kankerverwekkend

4 september 20246 september 2024

Asbest

Asbestcement werd vroeger gebruikt voor drinkwaterleidingen. Dat mag sinds 1993 niet meer. Asbestvezels uit die leidingen kunnen door slijtage of werkzaamheden in het leidingwater terechtkomen. Na metingen concludeert de Gezondheidsraad dat de concentraties meestal zo laag zijn “dat de aanwezigheid van asbestvezels niet vastgesteld kon worden”. Nederland heeft ongeveer 28.000 kilometer aan drinkwaterleidingen met asbestcement. Dat komt neer op bijna een kwart van alle leidingen. Per jaar wordt ongeveer 200 kilometer aan leidingen met asbestcement vervangen, meldt het ministerie. De Gezondheidsraad ziet desondanks geen aanwijzingen voor een verhoogd risico op kanker door blootstelling aan asbest via leidingwater. De concentraties asbestvezels in Nederlands leidingwater zijn zeer laag en uit onderzoek in het buitenland blijkt dat er zelfs bij veel hogere concentraties geen sprake is van een verhoogd risico op bijvoorbeeld maag- en darmtumoren. De raad ziet dan ook geen aanleiding voor maatregelen.

De Raad en het Europees Parlement zijn het eens over nieuwe regels om de grenswaarde voor blootstelling aan asbest op het werk te verlagen en de meetmethode te moderniseren. “Asbest” verwijst naar een gevaarlijke groep vezelmineralen die ooit op grote schaal werd gebruikt om bouwmaterialen te versterken en brandwerend te maken. De Europese Commissie wil de grenswaarde voor blootstelling aan de kankerverwekkende stof asbest op de werkvloer met een factor tien verlagen. Dat is volgens Eurocommissaris Nicolas Schmit (Werkgelegenheid en Sociale Rechten) nodig omdat ondanks een asbestverbod sinds 2005 nog steeds jaarlijks tienduizenden werknemers overlijden aan de gevolgen van contact met asbest. In huizen van vóór 1994 zit vaak nog asbest verwerkt. Het werd vaak gebruikt vanwege de brandwerendheid en goede isolatie. Maar het heeft ook een groot nadeel: asbestvezels zijn gevaarlijk als je ze inademt.

De Raad en het Europees Parlement willen nieuwe regels om de grenswaarde voor blootstelling op het werk te verlagen en de meetmethode te moderniseren. Asbest veroorzaakt ernstige ziekten zoals kanker, met zeer lage overlevingskansen. Alleen al in 2019 stierven bijna 72 000 mensen in de EU als gevolg van asbest. Het verminderen van het contact met asbest is essentieel om de gezondheid van mensen te beschermen en levens te redden. 78 procent van alle werk gerelateerde kankers in de lidstaten hebben te maken met asbest. In 2019 overleden in de Europese Unie meer dan 70.000 mensen aan de gevolgen van vroegere blootstelling hieraan op het werk. Naar schatting tussen 4 en ruim 7 miljoen mensen worden er nog dagelijks aan blootgesteld, bijvoorbeeld bij renovatie- en sloopwerkzaamheden aan oude gebouwen. 97 procent van hen werkt dan ook in de bouwsector.

De Commissie stelt voor de grenswaarde uit 2009 voor blootstelling aan asbest van 0,1 vezels per kubieke centimeter te verlagen tot 0,01 omdat de komende jaren vanwege de transitie naar een klimaatneutrale economie veel gebouwen gerenoveerd moeten worden. De aanpassing moet worden goedgekeurd door de lidstaten en het Europees Parlement. Agnes Jongerius (PvdA) is ontgoocheld. Het EU-parlement wil een limiet van 0,001 vezels per kubieke centimeter.

In make-up artikelen werd door het Expertisecentrum Asbest en Vezels (ECAV) asbest aangetroffen. Het gaat om My Cheek Palette Blush van Douglas en B.A.E. loose powder foundation 2nd skin van HEMA. De winkelketens trokken de make-up aanvankelijk terug maar nadat HEMA TNO en Wessling hun product hebben laten testen werd er geen asbest aangetroffen kwamen de producten weer terug in de schappen. De labs die HEMA en Douglas inschakelden, gebruikten een andere onderzoeksmethode dan TNO

Het is sinds 1993 verboden om asbest te gebruiken in nieuwe producten. Asbest bestaat uit heel kleine vezeltjes die je met het blote oog niet kunt waarnemen. Adem je die in, dan kan na lange tijd longkanker, longvlies-, of buikvlieskanker ontstaan. Maar omdat het op zoveel plekken in de bouw gebruikt is, ademt iedereen in de buitenlucht wel eens vezeltjes in. Pas als iemand vele jaren veel asbestvezels heeft ingeademd, loopt die persoon een groot risico, stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Eternit

De nabestaanden van asbestslachtoffers hebben half november 2019 aangifte gedaan tegen de Eternit. Zij beschuldigen het bedrijf van doodslag op industriële schaal, omdat het jarenlang asbest bleef produceren, ondanks dat al lang bekend was dat het levensgevaarlijk was. In Goor en directe omgeving zijn er zeker 150 personen aan overleden. De nabestaanden deden de aangifte samen met het Comité Asbestslachtoffers. Volgens de aangifte heeft Eternit tot in de jaren 80 ‘willens en wetens’ asbest geproduceerd terwijl in de jaren 60 al bekend was dat het goedje kanker kan veroorzaken en de bewijzen daarvoor zich bleven opstapelen. In Nederland zijn duizenden mensen overleden aan borstvlieskanker (mesothelioom), die bijna altijd door asbest wordt veroorzaakt. Omdat de ziekte zich pas na lange tijd openbaart, is de piek aan doden nu pas – lang nadat het in 1993 werd verboden. Eternit probeerde in 1990 nog uitstel te krijgen van dat wettelijke verbod. In dat jaar lag de sterfte aan asbestkanker volgens het CBS in Nederland al op 273 personen. Eternit zou ook een politieke lobby hebben opgezet om waarschuwingen en regelgeving rond asbest af te zwakken. Zo schreef Eternit in 1975 in een brief aan de regering dat de gevaren ‘louter op vermoedens berusten.’ In 1990 probeerde de fabrikant nog uitstel van het verbod te bewerkstelligen. Dat kwam er uiteindelijk in 1993.

Een recordaantal asbestslachtoffers met longvlieskanker heeft zich gemeld bij het Instituut Asbestslachtoffers. In het jaarverslag van de stichting staat dat er 580 meldingen binnenkwamen. In de jaren ervoor waren het er elke keer rond de 500. Het IAS geeft advies aan de Sociale Verzekeringsbank over tegemoetkomingen voor asbestslachtoffers. Ook bemiddelt de stichting met (oud-)werkgevers of verzekeraars over een eventuele schadevergoeding.

Longvlieskanker (mesothelioom) is een vorm van longkanker in de vliezen van de borstkas en longen. In de meeste gevallen is er sprake van een blootstelling aan asbest in het verleden, meestal beroepsmatig zoals in de bouw. De ziekte ontstaat vaak pas 20 tot 50 jaar na blootstelling. Het gebruik van asbest in de bouw is sinds eind vorige eeuw – evenals de verkoop ervan – niet meer toegestaan. De tijd die het kost om tot een uitspraak te komen, was vorig jaar korter dan de jaren ervoor. Slachtoffers kregen binnen 90 dagen te horen of ze recht hebben op een schadevergoeding of tegemoetkoming. Betrokken partijen worden zich volgens de stichting er steeds meer van bewust dat slachtoffers niet lang meer hebben zodra ze de diagnose longvlieskanker hebben gekregen. Afgelopen jaar werd voor 276 asbestslachtoffers bemiddeld. In 167 gevallen kwam het tot een volledige schadevergoeding. Nabestaanden van acht voormalige werknemers van Eternit doen aangifte tegen het bedrijf uit Goor. Ze willen dat de gevel- en dakbekledingsfabrikant wordt vervolgd voor doodslag of dood door schuld, meldt Trouw.

De nabestaanden hebben de aangifte gedaan, samen met het Comité Asbestslachtoffers. In 1969 waarschuwde de Nederlandse wetenschapper en bedrijfsarts Stumphius al voor de risico’s van asbest. Toch bleef Eternit er tot in de jaren 90 mee werken. Het bedrijf zou ook hebben gelobbyd tegen een verbod op asbest. Eternit heeft zich schuldig gemaakt aan “doodslag op industriële schaal”, zegt de juridisch adviseur van het Comité Asbestslachtoffers, oud-advocaat Bob Ruers. “In Goor en directe omgeving zijn zeker 150 personen overleden door asbest. Het bedrijf kende de risico’s heel goed en heeft geen tijdige maatregelen genomen. Dit is de eerste strafrechtelijke aangifte tegen Eternit vanwege asbest. Eerder zijn al tientallen schadeprocedures tegen het bedrijf gevoerd. In Italië kwam het wel tot een strafzaak. De Zwitserse oud-topman Stephan Schmidheiny werd veroordeeld tot 18 jaar cel en de betaling van 90 miljoen euro schadevergoeding. Het vonnis werd later vernietigd door het Italiaanse hooggerechtshof.
1998 werd asbest verboden. Omdat slachtoffers pas na vele jaren ziek worden, overlijden er nog altijd ongeveer 500 mensen per jaar aan asbestkanker. Vorig jaar werd berekend dat tot 2035 nog 8000 mensen zullen overlijden aan de gevolgen van deze vorm van kanker. Op een oproep van de politie aan asbestslachtoffers om zich te melden als getuige hebben zich 35 mensen gemeld die eerder nog niet naar de politie waren gestapt. Aanleiding is de aangifte die andere slachtoffers in 2019 deden tegen bouwmaterialen fabrikant Eternit uit Goor.

