Milieu

 

Wilt u meer lezen over het milieu ?

Het kabinet stopt met het zogeheten Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).  Provincies hoeven niet voor 1 oktober te laten weten aan het Rijk hoe zij de stikstofuitstoot terug willen dringen. Provincies zijn van het nieuwe kabinet dus ook niet langer verplicht om zich te houden aan de huidige afspraken om de natuur te herstellen en het stikstofprobleem aan te pakken. Binnen het programma NPLG maakten de provincies zelf een samenhangend ruimtelijk plan om alle milieudoelen te halen. Daarmee zou ook het probleem met de vergunningverlening worden opgelost. Als de natuur wordt verbeterd, mogen er bijvoorbeeld weer vergunningen voor woningbouw en bedrijven worden uitgegeven. De provincies werkten in opdracht van oud-minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) de afgelopen twee jaar hun plannen uit en waren daar al ver mee. In juni liet minister Wiersma al weten de deadline van 1 oktober voor de plannen te laten varen. Eerder schrapte het nieuwe kabinet ook al het zogeheten transitiefonds. De 24 miljard die voor de plannen van Van der Wal waren gereserveerd gingen van tafel. En die miljoenen waren al niet genoeg om alles uit te kunnen voeren. In plaats van dat transitiefonds komt er 5 miljard euro voor Landbouw en een jaarlijks bedrag van 500 miljoen euro voor boeren die kleinere natuurmaatregelen nemen. De afgelopen jaren hebben de provincies veel tijd en geld in de plannen gestoken en zijn er ook grote verwachtingen gewekt bij de zogenoemde gebiedspartners. De provincie Gelderland plannen gemaakt om de natuur te herstellen en de stikstofuitstoot aan te pakken. Overijssel, Noord-Brabant en Noord- en Zuid-Holland gaven aan dat ze 1 oktober toch al zeker niet gingen halen. De provincies werken nog wel door aan hun maatregelen, maar wijzen er wel op dat er nog veel onduidelijk is over de financiering. De provincies verwachten dat er met Prinsjesdag een nieuw plan op tafel komt.

Het menselijk lichaam zit inmiddels vol met pfas, pesticiden, nano plasticdeeltjes, medicijnresten en andere gifstoffen. De hele voedselketen is ondertussen ongezond. Bewerkt vlees, groente, fruit en water in plastic, bestrijdingsmiddelen in ons drinkwater en op groente en fruit. Voor een normaal mens is het allemaal al niet meer bij te houden. En al hou je het bij, het is onontkoombaar omdat met vrijwel alle voedsel en water wel wat aan de hand is of er mee geknoeid wordt. Niet voor niets komt kanker steeds meer voor. Iedere individu kent wel mensen in zijn of haar omgeving die kanker heeft of heeft gehad. Zelfs onze ingeademde lucht is slecht en dan met name in industriegebieden of in de nabijheid van Tata Steel. Maar ook in landbouwgebieden is het niet veilig. Daar komt Alzheimer vaker voor vanwege het gebruik van pesticiden. Duidelijk een wake-up call, maar helaas is er behalve controle geen verbetering.  In 2022 overleden in Nederland 170.112 mensen. De aandoening waaraan de meeste mensen in 2022 overleden was dementie (ruim 16.000). Longkanker (ruim 10.000), beroerte (ruim 9.000), coronaire hartziekten (ruim 8.000) en COVID-19 (ruim 8.000) vormden de top vijf van doodsoorzaken die leiden tot de hoogste sterfte. Infecties van de bovenste luchtwegen door de milieuvervuiling staat op nr 2 van de meest voorkomende ziektes.

