddingsplan. Ook De Italiaanse banken, zoals UniCredit en Banco Popolare, gaan gebukt onder honderden miljarden aan leningen waarvan de vraag is of ze ooit nog zullen worden terugbetaald.
Morgan Stanley
Het Amerikaanse Morgan Stanley betaalde boetes van 249 miljoen dollar voor het jarenlang lekken van informatie over verkooporders van grote klanten om daar zelf beter van te worden.
NIBC
NIBC is een bank voor bedrijven en particulieren en financiert particuliere en huurwoningen, commercieel vastgoed, schepen, infrastructuur, auto’s en apparatuur. NIBC heeft ongeveer 700 mensen in dienst en het hoofdkantoor is gevestigd in Den Haag en bedient klanten internationaal met een focus op Europa. Blackstone heeft na een 9 miljoen euro kostende reorganisatie voor 1,45 miljard euro de NIBC overgenomen en gaat deze van de beurs halen. Blackstone bood per aandeel 9,85 euro. De grootste aandeelhouders van NIBC, JC Flowers & Co en Reggeborgh Invest, gingen akkoord met het bod van Blackstone. Zij hebben belangen van respectievelijk 60,6 procent en 14,6 procent. Ongeveer vijftig medewerkers verloren hun baan. Zij kregen een sociaal plan dat werd afgestemd met de ondernemingsraad. NIBC had in het eerste half jaar van 2019 251 miljoen euro winst en in 2018 kwam het operationele resultaat uit op 551 miljoen. In 2022 uitgeroepen tot beste hypotheekverstrekker van Nederland.
NWB
Op 1 februari 1953 werd Nederland opgeschrikt door de watersnoodramp. De materiële schade bedroeg meer dan 5% van het nationaal inkomen. Om de waterschappen te helpen bij de enorme investeringsopgave om ons land te beschermen tegen het water, werd op 5 mei 1954 de Nederlandse Waterschapsbank opgericht. Toch staat de vorming van de bank in feite los van de ramp. Het plan een Waterschapsbank op te richten, bestond al in 1939. Het bestuur van de Unie van Waterschappen nam in december 1952 de doorslaggevende beslissing om tot oprichting te komen. De oprichters van de bank wilden risicoloos kapitaal verstrekken aan waterschappen en wilde deze in eerste instantie helpen tegen zo gunstig mogelijke tarieven. Nadrukkelijk hebben de oprichters de bank ook opengesteld voor andere publiekrechtelijke en semipubliekrechtelijke organisaties. Al vrij snel na de start is de bank dan ook bijvoorbeeld gemeenten en sociale woningbouw gaan financieren. Zo is de bank door de jaren heen uitgegroeid tot een essentiële financier binnen het publieke domein. Sinds 2009 is de handelsnaam NWB Bank. De statutaire naam blijft: Nederlandse Waterschapsbank N.V. In 2014 is de bank als significante bank onder direct toezicht komen te staan van de Europese Centrale Bank.
Nationale Nederlanden Bank
Nationale Nederlanden NN (zie ook Delta LLoyd en Laka)
NN Groep start nu ook als online bank met eigen betaalrekeningen en betaalpassen. NN heeft 79,9 procent van de aandelen Delta Lloyd en is één van de grootste verzekeringsmaatschappijen van Nederland, ontstaan in 1962 na de fusie tussen de Assurantie Maatschappij tegen Brandschade De Nederlanden van 1845 (De Nederlanden) en de Nationale Levensverzekering-Bank (De Nationale). Dalende marktaandelen en dreigende overnames maakten dat de beide maatschappijen in april 1963 fuseerden tot Nationale-Nederlanden. Nationale-Nederlanden is al 175 jaar een financiële dienstverlener die producten en diensten aanbiedt op het gebied van verzekeringen, pensioenen en bankactiviteiten aan ruim 6 miljoen particuliere en zakelijke klanten in Nederland. Nationale-Nederlanden is onderdeel van NN Group, een internationale financiële dienstverlener actief in 11 landen en toonaangevend in een aantal Europese landen en Japan. NN Group N.V. is genoteerd aan Euronext Amsterdam (NN).Nationale-Nederlanden bank is onderdeel van NN Group, een internationale financiële dienstverlener actief in 11 landen en toonaangevend in een aantal Europese landen en Japan. De wortels reiken ruim 175 jaar terug. Nationale-Nederlanden Bank biedt haar klanten in Nederland financiële diensten op het gebied van Sparen, Banksparen, Beleggen, Hypotheken en Lenen. Vanwege de “gewijzigde marktomstandigheden” heeft Nationale-Nederlanden Bank besloten om per 8 maart te stoppen met het aanbieden van consumptief krediet. De financieel dienstverlener laat weten dat het besluit geen gevolgen heeft voor klanten die al over een lopend krediet beschikken.
National Westminster Bank Plc (VK)
National Westminster Bank Plc of kortweg NatWest is een commercial bank in het Verenigd Koninkrijk dat sinds 2000 onderdeel is van de Royal Bank of Scotland Group Plc. NatWest heeft een uitgebreid netwerk van 1.600 filialen en 3.400 pinautomaten verspreid over Engeland en Wales. De koers van NatWest zakte 28 april 2023 5,8 procent in Londen na publicatie van de kwartaalcijfers. Klanten haalden in het afgelopen kwartaal 20 miljard pond (bijna 23 miljard euro) aan tegoeden weg bij de Britse bank.
NatWest Group/National Westminster Bank/RBS Royal bank of Scotland
De NatWest Group, het voormalige Royal Bank of Scotland (RBS), is een bank-verzekeraar met het hoofdkantoor in Edinburgh. De bank werd in 1727 opgericht bij decreet van George I van Groot-Brittannië. Door in het hele land banken te openen kreeg het een goed netwerk van kantoren in Schotland. RBS opende in 1874 zijn eerste vestiging in London. Engelse banken waren tegen de komst van extra concurrenten en vroegen de regering maatregelen te nemen. Er werd een akkoord bereikt, Engelse banken zouden geen filialen in Schotland openen en Schotse banken geen filialen in Engeland buiten Londen. Deze overeenkomst bleef van kracht tot de jaren zestig, maar overnames bleven desondanks wel mogelijk. RBS kocht in 1924 de Londense Drummonds Bank gevolgd door Williams Deacon’s Bank, actief in het noordwesten van Engeland, in 1930. In 1939 werd Glyn, Mills & Co. ingelijfd en deze laatste twee banken werden in 1970 samengevoegd om Williams & Glyn’s Bank. In 1988 volgde de eerste grote overname in de Verenigde Staten, Citizens Bank werd onderdeel van RBS. In 2000 nam het National Westminster Bank (Natwest) over en kreeg daarmee ook de dochterbedrijven Ulster Bank, Isle of Man Bank, Lombard North Central en Coutts & Co in handen. De Bank of Scotland had ook zijn zinnen op Natwest gezet, maar verloor de overnamestrijd aan RBS die op het laatste moment zijn bod had verhoogd naar bijna 25 miljard pond.Natwest was op dat moment veel groter dan RBS. Natwest had een balanstotaal van £ 186 miljard, telde 64.400 medewerkers en 1730 kantoren terwijl RBS bleef steken op £ 75 miljard, 22.000 medewerkers en 650 filialen. Van 2008 tot en met 2016 heeft de bank geen winsten gerapporteerd. De bank is met staatssteun blijven bestaan en de overheid heeft bijna alle aandelen in handen.
Naast de eigen naam voert de bank de merken NatWest, Royal Bank of Scotland, Drummonds, Coutts, Lombard, Ulster Bank (Ierland), Child & Co, Isle of Man Bank (UK)
New York Community Bank
Een middelgrote regionale bank met een balanstotaal 116 miljard dollar, die vorig jaar een deel van de bezittingen van de omgevallen Signature Bank overnam gaat, net als andere regionale banken op de beurs onderuit. Aandelen van New York Community Bank kelderden met bijna 38% en verloren 1 februari 2024 nog eens 16%. De regionale bank heeft een voorziening heeft moeten nemen van 552 miljoen dollar op vastgoedleningen. In de VS is de vastgoedleegstand fors gestegen. Kredietbeoordelaar Moody’s waarschuwt dat de rating van de bank direct onder de loep wordt genomen. Als de situatie niet verbetert, kan het kredietoordeel binnen negentig dagen tot junk status worden verlaagd. De bank zal forse verliezen lijden als schuldenaren in gebreke blijven. Partijen in moeilijkheden moeten dit jaar zien door te komen. De renteverlagingen zouden dan doorwerken in marktherstel en lagere financieringslasten. De situatie bij New York Community Bank is vrij ernstig nu de bank de junk status heeft gekregen en ingrijpen van toezichthouders onvermijdelijk is. Fed-voorzitter Jerome Powell zei onlangs nog te voorzien dat verschillende kleinere banken de problemen op de kantorenmarkt niet zullen overleven. Ook de Valley National Bank ondergaat hetzelfde lot.
Nordax Bank (NOBA) (Zweden)
Een Zweedse digitale bank van banken die voornamelijk werkt in Scandinavische landen en Duitsland. Ze opereren sinds 2003 onder de merknaam Nordax. Er werken ongeveer 450 professionals met het merk Nordax, allemaal werkzaam in één kantoor in Stockholm. De spaarrekeningen van Nordax vallen onder de depositogarantie van de overheid. Onder het merk Nordax bieden ze consumentenleningen, spaarproducten en hypotheken aan en bedienen ze momenteel ongeveer 300.000 klanten.
Nordea Bank (Denemarken)
De wortels van Nordea gaan terug tot de jaren 1820 in Kopenhagen, toen een lokale spaarbank voor het eerst haar deuren opende voor zaken. In de loop der tijd zijn we uitgegroeid tot de leidende financiële instelling in de Nordics, met een breed scala aan financiële diensten. In hun vier thuismarkten Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden bedienen ze een breed scala aan klantsegmenten – van particuliere huishoudens en kleine bedrijven tot de grootste Scandinavische ondernemingen. Nordea Bank wordt er door de Deense politie van beschuldigd ongeveer 3,5 miljard euro te hebben witgewassen voor Russische klanten. Het gaat om een van de grootste witwasonderzoeken ooit in Denemarken. Nordea, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in de Finse hoofdstad Helsinki, bestrijdt de beschuldigingen. Volgens de Deense opsporingsautoriteiten zou de bank waarschuwingen over verdachte transacties van Russische klanten tussen 2012 en 2015 hebben genegeerd. Nordea maakte de aanklacht zelf bekend. De bank heeft in 2019 al een voorziening van 95 miljoen euro getroffen voor een mogelijke boete. Het is niet het eerste witwasschandaal in de Scandinavische bankensector. In 2018 kwam Danske Bank in opspraak omdat een dochterbedrijf in Estland jarenlang verdachte geldstromen van buitenlandse criminelen ongemoeid liet. De Deense bank moest daarvoor een boete van 2 miljard dollar betalen. De Deense politie beschuldigt de bank er nu ook van omgerekend circa 3,5 miljard euro te hebben witgewassen voor Russische klanten. Nordea, waarvan het hoofdkantoor is gevestigd in Helsinki, bestrijdt de aantijgingen. Volgens de Deense opsporingsautoriteiten zou de bank waarschuwingen over verdachte transacties van Russische klanten tussen 2012 en 2015 hebben genegeerd. Nordea maakte de aanklacht zelf bekend. De bank heeft in 2019 al een voorziening van 95 miljoen euro getroffen voor een mogelijke boete. In dat jaar werd Nordea al genoemd wegens mogelijke betrokkenheid bij een witwasaffaire. Het is niet het eerste witwasschandaal in de Scandinavische bankensector.