De politie-eenheid die zich bezighoudt met milieucriminaliteit deed in augustus 2022 een oproep aan asbestslachtoffers om zich te melden als getuige. De onderzoekers zijn nu nog bezig met mensen te horen, waarna het Openbaar Ministerie uiteindelijk beslist of het tot vervolging zal overgaan. Ruers, voorheen Eerste Kamerlid voor de SP, heeft sinds 1988 tientallen slachtoffers en nabestaanden bijgestaan in civiele rechtszaken. Eternit heeft aan veel slachtoffers schadevergoedingen moeten betalen. Gemiddeld kregen zij een ton uitgekeerd van het bedrijf. Het verschil tussen die civiele procedures en het strafrechtelijk onderzoek is dat een veroordeling zou kunnen leiden tot een gevangenisstraf voor voormalig leidinggevenden van het bedrijf. Ruers zegt interne stukken in handen te hebben waaruit blijkt dat het bedrijf al tientallen jaren op de hoogte was van de schadelijke gezondheidseffecten van asbest, maar toch is doorgegaan met het gebruik. In de jaren 60 kwamen al onderzoeken naar buiten waaruit bleek dat blootstelling aan asbest mesothelioom kan veroorzaken, oftewel long- en buikvlieskanker”, zegt Ruers. “Eternit heeft tot in de jaren 90 volgehouden dat het niet gevaarlijk was. Ze lieten mensen ermee werken en verkochten het aan klanten. Na blootstelling aan asbest kan het tientallen jaren duren voordat je daadwerkelijk ziek wordt. In deze video legt NOS op 3 uit wat asbest is:

Het Comité Asbestslachtoffers heeft de gedupeerden ingedeeld in vier categorieën. Ten eerste zijn er de fabrieksarbeiders die met asbest hebben gewerkt. “Daarvan zijn er minstens 150 overleden”, zegt Ruers. Dan volgen de huisgenoten van deze oud-werknemers die in contact kwamen met hun kleding. “Bijvoorbeeld vuile overalls.” De derde categorie betreft omwonenden van de fabriek. Ruers: “Eternit dumpte het afval in een straal van 20 kilometer rond de fabriek. En mensen konden het afval gratis komen ophalen.”

Tot slot zijn er nog de mensen die producten van Eternit hebben gekocht en daar ziek van werden. “Niemand weet precies hoeveel slachtoffers er zijn”, stelt Ruers. “Dit is de eerste zaak in Nederland waarbij slachtoffers zich op grote schaal verenigen tegen een bedrijf dat op vier terreinen veel slachtoffers heeft gemaakt. Er ligt een aangifte van ruim 2500 kantjes volgens het hoofd van het High Impact Environmental Crime Team (HIEC)

In Nederland overleden in de afgelopen jaren jaarlijks zo’n 500 mensen aan asbest. Dat het aantal doden per jaar sinds de jaren 60 toeneemt, komt doordat de vorm van kanker die hierdoor wordt veroorzaakt zich pas na langere tijd openbaart. Volgens de Erasmus Universiteit zullen in de komende vijftien jaar nog ruim 9000 mensen aan de gevolgen overlijden.

Volgens Talis zijn niet alleen zijn de risico’s veelal verwaarloosbaar, ook beschermingsmiddelen zijn niet noodzakelijk. Wetenschappelijk onderzoek naar de relatie tussen blootstelling, gezondheidsrisico’s en de kosten van beschermingsbeleid, toont aan dat het huidige asbestbeleid niet realistisch is. Talis pleit daarom, samen met andere corporaties en brancheorganisatie Aedes, voor een risico gestuurde benadering op basis van feiten. Dit onderzoek helpt staatssecretaris Van Ark bij het maken van realistisch asbestbeleid. Een wetsvoorstel van ex staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat, D66) dat door de Tweede Kamer met een ruime meerderheid werd aangenomen verbiedt asbest na 2024. Een verplichting kan worden opgelegd op actieve verwijdering van: Asbest(producten) in toepassingen in bouwwerken of objecten zoals daken; Verontreiniging die een gevolg is van dergelijke toepassingen; Afvalstoffen van asbestproducten die in het milieu zijn terechtgekomen.

Op dit moment ligt er in Nederland nog 80 miljoen vierkante meter dakbedekking waarin asbest is verwerkt. Dit jaar komt er opnieuw extra subsidie beschikbaar voor de sanering van asbestdaken. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat trekt 5,5 miljoen euro meer uit dan eerder gepland. Daarmee is dit jaar 23 miljoen euro beschikbaar. Tot 2024 kost de regeling de belastingbetaler 75 miljoen euro. Asbest kan echter volgens TNO vaak veel goedkoper, sneller en soms zelfs veiliger worden verwijderd dan nu gebeurt. Toch worden de strenge veiligheidseisen niet aangepast en worden er binnen de sector geen nieuwe werkmethoden toegelaten. Daardoor worden miljarden euro’s te veel uitgegeven aan asbestsaneringen, zeggen de koepel van woningcorporaties Aedes en de Land- en Tuinbouworganisatie Nederland.

Asbest is een verzamelnaam voor een aantal in de natuur voorkomende mineralen (silicaten), die zijn opgebouwd uit fijne, microscopisch kleine vezels die zo fijn kunnen zijn dat zij niet met het blote oog waar te nemen zijn. Asbest is een natuurlijke delfstof die wordt gewonnen in onder andere Zuid-Amerika, Rusland en Canada. Er bestaan verschillende soorten asbestmineralen die zijn onder te verdelen in twee hoofdgroepen: de spiraalvormige of serpentijnachtige, waaronder chrysoliet (ofwel wit asbest) de rechte of amfiboolachtige, waaronder crocidoliet (blauw asbest), amosiet (bruin asbest), anthophylliet (geel), tremoliet (grijs) en actinoliet (groen). Alleen aan de kleur van het ruwe asbest kan men zien tot welke soort het asbest behoort. Wanneer het materiaal eenmaal verwerkt is, kan dat alleen nog met laboratoriumanalyse bepaald worden. Werken met asbest kan levensgevaarlijk zijn. Tientallen jaren geleden bleek dat het inademen van asbestvezels gevaarlijke ziektes kan veroorzaken, zoals stoflongen, longkanker en buikvlieskanker. Het feit dat de gezondheidseffecten zich pas na langere tijd openbaren, maakt het tot een zeer verraderlijke stof. Tien tot zestig jaar na inademing van asbestvezels kunnen zeer ernstige longziekten zich openbaren, zoals longkanker en mesothelioom, een vorm van kanker van het long- of buikvlies. Langdurige blootstelling aan asbest kan leiden tot asbestose, een vorm van ‘stoflongen’. Afhankelijk van de mate en duur van blootstelling kan deze ziekte consequenties hebben voor de levensverwachting. Dat is doorgaans niet het geval bij verdikkingen van het borstvlies (pleurale plaques), een andere, minder ernstige aandoening. Sinds 1 juli 1993 is het beroepsmatig bewerken en verwerken er van verboden en geldt het Asbestverwijderingsbesluit voor het verplicht verwijderen van asbest door gespecialiseerde en gecertificeerde bedrijven. De regels zijn complex en afhankelijk van de situatie. Zodra bij een verbouwing of sloop asbest wordt aangetroffen, moet het werk worden stilgelegd. De werkplek moet afgezet worden en een gecertificeerd bedrijf moet een asbestinventarisatie uitvoeren en de risico-klasse van de sanering bepalen. Per 1 juli 2014 is de grenswaarde voor chrysoliet asbest gewijzigd en de grenswaarde van asbest amfibolen verlaagd. Sinds augustus 2014 maakt de Inspectie SZW inspectiegegevens van zware of ernstige asbestovertredingen openbaar. Voor de start van het opruimen dient dit bij de Inspectie SZW aangemeld te zijn. Het werk uit risicoklasse 2 en 3 moet worden uitgevoerd door of onder toezicht van iemand met een certificaat DTA (deskundig toezichthouder Asbest). Als naast de DTA-gecertificeerden ook anderen asbest saneren, moeten deze personen het certificaat DAV (deskundig asbest verwijderaar) hebben. Na afloop van de sanering dient een daartoe bevoegd bedrijf een vrijgaven-meting uit te voeren. Afhankelijk van de resultaten van deze meting wordt besloten of de locatie wordt vrijgegeven. Sinds maart 2017 is het gebruik van het Landelijk Asbestvolgsysteem (LAVS) verplicht gesteld voor alle asbest-inventarisatiebureaus en asbestverwijderingsbedrijven. Het LAVS is een webapplicatie waarmee asbestgegevens van elke fase in de keten van asbestverwijdering, vanaf inventarisatie tot en met de stort, worden bijgehouden. Er bestaat op dit moment echter nog geen wereldwijd verbod op asbest en zo mag het in China nog steeds verwerkt worden in (gebruikers)producten.

De Nederlandstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel is van oordeel dat cementproducent Eternit een opzettelijke fout heeft gemaakt bij zijn jarenlange productie van asbest, en dat die fout ertoe geleid heeft dat Éric Jonckheere, de voorzitter van Abeva, de vereniging van asbestslachtoffers in België, borstvlieskanker heeft opgelopen. Dat blijkt uit het vonnis dat de rechtbank op 27 november heeft uitgesproken. De rechtbank heeft nu geoordeeld dat Eternit zijn asbestproductie heeft voortgezet terwijl het wist en aanvaardde dat een deel van zijn werknemers, hun gezinnen en de omwonenden van de fabriek getroffen zouden worden door een vorm van kanker.

De inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024

De Omgevingswet is in werking getreden. Voor alle actuele informatie over de Omgevingswet en regelgeving over de leefomgeving kunt u terecht bij het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO). Al sinds 1995 was Kenniscentrum InfoMil het centraal informatiepunt voor wet- en regelgeving en vormt de schakel tussen beleid en uitvoering. Infomil is een onafhankelijk onderdeel van Rijkswaterstaat waar de informatie over omgevingswet- en regelgeving wordt gebundeld en verspreid. Het is de plaats voor informatievoorziening en kennisuitwisseling tussen de beleidsmakers van ministeries en de beleidsuitvoerders bij provincies, gemeenten, waterschappen en milieudiensten en speelt een actieve rol tussen beleid en uitvoering. InfoMil neemt deel aan een groot aantal overleg- en werkgroepen en onderhoud contacten met beleidsmakers, uitvoerders en netwerkpartners als RIVM, NEN, VNG, IPO en UvW.

In Nederland is asbest vooral na 1950 veelvuldig toegepast, onder meer in fabrieken, woningen en schepen. Sinds 1 juli 1993 is het verboden om het te bewerken, te verwerken of in voorraad te houden. Bij het slopen, verbouwen en onderhouden van gebouwen die voor 1 juli 1993 gebouwd zijn, bestaat dus de kans op blootstelling aan asbest. Nederland heeft vele honderden commercieel verkrijgbare asbesthoudende materialen gehad.

De bekendste toepassingen zijn:

asbestcement (golfplaten, bouwmateriaal, waterleiding);
asbesttextiel (brandweerpakken, gordijnen);
asbestpapier/karton (vloerbedekking, plaatmateriaal);
asbest-remvoeringen (auto, vrachtwagen, bus, trein);
asbestisolatie (ovens, ketels, leidingen, schepen);
asbesthoudende pakkingen (industrie, verwarming

Er is vanwege de gevaren inmiddels een wettelijke verplichting om alle asbestdaken op te ruimen voor 2024. Om te bevorderen dat eigenaren haast maken, is de subsidie voor asbestverwijdering verruimd. Het beschikbare bedrag voor 2018 gaat van € 11,3 miljoen naar € 17,5 miljoen. De subsidieregeling verwijderen asbestdaken loopt nog tot en met 31 december 2019 en heeft in totaal een budget van € 75 miljoen. In ruim 1,7 miljoen woningen zit nog asbest. Woningcorporaties zijn miljarden euro’s extra kwijt aan het verplicht verwijderen van asbestdaken. Dat kost uiteindelijk zo’n 3 miljard euro.

Cerficatiestelsel asbest

Binnen het certificatiestelsel asbest worden personen en bedrijven gecertificeerd die voldoen aan de eisen van gezond en veilig werken met asbest. Doordat zij een certificaat hebben gehaald, laten ze zien dat ze hiervoor over de benodigde kennis en de deskundigheid beschikken. Ze weten wat je wel en niet moet doen in specifieke situaties en weten ook welke maatregelen ze moeten treffen om ervoor te zorgen dat er geen schade ontstaat voor mensen en milieu. Een CI beoordeelt of een bedrijf of persoon aan alle eisen voldoet en voor een certificaat in aanmerking komt. Ook controleert een certificerende instelling of het bedrijf of de persoon een eenmaal verkregen certificaat kan behouden.

Een CI staat zelf weer onder toezicht van de Raad voor Accreditatie (RvA). De RvA voert regelmatig audits uit om te kijken of de certificerende instelling zich aan de beoordelingsrichtlijnen houdt. De RvA is bij wet aangewezen als de Nederlandse Accreditatie-instantie zoals bedoeld in de Europese verordening (EC)765/2008. Als een certificerende instelling door de RvA is geaccrediteerd, en dus aan alle eisen voldoet, wordt deze door de Minister van SZW ‘aangewezen’. Met zo’n aanwijzing is de CI bevoegd aan bedrijven de wettelijk verplichte procescertificaten asbestinventarisatie en asbestverwijdering af te geven of aan personen de wettelijk verplichte persoonscertificaten DAV-1, DAV-2 of DTA.

Het doel van asbestinventarisatie is om asbesthoudende toepassingen in bouwwerken en/of objecten op te sporen en vast te leggen in een asbestinventarisatierapport. Dit gebeurt voordat begonnen wordt met de sloop of renovatie van een gebouw, of wanneer er een incident heeft plaatsgevonden (bijvoorbeeld een brand). Nadat de inventarisatie is afgerond worden de risico’s bepaald aan de hand van de Stoffenmanager Asbest risico-indelingtechniek (SMA-rt). Op grond van deze gegevens kan de saneerder aan het werk en weet hij wat de mogelijke risico’s op blootstelling zijn. Daardoor kan hij afdoende maatregelen nemen om zichzelf en/of zijn medewerkers te beschermen.

Een asbestinventarisatiebedrijf moet aantoonbaar op de hoogte zijn van het certificatieschema. Het bedrijf is verplicht regelmatig interne audits en werkplekinspecties te laten uitvoeren om vast te stellen of aan de eisen van het certificatieschema wordt voldaan. Ook moet schriftelijk worden voldaan aan de eisen van de opdrachtgever en de naleving van het certificatieschema.
De inventarisatie wordt uitgevoerd door een Deskundig Inventariseerder Asbest (DIA). Asbestinventarisatiebedrijven die werken onder het certificatieschema asbestinventarisatie zijn verplicht om hun inventariseerders te laten certificeren als bewijs van hun vakbekwaamheid.

Bedrijven die asbest verwijderen moeten eveneens aan allerlei eisen voldoen. In het certificatieschema voor asbestverwijdering staat beschreven hoe asbesthoudende producten en met asbest besmet materiaal tijdens sloop en renovatiewerkzaamheden moeten worden verwijderd. Ook is hierin beschreven hoe om te gaan met asbest dat is vrijgekomen na incidenten. Het asbestverwijderingsbedrijf moet aantoonbaar op de hoogte zijn van het certificatieschema en dient dit na te leven. Door het asbestverwijderingsbedrijf worden periodiek interne audits en werkplekinspecties uitgevoerd om vast te stellen of dit ook gebeurt. Het gecertificeerde asbestverwijderingsbedrijf beschikt over een procedure voor een adequate behandeling van klachten en tekortkomingen. Tot slot moet het asbestverwijderingsbedrijf aantoonbaar beschikken over een aansprakelijkheidsverzekering voor de werkzaamheden en de verzekeringspolissen jaarlijks laten beoordelen.

Om asbest te verwijderen moet een medewerker kennis hebben van de risico’s. Daarom mogen alleen mensen die in het bezit zijn van een persoonscertificaat deze werkzaamheden uitvoeren. Er is een persoonscertificaat voor de Deskundig Asbestverwijderaar (DAV) en een voor de Deskundig Toezichthouder Asbestverwijdering (DTA). Het huidige DAV-certificaat is opgesplitst in twee niveaus. Iemand die DAV wil worden, start met het behalen van een DAV-1-certificaat. Dit certificaat heeft een geldigheidsduur van zes maanden. Na het behalen van het DAV-1 certificaat gaat hij verder met het DAV-2 certificaat. Hij moet dan binnen een termijn van weer zes maanden onder begeleiding van een mentor in de praktijk aan de slag bij één of meerdere gecertificeerde asbestverwijderingsbedrijven.

Een bedrijf dat werkzaamheden binnen het certificatiestelsel asbest wil uitvoeren, moet over een procescertificaat beschikken. Met zo’n certificaat wordt aangetoond dat het bedrijf over de specifieke kennis beschikt die nodig is om de werkzaamheden veilig te kunnen doen. Een procescertificaat wordt door een Certificerende Instelling (CI) uitgereikt wanneer aan alle voorwaarden is voldaan.

De verplichte sanering wordt georganiseerd door brancheorganisatie Ascert en de rapportages over de voortgang komen van het bureau Tauw, dat zelf in de asbestbranche werkt. De asbestbedrijven hebben hierdoor veel invloed op het beleid en de te maken kosten. Alleen bedrijven met een asbestcertificaat van Ascert mogen asbest saneren. Met dat werk verdienen de asbestbedrijven rond 420 miljoen euro per jaar, nog los van alle onderzoeken en aanvullende diensten die ze leveren. De asbest verwijderende en verwerkende industrie worden zelden of nooit gecontroleerd door de Inspectie die alleen steekproefsgewijs controleert. De NVWA en de ILT komen vaak pas in actie als er een signaal van buitenaf komt waaruit blijkt dat er iets verkeerd is met een product, zoals in december 2017 toen de directeur van het Scientific Analytical Institute in Greensboro North Carolina, ontdekte dat er asbestvezels aanwezig waren in twee soorten make-up van Claire’s. De NVWA was op de hoogte van de resultaten van dit onderzoek, maar nam niet direct actie. Pas na een uitzending van EenVandaag werd overgegaan tot nader onderzoek. Ook uit de Eurogrit-affaire, vorig jaar, waarbij met asbest vervuild straalgrit bij honderden bedrijven terecht was gekomen via een gebruikte grondstof uit Oekraïne blijkt dat de overheidscontrole veel te wensen overlaat. De uitstoot van CO2 bij Tata Steel in IJmuiden was vorig jaar 10% hoger was dan het jaar ervoor omdat de gashouder waarin het gas wordt opgeslagen een deel van het jaar niet kon worden gebruikt toen bleek dat er tijdens werkzaamheden met dit door asbest verontreinigd straalgrit was gewerkt. De installatie moest daardoor eerst worden gesaneerd en bleef daardoor langer dan gepland buiten gebruik.