Nederland is één van de meest vervuilde landen van Europa. Uit een onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu blijkt dat Nederlanders gemiddeld alleen al vier maanden minder lang leven vanwege de uitstoot van stikstofdioxide door het verkeer. In 80 procent van de wateren in Nederland word landbouwgif gevonden en bij 40 procent word de milieunorm overschreden. Soms bevat het water zelfs honderd keer zo veel gif als de norm. Elf belangenorganisaties dagen de Nederlandse Staat voor de rechter vanwege het grove nalaten van diens zorgplicht om Nederlandse burgers, dieren en het milieu te beschermen tegen de schadelijke effecten van pfas-verontreinigde schadelijke gevolgen van de pfas-verontreiniging. Volgens de organisaties neemt de Nederlandse Staat te weinig maatregelen om de schade door pfas te beperken en voorkomen. Wetenschappers ontdekten onlangs dat micro-organismen die behoren tot het geslacht Acetobacterium en die wereldwijd veelvuldig in afvalwateromgevingen aanwezig zijn hardnekkige fluor-koolstofbindingen kunnen afbreken door middel van reductieve defluorinering. Mogelijk kunnen deze microben helpen om het PFAS-probleem op te lossen. De bacteriën zijn echter alleen effectief tegen onverzadigde PFAS-verbindingen die dubbele koolstof-koolstofbindingen hebben in hun chemische structuur. Vorig jaar bleken ook andere microben die chlooratomen uit gechloreerde PFAS-verbindingen te kunnen halen. Dit zorgt ervoor dat deze verontreinigingen worden afgebroken en verwijderd. De nieuwste ontdekking vergroot het aantal PFAS-verbindingen dat biologisch kan worden afgebroken aanzienlijk.

Er zitten ook hoge concentraties PFAS in het zeeschuim.  Tot en met juni was het advies om jezelf af te spoelen na een dagje strand en ervoor te zorgen dat kinderen en huisdieren zo min mogelijk zeeschuim inslikken. In juli is dat aangepast. Het advies is nu om er helemaal van weg te blijven. ‘Laat kinderen en huisdieren niet in zeeschuim spelen’, staat op de voornaamste informatiebron, de overheidswebsite zwemwater.nl. In België gold deze waarschuwing anderhalf jaar geleden al. Volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is er ‘geen sprake van aanscherping van beleid of een nieuw advies’, maar van een ‘andere woordkeuze om onduidelijkheden weg te nemen’.

Wereldwijd was de gemiddelde temperatuur tussen 2013 en 2023 zo’n 1,2 graden warmer dan het pre-industriële niveau. Daarmee was de afgelopen 10 jaar het warmste decennium ooit. Europa warmt bovendien sneller op dan het wereldwijde gemiddelde, namelijk met 2,12 tot 2,19 graden. Dat blijkt uit data van het Europees Milieugezelschap. Meer dan 47.000 mensen zijn in Europa gestorven door de verschroeiende temperaturen in 2023. De landen in het zuiden van de regio zijn het zwaarst getroffen, zo blijkt uit een rapport van het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal). 2023 was het warmste jaar ooit gemeten. Volgens het rapport van het Spaanse onderzoekscentrum zou het dodental in 2023, dat lager ligt dan de ruim 60.000 hittegerelateerde sterfgevallen die het jaar ervoor werden geschat, 80% hoger zijn geweest als er de afgelopen 20 jaar geen maatregelen waren genomen om mensen te helpen zich aan te passen aan de stijgende temperaturen, zoals systemen voor vroege waarschuwing en verbeteringen in de gezondheidszorg.Onderzoekers gebruikten sterfte- en temperatuurgegevens uit 35 Europese landen. Ze schatten dat 47.690 mensen stierven aan oorzaken die verband hielden met hoge temperaturen. Als we de gegevens voor de bevolking aanpassen, blijken Griekenland, Bulgarije, Italië en Spanje de landen te zijn met de hoogste sterftecijfers als gevolg van hitte. Het oppervlaktewater in de Middellandse Zee is het warmst ooit gemeten. De gemiddelde zeewatertemperatuur is half augustus 28,47 graden. Daarmee is het record van vorig jaar juli al weer gebroken. 