Novo Banco (Portugal)
De Portugese Novo Banco staat op omvallen en heeft wellicht op de valreep in de Amerikaanse Lone Star een koper gevonden. De bestaande beleggers waaronder BlackRock en Aethel Partners proberen de deal te blokkeren in de hoop hun verlies te beperken. Novo Banco beheerde als Staatsbank de gezonde activa van Banco Espirito Santo, die in 2014 failliet ging. De nieuwe entiteit, die een grote kapitaalinjectie van 4,90 miljard euro kreeg (3,90 miljard euro van de staat en de rest van de banken die in Portugal actief zijn), moet in opdracht van de Europese Commissie verkocht worden. Buiten Lone Star waren er nog een aantal andere kandidaten in de running, waaronder de Amerikaanse fondsen Apollo en Centerbridge (die een gezamenlijk bod uitbrachten), het Chinees fonds Misheng Financial en de Spaanse CaixaBank.
Novum Bank
Novum Bank Limited is een particuliere kredietinstelling van investerings vehicle Ramphastos van Marcel Boekhoorn en wordt gereguleerd door de Malta Financial Services Authority (MFSA) om buiten Malta te opereren. De kredieten voor de Nederlandse markt biedt de bank voornamelijk aan vanuit een kantoor in Berkel en Rodenrijs. Novum Bank Limited, gevestigd in Malta heeft op 18 oktober 2018 een bestuurlijke boete van € 1,75 miljoen opgelegd gekregen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De boete is opgelegd omdat Novum Bank van september 2013 tot juni 2016 aan Nederlandse consumenten kortlopende leningen (flitskredieten) heeft aangeboden zonder de daarvoor vereiste vergunning van de AFM.
Open bank
De grootste 100% digitale bank van Europa met klanten in Nederland, Duitsland, Spanje, Portugal en Argentinië
Optima bank
Optima had in 2013 nog een kredietportefeuille van 150 miljoen euro, een obligatieportefeuille van 500 miljoen euro en 600 miljoen euro op spaarrekeningen. De winst kwam toen nog uit op 1,75 miljoen euro. Maar nadat de vergunning van de Belgische Optima bank werd ingetrokken wegens wanbeheer, slecht bestuur en agressieve marketing en schimmige vastgoedbeleggingen ging de bank van oprichter Jeroen Piqueur half juni failliet. De Belgische centrale bank blokkeerde de bankrekeningen om een bankrun te voorkomen. De bank besteedde kapitalen aan het sponsoren van de voetbalploeg KV Oostende en het jaarlijks tennistornooi Optima Open in Knokke. Een bankbestuurder reed in een extra large Rolls Royce Phantom. De bank kwam in de problemen nadat bij een controle door de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten bleek dat het balanstotaal behoorlijk was geslonken. 8 juni 2016 blokkeerde de Nationale Bank van België (NBB) alle rekeningen. Het Belgische garantiefonds moet zo’n 10 duizend klanten tot 100.000 euro per klant terugbetalen. voor een totaal van 60 miljoen euro.
De totale omvang van de deposito’s is 90 miljoen euro. Klanten met rekeningen met daarop meer dan 100.000 euro zouden terugbetaald moeten worden uit de afwikkeling van het faillissement van de bank. Bij de bank werkten 170 mensen vast in dienst, bovenop een groep freelancers. De meeste werknemers zijn in Gent tewerkgesteld, de rest in Waterloo.In 2014 kwamen er diverse strafklachten vanwege zware verliezen bij een belegging in een tak23 constructie bij de Luxemburgse verzekeringsmaatschappij Lombard Assurance International. Optima maakte in Luxemburg gebruik van gepersonaliseerde fondsen (fonds dédiés) waarbij de klant de bank voor minimaal 250.000 euro volledig machtigt.
Een aantal minder vermogende klanten leden grote verliezen omdat er toxische assets zoals life settlements in de portefeuilles terecht kwamen. Dit leidde tot een reeks strafklachten maar de meeste betrokkenen werden onlangs buiten vervolging gesteld door het parket. Optima Financial Planners diende op haar beurt een klacht in wegens lasterlijke aangifte met eis tot schadevergoeding. Het financiële verlies op verzekeringspolissen zou gezien de crisis niet abnormaal zijn. Optima was eerder een specialist in persoonlijke financiële planning en actief in vastgoed. Eind 2011 verkreeg het bedrijf een bankvergunning door de overname van Ethias Bank net 30.000 klanten. In september 2014 maakte Optima onder druk van de Nationale Bank bekend afstand te willen doen van de bankvergunning. De vastgoedpromotie-activiteiten werden afgesplitst en ondergebracht in de zustervennootschap Optima Global Estate.
Herman Verwilst (ex-Fortis Bank) vertrok als voorzitter van de raad van bestuur en Jeroen Piqueur nam zijn plaats in. Ex-politicus Luc Van den Bossche vertrok ook en werd voorzitter van Optima Global Estate. Oud-topman Jeroen Piqeur wordt vervolgd voor grootschalige belastingfraude, omdat hij tussen 2007 en 2013 buitenlandse rekeningen verborgen zou hebben gehouden voor de fiscus en geen aangifte gedaan zou hebben van inkomsten op rekeningen in Luxemburg en Monaco die op naam stonden van offshorebedrijven. Het OM wil beslag leggen op 2,2 miljoen euro en eist een beroepsverbod van tien jaar. Piqeur heeft zo’n 22 miljoen euro aan inkomsten niet aangegeven en 3 tot 4 miljoen euro aan belastingen ontweken. Jeroen Piqueur werd 19 mei 2017 in Gent veroordeeld tot vier maanden onvoorwaardelijke celstraf en een boete van 1,5 miljoen euro voor grootschalige belastingfraude. De Gentse rechtbank legde ook een verbod op om gedurende drie jaar bestuurder te zijn van een vennootschap en verklaarde de bijna 2,3 miljoen euro die hij verdiende verbeurd. Piqueur gaat mogelijk in beroep. Het gerechtelijk onderzoek naar het faillissement van de Optima Bank zelf, waarin hij ook betrokken was, loopt nog.
Pacific Western Bank (VS)
Pacific Western Bank, een in Beverly Hills gevestigde regionale bank en kredietverstrekker van commercieel onroerend goed staat op omvallen. De aandelenkoers van PacWest kelderde 2 mei met meer dan 25 procent, een dag nadat de Federal Deposit Insurance Corporation First Republic Bank in beslag nam en verkocht aan JPMorgan Chase. De daling was erger dan die van andere regionale banken. De kleine 20 jaar oude Amerikaanse PacWest bank zakte 13 maart 2023 bijna 30 procent in de voorbeurshandel op Wall Street en 2 mei ging het opnieuw ernstig mis. Bij PacWest BanCorp namen klanten massaal hun geld op. Door de onrust is het aandeel van de bank uit Californië met ruim 30% gedaald. PacWest is kleiner dan First Republic Bank met ongeveer $ 41 miljard aan activa. Bijna 80 procent van de leningenportefeuille is echter bestemd voor door commercieel onroerend goed gedekte leningen en woninghypotheken. PacWest wil een deel van zijn activa te verkopen om de liquiditeit te vergroten en heeft zijn financieringsdivisie van $ 2,7 miljard al te koop aangeboden. Western Alliance Bank, in Phoenix, leed dinsdag ook forse voorraadverliezen en zakte ongeveer 14 procent bij het sluiten van de markt. Deze bank eindigde de dag op $ 31,45 per aandeel.
Paypal
Het in 2010 in Stockholm opgerichte Fintech en betaalautomaten bedrijf iZettle is per 1 oktober 2020 overgenomen door PayPal. Vanaf die datum worden de iZettle-diensten overgedragen van iZettle AB naar PayPal (Europe) S.à r.l. et Cie, S.C.A. (“PayPal Europe”). PayPal Europe is gelicentieerd als kredietinstelling en heeft een online betaalsysteem, dat bij zijn oprichting oorspronkelijk bedoeld was voor betalingen tussen personal digital assistant’s. Het systeem fungeert als intermediair voor online en mobiele betalingen tussen personen onderling, online verkopers en webwinkels. Om te betalen is alleen een e-mailadres nodig. Momenteel kun je bij o.a. KLM, HEMA, Vakantieveilingen, Thuisbezorgd, Pathé, Hunkemöller, Greetz, Transavia, van Haren, CheapTickets, Mycom, Mexx, CenterParcs, Albelli, TomTom, FreeRecordShop, C&A, Esprit, Philips en vele andere merken, met PayPal betalen. Naast online via je pc kun je ook mobiel via je telefoon of tablet met PayPal winkelen en betalingen doen. PayPal (Europe) S.à.r.l. & Cie, S.C.A heeft een licentie verkregen als een Luxemburgse kredietinstelling, zoals gedefinieerd staat in artikel 2 van de wet op de financiële sector, en valt onder het toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier, met vestigingsadres in L-1150 Luxemburg. Aangezien de service beperkt is tot e-geld, dat in het kader van deze wetgeving niet geldt als een stortings- of beleggingsservice, worden de klanten van PayPal niet beschermd door de stortingsgarantieplannen van de Association pour la Garantie des Dépôts Luxembourg (AGDL). PayPal Inc. (de moedermaatschappij van PayPal (Europe) S.à.r.l. et Cie, S.C.A.) is gevestigd in Californië, VS.
Pictet
De Zwitserse private bank Pictet doet voornamelijk vermogensbeheer voor particuliere klanten en instellingen en hielp klanten in de Verenigde Staten om meer dan 5,6 miljard dollar (zo’n 5,2 miljard euro) aan belasting te ontduiken. De Zwitserse bank heeft geschikt met het Amerikaanse ministerie van Justitie. Pictet moet 122,9 miljoen dollar betalen aan het ministerie.