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) doet onderzoek naar het gebruik van MiniContainment dat bij veertien bedrijven in gebruik is. Bij deze werkwijze hoeven asbestverwijderaars geen beschermende kleding te dragen en wordt een kast over asbesthoudende objecten, zoals een vensterbank, geplaatst. Via openingen in het frame kunnen medewerkers met handschoenen de asbest verwijderen. De deeltjes die daarbij vrijkomen, worden weggezogen door een aangesloten stofzuiger. Het pand wordt daarbij maar deels ontruimd en bewoners mogen thuis blijven tijdens de werkzaamheden. Het bedrijf achter MiniContainment moet gaan aantonen dat de methode veilig is, maar stelt dat de methode voldoet aan alle voorwaarden die de asbestbranche stelt en is er sprake van een “absoluut veilig systeem, wanneer er gewerkt wordt volgens de werkinstructies. Het bedrijf stelt dat er ruim 10.000 saneringen mee zijn uitgevoerd, met positieve resultaten bij de eindcontroles. De gebruikte stofzuiger die de asbesthoudende deeltjes weg moet zuigen zou volgens berichten asbestdeeltjes lekken. Tijdens het gebruik van de stofzuiger is dat niet erg, stelt TNO. Maar het is onduidelijk wat er gebeurt als de stofzuiger uit staat. Het bedrijf stelt dat er geen sprake is van een stofzuigersysteem, maar dat er een “speciaal voor MiniContainment aangepast apparaat gebruikt wordt, waardoor de beschreven risico’s zich niet kunnen voordoen. Staatssecretaris Tamara van Ark ziet geen reden om minicontainment te verbieden.

Het saneren van binnenasbest bij het slopen van stallen is een kostbare aangelegenheid. Soms is het mogelijk om de binnensanering om te zetten naar buitensanering, zodat kosten kunnen worden bespaard. Adviseur Anton Legeland van LNAGRO heeft hier ruimschoots ervaring mee.

This domain is for sale

3 september 20246 september 2024

Tata Steel

Een pikzwarte, honderd meter hoge rookpluim knalde 20 augustus uit één van de ovens van Tata Steel. Dat Tata Steel meer uitstoot dan officieel mag, is bekend en afgelopen juli kreeg het staalbedrijf nog een boete vanwege het overtreden van milieuregels. Sommige mensen dachten dat er een bom was ontploft. De Omgevingsdienst liet via X weten door Tata Steel op de hoogte te zijn gebracht van een ‘ongewoon voorval’ en dat er een rookpluim te zien was bij Hoogoven 6. Volgens de woordvoerder van de Omgevingsdienst was de enorme rookpluim en knal de uitkomst van de te hoge druk in de oven, waardoor, drukafsluitkleppen open slaan. Deze veiligheidsregel is om te voorkomen dat de boel explodeert. Waarom de druk in de oven zo hoog is opgelopen, is op dit moment onduidelijk en wordt onderzocht. Beide kooksgasfabrieken van Tata Steel blijven onder verscherpt toezicht staan. Dat was ingesteld in juni 2023 en blijft dus ondanks enkele verbeteringen van kracht.

Tata Steel Nederland is de grootste industriële uitstoter van Nederland. Met een CO2-voetafdruk van 15 miljoen ton is het bedrijf verantwoordelijk voor 8 procent van de totale Nederlandse uitstoot. Naast CO2 braakt de fabriek nog een hele hoop andere schadelijke stoffen uit: fijnstof, lood, stikstofdioxide en kankerverwekkende PAK’s.

Tata Steel Nederland heeft het afgelopen boekjaar een verlies gedraaid van 556 miljoen euro. Dit verlies is onder andere te wijten aan de hoge energie- en grondstofprijzen. Een jaar eerder maakte het bedrijf nog 352 miljoen euro win t.Bij Tata Steel zullen 580 banen verdwijnen ‘om concurrerend en winstgevend te blijven om nu en in de toekomst te kunnen investeren in nieuwe manieren van staalproductie’. Het gaat vooral om banen in management- en ondersteunende functies. Eerder was er nog sprake van dat 800 banen zouden verdwijnen.

De OVV en het rapport Industrie en Omwonenden was onderwerp van een debat op 4 april 2024 rondom Tata Steel (IJmuiden), Chemours (Dordrecht) en APN (Nijmegen).

Op de actieagenda stonden vier thema’s:

Thema – Een goede buur:
Bevorderen dialoog omwonenden, industrie en overheden (actie 1).
Thema – Minder hinder, schonere lucht: Verminderen van industriële emissies door middel van aanscherping van regelgeving of het inzetten van financiële prikkels
Thema – Meten en weten: Meer metingen uitvoeren bij en rondom bedrijven. Meer inzicht in schadelijke emissies bij bevoegd gezag en burgers. RIVM verkenningen gezondheidsrisico’s rond industriële clusters/bedrijven
Thema – Een betrouwbare overheid: Gezondheid volwaardig meewegen in kader van omgevingswet. Versterken adviesrol GGD. Actieteams instellen voor coördinatie van overheidsoptreden

De uitkomsten en uitkomsten van het debat werden vooruitgeschoven naar het nieuwe kabinet, maar de Tweede Kamer stemde eerder wel al in met de kabinetsplannen om Tata Steel financieel (tot 3 miljard euro) te helpen vergroenen als ook het moederbedrijf meebetaald en er garanties komen waarmee de gezondheid van de omwonenden wordt gewaarborgd. Het versneld vergroenen is onderdeel van de plannen om de klimaatdoelen te halen.

Tata Steel fabriek, die tussen de 17.000 en 20.000 ton staal van hoge kwaliteit per dag produceert voor onder andere Volvo en Tesla, is al sinds de ingebruikname in 1920 een van de grootste industriële werkgevers van het land, met ongeveer 10.000 werknemers en nog meer banen indirect. De rol van het bedrijf heeft het onaantastbaar gemaakt voor politieke partijen en heeft ervoor gezorgd dat de Nederlandse regering zich lange tijd te soepel heeft opgesteld. Bij de pelletfabriek komt nu een installatie die de uitstoot van stikstof sterk moet verminderen. Deze installatie en de nieuwe ontstoffingsinstallatie kostten samen 200 miljoen euro.

Alle partijen in de Tweede Kamer zijn het erover eens dat de overheid subsidie kan verstrekken aan staalfabrikant Tata Steel om te verduurzamen. Maar Kamerleden worstelden 28 mei nog met de voorwaarden en hoe Tata Steel aan de milieuafspraken kan worden gehouden. In het debat over de toekomst van Tata Steel was iedereen het er over eens dát er voor Tata een toekomst is in Nederland. Ook stond niet ter discussie dat de schadelijke uitstoot omlaag moet om de gezondheid van omwonenden te beschermen. Het bedrijf denkt 0,5 tot 2 miljard euro subsidie nodig te hebben voor de vergroeningsplannen tot 2030 maar iedereen gaat al uit van 2,5 tot 3 miljard euro. Bij de presentatie van een advies aan demissionair minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat werd oud-minister Hans Wijers en consultant Frans Blom gevraagd om te adviseren over de mogelijke miljardensteun aan Tata Steel. De kosten van sanering van het Tata-terrein worden geschat op 12 miljard euro. Die kosten zijn “formeel voor rekening van het bedrijf”. Maar als Tata failliet zou gaan, kunnen ze ook voor rekening van de belastingbetaler komen. Uit het rapport blijkt verder dat Tata Steel sneller kan verduurzamen om de overlast voor de omgeving te beperken. Maar dat kost de overheid meer en heeft mogelijk negatieve gevolgen voor de concurrentiepositie van Tata Steel. Er is daarom een “zorgvuldige afweging” nodig of Tata nog sneller moet vergroenen dan het bedrijf nu al van plan is. Voor het eerst keken de adviseurs ook naar de mogelijkheid om Tata Steel helemaal te sluiten, of om af te zien van de staatssteun. CFO Martijn Plaum houdt het na nog geen twee jaar voor gezien en vertrekt plotseling, midden in de onderhandelingen met de Overheid. CEO Hans van den Berg hoopt nog steeds op een goede afloop van de onderhandelingen. Sluiting van Tata zou betekenen dat alle negenduizend banen verdwijnen en dat de CO2-uitstoot zich vermoedelijk verplaatst naar het buitenland en dat Nederland voor staal afhankelijk wordt van het buitenland. Bovendien is onduidelijk wie dan zou opdraaien voor de 12 miljard euro voor de bodemsanering op het gigantische Tata-terrein. Vanwege het enorme begrotingstekort staat Staatssteun op losse schroeven. Afzien van staatssteun zou betekenen dat het voor de grootste uitstoter van Nederland nog vele jaren onaantrekkelijk blijft om te vergroenen, omdat ‘grijs’ produceren goedkoper is, met als gevolg dat de klimaatdoelen niet worden gehaald en dat het al wankele maatschappelijk draagvlak voor de staalfabriek verder afbrokkelt. De vergroening van Tata Steel, waaronder de huidige plannen van het bedrijf moeten er voor zorgen dat de uitstoot in 2030 met 40 procent is afgenomen. De adviseurs bekeken ook een optie waarin de vervuilende kooksgasfabriek 2 al in 2026 sluit, en Tata haar grondstoffenvelden drie jaar eerder overkapt. Er zouden dan snel minder schadelijke stoffen richting de omgeving waaien. Dat kost wel veel geld, omdat Tata enkele jaren kooks in het buitenland moet inkopen. Een exact bedrag noemt het adviesrapport niet, maar eerdere schattingen liepen op tot honderden miljoenen euro’s. Ook moeten vergunningen sneller worden verleend om de plannen sneller uit te voeren. De versnelling zorgt voor grotere risico’s bij de uitvoering, schrijven Wijers en Blom. Dat is nog sterker het geval bij een derde scenario, waarin Tata zelf stopt met het maken van ijzer. In plaats daarvan zou het bedrijf ijzerbrokken en schroot inkopen, om daar in elektrische ovens staal mee te maken. Deze route wordt gesteund door milieuorganisaties als Greenpeace. Maar dit plan is “economisch onaantrekkelijk”, schrijven de adviseurs, omdat het een lagere kwaliteit staal oplevert. Dat verslechtert de concurrentiepositie van Tata Steel en de fabriek zou veel staatssteun nodig hebben om overeind te blijven. Bovendien is het onzeker of Tata voldoende ijzer kan inkopen en zorgt het plan voor het verlies van de helft van de banen bij de staalfabriek. Wijers en Blom schrijven niet welke route de overheid moet kiezen in de klimaatafspraken met Tata Steel. Maar het voortzetten van de huidige plannen of een versnelling komen als beste uit hun vergelijking. Hoe dan ook moet de overheid snel beslissen en moeten de plannen zo snel mogelijk worden uitgevoerd, aldus de adviseurs. Volgens hen is het ook essentieel dat de overheid in de komende jaren zorgt voor goedkope en overvloedige groene energie. De kosten van elektriciteit worden namelijk bepalend voor de prijs van het groene staal dat Tata Steel wil gaan maken. Als groene elektriciteit in Nederland veel duurder is dan op andere plekken in de wereld, kan Tata minder goed concurreren op de wereldmarkt.