Het jaar 2023 was volgens alle cijfers het op een na warmste jaar in Europa sinds het begin van de metingen, alleen in 2020 was het nog warmer op ons continent. Vooral in Oost-Europa, Scandinavië en het oostelijke deel van het Iberisch schiereiland werd een bijzonder hoge opwarming waargenomen. De wijnbouw en citrusteelt in Zuid Afrika zijn de dupe van de veranderde weersomstandigheden. De zware regenval heeft de oogst vernield en complete akkers weggevaagd. De opwarming van de aarde is in een stroomversnelling gekomen, volgens een groeiende stapel onderzoeken door wetenschappers. De verwachting voor komende jaren: hittegolven, stormen en noodweer. Tachtig tot honderd millimeter regenwater viel er 21 juli 2024 in Enschede. “Exceptioneel, een wolkbreuk die eens in de 250 tot 500 jaar voorkomt”, vertelt gemeentelijk waterdeskundige Koen Wagelaar. En daar kan geen rioolsysteem of waterberging tegenop. En dus stonden de straten in grote delen van de stad blank. Een parkeerkelder van een nieuw appartementencomplex in Enschede was volledig volgestroomd met water. Meerdere auto’s zijn total loss, parkeerboxen staan blank en ook het wooncomplex zelf werd fors beschadigd. “Het water stond wel 2,5 meter hoog.” Het zuiden van Europa wordt geteisterd door extreem weer en bosbranden. In de Zuid-Italiaanse regio Apulië moesten vandaag zo’n duizend toeristen worden geëvacueerd om een bosbrand die daar woedt. Buiten Europa gaan ook landen gebukt onder de hitte. Zo zijn in Canada al dagenlang bosbranden. Zeker 25.000 mensen zijn uit een natuurgebied in het westen van het land geëvacueerd. De vele regen veroorzaakte op meer plekken in Twente overlast. Naast de snelwegen liepen in onder meer Enschede, Losser en Oldenzaal straten en tunnels onder water. In de Canadese Rocky Mountains woeden honderden bosbranden. Zo’n 25.000 bewoners en toeristen rondom het Jasper National Park in de provincie Alberta zijn geëvacueerd. In het binnenland van Marokko zijn de afgelopen 24 uur ruim twintig mensen overleden door de hitte. Op sommige plekken werd het 50 graden. In andere delen van het land werd het tussen de 45 en 48 graden. De zomers in Zuid-Europa worden steeds heter en het ene warmterecord na het andere sneuvelt. De hete zomer van 2022 heeft aan zo’n 60.000 mensen in Europa het leven gekost, met name in de populaire vakantielanden aan de Middellandse Zee. Het Midden-Oosten kampt met extreme temperaturen. Deze zomer is de gevoelstemperatuur door hoge luchtvochtigheid al verschillende dagen boven de 60 graden Celsius gekomen. Wetenschappers zijn wereldwijd erg ongerust over klimaatverandering. Uit een nieuw onderzoek onder leiding van de Universiteit van Amsterdam (UvA) komt naar voren dat de meesten van de ruim 9000 gevraagde wetenschappers zich ’tamelijk veel’ of ‘heel veel’ zorgen maken om de klimaatcrisis. Ruim 90 procent vindt dat er nu actie moet worden ondernomen. Het onderzoek staat in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Climate Change. De 9000 respondenten komen uit 115 landen. Ze zijn van alle leeftijden en zitten in verschillende wetenschappelijke disciplines. Ook het Nederlandse klimaat verandert in hoog tempo. Dit gaat gepaard met toenemende temperaturen en hittegolven, zware buien en droogteperiodes. Het PBL-rapport Klimaatrisico’s in Nederland laat zien dat de huidige klimaatrisico’s nu al grote impact hebben op ons dagelijkse leven. Naar verwachting zullen deze risico’s in de toekomst alleen maar groter worden. Op het Zuid-Italiaanse eiland heeft het al ruim anderhalf jaar niet geregend, in sommige delen al zelfs meer dan twee jaar. Boeren en bewoners zijn wanhopig. Kippen vallen er letterlijk dood neer van de hitte.