RBS (VK) Lloyds Banking Group) zie ook NatWest Group
De bank gaat na lange tijd weer dividend (2 pence) uitkeren. Het is de bedoeling om de bank die nog steeds grotendeels in handen is van de Britse overheid op termijn naar de beurs te brengen. In februari 2020 werd de naamswijziging aangekondigd en vanaf 22 juli 2022 ging de bank verder onder de naam NatWest Group plc. Bankfilialen bleven wel de naam van Royal Bank of Scotland gebruiken. In mei 2018 werd een schikking met Amerikaanse toezichthouders bereikt over de afwikkeling van slechte hypotheken. Royal Bank of Scotland werd acht jaar geleden door de staat gered, en is voor 73% een Staatsbank. In de Verenigde Staten kreeg RBS een miljardenclaim vanwege het oneigenlijk verkopen van hypotheekobligaties en deze werd voorlopig geschikt voor 4,9 miljard dollar. De Britse toezichthouder FCA is drie jaar geleden een onderzoek bij de bank begonnen omdat kleinere ondernemers rond de kredietcrisis zwaar zouden zijn benadeeld en hen moedwillig in geldproblemen hadden gebracht. De bank zou lopende kredieten hebben beperkt om zo de eigen problemen op te lossen. De vastgoedafdeling zou gegevens hebben gekregen over de bedrijven die bij ‘bijzonder beheer’ waren en hebben aangestuurd op hun faillissement. De Financial Conduct Authority (FCA) heeft voormalige handelaar Paul White van de genationaliseerde RBS levenslang uitgesloten vanwege het gesjoemel met het rentetarief Libor. White was verantwoordelijk voor het gesjoemel bij het vaststellen van het Libor rentetarief. Alle rechtszaken hebben de afgelopen drie maanden gezorgd voor een verlies van 1,1 miljard pond. De bank zakte voor de laatste stresstest van de Bank of England (BoE). Duizenden banen staan nog op de tocht. RBS moet de kosten verlagen, activa afstoten personeel afvloeien en het risicoprofiel neerwaarts aanpassen. Zo’n 15.000 banen staan op de tocht. De bank heeft een boete gekregen van de kartelautoriteiten in Turkije vanwege schending van mededingingsregels. RBS gaat in 2018 circa 792 arbeidsplaatsen schrappen na een herziening van de activiteiten in Engeland en Wales.
Rabobank
De Rabobank moet na een uitspraak van de rechtbank in Den Bosch ruim 1 miljoen euro terugbetalen aan plafond fabrikant Plameco, een zakelijke klant die in 2008 werd gedupeerd door een dergelijke renteswap. Plameco dekte een lening van 5 miljoen voor een verbouwing op advies van de Rabobank met een renteswap Omdat er geen vergunning werd verleend voor de verbouwing wilde Plameco van het krediet af maar bleef zitten met de swap en betaalde circa 1,8 miljoen euro aan rente hierover. Het nieuwe sponsorbedrag voor sport en cultuur) komt dit jaar op circa dertig miljoen euro. Bij de Rabobank verdwenen er het afgelopen half jaar 2.000 banen en voor 2018 verdwijnen er nog eens 10.000. De bank verkoopt voor 600 miljoen euro aan hypotheken aan de Franse bank La Banque Postale. Het gaat om 3600 leningen met Nationale Hypotheek Garantie. Rabobank heeft een totale hypotheekportfolio van 194,5 miljard euro. Rabobank blijft wel de dienstverlening voor de hypotheken voor zijn rekening nemen. Rabo verlaagde de rente op spaarrekeningen in november 2019 naar 0,1%. De vastgoedfinancieringsactiviteiten van de Rabobank inclusief circa 60 werknemers, een kredietportefeuille ter waarde van 1,7 miljard euro en de klantenportefeuille van ruim 9000 leningen van RNHB Hypotheekbank wordt verkocht aan CarVal Investors en Vesting Finance. Het Turkse dochterbedrijf wordt verkocht aan de Turkse Liberyum Bank. In 2021 werd met 53 werknemers nog een brutowinst van 19 miljoen euro gehaald. Rabobank heeft al sinds 2013 een bankvergunning van de Turkse centrale bank en wilde uitgroeien naar minimaal vijf kantoren met 100 tot 150 medewerkers. De Turkse inflatie steeg de laatste tijd echter razendsnel naar 83,5% op jaarbasis, het hoogste niveau sinds 1998. In sommige delen van het land, waaronder in Istanboel, zijn de consumentenprijzen ten opzichte van vorig jaar al meer dan verdubbeld. De reeks renteverlagingen die de gouverneur van de centrale bank, Sahap Kavcioglu, dit jaar doorvoerde zorgt ervoor dat het verdienmodel van commerciële banken wankelt. Rabobank verhoogde als eerste de spaarrente in juli 2023 naar 1,5 procent. Vanaf 1 juli moeten klanten, ondanks de enorme winsten, fors meer betalen aan bankkosten voor hun betaalpakket.
Raiffeisen Bank International (Oostenrijk)
Raiffeisen (sinds 2017 voluit Raiffeisen Bank International AG) is een coöperatieve, internationale bank, gevestigd in Oostenrijk. Het bedrijf werd opgericht in 1927 en is een van de grootste banken van Oostenrijk. Het bedrijf is vernoemd naar Friedrich Wilhelm Raiffeisen, die het idee van de coöperatieve beweging ontwikkelde en in 1864 oprichter was van de eerste kredietunie. De Raiffeisenbank heeft vestigingen in Albanië, Bosnië en Herzegovina, Bulgarije, Hongarije, Kosovo, Kroatië, Moldavië, Montenegro, Oekraïne, Polen, Roemenië, Rusland, Servië, Slowakije, Slovenië, Tsjechië en Wit-Rusland. De aandelen van deze zogenaamde netwerkbanken zijn in handen van dochteronderneming Raiffeisen International Bank-Holding AG die een notering heeft op de aandelenmarkt van Wenen. De Raiffeisenbank is een van de oprichters van de Unico Banking Group, een organisatie van verwante coöperatieve banken. Ook de Nederlandse Rabobank is aangesloten bij deze organisatie. De Raiffeisen Bank International doet nog steeds zaken met een van de meest invloedrijke oligarchen van Rusland, zeer tegen het zere been van de VS. In een schriftelijk ultimatum dat op 8 mei werd overhandigd aan de bank, haar toezichthouder de Europese Centrale Bank (ECB) en de Oostenrijkse regering, dreigde Washington de toegang van Raiffeisen tot de dollar te beperken. Dit werd gezien als een potentieel doodvonnis voor de grootste westerse kredietverstrekker in Rusland. De druk op de bank om de banden met Rusland te verbreken toe vanuit zowel Washington als de ECB. Raiffeisen staat nog steeds onder directe internationale druk staat om zich terug te trekken uit Rusland, ondanks het beëindigen van de deal om een belang te verwerven in het Oostenrijkse bouwbedrijf Strabag, waarvan het Amerikaanse ministerie van Financiën in mei zei dat het eigendom was van de gesanctioneerde Russische zakenman Oleg Deripaska. Washington heeft de macht om banken die sancties overtreden te beboeten of ze van de dollar af te sluiten. Zo kreeg de Franse bank BNP Paribas in 2014 een boete van 9 miljard dollar voor het overtreden van Amerikaanse sancties tegen Soedan, Iran en Cuba. Raiffeisen verklaarde dat de bank het volume aan leningen en betalingen in Rusland heeft teruggebracht en maatregelen neemt om de deposito’s, waarvan de bank daar 14 miljard euro ($15 miljard) aanhoudt, te verminderen.
Recordbank
ING België sluit alsnog de meeste Record Bank-filialen, zodat er circa vijftig van de 536 overblijven. ING meldde eerder het aantal kantoren terug te willen brengen van 1245 naar 650. Record Bank ontstond in januari 2001 na de fusie van Record Bank (het voormalige SEFB), Dipo Spaarbank, De Vaderlandsche Spaarbank (voorheen een dochter van De Vaderlandsche Verzekeringen) en Sodefina, een kredietmaatschappij die ook dochter was van De Vaderlandsche Verzekeringen. Record Bank is een 100% dochtermaatschappij van de ING België met zetels in Evere, Gent en Luik. In april 2003 nam Record Bank de spaarbank Westkrediet over. In mei 2004 AGF Belgium Bank en in 2005 Mercator Bank. Ook Eural werd overgenomen van Dexia. Record Bank is de op twee na grootste retailbank in België met ruim 800.000 klanten, 650 filialen en een netwerk van 500 zelfstandige bankagenten en evenveel onafhankelijke kredietmakelaars. In oktober 2016 maakte ING de reorganisatie bekend. De Record Bank fuseert met ING België.
RegioBank
Op 1 juli 2007 is RegioBank van ING Bank officieel overgenomen door SNS REAAL. RegioBank ging sindsdien samen verder met een andere tak van SNS REAAL, CVB Bank, onder de naam SNS Regio Bank. Samen bedienen ze 538 zelfstandig adviseurs in kleine dorpen en steden. Vanaf 1 december 2010 is RegioBank de nieuwe naam van deze bank. De SNS dochter Regiobank is gericht op kleine ondernemers en consumenten in de regio (plaatsen tot 20.000 inwoners). De bank is sinds januari 2017 (en niet honderd jaar zoals ze zelf beweren)een van de merken van de Volksbank net als, ASN Bank en BLG Wonen. RegioBank onderscheidt zich van andere banken door samen te werken met lokale Zelfstandig Adviseurs door heel Nederland. Het bedrijf is op 1 juli 2007 ontstaan door het samengaan van een oudere SNS-dochter, de CVB Bank met de Regio Bank (let op de extra spatie), tot dan toe onderdeel van de ING Groep. De CVB Bank en Regio Bank waren ongeveer gelijk in omvang. Hoewel CVB Bank formeel optrad als verkrijgende vennootschap, was de naam van de nieuwe bank geïnspireerd door de andere fusiepartner. Aanvankelijk luidde de naam SNS Regio Bank N.V., op 1 december 2010 werd deze ingekort tot RegioBank N.V.
Renaultbank
RCI Banque S.A., een dochteronderneming van de Renault Group en is een Franse bank die gespecialiseerd is in autofinancieringen en diensten voor de klanten en dealernetwerken van de Alliantie Renault-Nissan-Mitsubishi. Met 3.800 werknemers in 36 landen, financierde de Group in 2020 meer dan 1,5 miljoen nieuwe contracten en verkocht meer dan 4,6 miljoen diensten. Sinds 2012 trekt RCI Banque S.A. spaargeld met hoge rentes aan in 7 landen. Per eind december 2020 bedroeg het totaal aangetrokken spaargeld € 20,5 miljard, ofwel 43% van de netto activa. Onder de handelsnaam Renault Bank biedt RCI Banque S.A.