De recente ontwikkelingen en de behoefte aan meer wapentuig maakt Tata Steel onmisbaar

Tata Steel houdt zich al heel lang niet aan de milieuafspraken die ze in 1992 maakten met de overheid. De Nederlandse basismetaalindustrie sloot in 1992 een milieuconvenant met de Rijksoverheid. De sector beloofde de uitstoot van vervuilende stoffen sterk terug te dringen. Per stof werden doelen gesteld voor de uitstoot in 2000 en 2010. In veel gevallen moest de uitstoot met 90 procent of meer omlaag.

Tata Steel verbruikt ongeveer 227 miljard liter water per jaar. Ongeveer 33 miljard liter daarvan is zoetwater, waarvan een 0,5 miljard liter gezuiverd drinkwater

Het RIVM heeft een directe relatie tussen de uitstoot van Tata Steel en de gezondheidseffecten voor de omgeving aangetoond. Bewoners van de gemeente Beverwijk schakelde in 1992 het RIVM al vergeefs in om onderzoek te doen naar de grafietregens, die ook toen veel overlast hadden veroorzaakt in Wijk aan Zee. De omwonenden hebben extra kans om (ernstig) ziek te worden en door de uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden. Ook de verwachte levensduur is voor hen 2,5 maand korter en de kans op longkanker is in Wijk aan Zee groter. Ongeveer 4 procent van de nieuwe gevallen per jaar wordt veroorzaakt door deze uitstoot. Het lang verwachte rapport van het RIVM baseert zich op bestaande data en eerdere onderzoeken van het RIVM, de GGD en Nivel (Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg). De Provincie wil na eventuele sluiting van Tata de stikstofruimte die dan ontstaat gebruiken voor uitbreiding van Schiphol. Per saldo zou sluiting van de fabriek dus weinig milieuvoordeel opleveren.

Tata Steel Nederland produceert, bewerkt en distribueert hoogwaardig staal. Het bestaat uit een aantal Nederlandse vestigingen, die weer deel uitmaken van de Tata-groep. De nieuwe organisatie bestaat uit twee bedrijfstakken: IJmuiden en Downstream, bestaande uit Tubes (buizen), Plating (plateren), Colors (kleuren), Distribution (distributie) en Building Systems (constructie).
Het grootste bedrijf van Tata Steel Nederland is Tata Steel IJmuiden waar vooral rollen hoogwaardig en bekleed staal worden gemaakt. Er werkten zo’n 9.000 mensen in 2021 en er werd jaarlijks circa zeven miljoen ton staal geproduceerd. Tata Steel heeft ook fabrieken in IJsselstein, Geldermalsen, Maastricht, Nieuwegein, Oosterhout en Zwijndrecht. Het bedrijf had aangekondigd in 2023 de neerslag van stof in de directe woonomgeving met 65% te verminderen. Daarnaast zou het plan zijn om voor 2026 de uitstoot van fijnstof te verminderen met 35% en die van zware metalen met 55%. Tata Steel werkt aan een ontstoffingsinstallatie voor de palletfabriek, die moet eind 2023 klaar zijn. Er moet een extra afzuiginstallatie komen en dit jaar nog wordt waarschijnlijk gestart met de bouw van een groot windscherm om de verspreiden van stoffen verder te beperken. Er worden ondertussen ten behoeve van een reorganisatie Tata Steel 581 banen geschrapt, maar dat werd later deels weer ingetrokken, vanwege de door de oorlog ontstane grotere behoefte aan staal. Bij Tata IJmuiden werken 9200 werknemers. De 3600 mensen die in ploegendiensten werken, worden ontzien bij de reorganisatie. De vergroening zou hierbij niet in het geding komen. De centrale ondernemingsraad (COR) van Tata Steel is zeer kritisch over het besluit van de directie. “De huidige situatie van het bedrijf zou niet alleen een gevolg van de enorm slechte marktomstandigheden van dit moment zijn, maar ook resultaat van het gevoerde beleid in de afgelopen jaren.

Onderzoekers voerden in 1975 metingen uit op tien verschillende meetpunten. Met name in Wijk aan Zee was de concentratie paks vijf keer hoger dan buiten het gebied rond Tata Steel. “Bij winden over het Tata terrein zijn op de meetpunten Wijk aan Zee en IJmuiden sterk verhoogde en in Beverwijk enigszins verhoogde concentraties gemeten, die wijzen op een duidelijke invloed van de hoogovens van Tata op het concentratieniveau ter plaatse.” Het hele jaar door zat er in Wijk aan Zee gemiddeld twintig keer meer paks in de lucht dan tegenwoordig als maximaal toelaatbaar wordt gezien. Maar de onderzoekers concludeerden in 1977 dat deze metingen niet écht abnormaal waren, omdat de luchtkwaliteit in buitenlandse industriesteden vergelijkbaar of nog slechter was. Toen het onderzoek werd gepubliceerd, leverde dat slechts weinig publiciteit op. De onderzoekers legden destijds al een direct verband met de kooksfabrieken van de Hoogovens, waarin kolen worden verwerkt tot brandstof voor het staalproces. De metingen “wekken de sterke indruk dat beide kooksfabrieken een niet-geringe invloed hebben op de pak-concentraties in het IJmondgebied. In de afgelopen vijftien jaar is regelmatig onderzoek gedaan naar de gezondheid van omwonenden van Tata Steel. Rond de fabriek komen asbestkanker en longkanker vaker dan gemiddeld voor, maar het blijkt lastig om een direct verband met de fabriek aan te wijzen. Uit eerdere RIVM-onderzoeken bleek al dat in het stof dat rond Tata Steel neerdaalt zware metalen en paks zitten. Hoewel de uitstoot van die stoffen volgens Tata Steel daalt, ziet het RIVM nog geen verbetering in de stofmetingen. Met name voor buitenspelende kinderen vormt het stof een risico. In Wijk aan Zee worden de speeltuinen daarom dagelijks schoongemaakt door Tata Steel. De hoeveelheid paks in de lucht bij Wijk aan Zee is wel al sterk gedaald. In 2022 was de concentratie van de kankerverwekkende stoffen honderd keer lager dan in de metingen uit 1975. Wel komen ze nog drie keer zoveel voor als in een controle gebied buiten de IJmond. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO benadrukt dat er geen veilig niveau bestaat voor pak-stoffen, en dat de uitstoot zo ver mogelijk moet worden teruggedrongen.

Op dit moment is Tata Steel de grootste CO2-uitstoter van Nederland, verantwoordelijk voor 7 procent van het nationale totaal. De werkelijke uitstoot van metalen en PAK’s op het terrein van Tata Steel is vermoedelijk veel groter dan de gerapporteerde uitstoot. Dat concludeert het RIVM in een nieuw rapport. Het RIVM vergeleek GGD-metingen van metalen en PAK’s (moleculen uit met name steenkool en teer) in de omgeving van de fabriek met de hoeveelheden die je zou verwachten op basis van de uitstoot die door de fabriek is gerapporteerd. Daaruit blijkt volgens de onderzoekers soms een groot verschil. Zo is de uitstoot van sommige PAK’s gemiddeld per jaar een factor duizend hoger dan je zou verwachten op basis van de gerapporteerde uitstoot. Onder de niet meegerekende uitstoot valt ook het stof dat vrijkomt bij onderaannemers, die hun uitstoot niet hoeven te rapporteren. Daaronder valt ook restproductverwerker Harsco Metals, dat enkele jaren geleden geregeld grote stofwolken met grafiet veroorzaakte.