De EU geeft een subsidieregeling van 105 miljoen euro voor de verhuizing van Nederlandse veehouders uit beschermde natuurgebieden om zo de stikstofvervuiling te verminderen. 

Er worden grote hoeveelheden TFA in kraanwater, mineraal- en bronwatermonsters aangetroffen

Koningin Máxima opent 11 september de nieuwe fabriek van NX Filtration in Hengelo. NX Filtration produceert filters op basis van nano-membraantechnologie om water te zuiveren. Deze waterzuiveringsmethode, uitgevonden op de Universiteit Twente, maakt gebruik van dunne, holle buisjes met uiterst kleine poriën om verontreinigingen uit water te filteren. Met deze techniek kan vervuild water gefilterd worden tot helder en zuiver water met minder gebruik van chemicaliën en energie dan bij conventionele zuiveringsprocessen.

Terwijl influencers de goedkope kleding van Shein massaal aanprijzen is er een toenemende stroom van kledingstukken die vrijwel niet meer te recyclen zijn. De impact van dit soort kleding op textielsorteerbedrijven is groot. De kleding is vaak gemaakt van polyester. Een materiaal dat nog altijd niet te recyclen is en dus verbrand moet worden. Een steeds groter deel van de kleding binnen komt is niet meer geschikt voor hergebruik, omdat de kwaliteit afneemt. Shein heeft meer dan 45 miljoen gebruikers in de Europese Unie, bijna 10 procent van alle Europeanen. Naast het feit dat daardoor steeds meer kleding niet gerecycled kan worden, speelt ook mee dat SHEIN de markt ‘overspoelt’ met hun goedkope kleding. De vraag is helemaal ingestort. Mensen kiezen liever voor goedkope nieuwe kleding dan tweedehands kleding.

Een tanker met 1,4 miljoen liter brandstof zonk donderdag voor de kust van Manilla, de hoofdstad van de Filipijnen. De 16 bemanningsleden van de MT Terra Nova, die onder de Filipijnse vlag vaart, werden gered, terwijl er nog één vermist is, aldus minister van Transport Jaime Bautista. De sterke wind en hoge golven belemmeren de inspanningen om de schade te beperken belemmerden. Een vertegenwoordiger van de Filipijnse kustwacht, Armando Balilo, waarschuwde dat als alle brandstof uit de tanker zou lekken, het de grootste olieramp in de geschiedenis van de Filipijnen zou zijn. “Er is een groot gevaar dat Manilla wordt getroffen, zelfs de kustlijn van Manilla, als er een olielek is, omdat het zich in de Baai van Manilla bevindt”, aldus Balilo. Als gevolg van het ongeluk is er een olielek ontstaan. Pogingen om de schade te beperken worden belemmerd door harde wind en hoge golven. De olievlek heeft zich verspreid over 3,7 kilometer.