Revolut UAB
Revolut Bank UAB is een online app-gebaseerd bankalternatief, gelicentieerd en gereguleerd door de Bank van Litouwen en de Europese Centrale Bank en staat onder toezicht van De Nederlandse Bank en de Autoriteit Financiële Markten voor het uitvoeren van zakelijke activiteiten in Nederland. Oprichters Nikolay Storonsky en Vlad Yatsenko richtten in 2015 Revolut op als reactie op hoge tarieven bij de traditionele banken voor betalingen in het buitenland en heeft zo’n 3 miljoen klanten. Revolut gaat klanten een e-sim aanbieden. Via de app kunnen klanten tegoed voor mobiele data aanschaffen. Klanten met een Revolut Ultra-abonnement krijgen maandelijks standaard 3 GB data ter beschikking. Revolut schrijft dat zijn e-sim in meer dan honderd landen te gebruiken is, ook buiten Europa. Gebruikers zouden daardoor ‘geen onverwachte roamingskosten’ hoeven te maken. Voor de dienst werkt Revolut samen met de telecomprovider 1GLOBAL. Europese klanten die voor 1 mei een e-sim aanvragen, krijgen zonder extra kosten toegang tot 100 MB data. Revolu heeft een Robo-Advisor gelanceerd voor zijn Nederlandse klanten. Met deze nieuwe techniek kunnen klanten tijd besparen en beleggingen automatiseren volgens hun behoeften. De Robo-Advisor van Revolut helpt klanten om te beleggen in een gediversifieerde portefeuille en neemt daarbij behoorlijk wat werk uit handen. Het nieuwe product is dan ook met name bedoeld voor klanten die geen tijd hebben om actief bezig te zijn met beleggen, of die beperkte of geen handelservaring hebben. De geautomatiseerde beleggingsadviseur beveelt de klant een volledig gediversifieerde en gepersonaliseerde portefeuille aan. Dit gebeurt op basis van de antwoorden van de klant op vragen die bijvoorbeeld hun risicotolerantie en financiële doelen in kaart brengen. Zodra een klant geld op zijn of haar portefeuille stort, belegt Robo-Advisor dit automatisch in de markt.
SNS
Op 27 september 2016 maakte SNS Bank N.V. bekend om met ingang van 1 januari 2017 verder te gaan onder de naam de Volksbank, een naam die beter paste omdat SNS besmet is door de vele wantoestanden in het verleden. SNS Holding B.V. is hernoemd naar Volksholding. Gelijktijdig werd de structuur aangepast: de zelfstandige dochterondernemingen ASN Bank en RegioBank leverden hun bankvergunning in en gingen verder als onderdeel van de Volksbank. De Nederlands Staat heeft het belang in het verzekeringsconcern Reaal voor 1 euro verkwanselt. Aanvankelijk dacht de overheid nog 150 miljoen euro voor het bedrijf te kunnen krijgen. Minister Dijsselbloem erkende dat de verkoopprijs een financiële tegenvaller is ten opzichte van de marktwaarde. Dat kwam mede doordat er 700 euro miljoen minder kapitaal bleek te zijn dan was geboekt. Het verschil ontstond door een “fout ingeboekte” oude interne lening binnen de groep, van de bank aan de verzekeraar. Dat is over vele jaren onterecht meegeteld bij de solvabiliteit. Zowel De Nederlandsche Bank als de accountants hadden de fout niet opgemerkt. Met het nationaliseren in 2013 van SNS REAAL was 3,8 miljard euro belastinggeld gemoeid. De nettowinst van SNS Bank daalde vooral door incidentele tegenvallers naar 181 miljoen euro. De staat wil van SNS weer een Volksbank maken. NLFI die de bank voor de Nederlandse Staat beheerd wil de bank kwijt zien te raken voor 2,7 miljard euro. Onder de streep hield de Volksbank in 2023 zo’n 431 miljoen euro over. Dat is meer dan twee keer zoveel als de 191 miljoen euro winst van 2022. SNS Bank, ASN Bank en RegioBank kondigden aan dat klanten maandelijks 50 cent meer moeten gaan betalen. Per jaar is dat 6 euro meer en dat is 16 tot bijna 19 procent meer dan eerder.
Santander
De nieuwe online Openbank stunt voor 6 maanden met 2% spaarrente onder dezelfde voorwaarden en garanties als “normale” banken incl. garanties tot 100.000 euro.
Saxo zie Binck bank
Sberbank (Kroatië)
In februari 2023 oordeelde de ECB dat Sberbank (Engels) Europe AG en haar twee dochterondernemingen in de bankenunie, Sberbank d.d. in Kroatië en Sberbank banka d.d. in Slovenië, failliet gingen of waarschijnlijk failliet zouden gaan door een verslechtering van hun liquiditeitssituatie.
Silicon Valley bank (VS)
Silicon Valley Bank (SVB) de op de 16e grootste bank van de VS, met 209 miljard aan eigen vermogen, kwam in maart 2023 plotseling in de problemen en dat had wereldwijd effect op alle andere banken. SVB is een geldbron van veel techbedrijven in Sillicon Valley en moest halsoverkop haar overheidsobligaties verkopen omdat klanten verlies draaiden en geld wilden opnemen, hetgeen de bank niet in kas had. De bank stak 91 miljard dollar in onder andere hypotheekleningen en Amerikaanse staatsleningen. Door de officiële renteverhogingen door de Fed, de Amerikaanse centrale bank, daalde de waarde van die leningen, waardoor ze 15 miljard minder waard waren dan toen SVB ze kocht. Er werd 1,8 miljard dollar verlies geleden op de verkoop van de obligaties. Daarna wilde SVB nieuwe eigen aandelen uitgeven, waardoor het bestaande aandelenpakket verwaterde, wat weer een effect had op de klanten van SVB, die massaal besloten om hun geld op te nemen. (bankrun) Die klanten kregen dat advies ook van financiële experts, waaronder Venture Capital fondsen. Dat zijn investeringsfondsen gericht op risicovolle investeringen in innovatieve bedrijven. Omdat ook andere banken doorgaans meer geld uitgeven dan ze op papier in kas hebben kan een bankrun funest zijn en dat gaf zoveel onrust dat banklaandelen massaal gedumpt werden. Het aandeel van SVB op de Amerikaanse Nasdaq-beurs daalde met 60 procent en de handel moest zelfs worden stilgelegd. De paniek sloeg over naar aandeelhouders van alle andere banken en verzekeraars. Omdat de banken met elkaar verweven zijn en onderling ook geld uitlenen kan dat een sneeuwbal effect hebben. Hierdoor daalde ook de koersen van ABN AMRO, ING groep en van Aegon flink die juist op hun hoogste stand stonden. De Nederlandsche Bank (DNB) gaat er van uit dat de Nederlandse banken goed gekapitaliseerd en weerbaar zijn. De Amerikaanse overheid staat borg en gaf klanten 13 maart weer toegang tot hun tegoeden. Daarmee moet voorkomen worden dat het systeem instort. De aandeelhouders hebben 13 maart een aanklacht ingediend bij een rechtbank in de Amerikaanse staat Californië. Ze verwijten CEO Greg Becker en CFO Daniel Beck dat ze hun slecht hebben geïnformeerd over de problemen die ontstonden door de oplopende renteverhogingen. De bank werd 27 maart 2023 overgenomen door First Citizens Bank. Ammar al-Khudairy, de voorzitter van Saudi National Bank (SNB) werd na het debacle vervangen door Saeed Mohammed al-Ghamdi.
Ammar al-Khudairy was sinds 2021 voorzitter van SNB en zei op 15 maart in een interview met Bloomberg TV dat ze absoluut niet van plan waren om extra te investeren in Credit Suisse en dat dit niet kon wegens geldende regels en dat Credit Suisse ook niet om hulp heeft gevraagd.
Signature Bank (VS)
Door snel in te grijpen, heeft de Amerikaanse overheid voorkomen dat de bank half maart 2023 omviel. De bank is sinds 12 maart 2023 onder controle van de overheid van de staat New York. Het bestuur van Signature Bank is uit z’n functie ontheven.
Silvergate Bank (VS)
Ook de Silvergate bank moest door de Overheid half maart 2023 worden overgenomen. Het was de 4e Amerikaanse bank die in een week tijd gered moest worden. De bank had net als de Signature Bank te hulp zijn geschoten bij het wegsluizen van tegoeden bij de failliete Cryptobroker FTX
Snoras AB (Rusland)
Uit ruim 1,3 miljoen gelekte banktransacties, e-mails en contracten van de inmiddels gesloten banken Snoras AB en Ukio Bankas bleek dat de Troika Bank miljarden aan Russisch geld via Litouwen naar banken in West-Europa sluisde. Ook bankrekeningen van ING en ABN AMRO werden gebruikt transacties ter hoogte van ruim 190 miljoen euro. Het geld was afkomstig van grote fraudezaken die door de Troika werden vermengd met privévermogens van vooraanstaande Russische politici en oligarchen. De Snoras-bank is deels het eigendom van Antonov, die in 1998 als effectenhandelaar een grote klapper maakte met de roebelcrisis. Alexander, de vader van Vladimir werd in maart 2009 in Moskou neergeschoten. Hij overleefde de aanslag. De schutter was naar zijn huis gereden en vuurde achttien kogels op Alexander af toen hij naar buiten kwam. Vijf kogels troffen hem in zijn buik en hij raakte een stukje van zijn vinger kwijt. Zijn bodyguard raakte gewond aan zijn been. De Russische krant Kommersant speculeerde dat het een maffia gerelateerde aanslag was in verband met de verkoop van Kaliningrad Seaport, waarbij zowel de vader als de zoon betrokken waren. De Snoras bank in Lithouwen is behalve van de Antonovs ook onderdeel van de Konvers bank. De Konvers bank is van de Russische MDM groep die weer toebehoort aan Andrei Melnichenko en Sergei Popov.
Société Générale (Belgie)
SG een van de grootste banken van Frankrijk heeft voor 50 miljoen dollar geschikt met justitie in de Verenigde Staten voor het onjuist weergeven van de waarde van beleggingen in hypotheken aan investeerders. Die hierdoor veel geld hebben verloren. Uit onderzoek bleek dat 40 procent van de onderzochte leningen niet aan de overheidseisen voldeed. De Franse bank bracht zijn autoleasetak ALD naar de beurs. ALD ging een paar maanden geleden naar de beurs in Parijs en wordt momenteel gewaardeerd op € 5,2 miljard. ALD is met een vloot van 1,4 miljoen auto’s in 41 landen het grootste autoleasebedrijf van Europa. In eerste instantie werd een belang van 20 procent naar de beurs gebracht in Parijs. De bank wil 900 medewerkers nog voor 2020 afvloeien en 15 procent van de lokale afdelingen sluiten. Voor deze reorganisatie wordt in het vierde kwartaal een voorzieningen van zo’n €400 miljoen getroffen. De ontslagen komen bovenop de in 2016 aangekondigde 2550 ontslagen. In totaal schrapt GS dus 3.450 arbeidsplaatsen tot 2020. De netto-inkomsten van de bank daalden in het derde kwartaal met 15% tot €932 mln. Bij de bank staan de zaken er slecht voor en 1.600 werknemers moeten vertrekken. Vestia schikte in 2021 met de bank, nadat de woningcorporatie de bank eerder aansprakelijk had gesteld in het derivatenschandaal, dat Vestia miljarden euro’s kostte. Société Générale betaalt Vestia een bedrag van 22,5 miljoen euro zonder erkenning van aansprakelijkheid. De bank wordt verdacht van cum-cum fraude.