Tata Steel werd in februari 2023 veroordeeld tot twee geldboetes van in totaal 110.000 euro, vanwege de verspreiding van gevaarlijke stofwolken en andere overtredingen van milieuregels van 2018 tot in 2022. Tata Steel had de omgeving van de fabrieken onvoldoende beschermd tegen schadelijke stoffen en zou de vergunningen en regelgeving niet zorgvuldig hebben nageleefd. De omgevingsdienst heeft Tata Steel de afgelopen tijd al meerdere malen dwangsommen opgelegd vanwege incidenten met ongare cokes (de onvoldoende verhitte gemalen steenkool). In vier maanden tijd constateerde de toezichthouder drie overtredingen. Het bedrijf kreeg de boetes onder andere omdat het stofverspreiding niet voorkwam en afvalspoelwater in de buitenhaven bij IJmuiden loosde. Ook had het bedrijf te weinig maatregelen getroffen om bodemverontreiniging te voorkomen. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft 22 februari 203 camera’s geïnstalleerd die het toezicht op de uitstoot van Tata Steel moeten monitoren. De camera’s filmen om opvallende rookwolken te kunnen signaleren.

Tata Steel ziet nu ineens meer in een toekomst waarin ze niet langer zelf staal maken met behulp van ijzererts, maar zich willen beperken tot het omsmelten van schroot en daarmee meer een recyclebedrijf willen worden. Tata schetst dit scenario in een eerste rapportage over de discussiebijeenkomsten die het bedrijf heeft gehouden met omwonenden, over de toekomstplannen van het bedrijf.

Twee jaar geleden maakte Tata nog bekend dat ze wilden overgaan op gebruik van groene waterstof in plaats van kolen. Daarvoor is Overheidssteun nodig, waarover het inmiddels demissionaire kabinet niet meer mag beslissen. Met name de twee cokes-gasfabrieken die kolen ontgassen voor ze gebruikt worden voor de staalproductie in de hoogovens zorgen voor overlast en boetes.

Tata Steel heeft succesvolle testen gedaan voor een nieuwe techniek als alternatief voor hoogovens. De grafietregens van Tata Steel in Wijk aan Zee leidden al jarenlang tot veel overlast. Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bleek dat de grafietregens “ongewenste” hoeveelheden lood, mangaan en vanadium bevatten. Er vonden de afgelopen jaren 10.231 “ongewone voorvallen” plaats waarbij fijnstof en schadelijke stoffen werden uitgestoten. Getroffen maatregelen om de overlast te stoppen hielpen niet met een vervolging door het OM tot gevolg. De verantwoordelijke directie kan tegen een celstraf van maximaal twaalf jaar oplopen, of zelfs vijftien jaar als kan worden aangetoond dat door het gedrag een of meerdere personen zijn overleden.

De staalfabriek (ruim 9.000 medewerkers) bestaat uit uit een zeventiental deelfabrieken waarvan de uitstoot in modellen niet werd meegerekend. De werkelijke uitstoot blijkt in de praktijk vele malen hoger. In september 2022 beloofde Tata Steel om het productieproces de komende jaren volledig om te gooien. In september 2021 werd na een aangifte van Mr. Ficq in mei 2021 door RIVM-onderzoek vastgesteld dat de hoeveelheid zware metalen en PAK’s in de leefomgeving van de fabriek schadelijk kan zijn voor kinderen. Omwonenden maken zich al jaren grote zorgen over wat er precies uit de fabriek komt en welke gevolgen dat heeft voor de gezondheid en namen hiervoor Mr Ficq in de arm. De scherpe resultaten van verschillende RIVM-rapporten hebben ertoe geleid dat het bestaansrecht van de fabriek onder druk staat: in september vroeg gedeputeerde Jeroen Olthof (gezondheid en milieu, PvdA), zich hardop af of er nog plaats was voor de staalindustrie in de regio. Het Openbaar Ministerie is na een aangifte van raadsvrouw mr. Ficq, namens ruim 800 natuurlijke personen en een aantal rechtspersonen, tegen de genoemde bedrijven een strafrechtelijk onderzoek gestart en neemt daar ook restproductverwerker Harsco Metals Holland in mee. Het OM wil onderzoeken of de bedrijven opzettelijk gevaarlijke stoffen in de bodem, lucht of het oppervlaktewater hebben gebracht en onderzoekt ook meteen de rol van de directie binnen de twee bedrijven. Dit onderzoek staat onder leiding van het Functioneel Parket en wordt uitgevoerd door een team dat wordt samengesteld uit meerdere opsporingsinstanties. Gedurende het onderzoek zullen er vanuit het Openbaar Ministerie geen verdere mededelingen worden gedaan. 3 februari 2022 moest onderaannemer Harsco Metals Holland voor de rechtbank Amsterdam verschijnen vanwege mogelijke overtredingen van de vergunningsvoorschriften. Later dit jaar moet ook Tata voor de rechter verantwoording afleggen voor vier overtredingen, waaronder de ‘zwarte sneeuw’ die vermoedelijk is ontstaan door kolenstof in februari 2021. In grondwater op het terrein van staalfabrikant Tata Steel is in juni 2022 ook de giftige en kankerverwekkende stof chroom-6 ontdekt. De stof werd gevonden in grondwatermonsters die zijn genomen door toezichthouder Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland (GS) heeft ten onrechte niet getoetst of de verleende vergunning aan Tata Steel voor een nieuwe oven in de warmbandwalserij tot een andere uitstoot van zwaveldioxide kan leiden. Ook heeft GS ten onrechte geen onderzoek gedaan naar de gevolgen van de toename van uitstoot van lood en nikkel. Dat volgt uit de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland. De rechtbank vernietigde daarom de verleende vergunning. Tata Steel krijgt een “fors hogere” dwangsom opgelegd, meldt Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG), maar de hoogte van het bedrag is nog niet bekend. De staalfabriek stoot soms zogeheten rauwe cokes uit, wat schadelijk is voor mens en milieu. Tata ontving al twee keer eerder een dwangsom voor het uitstoten van de ongare cokes, in totaal ging het om 650.000 euro. De afgelopen vijf jaar is personeel van Tata Steel 35 keer blootgesteld aan het kankerverwekkende materiaal asbest. Bij vijf incidenten die vorig jaar plaatsvonden, werden 61 Tata Steel-werknemers aan asbest blootgesteld. Daarbij ging het om een situatie waarbij werd gezaagd. In 2017 werkten vijfhonderd werknemers met het asbesthoudend straalgrit, en is er een incident bij de verpakkingslijn geweest. Eind november deden de Inlichtingen en Opsporingsdienst van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT-IOD), de DCMR Milieudienst Rijnmond en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) onderzoek op de locatie van Tata Steel om meer inzicht te krijgen in het productieproces van staal en de werking van de kooks- en gasfabrieken. Zowel Tata Steel als het bedrijf Harsco Metals, dat op het terrein van Tata is gevestigd worden opzettelijk gevaarlijke stoffen in de lucht, in de bodem en in het oppervlaktewater gebracht. En dat zou een gevaar opleveren voor de openbare gezondheid. Begin februari 2022 liet het OM al weten met een onderzoek begonnen te zijn. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft 8 februari 2023 opnieuw aangifte gedaan tegen het concern omdat tijdens een controle bleek dat de stofmonitoren van het staalbedrijf niet aan de wettelijke eisen voldeden. In de omgeving worden ook nog steeds veel te hoge concentraties schadelijke stoffen gemeten. Onderzoeksresultaten laten zien dat er nog geen duidelijk meetbaar effecten zijn van door Tata Steel genomen maatregelen. Het stof in de omgeving bevat onder meer metalen lood, mangaan, vanadium, chroom en PAK. De twee kooksgasfabrieken van Tata Steel in IJmuiden komen onder verscherpt toezicht van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. De maatregel werd genomen omdat er sprake is van een ’toename van het aantal meldingen van ongewone voorvallen en het onvoldoende naleven van vergunningsvoorschriften en wet- en regelgeving’. Inspecteurs zagen dat de problemen bij de kooksgasfabrieken zich opstapelen en dat het aantal emissies het afgelopen jaar bijna vervijfvoudigde. De kooksgasfabrieken zijn gedateerd en een is zelfs nog van 1924, de tweede is van 1972. De fabriek wel in de jaren zeventig nog wel volledig gereviseerd. Cokes zijn de brandstof voor de hoogovens waar het bedrijf ijzererts in verwerkt om staal te maken. Tata Steel werd in februari 2023 al veroordeeld tot twee geldboetes van in totaal 110.000 euro, vanwege de verspreiding van gevaarlijke stofwolken en andere overtredingen van milieuregels van 2018 tot in 2022. Tata Steel had de omgeving van de fabrieken onvoldoende beschermd tegen schadelijke stoffen en zou de vergunningen en regelgeving niet zorgvuldig hebben nageleefd. De omgevingsdienst heeft Tata Steel de afgelopen tijd al meerdere malen dwangsommen opgelegd vanwege incidenten met ongare cokes (de onvoldoende verhitte gemalen steenkool). In vier maanden tijd constateerde de toezichthouder drie overtredingen. Het bedrijf kreeg de boetes onder andere omdat het stofverspreiding niet voorkwam en afvalspoelwater in de buitenhaven bij IJmuiden loosde. De afgelopen vijf jaar is personeel van Tata Steel 35 keer blootgesteld aan het kankerverwekkende materiaal asbest. Bij vijf incidenten die vorig jaar plaatsvonden, werden 61 Tata Steel-werknemers aan asbest blootgesteld. Daarbij ging het om een situatie waarbij werd gezaagd. In 2017 werkten vijfhonderd werknemers met het asbesthoudend straalgrit, en is er een incident bij de verpakkingslijn geweest. Eind november deden de Inlichtingen en Opsporingsdienst van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT-IOD), de DCMR Milieudienst Rijnmond en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) onderzoek op de locatie van Tata Steel om meer inzicht te krijgen in het productieproces van staal en de werking van de kooks- en gasfabrieken. Zowel Tata Steel als het bedrijf Harsco Metals, dat op het terrein van Tata is gevestigd worden opzettelijk gevaarlijke stoffen in de lucht, in de bodem en in het oppervlaktewater gebracht. En dat zou een gevaar opleveren voor de openbare gezondheid. Begin februari 2022 liet het OM al weten met een onderzoek begonnen te zijn. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft 8 februari 2023 opnieuw aangifte gedaan tegen het concern omdat tijdens een controle bleek dat de stofmonitoren van het staalbedrijf niet aan de wettelijke eisen voldoen. De Kooksgasfabriek 2, waarmee Tata de uitstootregels herhaaldelijk overtrad, moet in 2029 sluiten. De speciale steenkool waarop de staalfabrieken draaien kunnen worden ingevoerd, maar dat is veel duurder. Tata heeft de eigen steenkoolfabriek nodig om de overstap naar groen staal te kunnen financieren. Zonder 1 miljard euro aan Overheidssubsidie gaat het schoner produceren volgens Tata echter niet lukken. De afgelopen jaren is er geen sprake geweest van een duidelijke verbetering, melde het RIVM eind maart 2023 na herhaling van eerder onderzoek. Er kwam een massaschadeclaim van 1.400 omwonenden en FrisseWind.nu, dat optreedt als collectieve belangenbehartiger. In een brief en een hoorzitting op 1 september 2023 eisten ze een schadevergoeding voor al het stof, het geluid, de slechte luchtkwaliteit en de geur die wordt veroorzaakt. Het dorp ondervind veel geluidshinder van Tata Steel