Acties XR

XR had het begin van het jaar al aangekondigd. De luchthaven zijn tijdens het toeristenseizoen het doelwit van acties. Tientallen activisten protesteerden zaterdag 27 juli 2024 met parasols, strandstoelen en badhanddoeken op Schiphol Plaza. Ze demonstreren naar eigen zeggen tegen onnodige vliegreizen en het “vernietigende effect” van de luchtvaart op het klimaat. Ook op Maastricht Aachen Airport werd gedemonstreerd. De demonstrante deelden flyers uit, zongen, dansten en gooiden een strandbal over. Enkele van hen besmeurden zich met ‘olie’, en een ging deels uit de kleren. Op verschillende Europese luchthavens zijn protesten door klimaatgroeperingen. Zo hadden klimaatactivisten zich vastgelijmd op een landingsbaan van de Duitse luchthaven Keulen-Bonn. De acties van de voorbije dagen waren georganiseerd door verschillende organisaties, verenigd onder de naam Oil Kills. Die meldt dat zaterdag activisten in Londen naar het Britse ministerie van Vervoer zijn getrokken om te protesteren tegen de uitbreiding van het vliegveld London City. In Oostenrijk verzamelden zich zo’n vijftig betogers in een terminal van de luchthaven Wien-Schwechat. 31 augustus werd de Botlekbrug door 150 demonstranten bezet en kon er geen verkeer meer langs.. De demonstratie is tegen de uitbreiding van fossiele gassen in de haven en met name de uitbreiding van de LNG terminal Gate. Andere XR activisten hebben een door de Gemeente toegestaan tentenkamp opgeslagen in het Pernisserpark van Rotterdam. De actiegroep ‘Stop A2 verbreding’ van XR heeft een spandoek opgehangen langs de A2 ter hoogte van Urmond als ‘de laatste waarschuwing.’ Als de geplande verbreding van de A2 tussen Echt en Stein doorgaat, zeggen de activisten met hun lichaam het bos te gaan beschermen.

Actievoerders van Extinction Rebellion (XR) blokkeerden 4 september 2024 voor de 5e keer de sluizen bij IJmuiden om te verhinderen dat cruiseschip ‘Vasco Da Gama’ vanaf zee kon binnenvaren. Ook andere schepen konden hierdoor ook  geen gebruik maken van Zeesluis IJmuiden. Het cruiseschip lag aanvankelijk in de sluis, maar moest achteruit varen naar de Noordersluis nadat de demonstranten de doorgang blokkeerden. Echter, ook daar verhinderden de activisten de doorvaart. De burgemeester heeft de demonstratie ontbonden. Ook hebben de demonstranten een brief ontvangen waarin dit wordt aangegeven. Het cruiseschip was onderweg naar Amsterdam, maar is nu vertraagd door de blokkade. Later werd nog een ander cruiseschip, de Resilient Lady, in IJmuiden verwacht. Dit protest is volgens XR “een vervolg op eerdere acties tegen de cruise-industrie vanwege de negatieve impact op het klimaat”. Het is al zeker de vierde keer dan demonstranten op deze manier actie voeren in IJmuiden. Op onder andere 18 en 24 augustus waren de activisten ook aanwezig bij de sluizen in IJmuiden. De afgelopen weken hebben meerdere rederijen ervoor gekozen om cruiseschepen toch niet naar de Passenger Terminal Amsterdam te laten varen, maar aan te leggen in IJmuiden. Hierdoor hoefden ze niet door de sluis van IJmuiden, die al vier keer geblokkeerd is door klimaatactivisten van Extinction Rebellion. 7 september moest het Rijksmuseum worden gesloten vanwege een demonstratie door Extinction Rebellion. De 60 actievoerders hadden zichzelf vastgeketend aan de toegangsdeuren van de voetgangers- en fietstunnel onder het museum. In die tunnel bevindt zich de ingang. Ze eisen dat het museum de banden met ING verbreekt, sponsor van het Rijksmuseum.

Waterschap Zuiderzeeland heeft in een sloot langs Lelystad Airport concentraties PFOS aangetroffen die 538 keer boven de norm zitten.

Het waterschap Zuiderzeeland heeft op twee plekken in de lange en brede sloot, die parallel aan het vliegveld loopt, een monster genomen. Op beide locaties is een concentratie gemeten die ver boven de oppervlaktenorm van 0,65 nanogram per liter lag. Op één plek was dit zelfs 350 nanogram. ‘Deze overschrijding in de Meerkoetentocht zit 538 keer boven de norm. Dit is reden om direct een vervolgonderzoek in te stellen’, vindt waterschap Zuiderzeeland. Eerder al werden in de buurt van andere vliegvelden, onder meer in Rotterdam, Leeuwarden en Enschede, hoge concentraties PFOS aangetroffen. Deze chemische stof, die onder de verzamelnaam PFAS valt, is boven bepaalde waardes schadelijk voor mens en milieu. PFOS zat vroeger in blusschuim dat de brandweer vaak op vliegvelden gebruikte.Waterschap Zuiderzeeland heeft in een sloot langs Lelystad Airport concentraties PFOS aangetroffen die 538 keer boven de norm zitten.