Sparkassen (Duitsland)
Georg Fahrenschon, de 49-jarige voorzitter van de vereniging van Sparkassen in Berlijn, wordt verdacht van belastingontduiking.
Standard Chartered (VK)
De Britse bank Standard Chartered staat op het punt om in totaal 1 miljard dollar aan boetes te betalen aan Amerikaanse autoriteiten wegens schending van handelssancties tegen Iran. De bank werd in 2012 ook al op de vingers getikt wegens de overtredingen. De bank kocht toen voor 667 miljoen dollar rechtsvervolging af en beloofde controles op transacties van klanten te verscherpen.
Surinaamsche Bank (Suriname)
De Surinaamse overheid kan geleende bedragen aan De Surinaamsche Bank niet terug betalen. Door de Surinaamse overheid werd niet alleen in het buitenland geleend, maar ook bij de lokale banken. Bij De Surinaamsche Bank werd circa een half miljard Surinaamse dollar geleend (60 miljoen euro). De Surinaamsche Bank heeft een solvabiliteitsratio van 0,67 procent. Voormalig bankdirecteur Sigmund Proeve leende de regering van president Bouterse onbeperkt geld en had ondertussen hierdoor zelf ook een erg grote schuld opgebouwd bij de Centrale Bank. Bankdirecteur Proeve werd door de raad van commissarissen geschorst. Als de overheid het half miljard Surinaamse dollars aan leningen niet terugbetaalt dan is het einde verhaal voor de bank. De Centrale Bank van Suriname wil dat de andere Surinaamse banken bijspringen.
Svenska Handelbanken AB (Zweden)
Handelsbanken is een 144 jaar oude bank in Zweden. De eerste 120 jaar was het een Zweedse bank, maar sinds eind jaren 80 is de bank ook internationaal bezig en opent nieuwe kantoren in plaats van ze zoals andere banken doen ze te sluiten. Voor aangehouden tegoeden bij Handelsbanken Nederland geldt het Zweedse depositogarantiestelsel, waarbij particuliere spaarders een bedrag tot 100.000 euro terugkrijgen mocht de bank onderuit gaan. De bank richt zich op klanten met een vrij beschikbaar vermogen van meer dan 500.000 euro. De enige reden dat de bank eerst actief was in het buitenland, was om de Zweedse klanten ook in het buitenland van dienst te kunnen zijn. In 1989 maakte de bank vestigde de bank zich in de andere Scandinavische landen en in 2002 werd ook Groot-Brittannië ingelijfd. In februari 2013 kwam de bank ook in Nederland, waar nu 23 vestigingen zijn. Handelsbanken heeft 184 mensen in dienst, waarvan er 72 op het hoofdkantoor werken. De directeur van de Nederlandse divisie is de uit Denemarken afkomstige Mikael Sørensen en het hoofdkantoor zit op Schiphol in het WTC-gebouw. Sørensen (48) kwam in 2007 naar Nederland en is al sinds 1994 in dienst bij Handelsbanken; de eerste tien jaar in Denemarken, daarna 3,5 jaar in Polen als hoofd van de vestigingen daar. Het Zweeds Finse Teliasonera en het Russische MTS worden verdacht van corruptie met Takilant. De geldstromen liepen via de ING, Fortis, ATB en Svenska Handelsbanken. Teliasonera betaalde 220 miljoen via een derdenrekening van advocatenkantoor Houthoff Buruma, die het weer doorstortte naar Fortis, die het weer doorsluisde naar Takilant in Gibraltar. Alle klanten van Handelsbanken zijn klant bij een van de kantoren. Er is geen wholesale-afdeling. Een accountmanager voor particuliere klanten op een kantoor van Handelsbanken zal niet meer dan zo’n 75 klanten hebben. Ze hebben ook geen centrale marketingafdeling die producten moet promoten. Vroeger was Handelsbanken heel erg top-down, zoals de meeste andere banken. 45 jaar geleden veranderde het concern in een heel decentraal bedrijf. Alle 840 kantoren zitten op hetzelfde niveau en rapporteren aan de regionale hoofden, en die zitten in de Raad van Bestuur. Het geheim van de bank is de decentrale opzet. Ze hebben geen bonussen, geen budgetten en geen uitgebreid middelmanagement. Het grootste deel van Handelsbanken is bank, dus het innemen en uitlenen van geld. Er is ook een zakenbank, maar het resultaat daarvan is heel klein. In Noorwegen, Denemarken en Finland samen hebben ze bij elkaar 160 kantoren. Afgelopen jaren hebben ze in Nederland steeds 4 à 5 kantoren geopend. De bank zit nog niet in Nijmegen of Den Bosch. De Nederlandse divisie verhoogd, vanwege de stijgende marktrenten, de rente. De rente op andere spaarrekeningen met een saldo tussen €500.000 en €2,5 miljoen stijgt van 1% naar 1,2%. Bij spaarrekening van boven de €2,5 miljoen gaat de rente van 1,2% naar 1,4%. De inkomsten stegen met 9% naar een totaalbedrag van 143,3 miljoen euro. Tegelijkertijd maakte de bank wel bekend dat de kosten met maar liefst 14% zijn toegenomen naar 78,2 miljoen euro (vorig jaar €68,7 miljoen). 2022 werd afgesloten met een operationeel resultaat van €57,4 miljoen, 3% lager dan in 2021. Een daling vanwege het ontbreken van een bijzondere bate zoals in 2021 én dat er afgelopen jaar een hogere Zweedse bankenbelasting betaald diende te worden. Gecorrigeerd voor deze twee posten steeg het operationele resultaat van Handelsbanken Nederland juist behoorlijk met 19%. De omvang van de gemiddelde kredietportefeuille steeg daarbij met 20% naar 8,177 miljard euro en het gemiddelde totale volume van spaargelden en deposito’s nam toe met 37% naar 3,982 miljard euro. Het personeelsbestand groeide van 339 naar 369 werknemers. Ondanks een volatiel en onrustig beursklimaat was er sprake van een netto instroom van nieuw belegd vermogen bij dochter Optimix Vermogensbeheer.
Swedbank (Zweden)
Swedbank, een van de grootste banken van Zweden is mogelijk betrokken bij “systematische witwaspraktijken” die bijna tien jaar hebben geduurd. Er zou zo’n 5,1 miljard euro tussen Swedbank en Danske Bank weggesluisd zijn via verdachte accounts. Hiervan zou 26 miljoen dollar gerelateerd zijn aan Russische belastingfraude die door klokkenluider Sergei Magnitsky aan het licht werd gebracht. Door de Russische advocaat en klokkenluider Magnitsky kwamen ook mogelijke witwaspraktijken van Danske Bank boven tafel. Hij kwam in 2009 om het leven in een Russische cel nadat hij belastingfraude had aangetoond. Swedbank zou belangrijke informatie hebben achtergehouden voor de Amerikaanse autoriteiten. Aanklagers hebben in juli 2019 een inval gedaan op het hoofdkantoor van de bank.
Triodos
Triodos Bank, Triodos Beleggingsfondsen en Triodos Private Banking haalden het eerste half jaar van 2016 23.000 nieuwe klanten binnen waarmee het totaal aantal klanten nu uitkomt op 630.000. Triodos maakte 18,6 miljoen euro minder winst en dat is ondanks de hogere omzet 15 procent lager dan vorig jaar. Het totale beheerde vermogen groeide met 3 procent naar 12,6 miljard euro. Er kwam geen onderzoek naar mogelijk wanbeleid bij Triodos Bank. De Ondernemingskamer van het Gerechtshof in Amsterdam wees een verzoek daartoe van een groep certificaathouders en beleggersvereniging VEB af. Beleggers konden al bijna drie jaar niet bij hun geld, omdat Triodos vlak na het uitbreken van de coronacrisis de handel in certificaten opschortte. Die certificaten zijn een soort aandelen in Triodos Bank, maar dan zonder stemrecht. In totaal hebben de bijna drieduizend certificaathouders circa 1 miljard euro aan beleggingen in de bank uitstaan. Triodos heeft 43.000 certificaathouders. Oud topman en Commissaris Peter Blom vertrok naar DNB maar moest dankzij Pieter Lakeman in september 2023 opstappen. Blom was benoemd door Wobke Hoekstra van het CDA. In november 2022 moest Blom zijn functie al neerleggen vanwege de commotie over de certificaten. Lakeman diende samen met honderden gedupeerden met stichting Red Triodos een persoonlijke schadeclaim in tegen Blom en drie andere bestuurders. Genoemde certificaten verloren per stuk 40 euro in waarde. Ook Triodos bank zelf staat nog niet buiten schot voor schadeclaims. Triodos benadeelde circa 43.000 certificaathouders voor vele tientallen miljoenen. Beleggers hadden in goed vertrouwen 1,2 miljard euro in duurzame Triodoscertificaten geïnvesteerd maar deze verloren tot 75 procent van de waarde. Adviseurs van Triodos boden klanten de certificaten als een ‘risicoloze’ belegging aan en bekommerden zich nauwelijks om de verliezen van hun certificaathouders die honderden rechtszaken startten en bij consumentenprogramma’s als Radar hun boosheid uitten. Volgens de aan Tilburg University verbonden economiehoogleraar Johan Graafland heeft deze rigide opstelling mogelijk onherstelbare schade aangericht. In een column in Trouw kwalificeert hij Triodos bank deze week als moreel failliet. Triodos Bank heeft in 2023 een nettowinst van 77,2 miljoen euro geboekt, 55 procent meer dan een jaar eerder vooral doordat de bank net als de andere banken erg veel verdiende aan de hoge rentestanden. Triodos Bank verloor de zaak die was aangespannen door pianist Jan Vayne. Vayne had volgens zijn advocaat beschermd moeten worden vanwege zijn gebrek aan beleggingskennis. De schade bedraagt naar verwachting ruim een miljoen. De koers zakte van 84 euro naar 29 euro. Met een beursgang hoopt Rijpkema veel problemen te kunnen oplossen. Bij de jaarvergadering worden de beursgangplannen met de certificaathouders besproken. In het najaar mogen ze dan stemmen over een eventuele beursgang. Daarnaast moeten ze ook nog toestemming krijgen van de toezichthouders en moeten de marktomstandigheden goed zijn. Maar ze verwachten binnen twaalf maanden de gang naar de beurs te kunnen maken. De beursnotering moet zorgen voor een optimale verhandelbaarheid van de aandelen, of de certificaten van aandelen in hun geval. Nu kunnen certificaathouders hun stukken aanbieden op een extern platform, de Multi Trade Facility (MTF). Maar die handel loopt niet optimaal. Een beursnotering zorgt voor een optimale verhandelbaarheid. Er is wel degelijk interesse van institutionele investeerders in certificaten maar investeerders ondervinden belemmeringen om op de MTF te komen. Triodos gaat geen nieuwe aandelen uitgeven en halen dus geen geld op met de beursgang. Er komt alleen een notering waardoor certificaathouders gemakkelijker van hun stukken af kunnen en het voor investeerders gemakkelijker wordt om certificaten te kopen. De koers komt tot stand door vraag en aanbod. Triodos wilde nooit naar de beurs, omdat de bank baas wil blijven over de koers. Bij een duurzame bank, gericht op de lange termijn, passen geen aandeelhouders die snelle winsten eisen. De beursnotering geldt voor certificaten van aandelen, niet voor gewone aandelen. Die certificaten bieden extra bescherming voor de koers en zelfstandigheid van Triodos.