Volgens de stichting “Frisse Wind Nu” komt in het IJmond-gebied longkanker 25 procent vaker voor dan in de rest van Nederland. In sommige postcodegebieden in Beverwijk en Velsen is dat percentage nog veel hoger. Qua ultrafijnstof zou de hele regio te zelfs vergeleken zijn met een druk verkeersplein. Bovendien ging het RIOVM uit van modellen met gegevens die door Tata zelf werden aangeleverd en die incompleet bleken. Volgens het RIVM is het lastig om precies inzichtelijk te maken welke delen van de productieprocessen van Tata Steel voor de uitstoot verantwoordelijk zijn.

In 2015 kondigde Tata Steel de voorgenomen sluiting aan van haar Long Products-divisie in Europa. Greybull Capital kocht het bedrijf, en doopte het om tot “British Steel”. Greybull verstrekte en regelde een financieringspakket van meer dan 400 miljoen pond. In 2019 hadden de Brexit-complicaties ernstige gevolgen voor het bedrijf, waaronder een duidelijke daling van het aantal bestellingen van Europese klanten en het verlies van toegang tot bepaalde financiële markten. In maart 2020 werd het concern verkocht aan de Chinese staalfabrikant Jingye.

Tata Steel in Wales krijgt 584 miljoen euro (500 miljoen pond) van de Britse overheid en investeert zelf 700 miljoen om de staalproductie daar te vergroenen. Tata Steel beschikt daar nu nog over twee hoogovens die 24 uur per dag staal produceren. In de oude fabriek, een van de grootste vervuilers van het Verenigd Koninkrijk, werken ongeveer vierduizend mensen. Tata Steel gaat twee hoogovens in Port Talbot sluiten en vervangen door een elektrische vlamboogoven. De komende achttien maanden kost dat daar 2.500 van de pakweg 4.000 werknemers hun baan. De fabriek is sinds 2021 zelfstandig. De totale CO₂-emissies moet met de ingreep 1,5% dalen en kost in totaal 1,45 miljard euro. Later zullen nog eens 300 banen verdwijnen. Tijdens de verbouwing zal Tata Steel IJmuiden harder moeten draaien. De fabriek verliest momenteel 1 miljoen pond per dag en sommige installaties zijn vrijwel afgeschreven. Tata is in het Verenigd Koninkrijk tevens eigenaar van Jaguar Land Rover. In november 2023 had British Steel al aangekondigd dat ook de twee andere hoogovens van het land zullen worden vervangen door vlamboogovens. De volledige productiecapaciteit voor nieuw staal verdwijnt in het VK omdat de elektrische installaties alleen geschikt zijn voor het omsmelten van bestaand staal, waardoor VK daarna het enige land in de G20 is dat voor staal afhankelijk is van anderen.

Tata Steel Nederland (TSN) is sinds de afsplitsing in 2021 de Nederlandse afdeling van de Indiase Tata-groep. De Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken, ook wel Hoogovens of KNHS genoemd, werd opgericht op 20 september 1918. In 1972 fuseerden Hoogovens en Hoesch tot Estel. In 1999 fuseerden ze met British Steel en noemden het Corus. Op 31 januari 2007 werd Corus overgenomen door Tata Steel Europe ( de Indiase Tata-groep). De Tata-groep bezat al sinds 1907 Tata Steel in India en werd in 2002 actief in Zuidoost-Azië. Door de aankoop van Corus is het uitgebreid naar Europa. Met ingang van 27 september 2010 verdween de naam Corus officieel en ging het Tata Steel Europe heten. In 2021 werd na jaren overleg besloten dat Tata Steel Europe werd gesplitst in een Britse en een Nederlandse tak: Tata Steel UK en Tata Steel Nederland. Deze twee dochterbedrijven vallen rechtstreeks onder het Indiase moederbedrijf Tata Steel en Tata Steel Europe hield op te bestaan.

De Indiase Tata-groep is opgericht door Jamsetji Nusserwanji Tata in 1868. Tata’s verre, geadopteerde neef Ratanji Dadabhoy Tata, speelde ook een belangrijke rol in de oprichting van de Tata-groep. Sinds de oprichting zijn de nakomelingen en familie van Jamsetji Tata nog steeds bestuursleden van het bedrijf.

Harsco Metals Holland

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft ook een geldboete van 135.000 euro geëist tegen Harsco vanwege zogenoemde grafietregens die ontstonden vanaf het terrein van Tata Steel. 35.000 euro hiervan is voorwaardelijk. Op het terrein van Tata Steel verwerkt Harsco slak, een restproduct van de staalproducent. Bij het verwerken zijn explosies ontstaan, waardoor stofwolken in de lucht kwamen. Volgens het OM heeft het bedrijf in 2018, 2019 en 2020 overtredingen begaan door deze explosies niet te voorkomen. Ook werd een incident met een steekvlam niet gemeld.

Tata Steel heeft op 3 november haar herziene plannen in het kader van het lopende maatwerktraject met de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK), de gedeputeerde van de Provincie Noord-Holland (PNH) en de Staatsecretaris gedeeld. In deze plannen presenteerde Tata Steel ook mogelijke extra milieumaatregelen, waaronder overkappingen van grondstoffenopslagen, onder voorbehoud van financiering en vergunningen. Tata Steel heeft inmiddels ook een toelichting op deze plannen en de effecten daarvan openbaar gemaakt. Hiermee wordt tevens invulling gegeven aan de afspraak uit de Expression of Principles dat Tata Steel onderzoek doet naar het verder verbeteren van de milieu- en gezondheidssituatie vóórafgaand aan de transitie in 2030, bijvoorbeeld door het al eerder sluiten van bedrijfsactiviteiten, zoals de Kooksfabriek 2, en/of het uitvoeren van extra maatregelen boven op de Roadmap+. Hiermee wordt de motie Hagen c.s. die verzocht om dit te onderzoeken en de kamer te informeren afgedaan.

Afgelopen jaar zijn door de 2e Kamer twee moties van het lid Van Esch aangenomen die de regering vragen om in gesprek te gaan met de Provincie Noord-Holland over onafhankelijke emissiemetingen en cameratoezicht bij Tata Steel. De Provincie is en blijft verantwoordelijk voor de uitvoering van de taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving en het vrijmaken van middelen uit het provinciefonds voor uitvoering hiervan. De Provincie Noord-Holland heeft recent het uitvoeringsprogramma 2024 van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied vastgesteld. Via dit jaarlijkse budget worden middelen beschikbaar gesteld voor de inzet die nodig is voor de vergunningen, toezicht en handhavingstaken bij Tata Steel. Waaronder de meldingen, handhavings- en Woo-verzoeken vanuit de omgeving van Tata Steel, het aanscherpen van de vergunningsvoorschriften bij Tata Steel en de transitie naar groen staal. Voor aankomend jaar zijn er meer middelen beschikbaar gesteld dan vorig jaar. Bovendien heeft de provincie Noord-Holland vorig jaar al aanvullend budget gegeven aan de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) voor het uit laten voeren van additionele emissiemetingen bij Tata Steel.