Vervuiling door glyfosaat blijkt, behalve vanuit de landbouw, waarschijnlijk vooral ook afkomstig te zijn van toevoegingen van zogenoemde aminopolyfosfonaten in wasmiddelen die op grote schaal worden gebruikt in vooral stedelijk gebied. De onderzoekers veronderstellen dat in het rioolslib van waterzuiveringsinstallaties zelfs glyfosaat ontstaat uit die aminopolyfosfonaten.

Uit een wetenschappelijke studie in het tijdschrift Nano Letters van de American Chemical Societykwam naar voren dat het wassen van fruit en groente niet genoeg is om pesticiden te verwijderen. Met nieuwe onderzoekstechnieken konden de wetenschappers vaststellen dat pesticiden door de schil dringen en zelfs het vruchtvlees bereiken, zelfs bij biologische producten. Doorgaans bevatten deze wel veel minder (resten van) pesticiden, maar volgens het onderzoek zijn zelfs deze hier niet volledig vrij van. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is al langer bezorgd over de naleving van de wetgeving rondom pesticiden in ons land. In december bleek dat een derde van de geïnspecteerde telers zich niet aan de regels houdt.

Pesticide gebruikt op supermarktgroenten schadelijk voor baby’s

De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) heeft de pesticide dimethyl tetrachlorotereftalaat (DCPA of Dacthal) acuut van de markt gehaald. Dit is de eerste keer in bijna 40 jaar dat de EPA zo’n drastische stap neemt. DCPA blijkt niet alleen schadelijk voor onkruid, maar vooral voor ongeboren baby’s.

Pesticide gehalte op Courgette te hoog

Delhaize geeft een waarschuwing voor een te hoog gehalte aan Heptachloor op de verkochte courgette. Alle courgette met houdbaarheidsdatum 27/08/2024 moeten retour en zijn schadelijk voor de gezondheid

carbon credits 

Olie- en gasconcern TotalEnergies heeft een deal van 100 miljoen dollar gesloten om zijn uitstoot van broeikasgassen te compenseren. Dat doet het Franse bedrijf door het kopen van zogeheten carbon credits van bosbeschermingsprojecten in de Verenigde Staten.

Tienduizenden betogers protesteren in de Servische hoofdstad Belgrado tegen een project van mijnbouwbedrijf Rio Tinto voor de winning van lithium en boor in een bevolkt gebied dat wordt gebruikt voor landbouw. Ze blokkeren wegen en treinsporen. President Aleksandar Vucic wil de winning toestaan, terwijl begin 2022 de vergunning werd ingetrokken na grote weerstand van milieuorganisaties tegen de plannen voor de mijnbouw. De Jadar-mijn in het westen van Servië zou de grootste lithiummijn van Europa moeten worden, met een productie van 58.000 ton per jaar. Daarmee zou de mijn in een flink deel van de Europese vraag naar lithium kunnen voorzien. Het Brits-Australische Rio Tinto zou dan tot de grootste lithiumproducenten ter wereld gaan behoren. Rio Tinto zou nieuwe garanties hebben gegeven om normen rond milieu te waarborgen voor het project ter waarde van 2,4 miljard euro en dat,  als alles volgens schema verloopt, de mijn in 2028 kan opengaan. De president wijst onder meer op de stimulans voor de Servische economie. Vucic wil ook dat de batterijen en elektrische auto’s in het land laten produceren. De Jadar-mijn ter waarde van 2,4 miljard dollar zal naar verwachting 90% van de huidige lithiumbehoefte van Europa gaan dekken. Daarmee wordt Rio Tinto een van de grootste lithiumproducenten ter wereld. Zelfs toen de wettelijke blokkades werden opgelegd, bleef Rio Tinto eigendommen in het getroffen gebied kopen en slopen, vaak zonder de juiste vergunningen. Tussen juni 2022 en januari 2023 kocht het bedrijf land ter waarde van ten minste 1,2 miljoen euro en ging het door met het slopen van huizen, ondanks het ontbreken van de benodigde goedkeuringen.