Troika Bank (Rusland)
Uit ruim 1,3 miljoen gelekte banktransacties, e-mails en contracten van de inmiddels gesloten banken Snoras AB en Ukio Bankas bleek dat de Russische Troika Bank miljarden aan Russisch geld via Litouwen naar banken in West-Europa sluisde. Ook bankrekeningen van ING en ABN AMRO werden gebruikt transacties ter hoogte van ruim 190 miljoen euro. Het geld was afkomstig van grote fraudezaken die door de Troika werden vermengd met privévermogens van vooraanstaande Russische politici en oligarchen.
UBS (Zwitzerland)
Een oud-bankier bij UBS is aangeklaagd door de Zwitserse autoriteiten vanwege het doorverkopen van vertrouwelijke informatie aan Duitsland in 2012. De voormalige bankier wordt onder meer verdacht van industriële spionage en het schenden van het bankgeheim door de verkoop van een cd-rom met vertrouwelijke gegevens van UBS-klanten aan de Duitsland. UBS moest in 2014 300 miljoen dollar betalen vanwege de hulp aan Duitse welvarende klanten bij het ontwijken van belasting in Duitsland. Ook de Franse autoriteiten spanden een rechtszaak aan, omdat de bank medeplichtig is geweest aan belastingontduiking tussen 2004 en 2012. Het onderzoek hiernaar liep al enige tijd en de gesprekken over een schikking waren stukgelopen. UBS ontkent de beschuldigingen. Een voormalig medewerker Gibaud eist 3,5 miljoen euro van de overheid na onthullingen over de misstanden. Gibaud werd ontslagen en claimt dat zij geen werk meer kan vinden in haar oude professie. Zij claimt dat de overheid dankzij haar de belastingaffaire op het spoor is gekomen. Een adviseur van de rechtbank in Parijs stelt dat een vergoeding van € 2000 toereikend zou moeten zijn, aangevuld met ruim 1.500 euro voor gemaakte juridische kosten. In 2014 werd UBS door een Franse rechtbank gedwongen een aanbetaling te doen van 1,1 miljard euro als voorschot op de inmiddels gegeven boete in deze zaak, van 3,7 miljard euro, in 2019. UBS heeft circa 9,8 miljard euro aan tegoeden van Franse burgers verborgen voor de belastingdienst. Accountmanagers werden hiervoor vanuit het hoofdkantoor in Basel naar Frankrijk gestuurd, om op recepties, bij sportwedstrijden en culturele evenementen rijke Fransen ervan te overtuigen om hun bezittingen in een Zwitserse kluis te stoppen, uit het zicht van de Franse belastingdienst. De rechter noemde de daden „crimineel en van uitzonderlijk ernstige aard”. UBS berekend rente wanneer het spaartegoed meer is dan 1 miljoen. De Nederlandse vermogensbeheertak (2,6 miljard aan vermogen) wordt verkocht aan Van Lanschot Kempen voor € 28 miljoen. Topman Hamers heeft als voormalig topman van ING nog een strafrechtelijke vervolging voor het falende toezicht op witwaspraktijken bij de ING bank. Hij gaf leiding aan de bank toen het bedrijf in 2018 een boete kreeg van 775 miljoen euro wegens nalatigheid bij het bestrijden van witwassen. Hamers trad in september 2020 toe tot het bestuur van UBS en heeft sinds 1 november 2020 daar de leiding. Zijn salaris bedraagt daar ongeveer 12,7 miljoen euro per jaar. Ralph Hamers kreeg een EU-kartelboete samen met twee andere banken van in totaal 371 miljoen euro vanwege de handel in Europese staatsobligaties. De hoogste boete, van 172 miljoen euro, is voor UBS zelf. De kartelpraktijken vonden plaats tussen 2007 en 2011, dus lang voordat Limburger Hamers tijdelijk topman werd van de grootste bank van Zwitserland. Het Japanse Nomura moet van de Europese Commissie bijna 130 miljoen euro betalen en het Italiaanse UniCredit ruim 69 miljoen euro. Het Britse NatWest trok aan de bel bij de commissie over het kartel en ontloopt daardoor een boete. Ook andere betrokken banken hoeven om verschillende redenen geen boete te betalen. De obligatiehandelaren van de banken deelden onderling via chatrooms gevoelige informatie over bijvoorbeeld prijzen en strategie bij de handel in Europese staatsobligaties. Dat gebeurde dus tijdens de financiële crisis van destijds. UBS overweegt in beroep te gaan tegen de boete en stelt dat jaren geleden al stappen zijn genomen om dergelijke praktijken te voorkomen. UniCredit liet weten de boete aan te zullen vechten en ontkent schuldig te zijn aan de kartelpraktijken. Het aandeel UBS stortte 15 maart 2023 met wel 7% in nadat er onrust kwam bij Credit Suisse die zelf ook 22 % moest inleveren. Het vertrouwen in de Zwitserse banken is tot een dieptepunt gedaald. Credit Suisse werd 19 maart 2023 overgenomen door UBS voor ongeveer drie miljard euro. De Zwitserse centrale bank (SNB) maakte daarnaast bekend garant te staan voor een lening van maximaal 101 miljard euro, maar daar zag de bank begin augustus al weer van af. UBS betaalde maar een fractie van de marktwaarde waarop Credit Suisse eindigde. Die was ongeveer 7,5 miljard Zwitserse frank. UBS heeft door de fusie dan ruim 1511 miljard euro aan bezittingen en is dan feitelijk te groot voor het land. Bij problemen heeft de Zwitserse centrale bank en de Zwitserse overheid niet genoeg middelen om de bank te kunnen redden. Ralph Hamers, eerder topman van ING, vertrok onmiddellijk na de overname na ruim twee jaar en wordt opgevolgd door de Zwitser oudgediende Sergio Ermotti. Credit Suisse wordt volledig opgenomen en daarbij zullen duizenden banen verloren gaan. Tot 2024 blijven Credit suise en UBS nog naast elkaar bestaan, maar daarna gaat Credit Suisse volledig op in UBS. Alle klanten worden dan overgeheveld en in 2025 verdwijnt het merk Credit Suisse. UBS-topman Sergio Ermotti wil ruim 10 miljard dollar aan kosten besparen waaronder ook het schrappen van drieduizend banen in de komende 2,5 jaar. UBS maakte 29 miljard dollar winst in het tweede kwartaal van 2023 en dat is mede te danken aan het feit dat UBS maar 3 miljard dollar betaalde voor Credit Suisse, terwijl de uitstaande leningen van de overgenomen bank veel meer waard waren. In 2024 worden in vijf rondes duizenden medewerkers afgevloeid in het kader van een kostenbesparingsplan, te beginnen in juni. Zwitserse bedrijven hebben hun bezorgdheid geuit dat de marktmacht van het uitgebreide UBS in de toekomst zou kunnen leiden tot hogere kosten voor leningen. ‘De prijstoezichthouder gaat ervan uit dat de gefuseerde grootbank zich bewust is van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en zich daarnaar zal gedragen. De toezichthouder FINMA, mededingingsautoriteit ComCo en de Zwitserse Nationale Bank hebben de gevolgen van de overname besproken en gaan extra toezicht houden.
In april legde de Europese Commissie een boete op van meer dan 28 miljoen euro aan de banken Credit Suisse, Bank of America Merrill Lynch en Crédit Agricole vanwege kartelvorming bij de handel in staats- en overheidsleningen. Deutsche Bank was ook betrokken bij dat kartel maar kreeg geen boete omdat de Duitse bank Brussel informeerde over de zaak.
UniCredit
De handel in de grootste Italiaanse bank UniCredit moest worden stilgelegd nadat het aandeel meer dan 5% verloor na geruchten over een benodigde miljardeninjectie om de bank te redden. Unicredit heeft € 8,1 miljard aan nieuwe voorzieningen nodig. De totale portefeuille met zwakke kredieten zou € 50 miljard groot zijn. UniCredit gaat gebukt onder honderden miljarden aan leningen waarvan maar de vraag is of ze worden terugbetaald. De bank wil in totaal voor € 17,7 miljard aan slechte leningen kwijt en gaat deze bundelen en als waarde-effecten aanbieden. Het is een nieuwe ingreep na de ontslagronde van 6500 werknemers. De bank heeft bovendien een claimemissie gepland ter waarde van € 13 miljard. Er moeten duizenden van de 90.000 werknemers weg. De Italiaanse politie legde in februari 2019 bij UniCredit, Intesa Sanpaolo, Banca Monte dei Paschi di Siena, Banco BPM en een dochteronderneming voor meer dan 740 miljoen euro beslag, nadat meer dan 100.000 klanten bleken te zijn opgelicht met grootschalige diamantfraude. Klanten werden benaderd door bankmedewerkers voor investeringen in diamanten en ontvingen hiervoor vergoedingen, smartphones, antiek, dure trips en sieraden. Doordat contracten vaak in een bankfiliaal werden getekend, hadden klanten het idee dat zij een deal sloten met hun bank – en niet met een handelaar. De diamanten werden verkocht voor prijzen die ver boven de geschatte waarde lagen. In 2017 moesten vier banken ook al een boete aan de mededingingsautoriteit betalen voor soortgelijke fraude. De financiële recherche heeft zo’n 70 verdachten in onderzoek. Tot overmaat van ramp legde een rechtbank in Rusland in mei 2024 beslag op 463 miljoen euro aan activa.
Valley National Bank
De bank staat op omvallen net als de New York Community Bank.
Veneto Banca
De Europese Centrale Bank had het vertrouwen in de bank opgezegd omdat de plannen die de bank zelf had geschreven niet geloofwaardig was en werd geliquideerd.