De OD NZKG voert aanvullende emissiemetingen uit bij onder andere de Kooksfabrieken van Tata Steel. Dit vanwege de behoefte vanuit verschillende partijen om de betrouwbaarheid te kunnen toetsen van metingen door het geaccrediteerde meetbureau van Tata Steel en door andere geaccrediteerde meetbureaus in opdracht van Tata Steel. Daarnaast is het doel om niet-genormeerde emissies in kaart te brengen. Na uitvoering van de metingen zal worden geëvalueerd of vervolg of aanpassing in deze meetstrategie nodig is. De OD NZKG houdt sinds februari 2023 cameratoezicht op Kooksfabriek 2. Sinds eind december is ook een tweede camera operationeel met zicht op Kooksfabriek 1. Het is en blijft echter onmogelijk incidenten met rauwe kooks op basis van enkel het cameratoezicht te beoordelen. Hiervoor zijn altijd aanvullende gegevens nodig. Ook kunnen de beelden van de camera’s van de OD NZKG niet zondermeer real-time openbaar gemaakt worden omdat er rekening gehouden dient te worden met de privacyregelgeving. Verder heeft de OD NZKG eind 2023 de implementatie van de BBT-conclusies voor IJzer en Staal kunnen completeren. Hiermee zet de OD een belangrijke stap in het zo scherp mogelijk vergunnen van Tata Steel. De OD NZKG doet momenteel onderzoek naar de mogelijkheid voor het intrekken van de vergunning voor de kooks-en gasfabrieken. De verwachting is dat de provincie Noord-Holland hier in het eerste kwartaal van 2024 meer informatie over bekend maakt.

Wetgeving stikstofnorm Kooksfabriek 1

De eerste stap van het wetgevingstraject, het invullen van het beleidskompas, wordt op dit moment uitgevoerd. In de komende maanden zal er nader onderzoek worden gedaan naar de verschillende onderzoeksvragen die bij het opstellen van dit kompas naar voren zijn gekomen. Een voorbeeld hiervan is de vraag hoe elders in Europa met deze norm wordt omgegaan en de vraag wat een redelijke overgangstermijn is bij de aanpassing van regelgeving. Mede op basis hiervan is het mogelijk om de impact van verschillende beleidsopties in kaart te brengen en daarmee ook een voorkeursoptie te bepalen. De Staatsecretaris heeft het beleidskompas in het eerste kwartaal van 2024 afgerond. In het rapport worden verschillende scenario’s gewogen, variërend van niet ingrijpen tot aan volledig sluiten. Maar uiteindelijk lijkt een middenweg, waarin – eventueel versneld – wordt verduurzaamd, op de meeste vlakken het beste uit te pakken. Dat levert volgens de adviseurs ‘de gewenste reductie van CO2-uitstoot en lokale overlast op per 2030.’ Het kabinet zou 0,5 tot 2 miljard euro moeten bijdragen, bleek tijdens de presentatie van Wijers en Blom. Het kabinet kijkt daarom of het haalbaar is om de plannen van Tata Steel uit te voeren, waarbij sommige maatregelen sneller worden uitgevoerd om gezondheidsrisico’s versneld te verminderen.

Expertgroep gezondheid IJmond

De Staatsecretaris heeft recent de Expertgroep Gezondheid IJmond formeel ingesteld die hem onafhankelijk zal adviseren over de gezondheidsvraagstukken in de IJmond en ook advies geven over de vraag hoeveel milieu- en gezondheidswinst nodig is om de gezondheidsrisico’s in te perken. Deze adviezen worden openbaar.

Momenteel werkt de expertgroep aan een eerste position paper. Om hiervoor voldoende kennis te vergaren, is onder andere gesproken met omwonenden, de GGD, de OD NZKG en met Tata Steel. De Staatsecretaris verwacht dat het position paper in het eerste kwartaal van dit jaar gereed is en zal dit stuk aan de 2e Kamer aanbieden.

De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft in samenwerking met omwonenden onderzoek laten doen naar het geluid dat wordt geproduceerd op het industrieterrein IJmond. Omwonenden ervaren storende geluiden afkomstig van bedrijven zoals Tata Steel IJmuiden en andere industrie op het terrein en maken zich zorgen over het effect hiervan op hun gezondheid.

Uit het onderzoek blijkt dat de geluidbelasting in met name Wijk aan Zee hoog is. Nader onderzoek naar specifiek hinderlijke piek- en andersoortige geluiden is nodig. Een andere conclusie uit het onderzoek is dat de toegepaste geluidzonebeheersystematiek voldoet. Wel moet dit gemoderniseerd worden, net als het continue meetsysteem. Een moderner systeem kan helpen bij het opsporen van piekgeluiden door industrie.

Het geluid in de omgeving van industrieterrein IJmond is wettelijk geregeld met een geluidzone. De omgevingsdienst houdt met een geluidzonebeheermodel en metingen toezicht op de uitstraling van het geluid van het industrieterrein naar het omliggende gebied.

Omwonenden hadden veel vragen over de totstandkoming van deze zone, het beheer en het effect ervan. Een klankbordgroep van omwonenden heeft daarom een actieve rol gehad bij het onderzoek. De klankbordgroep is hierin ondersteund door de Nederlandse Stichting Geluidshinder.

GGD Kennemerland heeft in samenwerking met GGD Amsterdam gezondheidskundige vraagstukken uit het onderzoek beantwoord. De GGD concludeert dat in IJmond en met name in Wijk aan Zee ‘ongewenst forse’ geluidhinder is door bedrijven en industrie. Het aantal mensen dat hierdoor (ernstig) gehinderd wordt, is de afgelopen twaalf jaar wel gelijk gebleven.

De GGD heeft voorgesteld verder onderzoek te laten doen naar specifiek hinderlijke piek- en andersoortige geluiden. De omgevingsdienst ondersteunt dit voorstel. Het is belangrijk dat zowel omwonenden als bedrijven actief worden betrokken bij dit onderzoek.

De GGD adviseert verder om de geluidbelasting omlaag te brengen. De grenswaarden voor de toegestane hoeveelheid geluid liggen vast in de omgevingsverordening en de omgevingsplannen van de gemeenten en de provincie. De wijze waarop de omgevingsdienst het geluid binnen de geluidzone beheert, is een vertaling van deze wettelijke grenswaarden. Eventuele verlaging van de grenswaarden rond de IJmond moet door gemeenten en provincie worden vastgesteld. Daarvoor moet dan wel een uitgebreide procedure worden doorlopen, waarbij breder gekeken wordt naar de geluidsituatie in de IJmond.

Uit het onderzoek blijkt dat de totstandkoming van de geluidzone en het beheer van de geluidzone in de IJmond aan de wettelijke en juridische kaders voldoet. Het geluidzonebeheermodel moet wel gemoderniseerd worden, zodat het de werkelijke fysieke omgeving beter weergeeft en ook gebruikt kan worden binnen de Omgevingswet. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied is al begonnen met de voorbereidingen voor het moderniseren van het model.

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat een ‘real time’ toegankelijk monitoringssysteem wenselijk is. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied gaat op korte termijn na welke mogelijkheden er zijn om dit te realiseren.

De omgevingsdienst heeft het onderzoek aan de provincie Noord-Holland aangeboden. De provincie heeft in antwoord op het onderzoek aangegeven vervolgstappen te nemen.

Het bericht op de website van de provincie Noord-Holland.

De samenvatting van het onderzoek naar het geluidzonebeheer IJmond.

Het onderzoek naar het geluidzonebeheer IJmond is opgebouwd uit drie delen:

Zo’n 1.500 werknemers van Tata Steel in het Verenigd Koninkrijk staakten 8 juli 2024 voor onbepaalde tijd vanwege het schrappen van wel 2.800 banen en de sluiting van twee hoogovens in de staalfabriek in het Welshe Port Talbot. Volgens vakbond Unite wordt voor het eerst in meer dan veertig jaar gestaakt door staalarbeiders in het Verenigd Koninkrijk. Behalve bij Port Talbot zal ook bij de vestiging van Tata in Llanwern in Wales worden gestaakt. Unite zegt dat de stakers niet alleen vechten voor behoud van arbeidsplaatsen, maar ook voor de toekomst van hun gemeenschappen in Wales. Tata kondigde de plannen in januari aan als onderdeel van een herstructureringsprogramma om de verliezen terug te dringen. Er werken ruim achtduizend mensen voor Tata in het Verenigd Koninkrijk. Labour, die op koers ligt om te winnen bij de komende verkiezingen, heeft Tata al opgeroepen om af te zien van de plannen en om na de verkiezingen verder te praten met de overheid. De oppositiepartij heeft beloofd ruim 3,5 miljard euro te steken in de Britse staalindustrie als ze de verkiezingen wint. Tata sloot vorig jaar nog een overeenkomst met de Britse regering over een steunpakket van omgerekend 590 miljoen euro voor de grootste staalfabriek van het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast investeert Tata zelf 825 miljoen euro in het moderniseren van de productie in Port Talbot. Het staalbedrijf viel voorheen onder dezelfde Europese divisie als Tata Steel Nederland, maar sinds 2021 is het Nederlandse deel met de staalfabriek in IJmuiden een opzichzelfstaand dochterbedrijf binnen het Indiase concern.

This domain is for sale