Momenteel is 97 procent van het lithium in de EU afkomstig uit China. Ook meeste lithiumbatterijen worden in China gemaakt. Met een nieuwe overeenkomst willen Duitsland en Servië het tij keren. Autofabrieken zoals Mercedes, Volkswagen en Stellantis kunnen hun lithium dan in Servië kopen. De Jadarmijn in het westen van Servië is een van de grootste lithiumreserves van Europa. Servië hoopt met de nieuwe mijn zo’n 58 duizend ton lithium per jaar te winnen, genoeg voor 1,1 miljoen elektrische auto’s. Servië zou Europa kunnen voorzien van wel 90 procent van het benodigde lithium. In Servië zijn er bij de bevolking veel zorgen over de milieugevolgen van de mijn. Zo zouden er bossen moeten worden gekapt om lithium te delven, en kan het grondwater vervuild raken. In 2021 en 2022 waren er al demonstraties tegen de bouw van lithiummijnen in Servië. Het Constitutioneel Hof van Servië oordeelde deze maand dat de overheid niet zomaar een streep kon zetten door de lithiummijnbouw. De overheid had ‘de grenzen van haar bevoegdheid overschreden’, zei het hof. Als gevolg van het besluit van het hof maakte de Servische overheid deze week bekend dat de controversiële mijnbouw alsnog doorgaat. Burgers uit de omgeving van Jadar hebben zich verenigd om de plannen tegen te houden. De prijs van lithium is sinds eind 2022 met 80 procent gedaald, en de verwachting is dat die trend nog tot zeker 2027 gaat doorzetten. De prijs heeft onder andere zo ver kunnen vallen omdat het aanbod sneller is gegroeid dan de vraag. Komend jaar zal de productie naar verwachting met 32 procent groeien, terwijl de vraag maar met 23 procent gaat toenemen. Daarom bestaat de kans dat grote mijnbedrijven de productie juist gaan terugschroeven, nieuwe projecten gaan stopzetten en geen uitbreidingen gaan plannen voor de toekomst. Twee Chinese lithiumgiganten, Ganfeng Lithium Group Co. en Tianqi Lithium Corp. leden de eerste helft van dit jaar zware verliezen. De betogers eisen dat de overheid een wet aanneemt om de exploitatie van lithium en boor te blokkeren, en waarschuwen dat ze bereid zijn om hun acties op te voeren als hun eisen niet worden ingewilligd. Nebojša Petković van het platform “Ne damo Jadar” heeft verklaard dat er gerichte blokkades kunnen worden georganiseerd. De EU wil graag een stabiele en goedkope aanvoer van lithium veiligstellen voor haar Green Deal, die sterk afhankelijk is van de overstap naar groen vervoer. Rio Tinto schat dat het Jadar-project 58 ton lithium per jaar kan leveren, genoeg voor 1 miljoen elektrische voertuigen of 17% van de regionale productie. Om over te kunnen gaan tot productie op de locatie, moet de Australische mijnbouwgroep nu goedkeuringen verkrijgen die afhankelijk van de milieueffectrapportage.