Volksbank
SNS Bank NV noemt zich vanaf 2017 Volksbank NV. Alle merken behielden hun eigen koers en marktpositie. Het nieuwe logo werd 27 september 2016 door minister Jeroen Dijsselbloem onthuld. De naam past alvast bij de ambitie van de SNS om een Nutsbank te worden.
De bank kan een boete van De Nederlandsche Bank verwachten omdat ze niet genoeg deden om witwassen en financiering van terrorisme tegen te gaan. Als Overheidsbank beheerd door NLFI zo’n aanwijzing krijgen is een brevet van onvermogen voor de bestuurders. Martijn Gribnau was de verantwoordelijke directievoorzitter en hij kan in april 2024 alweer vertrekken. Hij zat nog in zijn eerste termijn en zwaait af voordat de tweede termijn is begonnen. In augustus 2023 werd bekend dat de Volksbank niet genoeg deed om witwassen en financieren van terrorisme tegen te gaan. De Nederlandsche Bank (DNB) heeft toen ook aangekondigd een boete te willen opleggen als er geen verbetering is. Het is nog niet duidelijk hoe hoog die boete wordt. Van de toezichthouder heeft de Volksbank daarbij tot 1 april gekregen om zijn procedures te verbeteren. Ook Jeroen Dijst, de eindverantwoordelijke op het gebied van risicobeleid, vertrekt in april, na acht jaar.
De Volksbank moet van de ECB een boete van 4,5 miljoen euro betalen omdat ze de risico’s rond bepaalde leningen jarenlang te laag heeft ingeschat. Het gaat om risico’s rond leningen aan bepaalde Zwitserse kantons en regionale banken in het Alpenland. De Volksbank schatte die risico’s tussen 2014 en 2021 veel te laag in. De boete werd al in juli aangekondigd. Het analyseren en beoordelen van risico’s op witwassen en financieren van terrorisme is voor banken een eerste noodzakelijke stap voor het nemen van maatregelen ter beheersing van deze risico’s. Bij het analyseren en beoordelen moet een bank rekening houden met verschillende risicofactoren, zoals het type dienstverlening, maar ook met risico’s die voorvloeien uit het klantenbestand. De intensiteit van de risicobeoordeling wordt afgestemd op de mate waarin de risico’s voorzienbaar zijn, en ook op de aard en omvang van de bank. Hiermee wordt de bank de ruimte geboden om maatregelen te nemen die in verhouding staan tot het type bancaire dienstverlening dat wordt aangeboden.
Uit onderzoek van DNB is gebleken dat de risicobeoordeling van de Volksbank ernstige tekortkomingen bevat waardoor de Volksbank onvoldoende zicht heeft op haar blootstellingen aan mogelijke risico’s op witwassen en financieren van terrorisme. Zo is uit het onderzoek van DNB gebleken dat de Volksbank deze risico’s onvoldoende heeft vastgesteld en beoordeeld. Daarnaast bleek de risicobeoordeling niet actueel. Bovendien bleek dat de Volksbank bij de vaststelling en beoordeling van haar risico’s onvoldoende rekening heeft gehouden met verschillende risicofactoren (zoals het type cliënt, product, dienst, transactie en distributiekanaal en met landen of geografische gebieden). Hierdoor is door de Volksbank de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) overtreden.
DNB heeft hiervoor op 12 juni 2023 een aanwijzing aan de Volksbank gegeven. Een aanwijzing is een handhavingsmaatregel met een opdracht aan de instelling om binnen een gestelde termijn een bepaalde gedragslijn te volgen, gericht op het beëindigen of ongedaan maken van de overtreding. De gedragslijn aan de Volksbank houdt in dat de Volksbank uiterlijk 1 april 2024 haar risico’s op witwassen en financieren van terrorisme moet vaststellen en beoordelen. Hierbij moet de Volksbank rekening houden met de hierboven genoemde risicofactoren. De resultaten van het vaststellen en beoordelen van haar risico’s moet de Volksbank vastleggen en actueel houden. Ook moet de Volksbank rapporteren aan DNB over de voortgang van het opvolgen van deze gedragslijn.
SNS verdiende ondanks dat ze pretenderen een Volksbank te zijn miljarden met de spaarrentetruc en benadeelden spaarders. Ook ABN AMRO heeft het derde kwartaal van 2023 afgesloten met een winst van 759 miljoen euro. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) doet onderzoek naar het bewust laag houden van de rente.
De Volksbank heeft in september 2021 taxatiebureau Fitrex overgenomen. Rembrandt Fusies & Overnames heeft de verkopers begeleid bij het realiseren van deze transactie. Fitrex is een onafhankelijk taxatiebureau dat taxaties centraal vanuit één punt kan regelen voor zowel intermediairs (o.a. hypotheekverstrekkers) als particulieren. Fitrex heeft meer dan 350 taxateurs aan zich verbonden en kan naast taxaties ook bouwkundige keuringen en energielabels regelen, evenals taxaties voor bedrijfs onroerend goed.
Demissionair Minister Sigrid Kaag (Financiën) zou dit jaar een besluit nemen over mogelijke verkoop van de Volksbank, maar dat wordt nu vooruitgeschoven naar de nieuwe minister die dit in 2024 moet heroverwegen. Het moederbedrijf van SNS, ASN Bank, RegioBank en BLG Wonen is nu tien jaar in staatshanden via NLFI, de stichting die namens de Nederlandse Staat de belangen in de diverse financiële instellingen beheert.
De verplichtingen uit de Wwft hebben onder meer tot doel om witwassen en financieren van terrorisme tegen te gaan. Banken fungeren daarbij als poortwachters. Alleen als banken de voor hen relevante risico’s identificeren en deze naar hun aard en omvang goed begrijpen, kunnen zij effectief procedures en maatregelen in stelling brengen. Met het voorhanden hebben van procedures omtrent de naleving van de Wwft en door middel van voorafgaande en doorlopende controle van hun cliënten leveren zij een belangrijke bijdrage aan het tegengaan van witwassen van geld uit misdrijven en het financieren van terrorisme. Door bovengenoemde overtreding brengt de Volksbank de doelstellingen van de Wwft in gevaar. (bron DNB).
In mei 2023 eindigden ASN Bank, RegioBank en SNS voor het tweede jaar op rij op de 1e, 2e en 3e plaats in het onderzoek naar klantvriendelijkste bank van Nederland. BLG Wonen bleef zich richten op het uitbreiden van haar distributiebereik en de dienstverlening aan onafhankelijke financieel adviseurs. En in het meest recente onderzoek van de Eerlijke Bankwijzer scoorde de Volksbank het best, met een score van 9 uit 10 op zeven ESG thema’s.
De netto rentebaten stegen sterk. Bovendien droeg de in 2022 geïntroduceerde vergoeding voor Basis Bankieren bij aan een aanhoudende stijging van inkomsten uit provisies en beheervergoedingen. Onder de streep was er een sterk gestegen nettowinst. Onder de streep maakte de Volksbank in 2023 circa 431 miljoen euro winst. Dat is meer dan twee keer zoveel als de 191 miljoen euro winst van 2022.
De Amerikaanse bank Wells Fargo ontsloeg 5300 medewerkers omdat ze nep-accounts op naam van klanten hadden gemaakt. Die kregen kosten in rekening gebracht voor credit cards en transacties die ze nooit hadden verricht. De bank is 9 september 2016 veroordeeld tot 185 miljoen dollar boete. De verantwoordelijke topman weigerde te vertrekken totdat ook politici daar om vroegen en probeerde de schuld af te schuiven naar de medewerkers. De opgestapte topman John Stumpf (63) krijgt 173,1 miljoen dollar vertrekpremie. Het gaat om zijn totale pakket met effecten, bonussen en gemaakte pensioenafspraken. Wells Fargo, is naar marktwaarde de tweede grootste bank ter wereld met $86 miljard omzet in 2015 en begin dit jaar 265.000 werknemers, kreeg hiervoor een boete van $185 miljoen opgelegd. Wells Fargo wil met een claw back-regeling proberen een deel van het geld terug te vorderen.
Western Alliance Bank (VS)
Western Alliance Bank, in Phoenix, leed 2 mei 2023 forse verliezen en zakte ongeveer 14 procent bij het sluiten van de markt. Deze bank eindigde de dag op $ 31,45 per aandeel en staat op omvallen. Western Alliance bezit $ 11,4 miljard aan commerciële vastgoedleningen en $ 15 miljard aan woninghypotheken. De bank zou te koop staan en de problemen lijken op die van Pacwest, First Republic en Silicon Valley Bank. Ook hier staat relatief veel geld gestald dat niet verzekerd is onder het Amerikaanse garantiestelsel, waarbij de bank zich de afgelopen jaren niet goed heeft ingedekt tegen de nu flink stijgende rente.
Westpac VS
De 52 jarige topman Brian Hartzer van de Australische bank Westpac heeft in november 2019 zijn functie neergelegd nadat de bank betrokken bleek bij een groot witwasschandaal. De bank, de op één na grootste van Australië, heeft volgens de financiële opsporingsdienst van het land op grote schaal anti-witwasregels overtreden. Westpac wordt er van beschuldigd van in totaal 23 miljoen overtredingen. De bank zou zelfs betalingen aan makers van kinderporno hebben gefaciliteerd. Naast veel politieke ophef heeft de kwestie ook tot een verlies van omgerekend 4,6 miljard euro aan beurswaarde geleid. Hartzer wordt tijdelijk opgevolgd door financieel topman Peter King. In de tussentijd zoekt Westpac naar een nieuwe bestuursvoorzitter. In het licht van de witwaszaak vervroegt ook voorzitter Lindsay Maxsted zijn vertrek naar begin dit jaar.
Wise
Fintechbedrijf Wise verwacht in het komende boekjaar een minder sterke winstgroei dan in het afgelopen jaar, maar ziet de groei wel stabiliseren op de middellange termijn. Het bedrijf, eerder bekend onder de naam TransferWise, mikt op een onderliggende winstgroei van 15 tot 20 procent voor het komende boekjaar, dat eindigt op 31 maart volgend jaar. In het afgelopen boekjaar presteerde het bedrijf bovengemiddeld, waardoor nu de prijzen zijn verlaagd voor het nieuwe boekjaar. Aangepast daarvoor zou de onderliggende winstgroei in het komende jaar 20 tot 25 procent bedragen, tegen 31 procent afgelopen jaar. Interim-CFO Kingsley Kemish mikt op een middellange termijngroei van gemiddeld 15 tot 20 procent . De onderliggende winstmarge voor belastingen zal tussen de 13 en 16 procent liggen. Eerder zei het bedrijf voor de middellange termijn een aangepaste EBITDA-marge 20 procent of meer na te streven. In het afgelopen jaar was dit 40,66 procent en de onderliggende winstmarge voor belasting was 21 procent. De omzet steeg afgelopen jaar van 846 miljoen naar 1,05 miljard pond en de winst voor belasting steeg met 229 procent naar 481 miljoen pond. Het aantal klanten steeg 29 procent tot 12,8 miljoen.
Yapi Kredi Bank Nederland
Zhongi Enterprise Group
Zhongzhi Enterprise Group is failliet. De Chinese bank leende miljarden aan vastgoedbedrijven en kon de 64,3 miljard dollar schuld niet meer betalen. Het faillissement van Zhongzhi bank is een van de grootste faillissementen in China ooit en komt boven op de vastgoedcrisis, de zwakke binnenlandse vraag en de trage handel.
Tussen 2004 en 2014 hebben meer dan tweeduizend bedrijven Petrobas zo’n 800 miljoen aan smeergeld betaald. Meer dan dertig Zwitserse banken zijn betrokken bij het witwassen van het smeergeld waarbij meer dan driehonderd rekeningen zijn gebruikt. In totaal gaat het om vier miljard dollar. Staatsbedrijf Petrobras, de drijvende kracht van de Braziliaanse economie met een productie van 2.5 miljoen vaten olie per dag en 87.000 werknemers heeft hiervan de Braziliaanse arbeiderspartij zo’n 200 miljoen dollar betaald voor het voeren van campagne.
Risico(co)’s
Vanwege de negatieve rente wordt er steeds risicovoller belegd. De financiële wereld investeert steeds meer en risicovol in de eveneens ingewikkelde Contingent Convertible Bonds (CoCo’s). CoCo’s zijn waardeloos op het moment dat een bank omvalt of bad bank wordt. Vooral obligatiefondsen lopen enorme risico’s omdat deze alleen kunnen kiezen voor de meest risicovolle variant van volledige afschrijving. Beleggers die juist vanwege de veiligheid en zekerheid beleggen in obligatiefondsen komen dan van een koude kermis thuis. ING had maar vier dagen nodig om 2,25 miljard dollar aan CoCo’s aan beleggers te slijten. Investeerders worden gelokt met een opvallend hoge coupon, flink hoger dan het dividendrendement op een aandeel. Het voordeel voor banken van CoCo’s is, dat het kapitaal onder de nieuwe eisen van Basel III meetelt als buffer, waarmee het een relatief goedkope manier is om kapitaal op te halen. Ook verzekeraars stappen in CoCo’s.
De staat van de banken
Europese banken boekten zo’n 25 miljard aan winst in belastingparadijzen. Dit staat niet in verhouding tot de werkelijke economische activiteiten van banken daar. De banken moesten vanwege de kapitaaleisen de balansen opschonen en probleemleningen verkopen. Voor heel Europa ging dat om 1.950 miljard euro, ofwel zo’n 4 procent van alle Europese bankbezittingen. De uitgifte van schuldpapier groeit en de totale omvang van de uitstaande obligaties steeg naar een recordhoogte van 1.793 miljard euro. Meer dan de helft hiervan bestaat uit probleemleningen, die meer dan 90 dagen betalingsachterstand hebben. Nederlandse banken hebben samen voor circa 55 miljard euro meer probleemleningen dan vijf jaar geleden. De zes grootste banken hadden eind 2014 met elkaar ruim 44 miljard euro slechte leningen. Uit de meest recente stresstest bleek al dat behalve Banca Monte dei Paschi di Siena ook de Raiffeissen-Landesbanken, Banco Popular Espano, Unicredit, Barclays, Royal Bank of Scotland en Allied Irish Banks met hun kapitaaldekking ernstig in gevaar komen. De Italiaanse banken, zoals UniCredit en Banco Popolare hebben honderden miljarden aan slechte leningen uitstaan. Europese banken namen in een nieuwe ronde van goedkope langetermijnleningen bij de ECB , de zogenoemde TLTRO-operatie, 233,5 miljard euro op. Ondanks dat voldeden de zeventig grootste banken van de EU aan een stresstest van de EBA. De stresstest was bedoeld om een inschatting te geven over de (hypothetische) gevolgen van macro-economische omstandigheden op de bankbalans en laat zien wat de gevolgen zijn voor de omvang van het kernkapitaal (Core Equity 1 – CET1) van een bank.
Het onderzoek van de WEKO naar banken en prijsafspraken (spreads) in de edelmetaalhandel spitst zich nu toe op de Zwitserse UBS, Julius Bär, Deutsche Bank, HSBC, Barclays, Morgan Stanley en Mitsui. Bij UBS zijn zes medewerkers die direct verantwoordelijk waren al voor een tot vijf jaar geschorst. UBS zag door alle perikelen het resultaat met 64 procent terugvallen, van bijna 2 miljard Zwitserse frank een jaar geleden tot 707 miljoen frank (ruim 642 miljoen euro).Banken weigeren nog steeds hardnekkig om vrijwillig mee te werken aan een verdere verhoging van de kapitaalbuffers. De buffers werden na de crisis onder druk van toezichthouders en politiek verhoogd naar 4 procent, maar dat zou feitelijk 10 procent moeten zijn, bestaande uit 5 procent echt eigen vermogen en 5 procent obligaties die omgezet worden in aandelen als het financieel tegenzit.
Er zijn miljardenverliezen bij Deutsche Bank en Italiaanse banken en een groeiend aantal niet terugbetaalde leningen. In Griekenland en Portugal gaat het niet veel beter. De tien grootste bankinstellingen ter wereld hebben van de toezichthouders tussen 2009 en 2015 zo’n 134 miljard euro aan boetes gekregen vanwege misleiding en gebrekkige communicatie met klanten.
Fintech
Er wordt door de Fintech markt inmiddels ruim 1 miljard euro aan kredieten bij de banken weggesnoept. Fintechs winnen aan momentum onder consumenten. Volgens een recent onderzoek van McKinsey vindt nu ongeveer 73 procent van de interacties in de wereld met banken plaats via digitale kanalen. Ze breiden de toegang tot het banklandschap uit, waarbij ze afstand nemen van de archaïsche vergoedingsstructuren van traditionele banken, en financiële diensten creëren die transparant, rechtvaardig en ondersteunend zijn voor de gewone Amerikaan. Terwijl fintech het landschap van de financiële dienstverlening hervormt, zijn ze een voorbeeld van hoe het bankwezen opnieuw kan worden vormgegeven, zodat degenen die het bedient echt ten goede komen. Steeds meer ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (mkb) wenden zich tot Fintech. Afgelopen jaar ging het om een bedrag van in totaal 5,1 miljard euro, een stijging van 27 procent ten opzichte van 2022. Mkb’ers sluiten bovendien leningen af voor een relatief hoger bedrag. In 2023 is voor ruim 11 miljard euro aan financiering verstrekt. Dat is 1,2 procent meer dan een jaar eerder. Van alle leningen tot een bedrag van 1 miljoen euro werd 64 procent door banken verstrekt, een afname van de 71 procent in 2022. Fintech wordt steeds meer gebruikt voor financieringen tot 1 miljoen euro. Het aandeel non-bancaire leningen onder de 1 miljoen euro steeg van 29 procent in 2022 tot 36 procent in 2023. Vooral leningen bij alternatieve geldverstrekkers tot een bedrag van 250.000 euro winnen aan populariteit bij mkb’ers.
Ook de Staatsbanken moeten jaarlijks tientallen miljoenen euro’s bijdragen aan de opbouw van het Europese resolutiefonds waarmee de Zuid-Europese banken gered moeten worden. Indirect draait de belastingbetaler dus alsnog op voor omvallende banken. Daarnaast moeten er door de banken honderden miljoenen worden afgedragen aan Nederlandse bankenbelasting.
ABN AMRO, ING en Rabobank zijn volgens twee rapporten van Milieudefensie structureel betrokken bij misstanden in de palmoliesector, zoals landroof, mensenrechtenschendingen en de kap van regenwoud en zouden tussen 2010 en 2018 voor minstens 4,9 miljard euro hebben geïnvesteerd in veertien palmoliebedrijven die betrokken zijn bij 118 misstanden in negen landen. ABN AMRO kocht dit jaar voor 10,8 miljoen euro aan aandelen in het bedrijf POSCO. Het moederbedrijf daarvan is voor 85 procent eigenaar van een ander bedrijf dat verantwoordelijk is voor kap van regenwoud in Papoea Nieuw-Guinea. Tussen 2012 en 2017 had dat bedrijf de hand in het kappen van ruim 27.000 hectare aan regenwoud in het land. Rabobank en ABN AMRO hebben ook banden met het palmoliebedrijf GAR in Liberia. De banken verstrekten in de afgelopen jaren voor honderden miljoenen euro’s aan kredieten aan dochterondernemingen van GAR, die op hun beurt weer grote stukken regenwoud kappen. ING wordt ook genoemd in het rapport. Zo leende de bank aan een bedrijf dat de lokale bevolking van West-Sumatra intimideerde en van haar land verjoeg. ABN AMRO geeft aan dat alternatieven voor palmolie vaak nog schadelijker zijn en dat een boycot dus niet realistisch is.
iDEAL
iDEAL BV heeft een overeenkomst bereikt met European Payments Initiative (EPI) waarbij EPI het Nederlandse online betaalmiddel overneemt. EPI kondigde 25 april 2023 de overname aan als eerste stap in de ontwikkeling van een Europese digitale betalingsoplossing als alternatief voor bestaande, vaak niet-Europese, betaaloplossingen. Tegelijkertijd bereikte EPI een akkoord om betalingstechnologieleverancier Payconiq International (PQI) over te nemen. Rabobank, ABN AMRO en Belfius treden toe als aandeelhouders van EPI. iDeal moet de basis worden van een Europees betalingssysteem en een nieuwe digitale portemonnee. Die krijgen de naam Wero en gaan vanaf eind jun i 2024 ook geleidelijk iDeal vervangen. EPI koopt ook het Luxemburgse betaalbedrijf Payconiq International (PQI). Ook voor die overname heeft het nu toestemming. Hoeveel er voor de overnames is betaald is niet bekendgemaakt. EPI wil één uniforme betaalstandaard voor Europa ontwikkelen. Het plan is om te beginnen in België, Frankrijk en Duitsland, gevolgd door Nederland. Die landen zijn bij elkaar goed voor ruim de helft van alle non-cash betalingen in het eurogebied. Later wil EPI ook in andere Europese landen actief worden. Het nieuwe betaalplatform kan een Europees alternatief vormen voor de betaaloplossingen van partijen als Apple, Google, PayPal en creditcardbedrijven. EPI komt ook met een digitale portemonnee, die ook Wero gaat heten. EPI wil ook verschillende soorten transacties mogelijk maken, waaronder abonnementen, betalen in termijnen, reserveringen en betalen bij levering. iDeal was tot nu toe in handen van de drie Nederlandse grote banken ING, ABN Amro en Rabobank die de betaalmethode bij Currence hadden ondergebracht.
This domain is for sale