Mode en Milieu

De Vereniging Herwinning Textiel (VHT) luidt de noodklok doordat de vraag naar gebruikte kleding wereldwijd is afgenomen, met het gevolg dat de textielinzameling het niet meer in aan kan. Bij inzamel- en sorteerbedrijf Sympany in Assen staan de balen textiel opgestapeld tot aan het plafond. Inmiddels ligt er bijna 2 miljoen kilo aan ingezamelde kleding. Normaal kon al het ingezamelde textiel snel verkocht worden, maar nu wil niemand het meer hebben. Een heel groot deel van de afgedankte kleding ging bijvoorbeeld naar Rusland en Oekraïne, maar door de oorlog zijn die landen weggevallen. Chinese bedrijven zoals Shein of Temu hebben nu ook voet aan de grond gekregen in Afrikaanse landen en die  produceren hun kleding nu zo goedkoop, dat mensen die eerst tweedehandskleding kochten nu goedkoper nieuwe kleding kunnen kopen. Door de mindere kwaliteit en het sneller weg doen neemt de hoeveelheid textiel die ingezameld wordt toe. Bij de drie vestigingen van Sympany rijden er per dag ongeveer twintig vrachtwagens binnen die zo’n 400.000 stuks aan kleding vervoeren. Het bedrijf heeft nu extra ruimtes gehuurd om het textiel op te slaan. Dat is een tijdelijke oplossing die volgens de branchevereniging niet oneindig kan doorgaan.

Carbyon

Invest NL stak samen met Innovation Industries, Lowercarbon Capital (VS) en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), Omnes Capital, Elon Musk, Siemens Financial Services en Global Cleantech Capital 25 miljoen euro in de Nederlandse start-up Carbyon. Het in 2019 opgerichte bedrijf ontving bij een nieuwe investeringsronde 15,3 miljoen om de technologiedoor te ontwikkelen om CO2 rechtstreeks uit de atmosfeer te halen. Carbyon, opgericht in 2019 door Hans De Neve, ontwikkelt zogeheten direct air capture (DAC)-machines om CO2 uit de lucht te halen en klimaatverandering tegen te gaan.  Het bedrijf gebruikt het geld om de eerste demonstratiemodellen te bouwen, commerciële pilots te starten en zich voor te bereiden op grootschalige productie. De techniek van Carbyon werkt grofweg hetzelfde als bestaande technologieën, maar dan sneller. Dat zit hem in het filter. Het plaklaagje van Carbyon is slechts één atoom dik. Daardoor is het in een paar minuten verzadigd en in een paar seconden weer leeg. Andere technieken hebben een dikker plaklaagje, waarin de CO2 moet doordringen en dat kost tijd. Ook het verwarmen kost bij Carbyon minder energie. Het dunne laagje warmt op door het filter onder stroom te zetten, bij anderen is er hete stoom nodig.

Grootste zaak over een milieudelict in Zweden.

In Zweden staat de zelfbenoemde afvalkoningin Fariba Vancor voor het gerecht. Ze heeft met haar bedrijf op grote schaal illegaal 200.000 ton afval gedumpt. Vancor, die eigenlijk Bella Nilsson heet, stond aan het hoofd van het afvalbedrijf dat tussen 2015 en 2020 op meer dan twintig plekken grote hoeveelheden afval heeft achtergelaten of begraven. Op een plek, dicht bij een natuurgebied, ontstond spontaan brand; de afvalberg brandde vervolgens twee maandenwaardoor de bodem en de lucht ernstig verontreinigd werden door de aanwezige chemicaliën, lood en arseen. Vancor, een ex-stripper die in de jaren 90 bekend werd in Zweden en daarna het bedrijfsleven in ging, is slechts een van de in totaal tien aangeklaagden. Ook haar ex-man Thomas Nilsson, de ondernemer en reality-tv-deelnemer Leif Ivan Karlsson en een man die zichzelf afvalmakelaar noemt staan terecht. Het afvalbedrijf Think Pink gebruikte roze big bags, die in de hoogtijdagen overal in Zweden te zien waren. Overheden, scholen, woningcorporaties en bedrijven huurden het bedrijf in voor de afvalverwerking. Vancor en het bedrijf wonnen nota bene meerdere ondernemersprijzen. In 2020 kwamen de misstanden aan het licht en werd de directie opgepakt. Meerdere gemeenten eisen nu schadevergoedingen, van in totaal 23 miljoen euro.

error: Content is protected !!